θα καταλήξουμε να έχουμε γκρίζες ζώνες», δήλωσε ο υφυπουργός Προεδρίας για Ευρωπαϊκά Θέματα, Ανδρέας Μαυρογιάννης, τονίζοντας παράλληλα ότι η ύπαρξη της Κύπρου από μόνης της, εμποδίζει την Τουρκία να μονοπωλήσει την πρόσβαση της προς την περιοχή της Μέσης Ανατολής και περαιτέρω, και αν ήταν δυνατό να την βυθίσουν θα την βύθιζαν.
Μιλώντας σε διεθνές συνέδριο με θέμα «Ασφάλεια του Ενεργειακού Εφοδιασμού στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Κύρια Ενεργειακά Σχέδια στην Ελλάδα και στην Κύπρο», που συνδιοργάνωσαν στο Ηράκλειο της Κρήτης τα Γραφεία Ενημέρωσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε Κύπρο και Ελλάδα, ο κ. Μαυρογιάννης είπε ότι υπάρχει μια περιοχή ανάμεσα στην Κύπρο, την Ελλάδα, την Τουρκία, την Αίγυπτο, κυρίως, «δεν ξέρω αν είναι τρίγωνο. Είναι τρίγωνο αν δεν λάβουμε πλήρως υπόψη το Καστελόριζο, ίσως να είναι κάπως διαφορετικό το σχήμα, αν τα λάβουμε πλήρως υπόψη, εν πάση περιπτώσει εμείς επιδιώκουμε ότι πρέπει να ληφθεί υπόψη, αλλά όταν μιλάμε για ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα ουσιαστικά το τελικό κριτήριο είναι η δίκαιη λύση. Υπάρχει όντως ένα θέμα εκεί οριοθέτησης και πρέπει να είμαστε πάρα πολύ προσεχτικοί. Ακόμη και αν προχωρήσουμε σε οριοθέτηση ανάμεσα σε Κύπρο και Ελλάδα πρέπει να προσέξουμε κάποια συγκεκριμένα σημεία, να μην δημιουργήσουμε προβλήματα, γιατί αν έρθει η Τουρκία και σε αμφισβητήσει και θεωρηθεί ότι αυτή η αμφισβήτηση είναι θεμιτή, τότε τα βάζεις όλα στο τραπέζι και είναι πολύ επικίνδυνο γιατί θα καταλήξουμε να έχουμε γκρίζες ζώνες», σημείωσε.
Ο κ. Μαυρογιάννης είπε, επίσης, ότι «το 2014 έχουμε υποσχεθεί ότι θα έχουμε φυσικό αέριο».
«Αυτό είναι κάτι που είναι ανεξάρτητο από τις πρόσφατες εξελίξεις και μέσα από τα χρόνια έχουμε προβεί σε διάφορες ενέργειες προς την κατεύθυνση αυτή. Τα πράγματα έχουν αλλάξει όχι σε ό,τι αφορά τον στόχο αυτό, αλλά σε ό,τι αφορά τον τρόπο με τον οποίο θα καλύψουμε την ανάγκη αυτή. Ως μέλος της ΕΕ είμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε πλήρως τις ευθύνες μας και να καταφέρουμε να συμμετάσχουμε πλήρως στην επίτευξη των στόχων της ΕΕ για το λεγόμενο 2020. Εργαζόμαστε εντατικά. Θα τα καταφέρουμε, αν δεν είναι το 2014, το πολύ το 2015 να έχουμε στην Κύπρο φυσικό αέριο», πρόσθεσε.
Η Κύπρος, συνέχισε, εργάζεται πολύ εντατικά στη δημιουργία εναλλακτικών πηγών ενέργειας.
