Η αρχή έγινε το 1982, με την ψήφιση του νόμου 1250 που καθιέρωσε τον πολιτικό γάμο. Με την ισχύ του νόμου αυτού έπαψε ο θρησκευτικός γάμος να αποτελεί τη μόνη μορφή δημιουργίας οικογένειας αναγνωρισμένης από την έννομη τάξη.
Ο θεσμός του πολιτικού γάμου βέβαια βασίστηκε σε μια γενικότερη διάθεση του τότε Ελληνα νομοθέτη να εκσυγχρονίσει το Οικογενειακό Δίκαιο.
Η απόδειξη είναι ότι το νόμο 1250/1982 ακολούθησε η ψήφιση του νόμου 1329/83 για την εφαρμογή της συνταγματικής αρχής της ισότητας ανδρών και γυναικών στον Αστικό Κώδικα και τον εκσυγχρονισμό των διατάξεων του Α.Κ. που αφορούσαν το Οικογενειακό Δίκαιο.
Εγιναν ορισμένες θεμελιώδεις αλλαγές, οι οποίες αποτέλεσαν τομή στο χθες και το σήμερα. Π.χ., καταργήθηκε ο θεσμός της προίκας και καθιερώθηκε εκείνος της γονικής παροχής, καθιερώθηκε η υποχρέωση των συζύγων να συνεισφέρουν από κοινού για την αντιμετώπιση των κοινωνικών αναγκών της οικογένειας, εισήχθη η μορφή του συναινετικού διαζυγίου ως αναντικατάστατος θεσμός που υπηρετεί την προσωπική ελευθερία κ.λπ.
ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΓΑΜΟΥ:
Η άδεια γάμου για κάθε μελλόνυμφο εκδίδεται από τον καθένα χωριστά, από τον Δήμο ή την Κοινότητα της τελευταίας κατοικίας του και απαιτούνται τα παρακάτω δικαιολογητικά.
1. Αίτηση (δίδεται από τον Δήμο)
2. Ληξιαρχική πράξη γέννησης
3. Πιστοποιητικό γέννησης
4. Υπεύθυνη δήλωση του Ν.1599/86 όπου δηλώνεται(δίδεται από τον Δήμο):
α) ότι οι μελλόνυμφοι δεν έχουν κώλυμα για γάμο από τα αναφερόμενα στα άρθρα 1350, 1351, 1352, 1354, 1356, 1357 , 1360 του Α.Κ
β) αν έχουν πραγματοποιήσει γάμο στο παρελθόν και πόσες φορές
5. Διαζευκτήριο της Ι.Μητρόπολης ή Απόφαση Διαζυγίου για τους διαζευγμένους
6. Ληξιαρχική πράξη θανάτου σε περίπτωση χηρείας
7. Φωτοτυπία ταυτότητας
8. Παράβολο δημοσίου 15ευρώ ένα για κάθε άδεια γάμου
9. Δημοσίευση γνωστοποίησης του γάμου σε μία ημερήσια τοπική εφημερίδα. (Χρειάζεται ένα φύλλο της ίδιας εφημερίδας για τον κάθε μελλόνυμφο).Οι ανήλικοι μελλόνυμφοι υποβάλλουν Δικαστική απόφαση.
ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΓΑΜΟΥ :
Αφου χορηγηθεί η ατομική άδεια τέλεσης πολιτικού γάμου, οι μελλόνυμφοι καταθέτουν στο Δήμο που θέλουν να κάνουν το γάμο, κοινή αίτηση, μαζί με τις άδειες γάμου και ζητούν τον καθορισμό του χρόνου τέλεσης του γάμου, ο οποίος καθορίζεται με απόφαση Δημάρχου.
Σύμφωνα με το Νόμο περί ισότητας των δύο φύλων, οι μελλόνυμφοι είναι υποχρεωμένοι να δηλώσουν το επώνυμο των παιδιών που θα γεννηθούν ή στο Δήμαρχο κατά την υπογραφή της «δήλωσης γάμου» που συντάσσεται μετά την τελετή, ή στο Ληξίαρχο όταν δηλώσουν το γάμο. Αυτό μπορεί να είναι του συζύγου ή της συζύγου ή και των δύο, σε καμία περίπτωση όμως δεν μπορούν να δηλώσουν πάνω από δύο επώνυμα.
( ο γάμος δηλώνεται στο Ληξιαρχείο του Δήμου που τελέστηκε , σε προθεσμία 40 ημερών από την τέλεση. ΄Αν δε δηλωθεί ο γάμος στο Ληξιαρχείο, είναι άκυρος. Αν δηλωθεί εκπρόθεσμα, επιβάλλεται πρόστιμο στους υπόχρεους).
