Ο Ηλίας Σπαντιδάκης από τη Λούτρα του Ρεθύμνου, έγινε γνωστός στο Κολοράντο ως Λούης Τίκας, πρωτοστάτησε στον «πόλεμο των ανθρακωρυχείων» την μεγαλειώδη εργατική απεργία που κυλίστηκε στο αίμα με την «σφαγή» του Λάντλοου.
Το μνημείο του
Το μνημείο του ανακηρύχτηκε από την Κυβέρνηση των ΗΠΑ το 2009 σαν εθνικός ιστορικός τόπος. Του έχουν κάνει ανδριάντα και μνημείο για τους πεσόντες στην κοιλάδα του Λάντλόου εκεί που σκοτώθηκε, μουσείο στο Τρινιντάτ και τον γιορτάζουν κάθε χρόνο στις 30 Ιουνίου με πολλές εκδηλώσεις. Μάλιστα το 2014 που ήταν τα 100 χρόνια, η μνήμη του γιορτάστηκε από την αμερικανική κυβέρνηση με παρουσία περισσότερων από 5000 κόσμο.
Στα Χανιά, ο Ο Γιώργος Σταυρουλάκης, εγγονός του αδελφού του Λούη Τίκα, παρουσίασε σε ειδική εκδήλωση στο ΤΕΕ την Τετάρτη, την ιστορία του που είναι συνυφασμένη με τη ζωή των Ελλήνων μεταναστών στην Αμερική στις Αρχές του 20ου αιώνα και τον αγώνα τους για ζωή, εργασία και αξιοπρέπεια.
Ο ίδιος έχει το σπίτι του Τίκα στη Λούτρα του Ρεθύμνου και κάθε χρόνο δεκάδες ξένοι έρχονται να το δουν και να το φωτογραφίσουν. «‘Ολοι εκτός από τους Έλληνες» λέει σε δημοσιογράφους, εξηγώντας πως ο ίδιος έχει κάνει 10ετή έρευνα για την ιστορία του προγόνου του με πολλά ταξίδια στην Αμερική και μελέτη βιβλίων που έχουν γραφτεί για την ιστορική απεργία.
Ο Λούης Τίκας και η σφαγή του Λάντλου
Ο Λούης Τίκας έφυγε για την Αμερική το 1906. Δούλεψε στα ανθρακορυχεία του Κολοράντο και είδε πως οι συνθήκες ήταν πολύ σκληρές για τους Έλληνες και για όλους γενικά τους μετανάστες. «Ένας πολύ έξυπνος άνθρωπος που έμαθε πολύ γρήγορα την γλώσσα και ίδρυσε το πρώτο εργατικό συνδικάτο των ανθρακωρύχων στο Κολοράντο στο οποίο ενσωματώθηκαν εργάτες 26 εθνικοτήτων» εξιστορεί ο κ. Σταυρουλάκης και εξηγεί πως οι θάνατοι εργατών ήταν καθημερινοί λόγω του ότι δεν υπήρχαν μέτρα ασφαλείας στις στοές των ορυχείων. «Όταν ο Ροκφέλερ είδε ότι ο Λούης Τίκας οργάνωσε τους εργάτες έκανε δύο δολοφονικές απόπειρες εναντίον τους» τονίζει.
Ο ίδιος έχει το σπίτι του Τίκα στη Λούτρα του Ρεθύμνου και κάθε χρόνο δεκάδες ξένοι έρχονται να το δουν και να το φωτογραφίσουν. «‘Ολοι εκτός από τους Έλληνες» λέει σε δημοσιογράφους, εξηγώντας πως ο ίδιος έχει κάνει 10ετή έρευνα για την ιστορία του προγόνου του με πολλά ταξίδια στην Αμερική και μελέτη βιβλίων που έχουν γραφτεί για την ιστορική απεργία.
Ο Λούης Τίκας και η σφαγή του ΛάντλουΟ Λούης Τίκας έφυγε για την Αμερική το 1906. Δούλεψε στα ανθρακορυχεία του Κολοράντο και είδε πως οι συνθήκες ήταν πολύ σκληρές για τους Έλληνες και για όλους γενικά τους μετανάστες. «Ένας πολύ έξυπνος άνθρωπος που έμαθε πολύ γρήγορα την γλώσσα και ίδρυσε το πρώτο εργατικό συνδικάτο των ανθρακωρύχων στο Κολοράντο στο οποίο ενσωματώθηκαν εργάτες 26 εθνικοτήτων» εξιστορεί ο κ. Σταυρουλάκης και εξηγεί πως οι θάνατοι εργατών ήταν καθημερινοί λόγω του ότι δεν υπήρχαν μέτρα ασφαλείας στις στοές των ορυχείων. «Όταν ο Ροκφέλερ είδε ότι ο Λούης Τίκας οργάνωσε τους εργάτες έκανε δύο δολοφονικές απόπειρες εναντίον τους» τονίζει.