«Ελπίζουμε ότι τα ποσοστά μας από τις Ανανεώσιμες Πηγές θα είναι πολύ σύντομα πάρα πολύ ικανοποιητικά. Θα συνεργαστούμε και με όλους τους εταίρους μας για την επίτευξη του στόχου που έχει θέσει η ΕΕ ότι πριν το τέλος του 2014 θα υπάρχει μία εσωτερική αγορά ενέργειας στην ΕΕ. Αυτή η εσωτερική αγορά ενέργειας είναι άκρως σημαντική για μια χώρα, όπως την Κύπρο που είναι απομονωμένη γεωγραφικά και η επίτευξη της και αν θέλετε η συμπερίληψη των ειδικών αναγκών μιας χώρας όπως την Κύπρο είναι πάρα πολύ σημαντική. Νομίζω το ίδιο ισχύει και για τα πλείστα όσα ελληνικά νησιά , περιλαμβανομένης της Κρήτης», σημείωσε.
Ο κ. Μαυρογιάννης είπε πως είχαν επιμείνει πάρα πολύ στο να υπάρχει αυτή η διάσταση στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου προ διετίας.
«Το τελευταίο καιρό έχουν υπάρξει σημαντικές εξελίξεις στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου με την ανακάλυψη κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην περιοχή ανάμεσα στην Κύπρο και στο Ισραήλ. Είμαστε ακόμη σε πρώιμο στάδιο. Δε νομίζω ότι πρέπει να λέμε πάρα πολλά, γιατί παραμένουν ακόμη πολλά να γίνουν πριν έχουμε ξεκάθαρη εικόνα.
Το θέμα είναι άκρως ευαίσθητο. Νομίζω ότι η Κύπρος έχει ενεργήσει με πάρα πολύ μεγάλη σοβαρότητα στο τομέα αυτό και πρέπει να συνεχίσει να ενεργεί με απόλυτη σοβαρότητα. Από την στρατηγική σκοπιά, πρέπει να σκεφτούμε όλοι ότι αυτό που συμβαίνει στην νοτιοανατολική Μεσόγειο έχει πολύ συγκεκριμένη και άμεση σχέση με την ενεργειακή ασφάλεια της ΕΕ στο σύνολο της και της περιοχής μας ειδικότερα», συμπλήρωσε.
Στην ομιλία του, ο κ. Μαυρογιάννης αναφέρθηκε και στην προσπάθεια της Τουρκίας να αναδειχθεί ως ο απαράκαμπτος εταίρος στη δημιουργία του νότιου αγωγού μέσω από το Ναμπούκο.
«Ξαφνικά βρισκόμαστε εμείς, η Κύπρος, το Ισραήλ, η Ελλάδα να είμαστε σε θέση να προσφέρουμε ενδεχομένως μία τρίτη εναλλακτική επιλογή, η οποία μάλιστα είναι εξορισμού και από της φύσης πολύ πιο ασφαλής όταν γίνει, γιατί δεν έχει να κάνει με κανένα κράτος, το οποίο είναι επικίνδυνο ότι δεν θα τηρήσει τις δεσμεύσεις του, ότι θα είναι όμηρος κάποιων άλλων. Αν καταφέρουμε να είμαστε εμείς ο νότιος διάδρομος τα πράγματα αλλάζουν ριζικά», πρόσθεσε.
Ο λόγος που αντιδρά η Τουρκία, συνέχισε, δεν είναι μόνο γιατί πιστεύει ότι στην νοτιοανατολική Μεσόγειο είναι μερικές περιοχές στις οποίες έχει και δικά της συμφέροντα, «είναι ότι τις χαλάμε ουσιαστικά το προγραμματισμό της και την προσπάθεια της να αναδειχθεί ως απαράκαμπτος εταίρος της ΕΕ στο θέμα της προμήθειας ενέργειας».
