Πριν από δέκα χρόνια, η Ουγγαρία θρηνούσε την καταστροφή τoυ ποταμού Tίσα από τη διαρροή κυανίου σε μονάδα μεταλλουργίας χρυσού στη Baia Mare της Ρουμανίας.
H ρύπανση ταξίδεψε από τον Τίσα στο Δούναβη, επηρρεάζοντας έξι χώρες και αφήνοντας πίσω της ένα χαλί από νεκρά ψάρια. Στα χρόνια που μεσολάβησαν η Ευρωπαϊκή νομοθεσία έγινε υποτίθεται αυστηρότερη και ικανή να διασφαλίσει ότι ένα παρόμοιο ατύχημα δεν μπορεί ποτέ πια να συμβεί στον Ευρωπαϊκό χώρο.
Σήμερα η Ουγγαρία θρηνεί άλλον έναν ποταμό, τον Μάρκαλ. Οι λεπτομέρειες του ατυχήματος υπάρχουν σε όλα τα Ελληνικά και διεθνή μέσα ενημέρωσης. Περίπου ένα εκατομμύριο λίτρα τοξική κόκκινη λάσπη από το εργοστάσιο αλουμινίου της Hungarian Aluminum Production and Trade Company (MAL) στο Κόλονταρ της Ουγγαρίας, διέρρευσαν στο ποτάμι όταν έσπασε το φράγμα που τα συγκρατούσε. Επτά χωριά σε έκταση 40 τετραγωνικών χιλιομέτρων «πνίγηκαν» στον κόκκινο βούρκο, τέσσερις επαρχίες της Ουγγαρίας τέθηκαν σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, τέσσερις άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και πάνω από 120 υπέστησαν χημικά εγκαύματα.
Το παχύρρευστο υγρό που περιέχει βαρέα μέταλλα και διαβρωτικές ουσίες, όπως μόλυβδο, χρώμιο κτλ., είναι τα απόβλητα της επεξεργασίας του βωξίτη, ιδιαιτέρως τοξικά αφού προκαλούν βαθιά εγκαύματα τα οποία μπορεί να εμφανιστούν πολλές ημέρες μετά την έκθεση του ατόμου στο υλικό. Oι αρχικές αναλύσεις έδειξαν ότι η λάσπη είχε pH 13 (σαν μέτρο σύγκρισης, η αμμωνία έχει pH 12) και η πολύ υψηλή αλκαλικότητα προφανώς σκότωσε την ευαίσθητη υδρόβια ζωή στον ποταμό Μάρκαλ. Μέχρι αυτή τη στιγμή οι Ουγγρικές αρχές ρίχνουν τόνους χημικών στον ποταμό, σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια να ρίξουν το pH του καυστικού βούρκου πριν αυτός φτάσει στο Δούναβη.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της εταιρείας, τα απόβλητα της δραστηριότητάς τους δεν κατατάσσονται στα “επικίνδυνα”. http://www.allvoices.com/contributed-news/6948846-more-than-120-injured-4-killed-in-hungarys-ecological-disaster. Η εταιρεία ισχυρίζεται επίσης ότι δεν όφειλε να πάρει πρόσθετα μέτρα προστασίας για το φράγμα (μια κατασκευή μήκους 300 μέτρων και πλάτους 450) γιατί επρόκειτο για μια φυσική καταστροφή που δεν μπορούσε να προβλεφθεί. Άλλη μια “φυσική καταστροφή” λοιπόν και για μια ακόμη φορά η εταιρεία προσπαθεί να αποφύγει να πληρώσει ρίχνοντας το φταίξιμο …στο Θεό. Φανερά εξαγριωμένος από τις δηλώσεις της εταιρείας ότι η λάσπη δεν είναι επικίνδυνη, ο Υπουργός Εσωτερικών Sandor Pinter δήλωσε: “Ας κολυμπήσουν μέσα της και θα δουν!”.
