Το γεγονός πυροδότησε αντιδράσεις σε διάφορους κοσμικούς κύκλους, οι οποίοι έσπευσαν να ρίξουν στις φλόγες όχι μόνο το κάστανο, αλλά μαζί με αυτό τον άγιο Παΐσιο, την Εκκλησία που τον τιμά, τούς πιστούς που τον λατρεύουν ως άγιο κ.λπ.
Δυστυχώς στον τόπο μας δεν υπάρχει μέση οδός! Θα προσπαθήσουμε λοιπόν «να βγάλουμε το κάστανο από την φωτιά» και να θέσουμε το θέμα σε μία σωστή βάση, με γνώμονα την εκκλησιαστική μας παράδοση.
Η έντονη τάση να λατρεύονται αντικείμενα του Αγίου Παϊσίου σήμερα πηγάζει βασικά από δύο γεγονότα: πρώτον από την βαθιά ευλάβεια και αγάπη που τρέφει ο λαός προς αυτόν, η οποία είναι αυθόρμητη και φυσικά μη κατευθυνόμενη από κανέναν, και δεύτερον, από το ότι ο άγιος, για λόγους που εκείνος γνωρίζει, δεν επέτρεψε να ανοιχθεί ο τάφος του μετά θάνατον. Έτσι μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει ανακομιδή των λειψάνων του, τα οποία δεν έχουν διανεμηθεί πανελληνίως, ώστε ο λαός να τα προσκυνά και να αγιάζεται από αυτά, όπως γίνεται με τόσους αγίους.
Για να γίνει κατανοητό πόσο μεγάλη σημασία έχει το τελευταίο γεγονός, υπενθυμίζουμε ένα περιστατικό με έναν άλλον μεγάλο σύγχρονο άγιο, που ο λαός μας αγάπησε όσο λίγους, τον άγιο Νεκτάριο Αιγίνης.
Όταν έγινε η πρώτη εκταφή του αγίου Νεκταρίου, δέκα περίπου χρόνια μετά την κοίμησή του στην Αίγινα (1920), στην Μονή Αγίας Τριάδας, το λείψανό του βρέθηκε άφθαρτο, προς πιστοποίηση της ήδη πανθομολογούμενης αγιότητός του.
Το σκήνωμα του αγίου ετάφη ξανά και έγινε νέα ανακομιδή μετά από άλλα 10 χρόνια, στην οποία το σώμα του βρέθηκε διαλυμένο, όπως ενός οποιουδήποτε νεκρού. Μία μοναχή της Μονής του αγίου, που τον γνώριζε από τότε που ζούσε, στενοχωρήθηκε πολύ για το γεγονός αυτό. Το βράδυ όμως που έπεσε να κοιμηθεί λυπημένη, της παρουσιάστηκε ο άγιος Νεκτάριος και της είπε να μην λυπάται, διότι η διάλυση του αφθάρτου σώματός του έγινε ώστε όλα παιδιά του σε όλον τον κόσμο να λάβουν την ευλογία του.
Πράγματι, αυτή την στιγμή, τα λείψανα του αγίου Νεκταρίου έχουν διασκορπισθεί στα πέρατα της οικουμένης και απολαμβάνουν την τιμή του πιστού λαού. Στην περίπτωση όμως του αγίου Παϊσίου δεν συνέβη ούτε θα συμβεί αυτό, και έτσι βλέπουμε η ευλάβεια του λαού να εκφράζεται με ποικίλους τρόπους.
Όμως, η Εκκλησία μας, μέσα από την μακραίωνη παράδοσή της, έχει διαμορφώσει μία τάξη όσον αφορά την έκθεση αντικειμένων για προσκύνηση και μάλιστα μέσα στην θεία Λατρεία, η οποία και θα πρέπει να γίνεται σεβαστή.
Δηλαδή, όσον αφορά τους αγίους, εκθέτει για δημόσια προσκύνηση κυρίως τα άγια λείψανά τους. Εκτός όμως από αυτά, μπορεί να εκθέσει π.χ. λύθρο από το μαρτύριό τους, δηλαδή χώμα αναμεμιγμένο με το αίμα του μάρτυρα, έναν σταυρό που είχε ο άγιος, μία εικόνα που είχε ο άγιος ή που εικονίζει τον άγιο κ.λπ. Αυτή είναι η τάξη.
