Τα αλλεργιογόνα είναι χημικές ενώσεις που εισέρχονται στο ανθρώπινο σώμα από διάφορες πηγές, όπως είναι ο αέρας, η τροφή, τα φάρμακα, οι χημικές ουσίες κ.ά.
Ο άνθρωπος δεν κληρονομεί μια συγκεκριμένη αλλεργική πάθηση, αλλά την ιδιότητα να ευαισθητοποιείται σε διάφορες αλλεργιογόνες ουσίες. Μπορεί, π.χ., ο πατέρας να έχει άσθμα και το παιδί να εκδηλώνει έκζεμα.
Εκτός της κληρονομικότητας, άλλοι παράγοντες συμμετοχής στην ανάπτυξη αλλεργίας είναι:
-Η προδιάθεση του ατόμου
-Κλιματολογικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες
-Οργανικοί και ψυχολογικοί παράγοντες
-Αναπνευστικές λοιμώξεις
-Έντονη φυσική προσπάθεια ή μυϊκή άσκηση (άσθμα φυσικής προσπάθειας)
-Παθητικό κάπνισμα μέσω ερεθισμού του αναπνευστικού συστήματος.
Ποια είναι τα βασικά αλλεργιογόνα
-Ατμοσφαιρικά αλλεργιογόνα. Σκόνη του σπιτιού (60-70% της αναπνευστικής αλλεργίας και 80-90% του άσθματος). Οι βασικοί αντιγονικοί παράγοντες της σκόνης του σπιτιού είναι ορισμένα ακάρεα.
-Τρίχες και επιθήλια της επιδερμίδας των ζώων (π.χ., γάτα)
-Μύκητες (ατμοσφαιρικοί). Οι σπόροι τους διασκορπίζονται στην ατμόσφαιρα, μεταφέρονται με τον αέρα και εισπνέονται από τον άνθρωπο.
-Γύρη. Τα σημαντικότερα αλλεργιογόνα είναι τα αγριόχορτα, τα ζιζάνια, η χλόη, τα δημητριακά και ορισμένα δένδρα. Η πιο συνηθισμένη αλλεργική πάθηση είναι η εποχιακή αλλεργική επιπεφυκίτιδα. Η εποχιακή αλλεργία προσβάλλει περισσότερο τις μεγαλύτερες ηλικίες και οι κρίσεις εκδηλώνονται από τον Απρίλιο μέχρι τον Ιούλιο, όταν οι αναπνευστικές λοιμώξεις βρίσκονται σε ύφεση.
Τροφικά αλλεργιογόνα
Τα τροφικά αλλεργιογόνα ταξινομούνται σε ζωικής προέλευσης, όπως γάλα, αβγό, κρέας, ψάρια και θαλασσινά (πιο συχνά προκαλούν αλλεργίες τα μύδια, τα στρείδια, τα καλαμάρια και οι γαρίδες) και φυτικής προέλευσης, όπως τα δημητριακά και διάφορα φρούτα.
Στα τροφικά αλλεργιογόνα ανήκουν επίσης οι ξηροί καρποί, η σοκολάτα, το τσάι, ο καφές και τα αναψυκτικά.
Δερματικά Αλλεργιογόνα
Περιλαμβάνονται μεγάλες ομάδες μετάλλων, χημικών προϊόντων, φαρμάκων και άλλων ουσιών που δρουν τοπικά στο δέρμα.
Αλλεργία στα υμενόπτερα, κυρίως τη μέλισσα και τη σφήκα. Όσοι είναι αλλεργικοί στη μέλισσα ή τη σφήκα, πρέπει να αποφεύγουν περιοχές όπου αυτές υπάρχουν σε αφθονία και να μη χρησιμοποιούν δερματικές αλοιφές και κυρίως αντιηλιακά λάδια που προσελκύουν τα έντομα.
Επίσης απαιτείται ειδικό ντύσιμο και παπούτσια για να μη μένουν τα ακάλυπτα μέρη του σώματος εκτεθειμένα στα τσιμπήματα των εντόμων.