Ο Επίτροπος Περιβάλλοντος Janez Potocnik, o oποίος με τέτοια ελαφρότητα απέρριψε το ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου για απαγόρευση της χρήσης κυανίου στα μεταλλεία, προβάλλοντας το επιχείρημα ότι η υπάρχουσα νομοθεσία είναι αρκετή για να προστατευθούν το περιβάλλον και οι άνθρωποι, αρκέστηκε να δηλώσει: “Είναι σημαντικό να κάνουμε ότι είναι δυνατόν ώστε να μην κινδυνεύσει ο Δούναβης. Αυτή τη στιγμή πρέπει να κάνουμε ότι είναι δυνατόν για να περιοριστεί η έκταση της καταστροφής”.
Αυτό που παρακολουθούμε σήμερα είναι άλλη μια Baia Mare, χωρίς το κυάνιο. Είναι προφανές ότι η Ευρωπαϊκή νομοθεσία είναι ανεπαρκέστατη και η εφαρμογή της τουλάχιστον ελλιπής – και αυτό που λέμε εδώ και τόσο καιρό και το επισημάναμε και στον Επίτροπο Potocnik με την πρόσφατη επιστολή μας, δυστυχώς αποδεικνύεται σήμερα με άλλη μια καταστροφή. Πώς είναι δυνατόν να συμβαίνει αυτό σήμερα, τέσσερα χρόνια μετά την θέσπιση της Οδηγίας για τα Μεταλλευτικά Απόβλητα; Πώς είναι δυνατόν να θεωρούνται “αθώες” ουσίες που μπορούν να προκαλέσουν τέτοιες μεγάλες καταστροφές; Πόσες άλλες ουσίες έχει άραγε καταφέρει η βιομηχανία να εξαιρεθούν από τον κατάλογο των επικινδύνων αποβλήτων; Πώς θα εξασφαλιστεί οτι ο ρυπαίνων θα πληρώσει και το τεράστιο κόστος δεν θα μεταφερθεί για μια ακόμα φορά στις πλάτες των Ευρωπαίων φορολογουμένων;
Υπάρχουν ακόμα πολλές δεκάδες επικίνδυνες εγκαταστάσεις μεταλλευτικών αποβλήτων κατά μήκος του Δούναβη (και σε όλα τα Βαλκάνια) που προκαλούν μικρότερες καταστροφές ανά τακτά διαστήματα και τίποτα δεν αποκλείει μια μεγαλύτερη καταστροφή στο μέλλον. Η άτολμη Ευρωπαϊκή Ένωση προτιμά να τρέχει πίσω από τις καταστροφές για να “περιορίσει” τις επιπτώσεις τους, αντί να πάρει δραστικά μέτρα για να τις αποτρέψει. Εαν δεν γίνει μια γενναία αναθεώρηση του Ευρωπαϊκού Καταλόγου Αποβλήτων και της Οδηγίας για τα Μεταλλευτικά Απόβλητα και αν δεν εξασφαλιστεί η πιστή εφαρμογή τους,θα συνεχίσουμε να είμαστε στο έλεος των διάφορων ασύδοτων εκμεταλλευτών. Είναι ενδιαφέρον ότι οι τρεις βασικοί ιδιοκτήτες του εργοστασίου αλουμινίου στο Κόλονταρ είναι μεταξύ των 20 πλουσιότερων ανθρώπων στην Ουγγαρία. Είναι επίσης ενδιαφέρον ότι η εταιρεία διαθέτει και περιβαλλοντική πιστοποίηση ISO 14001, για να μην έχουμε την ψευδαίσθηση ότι αυτά τα συστήματα περιβαλλοντικής σημαίνουν κάτι ουσιαστικό σε ότι αφορά το περιβάλλον.
Στην Ελλάδα, το εργοστάσιο αλουμινίου στην Αντίκυρα της Βοιωτίας έχει απαλλαγεί από το πρόβλημα της απόθεσης της κόκκινης λάσπης …πετώντας την στη θάλασσα! Η πρακτική αυτή που ξεκίνησε πριν από σαράντα περίπου χρόνια, συνεχίζεται κατ’εξαίρεση και κατά παράβαση όλων των περιβαλλοντικών νόμων μέχρι σήμερα, εν έτει 2010. Η κόκκινη λάσπη περιέχει βαρέα μέταλλα όπως μόλυβδο, χρώμιο, κοβάλτιο κ.ά. και υπολογίζεται ότι έχει καλύψει τριακόσιες χιλιάδες στρέμματα στον πυθμένα του Κορινθιακού Κόλπου.
http://antigoldgreece.wordpress.com