Κατά την τέλεση του γάμου, κάθε μελλόνυμφος πρέπει να συνοδεύεται από ένα μάρτυρα, ο οποίος πρέπει να είναι ενήλικο άτομο ανεξάρτητα από βαθμό συγγένειας. Οι μάρτυρες πρέπει απαραίτητα να κρατούν αστυνομική ταυτότητα ή διαβατήριο και να είναι υπήκοοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αλλοδαποί τουρίστες που επιθυμούν να τελέσουν πολιτικό γάμο στην Ελλάδα θα πρέπει να προσκομίσουν άδεια γάμου από την χώρα τους. Συνοδευτικά πρέπει να καταθέσουν το πιστοποιητικό γέννησής τους, επικυρωμένο και μεταφρασμένο, άδεια νόμιμης παραμονής στη χώρα καθώς και το διαβατήριό τους.
Σημείωση: Τα παντός τύπου πιστοποιητικά, καθώς και οι ληξιαρχικές πράξεις μπορούν να αναζητηθούν από την υπηρεσία βάσει των διατάξεων των Ν.3242/2004 και Ν. 3448/2006 "περί αυτεπάγγελτης αναζήτησης" εφ' όσον τα γεγονότα έχουν τελεστεί εντός Ελλάδος (γάμοι, γεννήσεις, θάνατοι). Από την αυτεπάγγελτη αναζήτηση εξαιρούνται οι πράξεις που δηλώνονται στο Ειδικό Ληξιαρχείο Αθηνών.
Το κείμενο της Δημοσίευση της αγγελίας του γάμου έχει ως εξής:
« Ο... του... και ...της ... το γένος ..... που .... γεννήθηκε .... και .... κατοικεί .... και η ... του ... και της ... το γένος ... που γεννήθηκε.....και κατοικεί ... πρόκειται να παντρευτούν στο Δήμο ......»
( Στη δημοσίευση στην εφημερίδα δεν αναγράφεται η ημερομηνία τέλεσης του γάμου, μόνο ο Δήμος τέλεσης αυτού).
Η άδεια γάμου εκδίδεται μετά την παρέλευση-περίπου- δέκα ημερών από την ημερομηνία δημοσίευσης στην τοπική εφημερίδα και ισχύει για έξι (6) μήνες. Η τέλεση του Πολιτικού Γάμου μπορεί να πραγματοποιηθεί σε οποιοδήποτε Δήμο ή Κοινότητα της Ελλάδος.
Για την τέλεση του πολιτικού γάμου μεταξύ Ελλήνων υπηκόων σε Ελληνική Προξενική Αρχή τηρείται η ακόλουθη διαδικασία :
α) ΄Εκδοση απαιτούμενων δικαιολογητικών.
Οι μελλόνυμφοι προσέρχονται με τα διαβατήριά τους στο Γενικό Προξενείο, συμπληρώνουν αιτήσεις, υπεύθυνες δηλώσεις και εξουσιοδοτήσεις που αποστέλλουν στο Δήμο ή Κοινότητα εγγραφής τους στην Ελλάδα για να εκδοθούν τα Πιστοποιητικά εγγραφής τους και οι ΄Αδειες γάμου.
β) Τέλεση πολιτικού γάμου.
Μόλις παραλάβουν τα ανωτέρω δικαιολογητικά οι ενδιαφερόμενοι (ή μόνο ο ένας από τους δύο) υποβάλλουν στην αρμόδια Προξενική Αρχή για τον ορισμό της ημέρας και ώρας τέλεσης του πολιτικού γάμου τα εξής :
1. Τις άδειες γάμου και τα πιστοποιητικά εγγραφής που τους περιήλθαν από την Ελλάδα.
2. Τα διαβατήρια τους και, εφ΄ όσον έχουν, δελτία αστυνομικής ταυτότητας.
3. Αίτηση (χορηγείται από τη Προξενική Αρχή ).
4. Κατά τη διάρκεια τέλεσης του γάμου είναι απαραίτητη η παρουσία δύο ενηλίκων μαρτύρων (τους οποίους επιλέγουν οι μελλόνυμφοι) με τα διαβατήριά τους.
