Η περιπέτεια που πέρασαν τις προηγούμενες βδομάδες χιλιάδες οικογένειες που τα παιδιά τους έτυχε να περάσουν σε κάποια Ανώτατη Σχολή μακριά από την πόλη τους και η κατάσταση που υπάρχει με τις, σχεδόν ανύπαρκτες, φοιτητικές εστίες, μαζί με όλα τα άλλα φέρνει στην επιφάνεια, το πρόβλημα της φοιτητικής στέγης. Για τους φοιτητές που είναι υποχρεωμένοι να παρακολουθήσουν Σχολές σε πόλεις μακριά από τις οικογένειές τους, προκύπτει μια ανάγκη που πρέπει να καλυφθεί, άμεσα και σε κάθε περίπτωση. Η στέγαση, δεν είναι από τις περιπτώσεις εκείνες που επιδέχονται μεσοβέζικες λύσεις και αναβολές. Και αφού δεν υπάρχουν φοιτητικές εστίες, ή πληρώνεις νοίκι και το παιδί παρακολουθεί τα μαθήματα και τη ζωή της Σχολής στην οποία πέτυχε, ή σε διαφορετική περίπτωση κινδυνεύει να μην πάει καν στη Σχολή.
Από τη στιγμή που το πρόβλημα της στέγασης δε λύνεται από το κράτος και τα Πανεπιστήμια, οι γονείς προσφεύγουν στην ...αγορά, ψάχνοντας για ενοικιαζόμενα σπίτια και διαμερίσματα. Κάτι που σημαίνει οικονομική επιβάρυνση αρκετών χιλιάδων ευρώ, τα οποία για πολλές οικογένειες απλά ΔΕΝ υπάρχουν. Οι αλλεπάλληλες περικοπές στο εισόδημα των λαϊκών οικογενειών, οι υπέρογκες αυξήσεις στους έμμεσους φόρους που πληρώνουν οι εργαζόμενοι, η ανεργία και η υποαπασχόληση, έχουν γονατίσει το λαϊκό νοικοκυριό. Και ...μετακομίζω για σπουδές σε άλλη πόλη, δεν είναι μόνο τα 300, 400 ή και 600 ευρώ νοίκι, που πολλές φορές αξιώνουν κάποιοι αετονύχηδες για να νοικιάσουν την γκαρσονιέρα, ή το δυάρι τους. Είναι και τα έξοδα για φαγητό, για μετακινήσεις, για ρούχα, είναι το χαρτζιλίκι για μια έξοδο έναν κινηματογράφο κ.ο.κ.
Η ιστορία έχει δείξει ότι το πρόβλημα της στέγασης των φοιτητών, είναι ένα πρόβλημα που μπορεί να λυθεί, άμεσα και για όλους, με μία και μόνο προϋπόθεση: Να πάρει την υπόθεση πάνω του το κράτος. Βέβαια, όχι το κράτος το καπιταλιστικό, που ληστεύει με κάθε ευκαιρία τους εργαζόμενους και τους λεηλατεί συνεχώς, προκειμένου να στηριχθεί η κερδοφορία του κεφαλαίου. Αλλά ένα κράτος λαϊκό, αυτό που στηριγμένο στη λαϊκή εξουσία θα έχει πρωταρχικό του στόχο την ικανοποίηση των αναγκών των πολιτών. Μαζί με τις ανάγκες στέγασης των φοιτητών που σπουδάζουν μακριά από το σπίτι τους.
Ο σοσιαλισμός είχε λύσει το πρόβλημα
Και αυτά δεν είναι λόγια του αέρα, ούτε σχέδια επί χάρτου. Το πρόβλημα της φοιτητικής στέγης είναι από εκείνα που ο σοσιαλισμός τα είχε λύσει στο παρελθόν!
