Την αξιοποίηση των χρυσοφόρων μεταλλευτικών αποθεμάτων της περιοχής του παλαιού μεταλλείου του Στρογγυλού της κοινότητας Μαθιάτη προγραμματίζει η εταιρεία ...
Hellenic Copper Mines (HCM). Πρόκειται για τη μόνη δρώσα μεταλλευτική εταιρεία στην Κύπρο, η οποία παράγει τα τελευταία 20 χρόνια μεταλλικό χαλκό εξαιρετικής καθαρότητας από κοιτάσματα της περιοχής Σκουριώτισσας. Η εταιρεία βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο της κατασκευής μιας νέας μονάδας παραγωγής χρυσού εντός της μίσθωσης της Σκουριώτισσας, στην οποία θα αξιοποιούνται γνωστά χρυσοφόρα μεταλλεύματα.
Η εταιρεία κατέθεσε Μελέτη Εκτίμησης Επιπτώσεων στο Περιβάλλον από την αξιοποίηση των χρυσοφόρων αποθεμάτων στo παλαιό μεταλλείο του Στρογγυλού.
Το έργο αφορά την εξόρυξη και μεταφορά για αξιοποίηση, του οξειδωμένου χρυσοφόρου μεταλλεύματος που βρίσκεται στοιβαγμένο σε σωρούς στην περιοχή του παλαιού μεταλλείου του Στρογγυλού. Πρόκειται για απόθεση παλαιάς μεταλλευτικής δραστηριότητας που, εξαιτίας του τρόπου που έχει αποτεθεί, αποτελεί δυνητικά πηγή ρύπανσης της περιοχής.
Παράλληλα, θα πραγματοποιηθεί μικρής έκτασης επέκταση του υφιστάμενου κώνου του μεταλλείου του Στρογγυλού για την αξιοποίηση του εναπομείναντος σε αυτό χρυσοφόρου μεταλλεύματος.
Η ποιότητα και η ποσότητα του χρυσοφόρου μεταλλεύματος της περιοχής Στρογγυλού έχει υπολογισθεί με ακρίβεια, κατόπιν εκτέλεσης ενδελεχών γεωλογικών ερευνών.
Η μηνιαία τροφοδοσία του χρυσοφόρου μεταλλεύματος από την περιοχή του μεταλλείου του Στρογγυλού υπολογίζεται σε 4.000 tn/μήνα που σημαίνει ότι η ετήσια δυναμικότητα ανέρχεται σε περίπου 48.000 tn μεταλλεύματος. Το μετάλλευμα θα μεταφέρεται στη Σκουριώτισσα.
Η προβλεπόμενη μηνιαία παραγωγή στο εργοστάσιο της Σκουριώτισσας υπολογίζεται σε 20 kg χρυσού και 80-100 kg αργύρου σε μορφή κράματος Χρυσού - Αργύρου (Dore).
Για το νέο έργο του χρυσού έχει εκδοθεί θετική γνωμάτευση από την Περιβαλλοντική Αρχή, ενώ η κατασκευή του έργου έχει αρχίσει και η παραγωγική λειτουργία του αναμένεται να ξεκινήσει τους προσεχείς μήνες.
Η έκταση της προτεινόμενης μίσθωσης είναι 0,06km2 στην οποία περιλαμβάνονται οι σωροί οξειδωμένου μεταλλεύματος, το παλαιό μεταλλείο του Στρογγυλού και οι δρόμοι προσπέλασης. Καθώς οι εργασίες που θα εκτελούνται είναι αποκλειστικά χωματουργικές, μικρής έκτασης και έντασης, δεν απαιτείται σταθερός εξοπλισμός, ούτε μόνιμες εγκαταστάσεις. Ο μόνος εξοπλισμός που θα χρησιμοποιηθεί είναι ένας μικρός αριθμός χωματουργικών μηχανημάτων.
Αντικείμενο της μελέτης είναι ο εντοπισμός των αναμενόμενων επιπτώσεων στο περιβάλλον και τον άνθρωπο από το προτεινόμενο έργο, καθώς και η υποβολή προτάσεων - εισηγήσεων σχετικές με την αποφυγή, άμβλυνση ή ελαχιστοποίησή τους.
Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις που θα προκύψουν από το συγκεκριμένο έργο είναι ελάχιστες και αναστρέψιμες, λόγω των πολύ μικρού μεγέθους χωματουργικών δραστηριοτήτων που θα διεξαχθούν σε μια απομακρυσμένη, περιβαλλοντικά διαταραγμένη, πρώην μεταλλευτική περιοχή.
Σύμφωνα με τους μελετητές, το έργο θα έχει συνολικά θετικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα, καθώς η εικόνα του περιβάλλοντος μετά την υλοποίηση του σχεδίου αποκατάστασης θα είναι σαφώς καλύτερη σε σχέση με την τωρινή εικόνα μιας εγκαταλελειμμένης μεταλλευτικής περιοχής.
Η τελική διαμόρφωση της περιοχής θα γίνει με γνώμονα την ανάδειξη της ιστορικότητας του μεταλλείου του Στρογγυλού και του φυσικού κάλλους της περιοχής. Συνοπτικά θα δημιουργηθεί ασφαλής προσπέλαση στον χώρο, σημείο θέασης, ενώ η υφιστάμενη γαλαρία θα αναδειχθεί αφού τμήμα της προγραμματίζεται να υποστηριχθεί με ξυλοδεσία.
