Ο Άγιος Μάμας, γεννήθηκε στην Γάγγρα της Παφλαγονίας το 260 μ.Χ. από γονείς χριστιανούς, το Θεόδοτο και τη Ρουφίνα, οι οποίοι ήταν φυλακισμένοι για την χριστιανική τους δράση. Εκεί στην φυλακή πέθαναν και οι δυο προσευχόμενοι την νύχτα όπου γέννησε η Ρουφίνα το παιδί τους. Ο Άγιος Μάμας έμεινε από μικρός ορφανός, όμως μια ευσεβής γυναίκα, η Αμμία Ματρώνα οδηγούμενη από έναν Άγγελο πήγε στη φυλακή. Πήρε τα λείψανα των μαρτύρων γονιών και τα ενταφίασε. Ύστερα πήρε στο σπίτι της το παιδί και ανέλαβε με προθυμία και στοργή την ανατροφή του. Από τα πρώτα ψελλίσματά του "μάμα-μάμα" του έδωσε το όνομα Μάμας. Κοντά στην καινούργια του πλέον μητέρα ο Άγιος Μάμας έμαθε να ζει με το πνεύμα του Ευαγγελίου.
Η διαγωγή αυτή και ο ζήλος του μικρού ιεραποστόλου κατά την εφηβική του ηλικία, δηλαδή περίπου 15 ετών, δεν άργησαν να γίνουν γνωστά. Κάποια μέρα κάποιοι εχθροί της πίστεως τον έπιασαν και τον οδήγησαν μπροστά στον αυτοκράτορα Αυρηλιανό. Εκείνος, όταν είδε το παιδί, προσπάθησε με κολακείες στην αρχή και απειλές αργότερα να τον μεταπείσει από τις αρχές και την πίστη του. Μα δεν μπόρεσε. Όλες του οι προσπάθειες πήγαν χαμένες.
Τότε άρχισαν τα βασανιστήρια. Το ξύλο, το πλήγωμα του κορμιού με σιδερένια νύχια, το κάψιμο των πληγών με αναμμένες λαμπάδες και στην συνέχεια κρέμασαν στο λαιμό του μολυβένιο βαρίδιο (ράβδο) και τον έριξαν στη θάλασσα. Όμως με τη δύναμη του Θεού σώθηκε. Έπειτα τον ξανασυνέλαβαν και τον έριξαν σε αναμμένο καμίνι και μετά τροφή στα θηρία, στα λιοντάρια. Αλλά επειδή και απ’ αυτά σώθηκε θαυματουργικά, διαπέρασαν την κοιλιά του με τρίαινα
Και έτσι μαρτυρικά και ένδοξα αναχώρησε απ’ αυτή τη ζωή. Ο Άγιος Μάμας με το βίο του μας θυμίζει τα λόγια του Κυρίου που είπε: «όστις ουν ταπεινώσει εαυτόν ως το παιδίον τούτο, ουτος εστιν ο μείζων εν τη βασιλεία των ουρανων» (Ματθ. ιη΄ 4). Όποιος, δηλαδή, ταπεινώσει τον εαυτό του σαν το παιδάκι αυτό, αυτός είναι ο μεγαλύτερος στην βασιλεία των ουρανών.
Ο Άγιος Μάμας στην Ελληνική παράδοση φαίνεται να σχετίζεται με τους αρχαίους θεούς προστάτες των ποιμένων. Συγκεκριμένα στη Σκύρο, που ανθούσε άλλοτε η κτηνοτροφία, στην εορτή του Αγίου οι βοσκοί αφιέρωναν διάφορα σφάγια. Στην εκκλησία του Αγίου που έκτισαν οι Σκυριανοί, κατά την τοπική παράδοση, στο σημείο που εμφανίστηκε ο Άγιος σε κάποιον ποιμένα, κάθε χρόνο ανήμερα της μνήμης του κάνουν μεγάλο πανηγύρι με προσφορές και θυσίες αρνιών που τα σφάζουν κάτω από μια παρακείμενη καρυδιά και στη συνέχεια ακολουθεί το γλέντι. Πέρα από την Ελλάδα και την Κύπρο, τιμάται και σε άλλες χώρες όπως ο Λίβανος, η Ιταλία και η Ισπανία. Στην Ισπανία, και συγκεκριμένα στο Μπιλμπάο, το γήπεδο της ομάδας της πόλης Αθλέτικο Μπιλμπάο, έχει πάρει από αυτόν το όνομά του (Σαν Μαμές - San Mames), καθώς βρίσκεται δίπλα από μία εκκλησία που είναι προς τιμήν του, ενώ οι παίκτες της ομάδας αποκαλούνται με το προσωνύμιο "τα λιοντάρια" (Los leones), με αφορμή το μαρτύριο του.
Εύχομαι χρόνια πολλά και ευάρεστα στο Θεό !!!
Απολυτίκιο:
Θείον βλάστημα, Μαρτυρων πελών, ηκολουθησας, ασχετω ποθω, τοις ενθεοις αληθώς τούτων ίχνεσι καί του Σωτήρος κηρυξας τό όνομα, εθαυμαστωθης σοφέ δί' αθλήσεως. Μάμα ένδοξε, Χριστόν τόν Θεόν ικέτευε, δωρησασθε ημιν τό μέγα έλεος.
Το συναξάρι επιμελείται ο συνεργάτης του agioritikovima.gr Κυριάκος Διαμαντόπουλος