Τα πρώτα ψηφοδέλτια χρησιμοποιήθηκαν στις Δημοτικές εκλογές του 1914. Μέχρι τότε σε κάθε εκλογικό τμήμα υπήρχαν τόσες κάλπες όσοι υποψήφιοι. Η κάθε κάλπη χωριζόταν εσωτερικά σε δύο μέρη που αντιστοιχούσαν, εξωτερικά, σε δύο χρώματα, το άσπρο (θετική ψήφος) και το μαύρο (αρνητική ψήφος). Απ εδώ και η φράση “τον μαύρισαν”.
Ο ψηφοφόρος έπρεπε να περάσει απ΄ όλες τις κάλπες και να πάρει από τον κάθε υπάλληλο, που στεκόταν μπροστά από κάθε κάλπη, το σφαιρίδιο. Ο κάθε υπάλληλος φώναζε δυνατά το όνομα του υποψήφιου. Ο ψηφοφόρος καταψήφιζε ρίχνοντας σε όλες τις κάλπες την ψήφο στο μαύρο τμήμα , ενώ , μόνο, σε μία έριχνε το σφαιρίδιο στη λευκή. Για να γνωρίζουν τον ακριβή αριθμό των “δικών τους” και να αποφύγουν λαθροχειρίες η θετική ψήφος ήταν, συνήθως, δαγκωμένη, για να αναγνωρίζεται στην καταμέτρηση. Απ εδώ και η φράση “θα το ρίξω δαγκωτο” (Γ. Δαμιανός)
Σε κάθε εκλογικό τμήμα υπήρχαν τόσες κάλπες όσοι υποψήφιοι στην περιφέρεια. Η κάθε κάλπη ήταν φτιαγμένη από λευκοσίδηρο, χωριζόταν εσωτερικά σε δύο μέρη που αντιστοιχούσαν, εξωτερικά, σε δύο χρώματα, μαύρο και άσπρο. Το δεξιό μέρος και στην εμπρόσθια πλευρά του είχε τη λέξη “ΝΑΙ” με κεφαλαία και ήταν άσπρο. Το δεξιό μέρος είχε τη λέξη “ΟΧΙ” επίσης με κεφαλαία και ήταν μαύρο. Στο πάνω μέρος της κάλπης ήταν τοποθετημένος σωλήνας σε γωνία 25 μοιρών, που είχε μάκρος 27 και διάμετρο 12 εκατοστά. Ο ψηφοφόρος έπρεπε να περάσει από όλες τις κάλπες και να πάρει από τον υπάλληλο που στεκόταν μπροστά από την κάθε μία τη μικρή μολυβένια μπάλα, το σφαιρίδιο. Ο Υπάλληλος που στεκόταν μπροστά στη κάλπη έπρεπε να φωνάζει ποιανού υποψήφιου ήταν η κάλπη. Μόλις ο ψηφοφόρος έπαιρνε τη μολυβένια μπάλα το σήκωνε το χέρι κρατώντας τη ανάμεσα στο μεγάλο δάχτυλο και το δείχτη για να δείξει ότι κρατούσε μόνο μία και κατόπιν έβαζε το χέρι του μέσα στο σωλήνα και το έριχνε στο χώρισμα που αντιστοιχούσε στο “Ναι ‘η το “Όχι”
από το βιβλίο του Γρηγόριου Δαφνη, τα ελληνκά πολιτικά κόμματα, σελ. 261,Αθήνα 1961
Πηγή: http://www.agioritikovima.gr/