Μετά την τέλεση του γάμου και την παραλαβή της ληξιαρχικής πράξης, (είτε αμέσως είτε ταχυδρομικώς), οι ενδιαφερόμενοι μεριμνούν για την αποστολή της μαζί με σχετική αίτησή τους στον Δήμο ή Κοινότητα εγγραφής τους στην Ελλάδα προς ενημέρωση της δημοτολογικής καταστάσεώς τους (άνοιγμα οικογενειακής μερίδας ). Στην περίπτωση που οι σύζυγοι δεν είναι δημότες του ιδίου Δήμου ή Κοινότητας, ο/η σύζυγος που επιθυμεί την μεταδημότευσή του στο Δήμο ή Κοινότητα εγγραφής του άλλου συζύγου, θα πρέπει να υποβάλει τα ακόλουθα δικαιολογητικά :
α) Αίτησή του στο Δήμο ή Κοινότητα, στον οποίο επιθυμεί να μεταδημοτεύσει.
β) Πρόσφατο πιστοποιητικό εγγραφής του στο δημοτολόγιο του Δήμου ή της Κοινότητας, από τον οποίο επιθυμεί να μεταδημοτεύσει.
Τα ως άνω περί μεταδημότευσης ισχύουν και για περιπτώσεις πολιτικών γάμων τελεσθέντων ενώπιον εγχωρίων Αρχών καθώς και στην περίπτωση θρησκευτικών γάμων.
Μικτός πολιτικός γάμος:
Για την τέλεση μικτού πολιτικού γάμου με αλλοδαπό, ο οποίος έχει οιαδήποτε άλλη υπηκοότητα εκτός της χώρας που βρίσκεται το προξενείο,στις κατά τόπους Προξενικές Αρχές, ακολουθείται η εξής διαδικασία:
Ο/Η ΄Ελληνας /Ελληνίδα υπήκοος, αφού συγκεντρώσει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά από την Ελλάδα , υποβάλλει στο Γενικό Προξενείο για τον ορισμό ημέρας και ώρας τέλεσης του γάμου τα εξής :
α) Αίτηση (χορηγείται από τη Προξενική Αρχή)
β) Πρόσφατο πιστοποιητικό εγγραφής από τον Δήμο ή Κοινότητα στην Ελλάδα.
γ) Τα διαβατήρια των μελλονύμφων.
δ) Ληξιαρχική πράξη γέννησης ή πιστοποιητικό εγγραφής του αλλοδαπού μελλονύμφου σε Δήμο ή Κοινότητα του κράτους του με την σφραγίδα APOSTILLE.
ε) ΄Αδειες γάμου ή, ως προς τον αλλοδαπό μελλόνυμφο, πιστοποιητικό ελευθερογαμίας στην περίπτωση που σύμφωνα με την νομοθεσία του κράτους του δεν χορηγείται άδεια γάμου.
στ) Βεβαίωση ότι η άδεια γάμου του αλλοδαπού έχει εκδοθεί από την αρμόδια προς τούτο Υπηρεσία του κράτους του.
ζ) Άδεια παραμονής του αλλοδαπού από τις Αρχές της χώρας που βρίσκεται το προξενείο.
Τα ξενόγλωσσα δικαιολογητικά θα υποβάλλονται με επίσημη μετάφραση στα Ελληνικά, με θεωρημένο το γνήσιο της υπογραφής του μεταφραστού από την οικεία Ελληνική Διπλωματική Αρχή της χώρας που τα εξέδωσε.
Επισημαίνεται ότι τα υποβαλλόμενα για τον αλλοδαπό μελλόνυμφο δικαιολογητικά θα πρέπει να είναι επικυρωμένα από Ελληνική Προξενική Αρχή του τόπου προέλευσής τους και να συνοδεύονται από επίσης επικυρωμένη μετάφρασή τους στην ελληνική γλώσσα.
Πολιτικός Γάμος Αλλοδαπών:
Αν κάποιος μελλόνυμφος είναι αλλοδαπός εκτός από τα απαραίτητα δικαιολογητικά προσκομίζει στο δήμο κατοικίας του :
•το διαβατήριό του,
•την άδεια διαμονής του ή την τουριστική βίζα που ισχύει για 3 μήνες,
•τη βεβαίωση περί μη κωλύματος από τον οικείο πρόξενο.
Οσοι δεν έχουν μόνιμη κατοικία στην Ελλάδα εκδίδουν άδεια γάμου από τον οικείο πρόξενο.
Επίσης προσκομίζουν και πιστοποιητικό γέννησής τους επικυρωμένο νόμιμα με τη σφραγίδα της Χάγης ή το Τμήμα επικυρώσεων του Υπουργείου Εξωτερικών για τις χώρες εκτός Χάγης και μεταφρασμένο, ενώ αν είναι διαζευγμένοι προσκομίζουν και τις αλλοδαπές δικαστικές αποφάσεις νομίμως επικυρωμένα και μεταφρασμένα.
