Προς το παρόν, όπως αναφέρουν τραπεζικά στελέχη, οι καταθέτες φαίνεται ότι αποφεύγουν την εκδήλωση πανικού, παρά την ορμητική επάνοδο της δημόσιας συζήτησης, στην Ελλάδα και διεθνώς, για τις πιθανότητες να γίνει η Ελλάδα ο πρώτος .. πελάτης του μηχανισμού στήριξης που προτείνει η Γερμανία, συνοδεύοντας αυτή την...
πρόταση με την προτροπή για «κούρεμα» πιστωτών.
Οι καταθέτες δεν σπεύδουν να αποσύρουν καταθέσεις σε συνθήκες πανικού, εξάμηνο όπως συνέβη ιδιαίτερα κατά το α 'του έτους, καθώς επιχειρούν να .. βγάλουν άκρη μέσα στη γενικευμένη σύγχυση, σχετικά με το αν πράγματι επίκειται μια αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, αλλά κυρίως με το πώς αυτό μπορεί να επηρεάσει την καθημερινότητα του καταθέτη. Όμως, ακόμη και τραπεζικά στελέχη που καλούνται από καταθέτες να δώσουν μια σαφέστερη εικόνα για τις επιπτώσεις μιας ενδεχόμενης χρεοκοπίας δυσκολεύονται να δώσουν καθαρές απαντήσεις.
Θεωρητικά, οι καταθέτες προστατεύονται από την κρατική εγγύηση των 100.000 ευρώ ανά καταθέτη, ανά πιστωτικό ίδρυμα, στην περίπτωση που κάποια τράπεζα οδηγηθεί σε διαδικασία εκκαθάρισης. Στην πράξη, όμως, η κυβέρνηση και οι εποπτικές αρχές θα κάνουν τα πάντα για να αποτρέψουν καταρρεύσεις τραπεζών, ακόμη και σε περίπτωση αναδιάρθρωσης του χρέους, καθώς γνωρίζουν ότι μια αναταραχή μεγάλης κλίμακας στο ελληνικό πιστωτικό σύστημα θα άνοιγε το «κουτί της Πανδώρας» όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά πιθανόν και για άλλες χώρες της Ευρωζώνης, ιδιαίτερα στην περιφέρεια.
Όμως, παρότι το ενδεχόμενο απώλειας κεφαλαίων από κατάθεση σε ελληνική τράπεζα θα πρέπει να θεωρείται απόμακρο, βέβαιο είναι, ότι αν η κυβέρνηση αρχίσει διαπραγμάτευση για αναδιάρθρωση του χρέους θα επιβληθούν περιορισμοί για μια χρονική περίοδο στις αναλήψεις από τις τράπεζες. «Δεν έχει νόημα να συζητάς για μια αναδιάρθρωση του χρέους και ίδια την στιγμή να αποσύρονται μαζικά καταθέσεις από το τραπεζικό σου σύστημα», τονίζουν τραπεζικά στελέχη. Και επισημαίνουν, ότι ακόμη και χωρίς να έχει επιβληθεί κάποιος επίσημος περιορισμός στις αναλήψεις, στις πιο δύσκολες στιγμές του τρέχοντος έτους αρκετές τράπεζες επέβαλαν άτυπους περιορισμούς, ανάλογα με τις συνθήκες ρευστότητας στην κάθε τράπεζα (για παράδειγμα, αναλήψεις μεγάλων ποσών ήταν δυνατές μόνο με προειδοποίηση αρκετών ημερών).
