Τσερνόμπιλ- να μην θυμούνται όλοι με αγάπη το σοβιετικό παρελθόν της χώρας τους.
Αλλά για κάποιο λόγο -κατά τύχη ή από κάποια ειρωνεία της ιστορίας- η διάλυση της ΕΣΣΔ άφησε μια περίεργη κληρονομιά στην Ουκρανία: Τουλάχιστον 5.500 προτομές και αγάλματα του Λένιν που από τη μία μέρα στην άλλη έγιναν απομεινάρια ενός άβολου παρελθόντος.
Σχεδόν 30 χρόνια από τότε, καμία προτομή δεν είναι στη θέση της – είναι εξάλλου και παράνομες. Ωστόσο πολλές και πολλά αγάλματα του πρώτου ηγέτη της ΕΣΣΔ επιβιώνουν ακόμη στη χώρα. Κάποια είναι άθικτα, άλλα έχουν μετασκευαστεί, όμως όλα είναι παραπεταμένα.
Ο ελβετός φωτογράφος Νιλς Ακερμαν -μαζί με τον Σεμπαστιέν Γκομπέρ- έχει αρχίσει από το 2015 ένα ιδιότυπο εγχείρημα, να βρει και να φωτογραφήσει τις προτομές και τα αγάλματα του Λένιν που μένουν μακριά από τη δημόσια θέα και να τα διασώσει έστω και μέσα από τον φωτογραφικό φακό.
Στο Κρέμεντσουκ, δίπλα στις σοβιετικής αισθητικής (μπορεί και κατασκευής) πολυκατοικίες και τις λάσπες, ένα υπερφυσικού μεγέθους άγαλμα του Λένιν, σαν εγκαταλελειμμένο σκηνικό από ταινία εποχής. Πάντως, ακόμη κοιτάζει προς τα πάνω.
Ο Λένιν συναντά τη Γαλαξιακή Αυτοκρατορία σε ένα εργοστάσιο κάπου στα περίχωρα της Οδησσού. Δράστης στην επιτυχημένης μεταμόρφωσης του Λένιν στον απόλυτο κακό των «Star Wars», τον Νταρθ Βέιντερ, ο καλλιτέχνης Αλεξάντερ Μίλοφ.
Αυτή η ύψους δύο μέτρων προτομή βρισκόταν στο πυρηνικό εργοστάσιο Λένιν στο Τσερνόμπιλ. Ο Ακερμαν τη βρήκε αποθηκευμένη σε ένα δωμάτιο που χρησιμοποιούσαν οι καθαριστές ενώ οι αρχές αγνοούσαν την ακριβή της τοποθεσία. Τελικά ο φωτογράφος την εντόπισε χάρη σε μια φωτογραφία στο Instagram.
Η πορεία του αγάλματος – όπως και χιλιάδων άλλων ίδιων – έχει κάτι να μας πει για την τύχη τους και το πώς από τη μία ημέρα στην άλλη εξέπεσαν στα μάτια των πολιτών. Η προτομή ήταν σε προβεβλημένο σημείο στο Μουσείο Λένιν. Σήμερα το μουσείο είναι πλέον συνεδριακό κέντρο και η προτομή έχει καταλήξει σε ένα κουτί στο υπόγειο.
Το άγλαμα που σκουριάζει σε αυτή τη μάντρα είναι προς πώληση από το χωριό που τη φιλοξενεί, το Κόρζιν, το οποίο ζητά 15.000 δολάρια για να επιδιορθώσει το νηπιαγωγείο και το σχολείο του. Τα λεφτά φαίνονται πολλά – ακόμα και για ένα συλλέκτη. Αν πουληθεί για παλιοσίδερα, ο δήμος θα κερδίσει γύρω στα τρία χιλιάρικα. Μέχρι την ώρα που ο Ακερμαν έβαλε την φωτογραφία δεν υπήρχαν αγοραστές – μήπως να φταίει ότι το σακάκι και το πουκάμισο είναι βαμμένα στα χρώματα της ουκρανικής σημαίας;
