Ανεκαθεν η μουσικη ηταν κυριως μεσο διασκεδασης και ψυχαγωγιας και σε δευτερευοντα ρολο εκπαιδευσης.
Παλιοτερα η μουσικη παραγωγη ηταν μια επιχειρηση η οποια απαιτουσε ενα μεγαλο κεφαλαιο οπως, για τα πιο κρισιμα σημεια τελοσπαντων της παραγωγης, ενα studio ηχογραφησεων, την αναπαραγωγη του μεσου σε αντιτυπα (πχ βυνιλιο, κασσετα κλπ) και διανομης. Στον τομεα μαρκετινγκ δεν θα αναφερθω, τουλαχιστον οχι ακομα. Παλιοτερα λοιπον, η ποιοτητα ως προς το περιεχομενο της μουσικης και την μουσικη την ιδια ηταν αναγκαια προυποθεση για την μουσικη παραγωγη, μιας που τα καναλια ελευθερης διανομης (ραδιοφωνο, τηλεoραση και γενικοτερα τα media) ηταν περιορισμενα τοτε. Με αλλα λογια, οποιος ειχε χρημα μπορουσε να αγορασει ενα τρανζιστορ να ακουσει μουσικη, ποσο μαλλον μια τηλεοραση.
Ε λοιπον, τι αλλαξε απο τοτε μεχρι σημερα;
Πολλα!
Απο την στιγμη που η μουσικη βιομηχανικοποιηθηκε στο βαθμο που ο κυριος ογκος των εσοδων πλεον, δεν πανε στον δημιουργο/καλλιτεχνη ωστε να συνεχισει το εργο του -να δημιουργει τεχνη- αλλα σε καποια εταιρια, τοτε αλλαζουν οι νομοι οι οποιοι διεπουν τον λογο υπαρξης και δημιουργειας της μουσικης. Η μουσικη βιομηχανια, ειναι μια εμπορικη επιχειρηση και οπως καθε επιχειρηση εχει εναν απολυτο στοχο ο οποιος δεν ειναι αλλος απο την ΜΕΓΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ. Εφοσον η μουσικη πλεον διεπεται απο κανονες οικονομικους πλεον, τοτε ειναι ευλογο να πουμε οτι η τεχνολογικη αναπτυξη επιρεασε την ισοροποια της προσφορας και της ζητησης (της μουσικης) με αποτελεσμα φυσικα να εχει αντικτυπο και στην αξια (η αλλιως ποιοτητα) της. Καποτε χρειαζοσουν μια μπαντα για να δημιουργησεις μουσικη, σημερα πλεον μονο ενα λαπτοπ. Επιδοξοι καλιτεχνες παρακαλανε για ενα συμβολαιο με καποια δισκογραφικη, σε αντιθεση με παλιοτερα που δισκογραφικες δημιουργουνταν με το που ανακαλυπτονταν καποιο αστερι της εποχης (Howling Wolf, Elvis Preslay κλπ). Φυσικη συνεπεια της μεγαλης προσφορας μουσικης απο τους καλιτεχνες ειναι να μειωνουν την ζητηση απο την βιομηχανια.
Αρα ενα το κρατουμενο, η αυξηση της προσφορας της μουσικης μειωνει την ζητηση απο την πλευρα της βιομηχανιας με αποτελεσμα η πιθανοτητα του ποιοτικου να περασει στο κοινο μειωνεται.
Απο την πλευρα του κοινου η αλλιως πιο σωστα της αγορας... δηλαδη εμας.. πλεον η προσβαση στην μουσικη ειναι πανευκολη και διαρκης. Ειτε απο τα media ειτε απο την την τεχνολογια (mp3 players, streaming music, smartphones, Η/Υ). Η ευκολοτερη εκθεση μας στην μουσικη εμπειπτει ξανα στο νομο περι προσφορας και ζητησης, αυξανοντας την προσφορα (της μουσικης) με αποτελεσμα να μειωνεται η ζητηση της απο εμας ως ακροατες μιας που βομβαρδιζομαστε απο μουσικη καθημερινα, με αποτελεσμα να υποβιβαζουμε την αξια της και να αμφισβητουμε την υπαρξη ποιοτικης μουσικης (η οποια υπαρχει, αλλα αντε βρες την μεσα στο χαος της εμπορικης μουσικης).
Αρα δυο το κρατουμενο, η αυξηση της προσφορας/εκθεσης της μουσικης στο κοινο μειωνει την ζητηση της με αποτελεσμα η πιθανοτητα του ποιοτικου να ανακαλυφθει απο το κοινο, μειωνεται. Απο την αλλη, κακα τα ψεματα.. η ποιοτητα ειναι επενδυση υψηλου ρισκου μιας που η κοινη σαβουρα ειναι σιγουρο οτι θα καταναλωθει.
Λοιπον, οπως αναφερεται και στο αρχικο αρθρο, πως γινεται η μουσικη βιομηχανια με παραγωγες σκουπιδια να βρισκει ακομα τον δρομο για τα αυτια των πολλων;
Η απαντηση ειναι οτι ο τροπος με τον οποιο το κανουν ειναι απλος και μεθοδικος... (στην πραγματικοτιτα διδασκεται κιολας.. εγω τουλαχιστον το διδαχτικα)... Και ο τροπος που το καταφερνουν ειναι να κανουν το "κομματι" να ξεχωριζει.