ΠΟΛΟΣ ΕΛΞΗΣ ΓΙΑ ΜΕΛΕΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΦΟΙΤΗΤΕΣ
Το μεταλλείο του Στρογγυλού αποτελεί κομμάτι της μεταλλευτικής ιστορίας της Κύπρου. Χρονολογείται από το 600 π.χ. και έχει και αρχαιολογική αξία. Όπως και στην περίπτωση της Σκουριώτισσας, τον χώρο του μεταλλείου επισκέπτονται φοιτητές πανεπιστημίων, γεωλόγοι, αρχαιολόγοι καθώς και άλλες ομάδες που η μεταλλευτική κληρονομιά της Κύπρου βρίσκεται στα πλαίσια των ενδιαφερόντων τους. Στην περιοχή υπάρχουν επίσης και στοές, κατάλοιπα του μεταλλευτικού παρελθόντος οι οποίες δεν πρόκειται να επηρεαστούν.
Η εταιρεία, σεβόμενη την ιστορικότητα της περιοχής, την επιθυμία της κοινότητας Μαθιάτη για ανάδειξη του μεταλλείου και καθώς διαθέτει πολυετή εμπειρία σε θέματα ανάδειξης της μεταλλευτικής κληρονομιάς της Κύπρου, προτίθεται να συμβάλει θετικά προς τη διατήρηση της ιστορικότητας της περιοχής. Το προτεινόμενο έργο αναμένεται να επηρεάσει θετικά την ανάδειξης της μεταλλευτικής αξίας του μεταλλείου, καθώς όπως θα αναφερθεί και στο κομμάτι της αποκατάστασης, θα γίνουν εργασίες έτσι ώστε να παρέχεται ασφαλής πρόσβαση στον χώρο, θα δημιουργηθεί σημείο θέασης, ενώ θα γίνει ανάδειξη της υπάρχουσας γαλαρίας με κατάλληλες εργασίες.
Η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων - Πέντε εργοστάσια από τρεις εταιρείες
Τρεις εταιρείες ασχολήθηκαν κατά καιρούς με την παραγωγή χρυσού στην Κύπρο. Πρόκειται για την Ελληνική Μεταλλευτική Εταιρεία (EME), τη Cyprus Mines Corporation (CMC) και τη Cyprus Sulphur and Copper Corporation (CSCC), οι οποίες παρήξαν συνολικά 4,6 tn χρυσού και 26,3 tn αργύρου. Η παραγωγή έγινε κατά καιρούς (1935-1944 και 1980-1982) σε ορισμένα από τα χαλκούχα μεταλλεία αλλά και σε άλλες μικρότερες μεταλλευτικές εκσκαφές.
Ο παραγόμενος χρυσός και άργυρος ήταν υπό μορφή εγκλεισμάτων ή κόκκων ελεύθερου μετάλλου στα εμπλουτισμένα με επίπλευση μεταλλεύματα χαλκού και σιδηροπυρίτη ή σε εμπλουτισμένα με επίπλευση μεταλλεύματα χρυσού και αργύρου που βρίσκονταν στο επιφανειακό μέρος της αποκάλυψης των μεταλλείων και ήταν κυρίως λάβα που υπέστη φυσική εκχύλιση. Σε ορισμένα από τα μεταλλεύματα αυτά γινόταν εκχύλιση του χρυσού και του αργύρου με κυανιούχο διάλυμα και ακολούθως καταβύθιση των μετάλλων αυτών με ψευδάργυρο και παραγωγή ιζήματος χρυσού και αργύρου.
Στην περιοχή του Μαθιάτη υπάρχουν δύο μεταλλεία, το νότιο κοίτασμα που είναι το μεταλλείο του Στρογγυλού όπου εξήχθησαν χρυσός και άργυρος και χρονολογείται στα 600 π.Χ και το δεύτερο είναι το βόρειο κοίτασμα το οποίο ήταν μεταλλείο εξόρυξης κυρίως σιδηροπυρίτη και σε δευτερεύουσα σημασία χρυσός και άργυρος καθώς και χαλκός. Κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου το 1935-1946 ξεκίνησε η εκμετάλλευση χρυσού και αργύρου. Ο χρυσός και ο άργυρος περιεχόταν εντός των ζωνών οξείδωσης που προήλθαν από την οξείδωση του χαλκούχου συμπαγή σιδηροπυρίτη των δυο πρωτογενών κοιτασμάτων.
Οι πρώτες εργασίες εκμετάλλευσης χρυσοφόρων στην περιοχή του Μαθιάτη ξεκίνησαν τον Νοέμβριο του 1935, από την αμερικάνικη εταιρία Cyprus Mines Corporation (CMC). Την περίοδο αυτή λειτούργησαν πέντε εργοστάσια εκμετάλλευσης χρυσού και αργυρού στις οξειδώσεις σε όλη Κύπρο, τα οποία βρισκόντουσαν στη Σκουριώτισσα, το Μιτσερό, στους Τρούλλους, το Βασιλικό και τη Λίμνη. Η συνολική παραγωγή χρυσού σε όλη την Κύπρο ήταν περίπου 5 τόνους Χρυσό και 27 τόνους Άργυρο.
Τα 350 κιλά χρυσού προήλθαν από το βόρειο μεταλλείο Σιδηροπυρίτη στο Μαθιάτη, ενώ από το μικρό σε μέγεθος χρυσοφόρο κοίτασμα του Στρογγυλού, νότια του Μαθιάτη στους πρόποδες του λόφου Στρογγυλός, λήφθηκαν 743 κιλά χρυσού, περιεχόμενο στο μετάλλευμα.
Πηγή
