ΟΙ Τούρκοι ζητούν να αποσύρουμε την απόφαση της ελληνικής Βουλής, με την οποία κυρώσαμε τη νέα Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας που μας δίνει το δικαίωμα να επεκτείνουμε τα χωρικά μας ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια.
Του ΑΝΔΡΕΑ Ν. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
Η βοή των γεγονότων που πλησιάζουν γίνεται ολοένα και πιο έντονη. Ακούγεται από παντού. Και ακούγεται πιο κοντά από ποτέ. Ο ορίζοντας ωστόσο, καλυμμένος από τα σύννεφα της εφήμερης σκοπιμότητας, της παραπληροφόρησης και της αποπληροφόρησης, περιορίζει την ορατότητα μπροστά μας. Δοκιμάζονται, στο διάστημα που ακολουθεί, τα εθνικά μας ζητήματα, η πορεία της οικονομίας μας, η αντοχή της κοινωνίας. Αλλά και το πολιτικό μας σύστημα. Κι ενώ η κυβέρνηση προσπαθεί να πείσει πως τα δύσκολα πέρασαν, τα πάντα μαρτυρούν πως τα χειρότερα είναι ακόμη μπροστά μας. Η αβεβαιότητα και η ανασφάλεια εντείνονται. Οι αντοχές της κοινωνίας εξαντλούνται. Οι κίνδυνοι γίνονται ακόμη πιο σοβαροί και ακόμη πιο άμεσοι. Σε όλα τα μέτωπα της εθνικής μας πορείας.
Νόθες λύσεις στα εθνικά μας ζητήματα
Ενώ, λοιπόν, τα βλέμματα στρέφονται στις επικείμενες αυτοδιοικητικές εκλογές, τα παρασκήνια, μέσα και έξω από τη χώρα, βράζουν. Ενόψει της Συνόδου του ΝΑΤΟ τον ερχόμενο Νοέμβριο, εντοπίζεται ήδη αυξανόμενη κινητικότητα και νέα ένταση των πιέσεων για μια κοινά αποδεκτή λύση στην εκκρεμότητα της ονομασίας των Σκοπίων, έτσι ώστε να προχωρήσει άμεσα η ένταξή τους στους ευρωατλαντικούς θεσμούς.
Είναι, βέβαια, θετικό γεγονός ότι ο γραμματέας της Συμμαχίας κατέστησε σαφές πως ισχύει στο ακέραιο η απόφαση του Βουκουρεστίου, που πέτυχε η προηγούμενη κυβέρνηση. Οι γείτονες μας, ωστόσο, επιμένουν στις ανιστόρητες κραυγές τους και η προτεινόμενη ονομασία, «Δημοκρατία της Μακεδονίας του Βαρδάρη», δεν ικανοποιεί την ελληνική πλευρά. Η κυβέρνηση εξακολουθεί να κρατά κλειστά τα χαρτιά της και οι εξελίξεις παραμένουν απρόβλεπτες.
Στο μεταξύ, μέσα στις αμέσως επόμενες ημέρες αναμένεται, και πάλι, στην Αθήνα ο Τούρκος πρωθυπουργός. Φαίνεται, μάλιστα, πως οι διαβουλεύσεις που θα έχει με τον Έλληνα ομόλογό του θα είναι κρισιμότερες σε σχέση με τις προηγούμενες. Ασφαλείς πληροφορίες αναφέρουν ότι οι λεγόμενες διερευνητικές επαφές έχουν προχωρήσει σε σημείο που απαιτούν, πλέον, πολιτικές αποφάσεις. Εξάλλου φαίνεται –τόσο από την εμπειρία του παρελθόντος όσο και από τις τελευταίες δημόσιες τοποθετήσεις Τούρκων κυβερνητικών αξιωματούχων- πως το πρώτο ζήτημα που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι δύο πλευρές αφορά στα χωρικά ύδατα. Δημόσια, οι Τούρκοι ζητούν να αποσύρουμε την απόφαση της ελληνικής Βουλής, με την οποία κυρώσαμε τη νέα Σύμβαση, δηλαδή, που μας δίνει το δικαίωμα να επεκτείνουμε τα χωρικά μας ύδατα στα 12 μίλια ναυτικά μίλια. Επιμένουν, μάλιστα, ότι η ικανοποίηση της αξίωσής τους αυτής αποτελεί απαράβατο όρο, προκειμένου να αποσύρουν και εκείνοι την απόφαση της Εθνοσυνέλευσης, με την οποία εξουσιοδοτείται η τουρκική κυβέρνηση να κηρύξει πόλεμο εναντίον της Ελλάδας σε περίπτωση επέκτασης των χωρικών υδάτων.