Το ευλογο ερωτημα ειναι πως; αφου ολα εχουν 10 στιχους και χοντροκομενη επαναλαμβανομενη μουσικη... πως γινεται να ξεχωρισουν αυτα τα κομματια; Σε αυτο το σημειο, αναρωτηθειτε ποτε ηταν η τελευταια φορα που ακουσατε μουσικη για να ακουσετε μουσικη... σε συγκριση με το ποσο ακουτε μουσικη παθητικα οπως για παραδειγμα στο δρομο απο το σπιτι στην δουλεια η βολτα, στο club, στην τηλεοραση βλεποντας ταυτοχρονα "κινουμενη εικονα", δουλευοντας στο γραφειο η κανοντας τις δουλειες του σπιτιου; Τελικα ποτε ηταν η τελευταια φορα που ακουσατε μουσικη, με τα ματια κλειστα, κανοντας τιποτα αλλο ταυτοχρονα; Αυτες οι συνθηκες ακροασης πλεον ειναι ιδανικες εως και ανυπαρκτες...
Η μουσικη πλεον καταναλωνεται παθητικα... το γεγονος αυτο οδηγησε στην γνωστη συνταγη. Ο λογος; Ε λοιπον, ο μονος τροπος για να ξεχωρισει ενα κομματι σε μια παθητικη ακροαση ειναι να εχει ενα απλο συνεχομενο και επαναλαμβανομενο beat μιας που οτιδιποτε αλλο ειναι υπερβολικη πληροφορια για τον εγκεφαλο του ακροατη. Ο στιχος ακολουθει το ιδιο μοτιβο, φανταχτερος χρησημοποιοντας ειτε συμβολα εξουσιας ειτε το σεξ η και τα δυο μαζι αλλα μετρημενος και επιφανιακος διοτι οτιδιποτε αλλο παλι, θα ειναι υπερβολικη πληροφορια για τον ακροατη και μπορει να τον μπερδεψει. Αρα η συνταγη για να ξεχωρισει ενα κομματι ειναι να το κανουν επαναλαμβανομενο (μιας που η επαναληψη ειναι η μητερα της μαθησης) και απλο ωστε να μπορει να αφομοιωθει. Σε μια πιο ενεργη ακροαση, πχ βλεποντας το βιντεο κλιπ του ταδε hit, ο ακροατης θα μπορουσε να ειναι πιο συγκεντρομενος στην μουσικη και για αυτο το λογο τα μουσικα βιντεο δεν διαφερουν και πολυ απο τις χολυγουντιανες υπερπαραγωγες με ενα και μοναδικο σκοπο. Να αποσπουν την προσοχη του ακροατη απο την μουσικη, προσφεροντας υπερβολικη οπτικη πληροφορια μεταδιδοντας μηνυματα ειτε εξουσιας, ειτε σεξ, περιλουσμενα με αρκετο καταναλωτισμο ωστε να γινονται ελκυστικα και απο αλλες βιομηχανιες περα απο το κοινο.
Λαμβανοντας ολα αυτα υποψην εγω καταληγω στο εξεις συμπερασμα, η μουσικη εξακολουθει και διασκεδαζει και η μουσικη βιομηχανια λειτουργει υγειεστατα και κανονικοτατα. Αρα εξυπηρετουνται οι αναγκες και απο τις δυο πλευρες, βιομηχανιας και αγορας.
Αγαπητε συντακτη του αρθρου, ισως η βαθυτερη ανυσιχια σου και αυτο που εμμεσως σε απασχολει ειναι το γιατι κατι το οποιο δεν ειναι ηλιθια απλο, μπερδευει τον ακροατη και δεν γινεται αποδεκτο απο αυτον; Ειναι ηλιθιος ο ακροατης τελικα; Αν οχι τοτε τι του συμβαινει; Ισως τελικα να μην εχει χρονο να δωσει προσοχη στην μουσικη να το επεξεργαστει και να το δεχτει τελικα. Και αν δεν μπορει να αφιερωσει 15 λεπτα, μια μερα, για να ακουσει απλα 4 τραγουδια κανοντας τιποτα αλλο, τοτε παει κατι στραβα με τον ακροατη, ετσι δεν ειναι; Ε ετσι ειναι... αλλα ολοι τους; Τοτε παει κατι στραβα με την κοινωνια... Ε λοιπον σε αυτη την καταθλιπτικη κοινωνια η μουσικη ειναι το Prozac... και αυτος που το χρειαζεται το αντικαταθλιπτικο του παντα θα πληρωνει για να το εχει, τρεφοντας μια αυταπατη οτι η παροδικη ανακουφιση που του προσφερει η μιμηση καποιου σταρ που "καταναλωνει" σε ενα club η στον τροπο ζωης του γενικοτερα, θα τον βγαλει απο την μιζερια του...
Στην πραγματικοτητα ομως επροκειτο για ενα ακομα κρικο στο κυκλο του καταναλωτισμου που προωθει τον ιδιο τον καταναλωτισμο σε μια μεθοδικη προσπαθεια για την μετατροπη μας σε αβουλα καταναλωτικα οντα.. και γιατι στην τελικη να μας θελουν ετσι; Γιατι ο αβουλος ειναι ο καλυτερος καταναλωτης και ο καταναλωτης προκειμενου να καταναλωσει χρειαζεται χρημα... και μαζι με το χρημα ερχεται και το χρεος, και οσο ο καθενας μας ειναι χρεωμενος τοσο μενει σκλαβος απεναντι στην εργασια του για την οποια δουλευει για τα συμφεροντα της και οχι το δικο του, στο κρατος που τον κυβερνα και τον στραγγιζει (καλη ωρα) και τελικα καταληγει να ζει για να δουλευει κ οχι να δουλευει για να ζει.
Ισως αυτη να ειναι η βαθυτερη tro-ma-kti-ki αληθεια η οποια προκαλει την εμφανη διασαρεσκεια κ προβληματισμο σου για το τι παει στραβα γενικοτερα...
ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