κινηματογράφου και του θεάτρου, Νίκος Κούνδουρος, μίλησε στην Κρυσταλία Πατούλη, για την μετεκλογική πολιτική κατάσταση της Ελλάδας, συμμετέχοντας στον δημόσιο διάλογο του tvxs.
Tι να σκέφτομαι για αυτήν την πρωτοφανή -για τα ελληνικά δεδομένα- σύμπραξη (αν και πρώτη ήρθε στο μυαλό μου η λέξη... συμπαιγνία) των τριών κομμάτων, οι οποίοι αποφάσισαν να πάψουν να βρίζονται;
Η σύμπραξη αυτή, δεν είναι κάτι που το αποφασίζει κανείς την ώρα που κοιμάται. Είναι τεράστιας σημασίας μια τέτοια απόφαση. Δηλαδή, η σύγκλυση και η συνεργασία τριών κομμάτων, που μέχρι χτες είχαν μια εχθρική σχέση. Και τα τρία κόμματα, είχαν το μπαϊράκι το δικό τους –ελληνικό έθιμο κι αυτό- και ξαφνικά εμφανίστηκε η πρόταση: Δεν έχουμε τρία κόμματα, αλλά μία πατρίδα.
Αυτήν την τραγική, τη μελαγχολική και τρυφερή λέξη: Πατρίδα. Αναγκάζονται, λοιπόν, αυτή τη στιγμή τρεις χθεσινοί αντίπαλοι να συμπέσουν στην άποψή τους, και να πουν: Είμαστε η Ελλάδα.
Ναι, κύριε Σαμαρά είσαστε ένα μέρος από όλη την Ελλάδα. Ναι, κύριε Βενιζέλο, είσαστε ένα μικρό μέρος από την Ελλάδα. Ναι, κύριε Κουβέλη είστε περίπου το ένα πέμπτο από την Ελλάδα. Και αναγκάζεστε, τώρα, να είστε… ένα. Και είστε όλοι μαζί μία εξουσία. Τα «βρήκατε»; Δεν τα «βρήκατε»; Θα τα «βρείτε» αργότερα; Είναι ακόμη πολύ νωρίς για να δούμε τι μπορεί να κάνει αυτή η συναρπαστική - σε θεωρητικό επίπεδο σύμπραξη… πάλι συμπαιγνία πήγα να πω…
Όλο λάθος λέξεις, οι οποίες δεν είναι αυτές το λάθος… Το λάθος είναι, ότι η ίδια λέξη περιέχει το λάθος, αλλά, είμαστε ένα λάθος. Εμείς, όλοι οι Ρωμιοί, δεν έχουμε την αίσθηση του λάθους όλη την ώρα;
Φαντάζεστε ότι υπάρχουν Έλληνες ικανοποιημένοι; Ότι αυτή είναι η τάξη των πραγμάτων; Ότι αυτό θελήσαμε μέσα από της περιπέτειες της φυλής; Αυτό θελήσαμε, κι αυτό πετύχαμε; Και θα πει ο καθένας την απάντηση: Όχι! Άλλο θελήσαμε.
Τώρα, αυτό που ζούμε αυτή τη στιγμή, είναι ένας συμβιβασμός, που με χίλια ζόρια μεταχειρίζεται ή εκμεταλλεύεται τη λέξη συμβιβασμός, αλλά θα το δείξει ο χρόνος…
Ήδη, άκουσα τον Βενιζέλο να λέει: Για να το ξεκαθαρίσουμε, διαφωνούμε ριζικά ιδεολογικά με τη Νέα Δημοκρατία. Κι όμως, αυτός που δηλώνει ότι διαφωνεί ριζικά ιδεολογικά με τη Νέα Δημοκρατία, αυτή την ώρα μιλάει εν ονόματι και της Νέας Δημοκρατίας.