Οι φοιτητικές εστίες στη Σοβιετική Ενωση, για παράδειγμα, αποτελούσαν συστατικό μέρος κάθε ιδρύματος της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Τα χιλιάδες Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, πανεπιστήμια, πολυτεχνεία, ακαδημίες, ινστιτούτα, ιατρικές σχολές και άλλα, διέθεταν όλα, όλα χωρίς εξαίρεση, οικοτροφεία, για να καλύπτουν τις ανάγκες των φοιτητών και σπουδαστών τους. Εκεί, στην ΕΣΣΔ, τις εστίες τις έλεγαν «οικοτροφεία», «σπίτι του φοιτητή» ή «κοινόβια», η ουσία πάντως είναι ότι επρόκειτο γι' αυτό που εμείς ξέρουμε σαν «φοιτητική εστία», αλλά με ...όλη τη σημασία της λέξης.Αυτό που είχαν και καμάρωναν οι Σοβιετικοί, ήταν ότι αν και ο αριθμός των φοιτητών και των σπουδαστών αυξανόταν συνεχώς, τα πλάνα της σχεδιοποιημένης κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης μπορούσαν πάντα να καλύπτουν τις ανάγκες για τη στέγαση των φοιτητών. Αλλωστε, σε μια χώρα με τις κοινωνικές δομές και την οργάνωση που υπήρχε στην ΕΣΣΔ, δεν μπορούσαν καν να σκεφτούν ότι θα ήταν δυνατόν να γίνει κάτι διαφορετικό. Με δεδομένο ότι η πρόσβαση στην Ανώτατη Παιδεία ήταν εξασφαλισμένη για ολόκληρο τον πληθυσμό της αχανούς χώρας, ήταν πολύ πιθανό οι σπουδές κάποιων παιδιών να συνδέονταν άμεσα με την ανάγκη μετεγκατάστασής τους σε άλλη πόλη, ή και σε άλλη Δημοκρατία. Πού θα έμενε ο φοιτητής και ο σπουδαστής; Θα έψαχνε να νοικιάσει διαμέρισμα; Από πού κι ως πού. Στην κοινωνία της κοινωνικοποιημένης γης και της ακίνητης περιουσίας που ανήκει στο κράτος, ο καθένας έχει δικαίωμα στη στέγαση, αλλά κανείς δεν μπορεί να εκμεταλλευτεί το σπίτι που του έχει παραχωρηθεί για να καλύψει τις στεγαστικές του ανάγκες. Αρα ο μόνος που θα μπορούσε να προσφέρει στέγη στο φοιτητή - μετανάστη, ήταν η ίδια η κοινωνία, το λαϊκό κράτος, τα ΑΕΙ. Αυτό ακριβώς γινόταν.
Το Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας
Στο Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας, το γνωστό Λομονόσοφ, το 90% των φοιτητών δεν ήταν κάτοικοι της Μόσχας. Ε, λοιπόν, αυτό το 90%, στεγαζόταν στα οικοτροφεία που είχε το Πανεπιστήμιο. Για να πάρουμε γεύση από δεδομένα και αριθμούς, που ίσχυαν στα μέσα της δεκαετίας του '70, στο Λομονόσοφ σπούδαζαν:
20.000 φοιτητές στα ημερήσια τμήματα σπουδών
7.000 παρακολουθούσαν τα απογευματινά - νυχτερινά τμήματα
5.000 ειδικευόμενοι και μεταπτυχιακοί
5.000 σε τμήματα ενισχυτικής κατάρτισης και εξειδίκευσης
20.000 στις προπαρασκευαστικές σχολές
Στους παραπάνω αριθμούς να προσθέσουμε περίπου 2.500 ξένους φοιτητές που προέρχονταν από 105 χώρες του κόσμου και οι οποίοι θα έπρεπε κι αυτοί να στεγαστούν.
Το κύριο, δεν είναι απλά ότι εκείνη την περίοδο, 35 ολόκληρα χρόνια πριν, το σοβιετικό κράτος εξασφάλιζε φοιτητική στέγη σε όλους όσοι την είχαν ανάγκη. Το σημαντικότερο ήταν η συνεχής και οφθαλμοφανής βελτίωση των συνθηκών στέγασης των φοιτητών.
Αν αναλογιστούμε ότι όλα αυτά συνέβαιναν πριν από τέσσερις σχεδόν δεκαετίες, εκείνο που μένει δεν είναι τόσο ο θαυμασμός και η αναπόληση των επιτευγμάτων του σοσιαλισμού και του σοβιετικού λαού. Περισσότερο βγαίνει ο θυμός, η οργή και η αγανάχτηση, που τόσα χρόνια αργότερα, οι λαϊκές οικογένειες μετά την πολυετή οικονομική τους αιμορραγία που υπέστησαν με τα φροντιστήρια προκειμένου τα παιδιά τους να μπουν σε κάποια Σχολή, όταν η επιτυχία τους συνοδεύεται με την ανάγκη να μείνουν σε κάποια άλλη πόλη, αναγκάζονται κυριολεκτικά να ξεζουμιστούν, προκειμένου να τα βγάλουν πέρα.
ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