«Αυτό είναι μια εντελώς καινούργια διάσταση. Μέχρι τώρα αν αναλύσει κανείς διαχρονικά το κυπριακό πρόβλημα, θα διαπιστώσει ότι αν σκεφτεί κανείς ορθολογικά θα αφήσουμε όλα αυτά τα περί δήθεν προστασίας των Τουρκοκυπρίων, περί δήθεν ανάγκης της Τουρκίας στρατιωτικά και στρατηγικά να μην ανήκει η Κύπρος σε μία εχθρική δύναμη και όλα αυτά που υποτίθεται λένε κατά καιρούς για να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα και το γεγονός ότι κατέχουν 37% του κυπριακού εδάφους. Υπάρχει ένα θέμα, στο οποίο έχουν πραγματικά δίκαιο. Και έχουν δίκαιο στο ότι η προσπάθεια τους όλα αυτά τα χρόνια ήταν να μονοπωλήσουν την πρόσβαση προς την περιοχή της Μέσης Ανατολής και περαιτέρω. Η ύπαρξη της Κύπρου από μόνης της τους εμποδίζει να μονοπωλήσουν την πρόσβαση. Επομένως, αν ήταν δυνατό να την βυθίσουν θα την βύθιζαν», συμπλήρωσε.
Ο κ. Μαυρογιάννης είπε ότι αυτό το πράγμα που δούλευε από τα δυτικά προς τα αριστερά, ξαφνικά αρχίζει να λειτουργεί και από τα ανατολικά προς τα δυτικά μέσω του ενεργειακού εφοδιασμού.
«Αντιλαμβάνεστε τον πανικό που δημιουργείται στην Τουρκία με αυτό το πράγμα. Οπότε χρειάζεται από μέρους μας συνεπής και σωστή διαχείριση αυτών των καινούργιων ευκαιριών που παρουσιάζονται. Χρειάζεται να αναδειχθεί προς όλους τους εταίρους μας αυτή η διάσταση. Είναι σαφές και απόλυτα ξεκάθαρα και οι τελευταίες εξελίξεις το έχουν αποδείξει ότι αυτό που κάνουμε είναι απόλυτα σωστό και σε πλήρη συνάφεια με το διεθνές δίκαιο και εξού και κανένας, μα πραγματικά κανένας, ακόμη και οι μεγαλύτεροι και ισχυρότεροι σύμμαχοι των Τούρκων δεν βρήκαν την παραμικρή δικαιολογία για τις τουρκικές απειλές, γι΄ αυτό που συμβαίνει ανάμεσα στην Κύπρο και στο Ισραήλ», πρόσθεσε.
Ο κ. Μαυρογιάννης είπε πως πρέπει να συνεχίσουν με την ίδια προσοχή σε ό,τι αφορά τις περαιτέρω ενέργειες τους.
«Η Κύπρος προχωρεί με το β' κύκλο αδειοδοτήσεων και εκεί τα πράγματα μπορεί να δυσκολέψουν κάπως όταν θα γίνει εξερεύνηση σε μία περιοχή που ίσως να είναι πιο ευαίσθητη , δυτικά της Κύπρου , σε μια περιοχή ανάμεσα στην Κύπρο, την Κρήτη, την Ρόδο, το Καστελόριζο, την Τουρκία. Εκεί κάπου υπάρχουν κάποια σημεία που πρέπει να είμαστε εξόχως προσεχτικοί γιατί κινδυνεύουμε αν δεν είμαστε προσεχτικοί κάποιοι να θεωρήσουν ότι εκεί υπάρχει ένα θέμα ουσιαστικά ανάγκης οριοθέτησης και αν κάποιοι θεωρήσουν ότι υπάρχει σωστά ένα θέμα οριοθέτησης μπορεί ξαφνικά, επειδή υπάρχουν διάφοροι επιτήδειοι, να πουν ότι υπάρχει ένα γενικότερο θέμα οριοθέτησης και να κινδυνεύσουμε να μην μπορούμε να επιτύχουμε τους στόχους μας», σημείωσε.
Ανέφερε, παράλληλα, ότι η Κύπρος έχει προβεί σε όλες τις ενέργειες σύμφωνα με την σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο της θάλασσας.
Ο κ. Μαυρογιάννης είπε πως η συνεργασία της Κύπρου με το Ισραήλ είναι εξαιρετική.