Δεν θυμόμαστε ποτέ η Εκκλησία να εκθέτει καρπούς, δηλαδή αντικείμενα που τρώγονται, στην θέση αγίων λειψάνων! Κάτι τέτοιο είναι ξένο προς την παράδοσή της και πιστεύουμε ότι ούτε ο ίδιος ο άγιος θα το ήθελε.
Αρκετοί θα θυμούνται ότι ο άγιος Παΐσιος κάποιες φορές, εξαντλημένος από την μεγάλη άσκηση, έλαβε από την Παναγία ή τον Θεό ως ουράνια ευλογία με θαυμαστό τρόπο τρόφιμα, όπως σταφύλια, ψάρια κ.λπ. Ουδέποτε απέδωσε σε αυτά λατρευτική αξία ούτε φυσικά τα κράτησε, αλλά συνήθως τα έδωσε για ευλογία σε άλλους ανθρώπους να τα φάνε.
Στον ναό του αγίου Τύχωνος, επισκόπου Αμαθούντος Κύπρου, στα πρώτα χριστιανικά χρόνια, κάθε χρόνο μετά την κοίμηση του αγίου γινόταν ένα θαύμα. Τα σταφύλια που βρίσκονταν στον περίβολο του ναού, ενώ ακόμη δεν ήταν περίοδος ωριμάνσεώς τους (η εορτή γίνεται στις 16 Ιουνίου), ωρίμαζαν ξαφνικά από την παραμονή της εορτής μέχρι την ώρα του καθαγιασμού των Τιμίων Δώρων. Όμως αυτά τα θαυμαστά σταφύλια, που ωρίμαζε η χάρις του αγίου, δεν εκτίθενταν στον λαό για προσκύνηση, αλλά μοιράζονταν προς μετάληψη.
Επίσης, η Εκκλησία μας καθημερινά μεταβάλλει τον άρτο και τον οίνο σε σώμα και αίμα Χριστού. Ουδέποτε όμως εκθέτει τα Τίμια Δώρα για προσκύνηση. Κάτι τέτοιο θα ήταν ξένο στην παράδοσή της. Άλλο τα άχραντα μυστήρια και άλλο τα άγια λείψανα.
Κατανοούμε λοιπόν την αγάπη και ευλάβεια του πιστού λαού για τον άγιο Παΐσιο. Όσο και «να γαυγίζουν οι σκύλοι», ο άγιος Παΐσιος δεν θα παύσει να είναι ο αγαπημένος άγιος όλου του ελληνικού (και όχι μόνο) λαού, δημοφιλής όσο ελάχιστοι. Αυτό από μόνο του είναι ένα μεγάλο θαύμα, καθώς ο ίδιος μίσησε όσο λίγοι την δημοσιότητα. Όσοι προσπαθούν να τον δυσφημίσουν, απλά εκφράζουν το προσωπικό κόμπλεξ τους, καθώς δεν μπορούν να εξηγήσουν πώς ο άγιος έχει κερδίσει τόσο πολύ την καθολική αγάπη του κόσμου σήμερα, ενός κόσμου που έχει απογοητευθεί από όλους τους κοσμικούς «σωτήρες» του.
Θα πρέπει όμως και οι ιερείς, που διερμηνεύουν τα αισθήματα αυτά του λαού, να κινούνται μέσα στην τάξη και στην παράδοση της Εκκλησίας, αποφεύγοντας ενέργειες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν και να δώσουν αφορμές σκανδαλισμού.
Η μειονεξία μιας ασήμαντης μειονότητας απέναντι στον άγιο δεν αμνηστεύει ενέργειες έξω από την παράδοση αυτήν. Δεν πρέπει άλλωστε να λησμονούμε ότι, στην εποχή της εικονομαχίας, γίνονταν και από την πλευρά των Ορθοδόξων υπερβολές. Η Εκκλησία καταδίκασε με δριμύτητα τους εικονομάχους, αλλά ποτέ δεν δικαίωσε και τις υπερβολές των εικονολατρών. Η μετριοπάθεια, το μέτρο και η διάκριση ήταν πάντοτε βασικές αρετές της, που προλάβαιναν και προλαβαίνουν πολλά κακά.
Πηγή