Από όσα συζητούνταν, ωστόσο, στις έως τώρα διερευνητικές επαφές προκύπτει ότι οι δύο πλευρές εξέταζαν το ενδεχόμενο μερικής επιλεκτικής επέκτασης των χωρικών υδάτων, με πλήρη εγκατάλειψη του δικαιώματος αυτού σε ό,τι αφορά τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Γίνεται έτσι φανερό πως μια καταρχάς συμφωνία στο ζήτημα αυτό μπορεί να ανατρέψει συθέμελα την πορεία των εξελίξεων. Εκτιμάται, ωστόσο, ότι η δημοσιοποίηση και η απόπειρα κύρωσής της από την Βουλή των Ελλήνων μπορεί να ανατρέψει και την εύθραυστη κοινοβουλευτική συνοχή του κυβερνόντος κόμματος. Αυτός, άλλωστε, ήταν και ο φόβος που εμπόδισε την υπογραφή μιας τέτοιας συμφωνίας το Δεκέμβριο του 2003.
Σε κάθε περίπτωση, οιαδήποτε εξέλιξη στα εθνικά μας ζητήματα επιφυλάσσει σοβαρές πολιτικές παρενέργειες. Και το ενδεχόμενο αυτό μετριέται τώρα πολύ σοβαρά από την κυβέρνηση. Δεν έχει, άλλωστε, τις αντοχές που είχε στο ξεκίνημά της.
Τα χειρότερα είναι ακόμη μπροστά μας
Ενώ όμως στα εθνικά μας ζητήματα οι αποφάσεις μπορεί να περιμένουν, δεν μπορεί να συμβεί το ίδιο και για τα ζητήματα που αφορούν την εθνική μας οικονομία. Η κυβέρνηση, ο ίδιος ο πρωθυπουργός, διαβεβαιώνουν, κατά το τελευταίο διάστημα, ότι δεν χρειάζονται και δεν πρόκειται να υπάρξουν νέα μέτρα. Φαίνεται, ωστόσο, ότι –για κομματικές σκοπιμότητες- επέλεξαν και πάλι απρόσφορη και ακατάλληλη τακτική. Διότι η διαβεβαίωση αυτή διαψεύδεται από την προετοιμασία που αναπτύσσει η ίδια η κυβέρνηση, έρχεται σε σύγκρουση με το Μνημόνιο και αμφισβητείται ευθέως από τον επικεφαλής του ΔΝΤ.
Μια σειρά από νέα εισπρακτικά μέτρα απεικονίζεται ήδη στο προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού, που προβλέπει –για την ώρα- αύξηση των φορολογικών εσόδων κατά 5,3 δις ευρώ. Και όταν ο προϋπολογισμός προβλέπει μια τέτοια αύξηση εσόδων, την ώρα που θα μειώνεται η οικονομική δραστηριότητα, δεν χρειάζονται ούτε ειδικοί, ούτε αστρολόγοι για να δουν την επιδρομή που ετοιμάζεται.
Πέρα όμως από όσα τεκμαίρονται μέσα από τις σελίδες του προϋπολογισμού, η ίδια η κυβέρνηση έχει δώσει συγκεκριμένα δείγματα γραφής για τα μέτρα που επωάζονται. Έχει μιλήσει για επικείμενη αύξηση του χαμηλού συντελεστή ΦΠΑ, αλλά και για μετάταξη προϊόντων από το χαμηλό στον υψηλό συντελεστή. Έχει προαναγγείλει την εξίσωση στην τιμή του πετρελαίου θέρμανσης με εκείνη του πετρελαίου κίνησης. Έχει δρομολογήσει την προετοιμασία για δραστικές αλλαγές στις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων, αλλά και την επέκταση του μέτρου σε περιπτώσεις που έως σήμερα εξαιρούνταν. Έχει προαποφασίσει την επιβολή νέας έκτακτης εισφοράς στις επιχειρήσεις και μάλιστα με βάση τα κέρδη του 2009 και όχι τα αποτελέσματα του 2010, που, σε πολλές περιπτώσεις, είναι αρνητικά. Έχει προχωρήσει στην αύξηση των τιμολογίων της ΔΕΗ και άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο για νέες αυξήσεις από τις άλλες ΔΕΚΟ, όπως εκείνες των συγκοινωνιών.
Πέρα από όλα αυτά –πάντοτε κατά τις κυβερνητικές εξαγγελίες- επίκειται και το νέο μισθολόγιο στο δημόσιο τομέα, που αναμένεται σαν κοφτερό μαχαίρι στις ήδη κουτσουρεμένες αποδοχές των δημοσίων υπαλλήλων. Έρχονται, παράλληλα, σημαντικές περικοπές στα εισοδήματα των εργαζομένων του ευρύτερου δημόσιου τομέα, στον ΟΣΕ και όχι μόνο. Ακολουθούν μετατάξεις από τις ΔΕΚΟ, από τους οργανισμούς και τις υπηρεσίες του Δημοσίου που καταργούνται, αλλά και από την επικείμενη εφαρμογή του «Καλλικράτη». Επίκεινται και οι ρυθμίσεις για την απελευθέρωση μιας σειράς «κλειστών» επαγγελμάτων.