Πάντως, το πρόβλημα που διαπιστώνουν τα στελέχη της τραπεζικής αγοράς ότι δημιουργήθηκε από τις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής είναι η δημιουργία ενός κλίματος έντονης αβεβαιότητας για μια σχετικά μακρά χρονική περίοδο:
n Η Γερμανία και η Γαλλία επέβαλαν μεν μια περιορισμένη τροποποίηση της Συνθήκης της Λισαβόνας, που θα γίνει με συνοπτική διαδικασία, αλλά μέχρι τη λήψη των οριστικών αποφάσεων, τον επόμενο Μάρτιο, μεσολαβούν αρκετοί μήνες, στη διάρκεια των οποίων θα γίνεται στην Ευρώπη μια θυελλώδης συζήτηση για τις κρίσιμες «λεπτομέρειες» του μόνιμου μηχανισμού στήριξης.
n Η Άνγκελα Μέρκελ μπορεί να ξεκαθάρισε, ότι οι ιδιώτες επενδυτές θα πρέπει να υποστούν κάποιας μορφής «κούρεμα», στο πλαίσιο της διαδικασίας αναδιάρθρωσης του χρέους μιας χώρας που θα ζητήσει τη στήριξη του ευρωπαϊκού μηχανισμού, αλλά το πώς θα γίνει αυτό στην πράξη παραμένει αβέβαιο και οι απόψεις που εκφράζονται είναι πολλές.
n Ο Λορέντσο Μπίνι Σμάγκι, έμπειρο στέλεχος της ΕΚΤ, εξέφρασε ανοικτά χθες τη δυσφορία του για τις αποφάσεις που λαμβάνουν οι πολιτικοί, χωρίς μετρούν προσεκτικά τις πιθανές παρενέργειες. «Πρέπει να γνωρίζουμε, ότι όταν ζητούμε τη δημιουργία ενός μηχανισμού αναδιάρθρωσης χρέους, αυτό μπορεί να φαίνεται ωραίο και χωρίς κόστος, αλλά ο σχεδιασμός και η εφαρμογή αυτής της διαδικασίας είναι λίγο διαφορετική και προς το παρόν δεν έχουμε δει κάτι τέτοιο να γίνεται στην πράξη» , σημείωσε με νόημα ο Ιταλός τραπεζίτης.
Σε αυτές τις συνθήκες αβεβαιότητας, που ήδη οδηγούν σε δραματική άνοδο του κόστους δανεισμού των χωρών της περιφέρειας της Ευρωζώνης, τραπεζικά στελέχη φοβούνται, ότι για μια περίοδο αρκετών μηνών οι Έλληνες καταθέτες θα «βομβαρδίζονται» από ανησυχητική ειδησεογραφία. «Στη δύσκολη σημερινή συγκυρία, το να φθάσει το τραπεζικό σύστημα από τη λειτουργία σε συνθήκες ηρεμίας σε συνθήκες τράπεζα τρέχει δεν έχει μεγάλη απόσταση και όλα εξαρτώνται από το κλίμα που κάθε φορά διαμορφώνεται», τονίζει έμπειρο τραπεζικό στέλεχος.
Άλλα στελέχη επισημαίνουν, ότι η επέκταση των ελληνικών τραπεζών εκτός συνόρων περιπλέκει ακόμη περισσότερο την κατάσταση, σε ό, τι αφορά τις κινήσεις των καταθετών. Όπως υπογραμμίζουν, οι καταθέτες σε καταστήματα ελληνικών ομίλων των Βαλκανίων είναι πολύ πιο ευαίσθητοι σε αρνητικές ειδήσεις για την Ελλάδα από τους Έλληνες.
Αυτό φάνηκε καθαρά το δεύτερο τρίμηνο του 2010, όταν μέσα σε ένα μόνο τρίμηνο οι συνολικές υποχρεώσεις των τραπεζών στο εξωτερικό, δηλαδή κυρίως οι καταθέσεις, μειώθηκαν κατά 12% (19 δις. Δολ.), Υποχωρώντας στα 140 δις, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών. Αν επαναληφθεί κάτι τέτοιο σήμερα, με αφορμή τις συζητήσεις για ελεγχόμενη χρεοκοπία, που μεταδίδονται με μεγάλη ταχύτητα σε όλη την Ευρώπη, οι ελληνικές τράπεζες θα χρειασθούν ισχυρή στήριξη από την ΕΚΤ και θα δυσκολευθούν πολύ να θέσουν την κατάσταση υπό έλεγχο, καθώς ιδιαίτερα στα δίκτυα του εξωτερικού η σχέση χορηγήσεων και καταθέσεων παραμένει εξαιρετικά δυσμενής.