«Αρουραίοι-ήρωες» (HeroRats) αποκαλούνται τα μη ανθρώπινα μέλη της APOPO, μιας ολλανδικής μη κυβερνητικής οργάνωσης που δραστηριοποιείται στην Τανζανία και τη Μοζαμβίκη.
«Δεδομένου ότι οι αρουραίοι εκπαιδεύονται πολύ πιο εύκολα από ό,τι οι σκύλοι, είναι πολύ πιο κατάλληλοι για αυτό το περιβάλλον» αναφέρει στο AFP o Μπαρτ Βίιτγενς, ιδρυτής της APOPO.
«Είναι πολύ αποτελεσματικοί, με πολύ υψηλά ποσοστά επιτυχίας. Μέχρι στιγμής έχουν βοηθήσει στο άνοιγμα σχεδόν δύο εκατομμυρίων τετραγωνικών μέτρων γης» στη Μοζαμβίκη, ανέφερε.
Κανείς βέβαια δεν μπορεί να αρνηθεί ότι οι αρουραίοι «έχουν ένα πρόβλημα εικόνας». «Ο κόσμος τους σιχαίνεται και αυτό είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματά μας» παραδέχτηκε ο Βίιτγενς.
Όπως διαπίστωσε ο ίδιος, όμως, «οι αρουραίοι είναι πολύ κοινωνικά, εξαιρετικά ευφυή και συμπαθητικά ζώα».Εξάλλου, το ζώο που χρησιμοποιεί η APOPO είναι ο γιγάντιος αρουραίος της Γκάμπια (Cricetomys gambianus) o οποίος θυμίζει χάμστερ και φαίνεται πιο συμπαθητικός από τους κοινούς αρουραίους που γνωρίζουμε, δηλαδή τον μαύρο αρουραίο (Rattus rattus) κα τον καφέ, νορβηγικό αρουραίο (Rattus norvegicus).Η εκπαίδευση αρχίζει στην ηλικία των δύο μηνών, όταν οι μικροί αρουραίοι εκτίθενται στην ανθρώπινη παρουσία και μαθαίνουν να συνδέουν τους μεζέδες που τους δίνουν οι υπεύθυνοι με έναν σύντομο ήχο σαν «κλικ» (ένθετη αριστερά).Όταν πλέον αποκτήσουν αυτό το εξαρτημένο ανακλαστικό, σαν τα διάσημα σκυλιά του Παβλόφ, μαθαίνουν σταδιακά να αναγνωρίζουν είτε τη μυρωδιά του εκρηκτικού TNT, που χρησιμοποιείται στις νάρκες, είτε τη μυρωδιά των ασθενών με φυματίωση.Αν ανιχνεύσουν την ύποπτη οσμή, ειδοποιούν το ανθρώπινο αφεντικό τους ξύνοντας το έδαφος, οπότε αμοίβονται με ένα κομμάτι μπανάνα (ένθετη δεξιά).
Εννέα μήνες χρειάζονται συνολικά μέχρι ο αρουραίος να είναι έτοιμος για δουλειά στο πεδίο. Η προσπάθεια, όμως αποδίδει. Δύο ειδικευμένοι πυροτεχνουργοί χρειάζονται γύρω στη μία ημέρα για να καθαρίσουν από τις νάρκες μια επιφάνεια 200 τετραγωνικών μέτρων, ενώ αν έχουν μαζί τους δύο εκπαιδευμένους αρουραίους, η ίδια δουλειά τελειώνει σε δύο μόνο ώρες.
Όσον αφορά τη διάγνωση της φυματίωσης σε δείγματα σάλιου από τους ασθενείς, οι επιδόσεις των τρωκτικών είναι ακόμα πιο εντυπωσιακές. «Στα νοσοκομεία με τα οποία συνεργαζόμαστε, αυξήσαμε την ακρίβεια της διάγνωσης κατά 40%» αναφέρει η Ντιάν Κούιπερς, υπεύθυνη εργαστηρίου της APOPO.Δεδομένου ότι στα νοσοκομεία της Τανζανίας η ακρίβεια των διαγνωστικών τεστ δεν ξεπερνά το 69%, οι αρουραίοι έχουν εντοπίσει δεκάδες θετικά περιστατικά που είχαν βγει αρνητικά στις εξετάσεις. Και ενώ η εργαστηριακή εξέταση απαιτεί συχνά αρκετές ημέρες, ένας αρουραίους χρειάζεται μόνο 10 λεπτά για να ελέγξει 70 δείγματα.Μετά την επιτυχία των προσπαθειών στην Τανζανία και τη Μοζαμβίκη, η APOPO ξεκίνησε το πρόγραμμα υιοθεσίας αρουραίων Adopt-a-Rat: Όσοι καλύπτουν το κόστος εκπαίδευσης και συντήρησης ενός αρουραίου ενημερώνονται με email για την καριέρα τους και λαμβάνουν πιστοποιητικό υιοθεσίας
www.tovima.gr
