και τις καταστροφές που δημιούργησαν η Νομάρχης Ηρακλείου κ. Βαγγελιώ Σχοιναράκη - Ηλιάκη επισκέφθηκε την ευρύτερη περιοχή και το Κάστρο. Στη συνέχεια με εισήγησή της στο Νομαρχιακό Συμβούλιο πρότεινε την χρηματοδότηση των εργασιών ανάδειξης και αποκατάστασης του σημαντικού αυτού μνημείου και η πρότασή της έγινε δεκτή σχεδόν ομόφωνα. Έτσι, πραγματοποιήθηκαν σωστικές αναστηλωτικές εργασίες και συγκεκριμένα αποκαταστάθηκαν τα δύο μεγάλα ρήγματα και όλες οι στυλώσεις του ανατολικού τμήματος του περιβόλου και του κυκλικού πύργου.
Τη Δευτέρα 23 Αυγούστου μάλιστα η Νομαρχία Ηρακλείου, στα πλαίσια των
πολιτιστικών εκδηλώσεων «εκτός των τειχών» που διοργανώνει μέσω του Νομαρχιακού Οργανισμού Πολιτισμού και Επιμόρφωσης Ηρακλείου για το καλοκαίρι 2010, διοργάνωσε συναυλία παραδοσιακής μουσικής με τον Ψαραντώνη. Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση έχει και φέτος επιλέξει να διοργανώσει μουσικές βραδιές σε χώρους πολιτισμού και σημαντικά μνημεία του Νομού μας, προκειμένου να δώσει ώθηση στην ανάδειξή τους, να ευαισθητοποιήσει τους πολίτες και να μπολιάσει τις νεότερες γενιές με την ιστορία του τόπου.
Στο χαιρετισμό της πριν την έναρξη της συναυλίας η κ. Σχοιναράκη ανέφερε: «Στη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ηρακλείου ειλικρινά νιώθουμε ιδιαίτερη χαρά για τη διοργάνωση της εκδήλωσης σε αυτόν εδώ το χώρο. Τα τελευταία χρόνια επιθυμούμε οι πολιτιστικές μας εκδηλώσεις να πραγματοποιούνται σε χώρους που σηματοδοτούν την ιστορία του τόπου μας, για να τους γνωρίσουν και να τους αγαπήσουν όλοι και να μπολιαστούν οι νεότεροι. Έτσι, αφού αγαπήσουμε τα μνημεία αυτά, θα τα διατηρήσουμε και θα τα παραδώσουμε στις νεότερες γενιές στη συνέχεια.
Όταν πέρυσι μετά τις πυρκαγιές και τις καταστροφές που έγιναν ήρθαμε εδώ, είδαμε και το Κάστρο του Νικηφόρου Φωκά και διαπιστώσαμε ότι σιγά - σιγά έπεφτε και καταστρεφόταν. Ως Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση έχουμε επιλέξει τα έσοδά μας να τα διαθέτουμε σε σημαντικές δράσεις ανάδειξης του πολιτισμού μας, καθώς οι πρόγονοί μας έχουν αφήσει πολλά ιστορικά μνημεία για τα οποία η Αυτοδιοίκηση έχει χρέος με τις μικρές της δυνάμεις να προσπαθεί κάθε χρόνο να κάνει κάτι. Έτσι λοιπόν το Νομαρχιακό Συμβούλιο αποδέχτηκε σχεδόν ομόφωνα την πρότασή μου να βοηθήσουμε στην ανάδειξη του Κάστρου του Νικηφόρου Φωκά και μάλιστα τα μέλη του νομαρχιακού συμβουλίου πρότειναν να χρηματοδοτήσουμε όλο το πόσο που προέβλεπε η σχετική μελέτη. Ευχαριστούμε πολύ την Κατερίνα τη Μυλοποταμιτάκη από την 13η Εφορία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων για τη συνεργασία.
Βέβαια ως Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση δε σταματάμε μόνο εδώ. Το ίδιο κάνουμε και με τα αρχαία θέατρα στο Νομό Ηρακλείου, προσπαθούμε δηλαδή να τα αναδείξουμε. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το καταπληκτικό αρχαίο θέατρο της Γόρτυνας, το οποίο σύμφωνα με τις μελέτες που πραγματοποιήσαμε σε συνεργασία με το Ι.Τ.Ε. βρίσκεται σε πολύ καλή κατάσταση. Αν και είναι βέβαια κρυμμένο κάτω από τη γη, φαίνονται κάποια διαζώματα. Το θέατρο είναι περίπου 4500 θέσεων, δηλαδή αντίστοιχο με αυτό της Επιδαύρου και καταλαβαίνετε πόσο σημαντικό θα είναι όταν αναδειχτεί. Παράλληλα, πάλι σε συνεργασία με τη 13η Εφορία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων έχουμε ξεκινήσει την ανάδειξη της Ιεράς Μονής Γκουβερνιώτισσας και πολλά αλλά ανάλογα μνημεία γιατί θεωρούμε ότι πολιτισμός δεν είναι μόνο η διοργάνωση εκδηλώσεων, αλλά πρέπει να τα συνδυάζουμε και τα δύο έτσι όπως κάνουμε απόψε για να μπολιάζουμε τις νεότερες γενιές πραγματικά με πολιτισμό».
