Τα πανεπιστήμια ταξινομούνται με αρκετούς δείκτες ακαδημαϊκής ή ερευνητικής δραστηριότητας, όπως τα βραβεία ΄΄Nobel Prizes΄΄, διακρίσεις σε διάφορους τομείς της επιστήμης, ερευνητές που έχουν αρκετά δημοσιευμένα άρθρα στα ΄΄ Nature΄΄ και ΄΄ Sciense΄΄ και γενικότερα άρθρα σε περιοδικά με υψηλό δείκτη. Για κάθε ένα δείκτη το ίδρυμα που παίρνει την υψηλότερη βαθμολογία καθορίζεται στα 100 και τα υπόλοιπα ιδρύματα με ένα ποσοστό του πρώτου. Η άθροιση της βαθμολογίας δίνει το συνολικό αποτέλεσμα.
Στη κορυφή βρίσκεται το πανεπιστήμιο του Cambridge από την Μεγάλη Βρετανία, που πέρυσι ήταν στη θέση νούμερο 2. Στο Top 200 κυριαρχούν οι ΗΠΑ με 72 εκπαιδευτικά ιδρύματα, η Μεγάλη Βρετανία με 5, η Κίνα με 6 και η Τουρκία με 2. Για τη χώρα μας που φημιζόταν κάποτε για το υψηλό επίπεδο και πέρυσι είχε καταταγεί το Πανεπιστήμιο Αθηνών στη θέση 177, φέτος συναντούμε το ίδιο ίδρυμα στη θέση 286. Η κάθετη πτώση των 100 περίπου θέσεων αναδεικνύει την ανεπάρκεια της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων. Η χώρα μας δοκιμάζεται από μια βαθύτατη οικονομική κρίση, η ανεργία έχει εκτοξευθεί στα ύψη, οι επιχειρήσεις κλείνουν και η Ελλάδα απαξιώνεται διεθνώς σε όλα τα επίπεδα.
Η μεγάλη μας πρόκληση είναι η παιδεία και ο πολιτισμός. Η σημερινή Κυβέρνηση ανήμπορη να αντιδράσει και να οδηγήσει τη χώρα σε νέες μορφές εκπαίδευσης και ανάπτυξης, καταστρέφει και ότι καλύτερο είχαμε να μας διαφημίζει στο εξωτερικό. Τα ελληνικά πανεπιστήμια αφήνονται στην τύχη τους, οι έρευνες σταμάτησαν και η νέα γενιά διεκδικεί γνώση, επαγγελματική αποκατάσταση και καινοτομία, από τα εκπαιδευτικά ιδρύματα που εμπιστεύθηκε για τη μόρφωσή της.
Βρισκόμαστε στη πιο κρίσιμη καμπή της μεταπολιτευτικής περιόδου. Η κοινωνία, με την αποχή που άγγιξε το 45%, έδειξε ότι δεν εμπιστεύεται τους σημερινούς πολιτικούς και αναζητά σύγχρονες, άφθαρτες λύσεις. Είναι η ώρα των τεχνοκρατών. Η χώρα έχει ανάγκη από λύσεις, στα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει. Η σημερινή Κυβέρνηση δεν καινοτομεί. Δεν επενδύει στην έρευνα και στην τεχνολογία. Ακολουθεί ξεπερασμένες λύσεις, που και το οικονομικό έλλειμμα διογκώνουν και το ανθρώπινο δυναμικό το αφήνουν αναξιοποίητο και χωρίς επιπλέον εφόδια. Οι κοινωνίες έγιναν ανταγωνιστικές. Η μικρή Ελλάδα μας για να επιβιώσει, οφείλει να επενδύσει στη Παιδεία. Να δώσει στα Ελληνικά Πανεπιστήμια την παλιά τους αίγλη. Οι καθηγητές οφείλουν από την πλευρά τους να επιδοθούν στην έρευνα, να αναζητήσουν συνεργασίες μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων και να ασχοληθούν πιο ενεργά με την πανεπιστημιακή τους καριέρα. Η νέα γενιά περιμένει πολλά απ’ αυτούς. Η πνευματική ηγεσία του τόπου οφείλει να είναι παρούσα και όχι απούσα.
Τα πολιτικά κόμματα να αφήσουν στο περιθώριο τις τεχνητές διαφωνίες τους και να συνεννοηθούν για το μέλλον του τόπου. Να δοθεί βάρος στην έρευνα, στη καινοτομία, στις νέες τεχνολογίες και στην επαγγελματική αποκατάσταση των νέων παιδιών. Να κλείσουν τμήματα πανεπιστημίων σε περιοχές της χώρας, που μας κοστίζουν ακριβά και δεν ανταποκρίνονται στο ρόλο τους. Η Ελλάδα γυρίζει σελίδα, οι πολίτες έστειλαν το μήνυμα και τα πολιτικά κόμματα οφείλουν να αναδείξουν σύγχρονους πολιτικούς με τεχνοκρατικές αντιλήψεις. Ίσως το ΔΝΤ μας δώσει την ευκαιρία να γίνουμε χώρα αξιόπιστη, σοβαρή και δημιουργική. Τα πάντα ξεκινάνε από τη Παιδεία.
Κωνσταντίνος Σ. Μαργαρίτης