Άντε, τρέχα και γύρευε, δηλαδή, τι θα καταλάβω, εγώ, ο απλοϊκός. Που, δυστυχώς, δεν είμαι απλοϊκός. Μακάρι να ήμουνα. Αλλά ο Ρωμιός δεν μπορεί να διαθέτει εργαλεία ερμηνείας των όσων λέγονται και γίνονται γύρω μας όλη την ώρα.
Άρα, ανασύρει ερμηνείες, κυρίως από κάποιο παλιό ένστικτο – και ο Ρωμιός, δόξα το Θεό, έχει αυτή την χάρη. Ένα ένστικτο, ένα αρχαίο ένστικτο, που έχει επιτρέψει στον Ρωμιό από τον Περικλή μέχρι σήμερα, να επιζήσει, και να επιζήσει ως έθνος.
Λέω, λοιπόν, και εγώ, ως ένας Έλλην, με τρία διαιρεμένα σε τρία κόμματα: Νέα Δημοκρατία, Πασόκ και Δημάρ, προσπαθώντας να συνταιριάξω αυτές τις ιδεολογίες, και συγχρόνως προσπαθώ να φέρω στο μυαλό μου τους λόγους, τα μηνύματα, τις δηλώσεις των τριών εκπροσώπων αυτών των τριών κομμάτων, και δεν βρίσκω τίποτα!
Όμως, από την άλλη μεριά, ξέρω πολύ καλά, ότι τα θέματα που είναι κυρίαρχα αυτή την ώρα, τα θέματα που θα ορίσουν τη μακροβιότητα ή όχι αυτής της κυβέρνησης, είναι πάρα πολύ συγκεκριμένα.
Δηλαδή, μπορεί, να είναι πια φανερό, ότι η δημοκρατία είναι το παραμύθι γύρω από το οποίο κινούνται και τα τρία κόμματα. Όμως, αυτό το παραμυθάκι της δημοκρατία, για την ώρα τους κρατάει, αλλά μεθαύριο θα ξεσπάσει η πρώτη σύγκρουση.
Σύγκρουση για τη διαχείριση περί των οικονομικών, σύγκρουση για τη διαχείριση περί της παιδείας, σύγκρουση για τη διαχείριση των φοροφυγάδων και των συνεπειών της φοροδιαφυγής, κλπ. Όλα αυτά, δεν υπόσχονται μία αγαθή σχέση τριών κομμάτων. Πάνω, λοιπόν, σε αυτή τη σκέψη, μιλάω και εγώ. Δεν πιστεύω ότι θα προκόψουνε.
Άρα, δεν πιστεύω ότι θα κρατήσει πολύ αυτή η Ιερή Συμμαχία – έτσι βαρύγδουπα την ονομάζω Ιερή Συμμαχία.
Δεν θα κρατήσει πολύ. Μια σπίθα χρειάζεται για να τιναχτεί στον αέρα. Ποιος θα είναι ο πυροδότης; Θα είναι ο Σαμαράς, ο Βενιζέλος; Ποιος ξέρει.
Ομολογώ, ότι άκουγα τον Βενιζέλο που μιλούσε, αναπτύσσοντας το πλάνο διαχείρισης της εξουσίας και εμεινα σε μία σχέση ικανοποιημένου πολίτη. Τα έλεγε έξυπνα. Ήταν ορθός. Ήταν συμβιβαστικός. Ήταν πρακτικός. Είχε ένα σωρό πολιτικές χάρες. Και λέω, άραγε, αυτός, ο κατά κάποιον τρόπο ηγέτης, ενός μικρού ποσοστού των Ελλήνων, είναι αυτό που ακούω, τώρα, από ένα βήμα με συγκεκριμένους αποδέκτες, δηλαδή, των μελών της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματός του; Με γοήτευσε. Αλλά, ίσως θα με γοητεύσει το ίδιο ο Σαμαράς, όταν για τα ίδια πράγματα, μιλήσει αύριο, με τον δικό του τρόπο.
Γιατί, δεν μπορούν να πούνε άλλα πράγματα. Για την υγεία μιλάνε, για την παιδεία μιλάνε, για τη διοίκηση μιλάνε, ή για τους φόρους… Δεν είναι πολλά τα θέματα.