Πέρα όμως από τα προσχεδιασμένα και τα επίσημα ομολογημένα, το Μνημόνιο προβλέπει συνέχιση της προσαρμογής, χωρίς να εξειδικεύει τα μέτρα που πρόκειται να επιβληθούν. Και βέβαια –αφού ήδη αναπροσαρμόστηκε μέσα σε λιγότερο από μισό χρόνο- μπορεί και πάλι να αναπροσαρμοστεί σε κατευθύνσεις ακόμη πιο δυσάρεστες. Η επικείμενη Τρίτη αναθεώρηση του ελλείμματος μπορεί να δώσει τη νέα πρόφαση.
Σοβαροί κίνδυνοι κοινωνικής έκρηξης
Τα χειρότερα όμως δεν περιορίζονται στα επικείμενα νέα εισπρακτικά και περιοριστικά μέτρα, στις φοροεπιδρομές, στις περικοπές, στο αγρίεμα της λιτότητας. Δεν αφορούν μόνο τις άμεσες επιπτώσεις, αλλά και τις έμμεσες παρενέργειές τους. Αφορούν στο «πάγωμα» της πραγματικής οικονομίας, το στέγνωμα της αγοράς, την εκτίναξη του πληθωρισμού. Καταστήματα, ξενοδοχεία, επιχειρήσεις κλείνουν το ένα μετά το άλλο. Η ανεργία προσλαμβάνει εφιαλτικές διαστάσεις και οι νέοι αναζητούν δρόμους μετανάστευσης. Η ίδια η κυβέρνηση, μέσα από το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού, προβλέπει εκτίναξη της ανεργίας στο 14,5% και άλλους 145.000 νέους ανέργους μέσα στον επόμενο χρόνο.
Χιλιάδες νοικοκυριά, οικογενειάρχες με αξιοπρέπεια και νέα παιδιά στριμώχνονται καθημερινά σε απροσπέλαστα αδιέξοδα. Οι αντοχές της κοινωνίας εξαντλούνται και ο κόσμος βρίσκεται στα όρια της απόγνωσης. Ο κίνδυνος για μια νέα έξαρση της εγκληματικότητας παίρνει καινούρια χαρακτηριστικά, άμεσα συνυφασμένα με την εξαθλίωση και την έσχατη ανάγκη. Ο κοινωνικός ιστός βρίσκεται στα όρια της αποσύνθεσης και η επέκταση της κοινωνικής κατάθλιψης διαπιστώνεται επίσημα.
Γίνεται ήδη πασιφανές ότι υα δεδομένα που διαμορφώνονται και οι τάσεις που αναπτύσσονται προκαλούν σοβαρούς κινδύνους κοινωνικών αντιδράσεων. Φέρνουν μπροστά μας το εφιαλτικό ενδεχόμενο κοινωνικών εξεγέρσεων, με πιθανές ανεξέλεγκτες και απρόβλεπτες διαστάσεις. Και αυτό είναι το χειρότερο που μπορεί να συμβεί μέσα στους αμέσως επόμενους μήνες.
Κρίσιμος και καθοριστικός ο χειμώνας
Όλα αυτά καθιστούν προφανές ότι ο χειμώνας αυτός θα είναι εξαιρετικά κρίσιμος. Θα δοκιμάσει άγρια τα εθνικά μας ζητήματα, την εθνική μας οικονομία, ολόκληρη την κοινωνία και, κατ’ επέκταση, την πολιτική. Οι εξελίξεις στο ένα μέτωπο θα επηρεάζουν αναπόφευκτα τις αποφάσεις στο άλλο. Τίποτε δεν μπορεί να εξελίσσεται μεμονωμένα και αυτοδύναμα. Τα πάντα αλληλοεξαρτώνται και αλληλοεπηρεάζονται. Και μέσα σε όλα αυτά, οι επικείμενες αυτοδιοικητικές εκλογές αποκτούν πολύ ευρύτερη διάσταση. Κρίνουν πολύ περισσότερα από όσα εκ πρώτης όψεως φαίνεται. Ενδεχομένως, μάλιστα, και το χρόνο των επόμενων εθνικών εκλογών.
από το περιοδικό ΕΠΙΚΑΙΡΑ 14/10-20/10/2010
http://filologos10.wordpress.com/