Όταν τελείωσε η παράσταση, η αντιδήμαρχος (που ασχολείται, φευ, με τον πολιτισμό) ήρθε να παραπονεθεί πως δεν είχαμε άδεια από τον δήμο για να παίξουμε στο πάρκο. Αυτό είναι σωστό και δίκαιο: εμείς οι καλλιτέχνες του δρόμου δεν τα καταφέρνουμε με τη γραφειοκρατία, κι έτσι η παράστασή μας ήταν όντως λαθραία και παράνομη, σωστό σκάνδαλο. Είπε επίσης – και εδώ το πράγμα σοβαρεύει – πως παίζοντας με καπέλο στον δρόμο κλέβουμε το κράτος. Η περιστασιακή αγένεια μιας αντιδημάρχου δεν είναι θέμα προς δημόσιο διάλογο, ούτε είναι η πρώτη φορά που μια αντιδήμαρχος μένει ασυγκίνητη από τις καλλιτεχνικές μας επιδόσεις. Ας πούμε όμως μια κουβέντα για το πώς καταλαβαίνουμε τον πολιτισμό και τη διαχείρισή του, εμείς και οι αντιδήμαρχοι.
(Αφήνουμε κατά μέρος την κατηγορία για κλοπή της εφορίας από τα 147€ του καπέλου μας, που θυμίζει τον (εγκάθειρκτο τώρα) διοικητικό υπάλληλο του Παντείου πανεπιστημίου που μάλωνε τη σκηνοθέτιδά μας στον πανεπιστημιακό θίασο και της έλεγε πως δεν μπορεί να βγάλει φωτοτυπίες το έργο της θεατρικής ομάδας χωρίς έγκριση του πρυτανικού συμβουλίου, την ίδια ώρα που αγόραζε Φεράρι με χρήματα του πανεπιστημίου. Δεν υπαινισσόμαστε τίποτα για την εντιμότητα της αντιδημάρχου, την οποία εξάλλου δεν γνωρίζουμε προσωπικά, κι έτσι δεν είναι καθόλου απίθανο μέσα στο όργιο διαφθοράς που χαρακτηρίζει συνολικά τη διαχείριση του δημόσιου χρήματος στη χώρα μας εκείνη να στέκει ως απομονωμένος φάρος εντιμότητος, ενδεχομένως και να κοκκινίζει όταν ακούει τους θεατές της παράστασής μας να κατηγορούν τη δημοτική αρχή για σκάνδαλα. Μόνο επισημαίνουμε ότι τα μεγέθη δεν επιτρέπουν τόσο βαριές κουβέντες και ότι αν θέλαμε να κλέψουμε υπάρχουν άλλα επαγγέλματα προσφορότερα από το θέατρο δρόμου, όπως π.χ. η πολιτική.)
Ποιο είναι το γενικό ζήτημα; Αυτός ο θίασος των περιπλανώμενων παλιάτσων είναι ένα παράξενο μείγμα. Περιλαμβάνει ηθοποιούς που έχουν ή που δεν έχουν φοιτήσει σε δραματική σχολή· που μπορούν να υποστηρίξουν τεχνικά ολόκληρο φεστιβάλ ή που δεν μπορούν να βιδώσουν μια πρίζα· που έχουν συνεργαστεί με κορυφαίους καλλιτέχνες του θεάτρου μας ή που δεν έχουν ξανανέβει στη σκηνή· που έχουν διδακτορικό για το θέατρο ή που δεν έχουν σπουδάσει στο πανεπιστήμιο κοκ. Όλοι εμείς καταφέρνουμε να συνεργαζόμαστε ισότιμα για ένα λόγο: διότι ξέρουμε να μετράμε τους ανθρώπους με βάση το ποιοι είναι και τι μπορούν να κάνουν, και αφήνουμε τα βιογραφικά για τις αντικειμενικές προσλήψεις στο δημόσιο. Αυτά είναι ψιλά γράμματα για δημάρχους, αλλά όχι για μας.
Είναι δύσκολο να εξηγήσεις στον άνθρωπο που διαχειρίζεται δημόσιο χρήμα τι θα πει για ένα θίασο που έχει κληθεί να παίξει στην Ιταλία, στην Πολωνία (στο κέντρο Γκροτόφσκι), στο πανεπιστήμιο Κύπρου, που έχει συνεργαστεί με αληθινούς δασκάλους του θεάτρου και έχει λάβει μέρος σε αρκετά διεθνή φεστιβάλ, να μπορεί να παίζει στις πλατείες. Αυτό σημαίνει γερό διάφραγμα και την τόλμη να απευθυνθούμε με βάση το έργο μας, χωρίς ρεκλάμες, διότι στον δρόμο κανείς δε θα ζητήσει το βιογραφικό μας. Η παράστασή μας είτε κερδίζει το κοινό είτε δεν το κερδίζει.
Στην εποχή που οι καριέρες στήνονται με την προώθηση και που είναι ταμπού να αποκαλύψεις στο κοινό ότι ο Ρουβάς είναι φάλτσος, εμείς έχουμε ως μόνη προώθηση της παράστασής μας το τελάλημα στις πλατείες και τις παρέες των φίλων που έχουν δει τη δουλειά μας, και μας στηρίζουν. Η παράστασή μας απαιτεί μόνο μία πρίζα και μερικούς πάγκους, είναι φτιαγμένη για να παίζεται στον δρόμο. Είμαστε ασκημένοι παλιάτσοι και δε χρειαζόμαστε μικροφωνική εγκατάσταση. Παίζοντας με καπέλο διακινδυνεύουμε να μείνουμε απλήρωτοι και παίζουμε σε συνθήκες που θυμίζουν συχνά περισσότερο Άγρια Δύση παρά θέατρο, και είμαστε παρ’ όλ’ αυτά πολύ ευτυχείς με την επιλογή μας, γιατί αυτή είναι πολιτική στάση, όχι μια ατυχία της ζωής. Είπαμε και λέμε ακόμη δύσκολα «όχι», για να παίζουμε στις συνθήκες ελευθερίας που επιτρέπει το θέατρο δρόμου.
Αυτό θα πει ότι δε ζητάμε τίποτε από τον δήμο, τίποτα εκτός από το να μη μας εκνευρίζετε. Επιλέξαμε να κάνουμε θέατρο με αυτόν τον τρόπο διότι μας εξασφαλίζει πλήρη ανεξαρτησία, ανεξαρτησία από παράγοντες σαν και του λόγου σας. Ταυτοχρόνως, όσο περίεργο κι αν σας φαίνεται, σε σας που δεν κουνάτε το δαχτυλάκι σας αν δε βρεθεί πρώτα το πολιτιστικό πρόγραμμα που θα σας θρέψει, την εργασία μας την προσέχουμε και την αγαπάμε, και ξέρουμε τι κάνουμε. Κάνουμε θέατρο με αυτόν τον τρόπο, ακριβώς ώστε να μπορούμε να σας κρίνουμε, λοιπόν ούτε ξαφνιαζόμαστε ούτε χολοσκάμε που δε γίναμε φίλοι. Διότι κακά τα ψέματα, ανήκουμε σε διαφορετικούς κόσμους. Που και που όμως θέλουμε να σας υπενθυμίζουμε, εμείς οι ταπεινοί παλιάτσοι, πως το τουπέ σας μυρίζει αναίδεια και πως, ευτυχώς για μας, το κέφι μας για θέατρο δεν χαλάει, ακόμη και όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με την αναίδεια.