Στις 23 Σεπτεμβρίου του 1913 ξεκίνησε την μεγάλη απεργία με 13.000 ανθρακωρύχους από τους οποίους 800 ήταν Έλληνες και πάρα πολλοί, Κρητικοί. Οι εργάτες, εγκατέλειψαν τις ξύλινες παράγκες της εταιρείας, κατέβηκαν στην κοιλάδα του Λάντλοου ζητώντας ασφάλεια και αξιοπρεπή αμοιβή, οκτάωρη εργασία και το δικαίωμα να ζουν έξω από τους οικισμούς των εταιρειών. Εκεί έμειναν οκτώ μήνες. Επειδή ο Ροκφέλερ δεν κατάφερε να τους διαλύσει, στις 19 Απριλίου, την ημέρα του Πάσχα, έζωσε τον καταυλισμό με μυδράλια και με πρόσχημα ότι δεν του παρέδωσαν δύο στρατιώτες, δόθηκε το σύνθημα σκότωσαν όσους μπορούσαν.
Οι απεργοί αμύνθηκαν αλλά είχαν λίγα πολεμοφόδια. Στη συνέχεια έβαλαν φωτιά και κηροζήνη και έκαψαν τα τις σκηνές. Ανάμεσα στους νεκρούς ήταν και γυναικόπαιδα ενώ πολλές γυναίκες και παιδιά σώθηκαν επειδή είχαν σκάψει ορύγματα για να τα προστατεύσουν. Τον Λούη Τίκα τον σκότωσε ο επικεφαλής της εθνοφρουράς, ο Καρλ Λιντρφελτν, μετά την σφαγή ο οποίος έσπασε το κοντάκι του όπλου του στο πρόσωπό του και πέφτοντας αιμόφυρτος τον πυροβόλησαν πισώπλατα οι στρατιώτες.
Οι απεργοί αμύνθηκαν αλλά είχαν λίγα πολεμοφόδια. Στη συνέχεια έβαλαν φωτιά και κηροζήνη και έκαψαν τα τις σκηνές. Ανάμεσα στους νεκρούς ήταν και γυναικόπαιδα ενώ πολλές γυναίκες και παιδιά σώθηκαν επειδή είχαν σκάψει ορύγματα για να τα προστατεύσουν. Τον Λούη Τίκα τον σκότωσε ο επικεφαλής της εθνοφρουράς, ο Καρλ Λιντρφελτν, μετά την σφαγή ο οποίος έσπασε το κοντάκι του όπλου του στο πρόσωπό του και πέφτοντας αιμόφυρτος τον πυροβόλησαν πισώπλατα οι στρατιώτες.Το μνημείο τουΤο μνημείο του ανακηρύχτηκε από την Κυβέρνηση των ΗΠΑ το 2009 σαν εθνικός ιστορικός τόπος. Του έχουν κάνει ανδριάντα και μνημείο για τους πεσόντες στην κοιλάδα του Λάντλόου εκεί που σκοτώθηκε, μουσείο στο Τρινιντάτ και τον γιορτάζουν κάθε χρόνο στις 30 Ιουνίου με πολλές εκδηλώσεις. Μάλιστα το 2014 που ήταν τα 100 χρόνια, η μνήμη του γιορτάστηκε από την αμερικανική κυβέρνηση με παρουσία περισσότερων από 5000 κόσμο.
Οι Κρητικοί μετανάστες
Στην ίδια εκδήλωση, ο διοργανωτής, Νίκος Λαλούσης µαθηµατικός και µελετητής της Νεότερης Κρητικής Ιστορίας μίλησε στο κοινό για τους Έλληνες µετανάστες στην Αµερική ( 1892 – 1928) και ειδικότερα για την Οδύσσεια της µετάβασης µε τα πλοία της εποχής εκείνης καθώς και για την επιστροφή των Κρητών µεταναστών στα χρόνια 1923 –
1928.
Στην ίδια εκδήλωση, ο διοργανωτής, Νίκος Λαλούσης µαθηµατικός και µελετητής της Νεότερης Κρητικής Ιστορίας μίλησε στο κοινό για τους Έλληνες µετανάστες στην Αµερική ( 1892 – 1928) και ειδικότερα για την Οδύσσεια της µετάβασης µε τα πλοία της εποχής εκείνης καθώς και για την επιστροφή των Κρητών µεταναστών στα χρόνια 1923 –
1928.
