Διάβασα πολλά από όσα γράφηκαν από όλες τις πλευρές και κατανοώ πλήρως τον τρόπο σκέψης όλων, επειδή συμβαίνει να έχω υπάρξει ή να είμαι μέλος και των τριών κατηγοριών: υπήρξα στο παρελθόν επί επταετία υπάλληλος σε τράπεζα (όσοι εργάζεστε σε τράπεζες κατανοείτε την τρέλα που επικρατεί, την πίεση και τα απίστευτα ωράρια) και πιο πριν είχα εργαστεί σε δύσκολες χειρωνακτικές εργασίες του μεροκάματου (έχω εργαστεί και σε εργοστάσιο και σε τηλεφωνικό κέντρο), είμαι και μαμά τεσσάρων παιδιών κάτω των δώδεκα ετών και είμαι και δασκάλα την τελευταία τριετία σε δημόσιο σχολείο.
Ένα πράγμα έχω να σας συμβουλέψω: Μην κρίνετε κανένα επάγγελμα αν δεν το έχετε πριν δοκιμάσει οι ίδιοι. Μην κρίνετε τον ταμία στην τράπεζα ή στο σούπερ μάρκετ («πάρ’ τα χέρια σου κοπέλα μου»)αν δεν έχετε βρεθεί στη θέση του. Δεν ξέρετε την ευθύνη και τον προσωπικό κίνδυνο που φέρει. Μην κρίνετε το δικαστικό, το δικηγόρο, τον επιχειρηματία. Μην κρίνετε το δάσκαλο, αν δεν έχετε υπάρξει ο ίδιος δάσκαλος.
Πρέπει να ξέρετε ότι το περίφημο ωράριο δεν ισχύει: Η σωστή προετοιμασία απαιτεί ώρες πέραν και του δεκαώρου… Όσο για τις φοβερές μας διακοπές, ναι, είναι πολλές και αξιοζήλευτες, αλλά, σας το λέω με κάθε ειλικρίνεια, αν δεν υπήρχαν αυτές δεν νομίζω να γλιτώναμε όλοι εμείς το νευρικό κλονισμό. Εκτός αν θα θέλατε απέναντι στα παιδιά σας νευρικά ασταθείς εκπαιδευτικούς… (Πράγματι: ένας εκνευρισμένος οδηγός γερανοφόρου – λέμε τώρα – θα ξεσπάσει στο μηχάνημα που έχει μπροστά του, στον εργοδότη του, στον αέρα που έχει γύρω του. Ενώ ο δάσκαλος πού θα ξεσπάσει; Στα παιδιά μας;)
Η κούραση που αφήνει η τάξη και οι ώρες που αφιερώνω για το μάθημα δεν συγκρίνονται με κανενός από τα προηγούμενα επαγγέλματά μου. Ποιο οκτάωρο, ποιο δεκάωρο… Πιστεύετε ότι η ώρα είναι η διδακτική και το διάλειμμα είναι διάλειμμα και για το δάσκαλο; Πιστεύετε ότι το κενό του είναι κενό εργασίας; Πλανάσθε πλάνην οικτράν… Δεν υπάρχει διάλειμμα! Αν δεν έχει εφημερία ο δάσκαλος, να τρέχει και να τρέμει στο προαύλιο για την ασφάλεια των παιδιών σας, στο διάλειμμα ή προετοιμάζεται για την επόμενη ώρα ή κάνει γραφική εργασία του σχολείου. Το ίδ! ιο συμβαίνει και στα λεγόμενα «κενά». Και, στις δύο που τελειώνει από το σχολείο, γυρνάει στο σπίτι για τον επόμενο γύρο: Διορθώσεις, προετοιμασία. Γιατί, αν δεν ξενυχτήσει ο δάσκαλος, δεν βγαίνει η επόμενη μέρα. Στην οποία μέρα βέβαια θα πρέπει να είναι χαμογελαστός, ήρεμος, αποδοτικός, να έχει αφήσει πίσω του όλα τα προσωπικά του προβλήματα και να ασχοληθεί με είκοσι – εικοσιπέντε ξεχωριστούς ανθρώπους για τους οποίους φέρει πλήρη ευθύνη για όλη τη διάρκεια των διδακτικών ωρών. Θα πρέπει να μιλάει ακατάπαυστα για τόσες ώρες, να στέκεται όρθιος για τόσες ώρες, να καλύπτει όλα τα κενά εξοπλισμού με το ίδιο του το σώμα. Και όταν γυρίσει σπίτι του, πρέπει εκτός από τη διόρθωση και την προετοιμασία, να επεξεργαστεί όλον εκείνο τον κατακλυσμό των συναισθημάτων, να κλάψει και να συμπονέσει το παιδί που χωρίζουν οι γονείς του, το παιδί που δεν τα καταφέρνει στα μαθήματα, το παιδί που δεν το θέλουν οι συμμαθητές του, το παιδί που έχασε ή χάνει τη μητέρα ή τον πατέρα του, το παιδί που τρώει ξύλο στο σπίτι ή το παιδί που τα οικονομικά προβλήματα της οικογένειας το έχουν γονατίσει ψυχικά. Και είναι πάρα πολλές αυτές οι πε! ριπτώσεις, πιστέψτε με…
Ο δάσκαλος πρέπει, εκτός από το να μάθει στους μαθητές του γράμματα (σε όλους, και τους καλούς και τους κακούς και τους έξυπνους και τους λιγότερο έξυπνους και τους ευγενείς και τους αγενείς και τους φιλότιμους και τους οκνούς), εκτός από το να τους βοηθήσει να αναπτύξουν την προσωπικότητά τους προς όλες τις κατευθύνσεις, πρέπει να φροντίζει και για τη σωματική τους ακεραιότητα, και για την ψυχική τους ισορροπία. Ο δάσκαλος λοιπόν, εκτός από διδάσκων και παιδαγωγός, είναι και ψυχολόγος, και νοσοκόμος, και καθαριστής (οι δουλειές που κάνω σ! την τάξη είναι πολύ περισσότερες από αυτές που κάνω στο σπίτι μου), και γραμματέας (το σχολείο είναι και αυτό μια δημόσια υπηρεσία με τη γνωστή γραφειοκρατία και χωρίς γραμματειακή υποστήριξη από εξειδικευμένο υπάλληλο). Και πολλά άλλα που σίγουρα θα θυμηθώ αργότερα…
Ο δάσκαλος δεν έχει μπροστά του πελάτες. Δεν έχει χαρτιά και εγκυκλίους. Δεν έχει προϊόντα προς πώληση. Δεν έχει μηχανήματα, θορυβώδη ή μη. Σεβαστά όλα αυτά, αλλά δεν συγκρίνονται με τα παιδιά σας, τα παιδιά μας. Ο δάσκαλος έχει μπροστά του τα παιδιά μας. Δεν υπάρχουν προβλεπόμενα όρια για το δάσκαλο. Κάνει τα πάντα. Γιατί είναι η φύση του επαγγέλματός του τέτοια. Δεν είναι δουλειά. Είναι επάγγελμα (επαγγέλομαι = υπόσχομαι στην κοινωνία, που έλεγαν και οι φιλόλογοί μας στο λύκειο). Που πρέπει να το αγαπάς για να το κάνεις. Γιατί αν δεν το αγαπάει, δικαιώνεις σαφώς όλους τους επικριτές του.
Σημειωτέον, ωστόσο, ότι εγώ πια δεν θα το άλλαζα με τίποτα…
ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