Αυτό «σήκωνε» η στιγμή, έτσι τον βόλευε, αυτό ξεστόμισε στον ιστορικό λόγο του-βάλσαμο στ' αυτιά της πλειοψηφίας του ακροατηρίου του (μεγαλειώδης συγκέντρωση «απελευθερωμένων» αθηναίων που διψούσαν για ομαλότητα και δημοκρατία). Για να (συν)διαμορφώσει την άποψη των κομμουνιστών περί Παπανδρέου και να' ρθει (μετά δέκα περ. χρόνια) στα χείλη τους σαν σύνθημα-απειλή «Παπανδρέου πού θα πας, το κεφάλι σου θα φας». Ωστόσο, το κεφάλι σου δεν τρώγεται, όταν έχεις πίσω σου τους Άγγλους, συνεργασία με τον Τσώρτσιλ και φρόνημα αντικομμουνιστικό.
H μεγάλη σφαγή του Εμφυλίου χρειαζόταν την πρόβα της. Το σχέδιο υπήρχε, η πρόθεση των Άγγλων να «καθαρίζουν» με τους έλληνες κομμουνιστές, μεταπελευθερωτικά, ήταν ο στόχος και μόνο η αφορμή για το μακελειό τούς έλειπε. Τη βρήκαν με το συλλαλητήριο της 4ης Δεκέμβρη, στην Πλατεία Συντάγματος. Οι αρχές το απαγόρευσαν. Παραβιάστηκε απ' τους EAMίτες, «εμπλουτισμένους» με χιλιάδες αθηναίων, πριν ξεκινήσουν για μεγάλη πορεία. Εκεί, πυροβόλησαν τυφλά στο πλήθος ακροβολισμένοι ασφαλίτες, με «εντολή» του Αττικάρχη (Άγγελου Έβερτ-πατέρα του Μίλτου). Έπεσαν οι πρώτοι νεκροί. Κάποιοι ένοπλοι του Εφεδρικού ΕΛΑΣ «απάντησαν», δειλά, σπασμωδικά. Οργή και αγανάκτηση. Η άλλη μέρα βρήκε πολλούς αθηναίους με θλιμμένη καρδιά και σφιγμένη γροθιά. Η κηδεία των θυμάτων γαλβάνισε τα πλήθη και όπλισε κάποια χέρια ΕΑΜιτών της Αθήνας. Η μπόρα ξέσπασε, η μάχη ξεκίνησε, οι συμπλοκές πύκνωσαν, αλλά η Αθήνα δεν καταλαμβάνεται χωρίς σχέδιο από πλευράς κομμουνιστών και με τους Άγγλους στρατιώτες να συμπεριφέρονται «σαν σε κατεχόμενη χώρα» (εντολή του Τσώρτσιλ, με τηλεγράφημά του). Με τα (αγγλικά) μαχητικά της εποχής να εφορμούν σφυροκοπώντας θέσεις αριστερών που αντιστέκονταν.
ΤΟ τέλος ήρθε, όπως σχεδιάστηκε απ' τους ξένους σχεδιαστές και τους ντόπιους αντικομμουνιστές. Η «μάχη της Αθήνας» κράτησε 33 μέρες κι ήταν το «πρελούντιο» της μεγάλης σφαγής (1946-49). Το αύριο έφτανε ζοφερό για την Ελλάδα της Βάρκιζας και της μελλούμενης μαζικής αδελφοσφαγής που αχνοδιαγράφονταν. Νεκροί και φέρετρα ήταν δείγμα και προειδοποίηση πως δεν θα' μενε ρουθούνι αριστερού στην απελευθερωμένη Ελλάδα των Άγγλων κι αργότερα (1947) των Αμερικανών.
Βάρκιζα '45
Οι ηττημένοι «έπρεπε» να πληρώσουν. Σύρθηκαν στη συμφωνία της Βάρκιζας, ταυτόχρονα με τη μοιρασιά του κόσμου στη Γιάλτα. Ωστόσο, η ολοκληρωτική συντριβή των κομμουνιστών στριφογύριζε σαν ιδέα στο κεφάλι του Τσώρτσιλ.
ΤΙ έστησε ο «κακός δαίμονας της Ελλάδας» (απ' το Μικρασιατικό ακόμα), που τα παιδιά της «πολεμούν σαν ήρωες»; Κατάφερε να ΜΗΝ διαλύσει στην πράξη τον ΕΛΑΣ, να μην τον αφοπλίσει ολοσχερώς. Μετά τη «Βάρκιζα», ΕΛΑΣίτες παρέδωσαν, με δάκρυα, τα όπλα. Όχι όλα. Τ' άλλα μισά τα' χαν κρύψει. Κάτω απ' τη μύτη των Άγγλων που δεν το.πρόσεξαν.
ΤΕΤΟΙΕΣ μέρες του '45, και με κυβέρνηση Πλαστήρα, υπέγραφαν οι τρεις «Μεγάλοι» στη Γιάλτα, υπέγραφαν και οι κομμουνιστές την ήττα τους, χωρίς να υποψιάζονται οι πολλοί τι θ' ακολουθήσει. Για την τύχη του κόσμου οι πρώτοι, για την τύχη του κομμουνισμού στην Ελλάδα οι δεύτεροι. Κανονισμένα και προβλεπόμενα, μετά τη συντριβή του φασισμού, όπου (ο φασισμός) είχε μέλλον στην μεταπελευθερωτική Ελλάδα. Με καινούριο αφεντικό και «ιδεολογία». Τον αντικομμουνισμό! Ούτε συμμετοχή στη μοιρασιά, ούτε ειρήνη και δημοκρατία. Προσφέραμε, χωρίς να «εισπράξαμε». Κι όχι μόνο αυτό. Οι «Σύμμαχοι» μας.αντάμειψαν. Με έναν σκληρό και αιματηρό εμφύλιο, που ακόμα και σήμερα διχάζει τους έλληνες, με τα ίχνη του στο μυαλό και την ψυχή όσων απόμειναν ζωντανοί.
ΤΙ άλλο πρόβλεπε η «Συμφωνία της Βάρκιζας»; Την απελευθέρωση ΕΛΑΣιτών κρατουμένων(!). Φορτωμένων αδικήματα και «αδικήματα». Θα προσέρχονταν στις κάλπες για την κυβέρνηση της αρεσκείας τους και θα ζούσαν με τις αναμνήσεις; Όχι. Μετά τη Βάρκιζα, ακολούθησε κυνηγητό. Από οργανωμένες ομάδες και βάσει σχεδίου. Με την ενθάρρυνση των Άγγλων που 'χαν στρωθεί για τα καλά στην πατρίδα μας. Ως συμπολεμιστές και προστάτες, ως στρατός κατοχής και πράκτορες διάσπαρτοι στο βουνό της Αντίστασης. Με το προσωπείο του εγγυητή για ομαλή πορεία μας στη δημοκρατία.
ΜΕΤΑ τη Βάρκιζα, το παρακράτος οργίασε. Με ομάδες καταδίωξης (κομμουνιστών και υπόπτων) να πληθαίνουν και να δυναμώνουν. Τα κρούσματα μεμονωμένης βίας πύκνωσαν κι αυτά και η (δια)φυγή στο βουνό ήταν μονόδρομος. Για του ξεγραμμένους «με το δισάκι τους στον ώμο». Το «Λιτόχωρο» δεν άργησε, ο Εμφύλιος άρχιζε.
ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ Θ.Ν