Από την πλευρά της η αρχαιολόγος κ. Μυλοποταμιτάκη ανέφερε: «Ευχαριστούμε ιδιαίτερα τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ηρακλείου και προσωπικά τη Νομάρχη κ. Σχοιναράκη για τη σημαντική πρωτοβουλία αποκατάστασης και ανάδειξης του σπουδαίου ιστορικού μνημείου, του Κάστρου του Νικηφόρου Φωκά. Το 2009 μετά τον πρώτο εμπρησμό του Προφήτη Ηλία η κ. Σχοιναράκη αποφάσισε κατά την επιτόπια επίσκεψή της να εισηγηθεί στο Νομαρχιακό Συμβούλιο τη χρηματοδότηση σωστικών εργασιών στο μνημείο. Το Νομαρχιακό Συμβούλιο όχι μόνο ενέκρινε αλλά και διπλασίασε τη χρηματοδότηση με αποτέλεσμα να αποκατασταθούν τα δυο μεγάλα ρήγματα και όλες οι στυλώσεις του ανατολικού τμήματος του περίβολου και του κυκλικού πύργου. Οι σωστικές αναστηλωτικές εργασίες άρχισαν στις 16 Απρίλιου και ολοκληρώθηκαν στις 18 Ιουνίου 2010. Η 13η Εφορία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων εύχεται η σπουδαία αυτή πρωτοβουλία της Νομάρχη και του Νομαρχιακού Συμβουλίου να βρει μιμητές».
Το Φρούριο στον Προφήτη Ηλία του Δήμου Τεμένους, έκτασης 1511 στρεμμάτων είναι το μεγαλύτερο μεσοβυζαντινό φρούριο στην Κρήτη. Ιδρύθηκε το 961 μ.Χ. από τον στρατηγό και μετέπειτα αυτοκράτορα Νικηφόρο Φωκά, μετά την απελευθέρωση της Κρήτης από τους Άραβες, προκειμένου να αποτελέσει τη νέα πρωτεύουσα του νησιού, στόχος που δεν ευοδώθηκε.
Οι εργασίες άρσης ετοιμορροπίας και πλήρωσης των σπηλαιώσεων τοιχοποιίας εκτελέστηκαν στο ανατολικό τμήμα του κυρίως οχυρωματικού περιβόλου. Συγκεκριμένα, αποκαταστάθηκε μεγάλη διαμπερής κατάρρευση, στο μέσον περίπου του περιβόλου, καθώς και οι σπηλαιώσεις και ρήγματα, εξαιτίας των οποίων κινδύνευαν με κατάρρευση, όχι μόνο τα υπερκείμενα τμήματα, κυμαινόμενου πάχους 2,20μ. μέχρι 2,60μ. και ανάλογου βάρους, αλλά και ο παρακείμενος κυκλικός πύργος.
Επειδή οι στάθμες εσωτερικά και εξωτερικά του περιβόλου είχαν ανυψωθεί εξαιτίας των καταρρεύσεων απαιτήθηκε αποχωμάτωση και διαλογή οικοδομικού υλικού, η επαναχρησιμοποίηση του οποίου αποτελούσε μονόδρομο στο συγκεκριμένο μνημείο. Επιπρόσθετα επειδή η αρχική φάση και τα αίτια της διαμπερούς κατάρρευσης και των σπηλαιώσεων δεν είναι γνωστά χρονολογικά, ενώ ήταν πιθανή η ανεύρεση κινητών ευρημάτων, η αποχωμάτωση απαιτήθηκε να πραγματοποιηθεί με τη μορφή σωστικής ανασκαφής.
Το έργο εκτελέστηκε σε τρεις φάσεις:
Α΄ΦΑΣΗ: Υποστύλωση ρήγματος και σπηλαιώσεων
Β΄ΦΑΣΗ: Σωστική ανασκαφική έρευνα
Γ΄ΦΑΣΗ: Συμπλήρωση ρηγμάτων και σπηλαιώσεων