Ένα είναι το θέμα… ομιλίας και για τους τρεις.
Διότι, δεν προφταίνει να παρουσιάσει πράξεις, το νέο Πασόκ που ονειρεύεται ο Βενιζέλος. Διότι, με τον τρόπο του, αρνιέται όλη την προϊστορία του Πασόκ, και ονειρεύεται να στήσει επί εξουσίας του αυτό το νέο Πασόκ και δεν κάνει λάθος, οι προγραμματικές δηλώσεις ενός νέου Πασόκ είναι πειστικές.
Από κει και πέρα, όμως, αν μπούμε στα καφενεία, θα ακούσουμε ερωτήματα όπως: Αυτό γιατί το είπες; Είσαι σε θέση να το εξασφαλίσεις; Ή π.χ. τί δουλειά έχεις να μιλάς, εσύ, για τα φάρμακα, εφόσον δεν γνωρίζεις τις κινήσεις ενός κράτους που πήρε στα χέρια του την ύποπτη διαχείριση της υγείας των ανθρώπων, και καταντήσαμε να υποχρεώνεται ο καταναλωτής ενός φαρμάκου να καταβάλει ο ίδιος όλο το ποσόν της χρέωσής του, συν εκείνης του Ταμείου του.
Διαφαίνεται, λοιπόν, μία αγωνία. Προσπαθούν να τα βρούνε. Με τα λόγια, ο κάθε υπουργός κάνει μια κατάθεση: Είμαι αυτός, έχω αυτό το παρελθόν, και υπόσχομαι αυτά για το μέλλον. Μόνο λόγια. Αυτή τη στιγμή στήνουμε πάνω σε ένα παλκοσένικο ένα θεατρικό και ανεβαίνει ένα ένα κομμάτι από το… κράτος και ότι εκπροσωπεί το κάθε κομμάτι κράτους, σε ποσοστό ψήφων.
Τα κακό ποιό είναι; Ότι τώρα θα παιχτεί ένα παιχνίδι εξουσίας. Τα τρία κόμματα θα βγουν στην αρένα των ταυρομαχιών για να πολεμήσει το καθένα τον έναν και μοναδικό… ταύρο!
Αυτά έχω να παρατηρήσω πάνω στην σημερινή πολιτική κατάσταση της χώρας. Τα υπόλοιπα, τα λέει ο ίδιος ο λαός, τα λέτε εσείς οι δημοσιογράφοι, θα τα πει ο κάθε υπουργός από τη θέση του.
Ήδη, ακόμα δεν ξεκίνησαν την διαχείριση της εξουσίας τους και έχουμε τρεις παραιτήσεις στα γρήγορα… Γιατί φύγανε νομίζετε; Τρομάξανε. Το ‘βάλαν στα πόδια. Αυτή είναι η φράση. Τους τρόμαξε το κράτος, το όποιο κράτος.
Αν εμείς, από την άλλη πλευρά, ρίξουμε μια ματιά στην ιστορία, όλες οι επαναστάσεις είχαν κίνητρο την πείνα. Ο λαός, ο οποίος, για παράδειγμα, πήρε μέρος στη Γαλλική Επανάσταση, ή ο λαός που κατέβηκε στους δρόμους της Πετρούπολης, είχε κίνητρο την πείνα. Τίποτε άλλο. Όχι την εξουσία. Κι όταν μιλάμε για εξουσία, μιλάμε για την εξουσία που εξασφαλίζει τον επιούσιο.
Λοιπόν, τώρα, θα πεινάσουμε και μεις. Γιατί, δεν είναι δυνατόν να υπάρχει τόσο μεγάλο ποσοστό ανέργων, αστέγων, υποαπασχολούμενων…
Και η πείνα μπορεί να είναι άοπλη, τώρα, αλλά, σε λίγο θα πάψει να ‘ναι άοπλη! Και θα δούμε στο δρόμο εικόνες, που δεν τις έχουμε φανταστεί καν.