«Πιστεύω ότι θα συνεχίσει να είναι ακόμη καλύτερη κατά τα προσεχή χρόνια στο τομέα αυτό και η προσπάθεια μας είναι να δημιουργήσουμε μία σωστή συνεργασία και συνέργια που να μας επιτρέψει από κοινού να έχουμε τις αναγκαίες εξοικονομήσεις και να γίνει αν θέλετε η εκμετάλλευση περισσότερο συμφέρουσα. Για την ΕΕ η ύπαρξη ενός νότιου διαδρόμου είναι εξόχως σημαντική για την ασφάλεια του εφοδιασμού. Δεν μπορούμε να υποσχεθούμε ότι είμαστε ακόμη έτοιμοι να το κάνουμε. Θα δούμε. Τα δεδομένα έχουν αλλάξει και όσο περνούν οι μήνες θα αλλάζουν ακόμη περισσότερο, αλλά με σωστή διαχείριση μπορούμε να τα βγάλουμε πέρα χωρίς να επηρεαστεί η ασφάλεια του τόπου μας. Ελπίζουμε ότι οι εξερευνήσεις που ξεκινούν δειλά - δειλά και στην ελληνική ΑΟΖ και οι περαιτέρω σκέψεις που γίνονται για δυνατότητες οριοθέτησης εκεί που είναι εφικτό και δεν υπάρχουν πολύ μεγάλα προβλήματα, θα συμβάλουν στη δημιουργία και εμπέδωση του τριπτύχου: Ισραήλ, Κύπρος, Ελλάδα με κατεύθυνση την ΕΕ», ανέφερε.
Αναφερόμενος στην Κυπριακή Προεδρία της ΕΕ, ο κ. Μαυρογιάννης είπε ότι η Κύπρος υπολογίζει να αποδώσει μεγάλη σημασία στα θέματα της ενέργειας.
«Υπολογίζεται ότι μέχρι το 2030, η ΕΕ θα συνεχίσει να εισάγει πέραν του 90% των ενεργειακών της αναγκών. Η ανάγκη για φυσικό αέριο είναι πάρα πολύ μεγάλη και ο στόχος για ικανοποίηση με Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας στο 20% μέχρι το 2020, ακόμη και αν επιτευχθεί δεν αλλάζει ριζικά αυτά τα δεδομένα. Η ελπίδα μας ότι σε αυτή τη νέα εξέλιξη των πραγμάτων η Κύπρος και η Ελλάδα θα διαδραματίσουν πολύ σημαντικό ρόλο», πρόσθεσε.
Η Προεδρία, συνέχισε, έχει να ασχοληθεί και με το θέμα της ενεργειακής ασφάλειας. «Δηλαδή, της ασφάλειας της εξόρυξης και του εφοδιασμού», κατέληξε.
Απαντώντας σε ερώτηση, ο κ. Μαυρογιάννης είπε ότι είναι λίγο δύσκολο αυτή τη συγκεκριμένη στιγμή να χρησιμοποιήσουμε την ύπαρξη των κοιτασμάτων για να αποφύγουμε τον Μηχανισμό.
«Υπάρχει διεθνώς μια αύξηση της αξιοπιστίας της Κύπρου λόγω του γεγονότος ότι έχουν ανακαλυφθεί κοιτάσματα. Δεν είμαστε πλέον στη θεωρία. Κοιτάσματα υπάρχουν. Όμως η οικονομική μας κατάσταση παραμένει πολύ ρευστή και ιδιαίτερα η έκθεση του τραπεζικού τομέα της Κύπρου σε ομόλογα του ελληνικού δημοσίου και γενικότερα η έκθεση του στην ελληνική αγορά που κάνουν την κατάσταση στην Κύπρο πάρα πολύ εύθραυστη. Αν η Ελλάδα καταρρεύσει ή αν φύγει από το ευρώ, η Κύπρος θα έχει τεράστιο πρόβλημα και αυτό δεν μας σώζει με το να πούμε ότι έχουμε εξεύρει φυσικό αέριο», πρόσθεσε.