Βόρεια περικλείεται από τα βραχώδη και ψηλά όρη Τσιούμα, Μαράθια, Παχτουρνάτσα, Σουφλί, Τούρλα, ανατολικά από την κορυφογραμμή Ξεροπλατάνια, Παλιοκαρυές που κατεβαίνει στο Πετράλωνο, απολήγοντας στην Καμάρα, δυτικά από την μακρά και όμορφη κορυφογραμμή η οποία ξεκινάει από το ψηλό και απότομο όρος Σταυρός, κατεβαίνει απότομα στη θέση Λάκκος και Παλιοκορομηλιά και συνεχίζεται κατηφορικά μέχρι το μύλο του χειμάρρου Κόκκινου.
Νότια του χωριού, σχηματίζεται μία όμορφη ισοτοπιά, η Λογγά, άλλοτε ψωμοτόπι του Αετού και σήμερα γεμάτη από τις εγκαταστάσεις των εταιρειών που κατασκευάζουν το φράγμα του Άνω Αχελώου. Δίπλα δε από τη Λογγά, κυλούν τα πλούσια νερά του θρυλικού Ασπροπόταμου.
Ο Αετός είναι συγκεντρωμένο και όμορφο χωριό.
Η χιλιομετρική του απόσταση από την πόλη των Τρικάλων είναι 72 χιλιόμετρα (διαδρομή: Τρίκαλα -Πύλη - Στουρναραίικα - Βαθύρευμα - Μσοχώρα -Αετός). Η χιλιομετρική του απόσταση από την πόλη της Άρτας είναι 85 χιλιόμετρα (διαδρομή: Άρτα - Βουργαρέλι - Αθαμάνιο - Κάψαλα - Αετός), από τα Ιωάννινα 100 χιλιόμετρα (Ιωάννινα - γέφυρα Πλάκας - Βουργαρέλι - Αετός) και από το Μέτσοβο 65 χιλιόμετρα (Μέτσοβο - Χαλίκι - γέφυρα Αλεξίου -Αρματολικό - Αετός).
Διασχίζοντας την Εθνική οδό Τρικάλων - Άρτας, μόλις περάσουμε την σήραγγα Αετού στα 50 μέτρα στρίβουμε δεξιά.
Μπροστά μας συναντούμε τις δύο ιστορικές εκκλησίες της Αγίας Παρασκευής και της Παναγίας με το νεόκτιστο καμπαναριό. Στο ίδιο σημείο βρίσκεται και το πέτρινο παραδοσιακό κτίριο του πρώην δημοτικού σχολείου του χωριού με την καινούρια πλακόστρωτη πλατεία του χωριού την οποία κατασκεύασε πρόσφατα ο Μορφωτικός και Εξωραϊστικός σύλλογος του χωριού και η οποία αποτελεί το στολίδι και το σημείο αναφοράς ολόκληρης της περιοχής.
Συνεχίζοντας, μετά τα πρώτα σπίτια βρισκόμαστε στην όμορφη πλακόστρωτη κεντρική πλατεία με το μοναδικό κατάστημα του χωριού.
Τα περισσότερα από τα σπίτια του χωριού είναι νεόκτιστες μονοκατοικίες με κεραμοσκεπή, αφού το χωριό κατεστράφη κατά 95% από το σεισμό του 1967.
Υπάρχουν όμως και λίγα πετρόχτιστα σπίτια που μας θυμίζουν την άλλη εποχή.
Σε όλα τα σπίτια του Αετού υπάρχει αυτοκινητόδρομος ενώ η βόλτα στο χωριό είναι πολύ όμορφη διασχίζοντας τα στενά του δρομάκια απ’ όπου μπορεί κανείς να απολαύσει τις στολισμένες με άνθη αυλές, να κόψει την μαντζουράνα και το βασιλικό αλλά και να δοκιμάσει ντόπιες Αετιώτικες λιχουδιές από τις μαγείρισσες του χωριού.
ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ
(Όπως τo αναφέρει ο αείμνηστος δάσκαλος Απόστολος Οικονόμου)
Το παλιό όνομα του χωριού ήταν Δοβρόι (με ι) και αργότερα, για ευκολία στη γραφή γράφονταν Δοβρόη (με η). Το όνομα είναι σλαβικής ή τουρκικής προέλευσης.
Για την τουρκική προέλευση ποια είναι η εξήγησή του δεν γνωρίζουμε ενώ στην σλαβική η σημασία της λέξης «Δοβρόι» είναι: καλό (μέρος, χωριό, τοποθεσία) αλλά και πρίνος, πρινόδασος.
Η μετονομασία του σε Αετός επήλθε στην αρχή της δεκαετίας του 1960 και πήρε αυτό το όνομα αυτό διότι στα βραχώδη και ψηλά όρη Σουφλί, Τούρλα , Παχτουρνάτσα, Τσιούμα υπάρχουν πολλές Αετοφωλιές.
ΤΟ ΠΑΛΙΟ ΧΩΡΙΟ
Δυτικά του σημερινού χωριού υπάρχει μία μεγάλη και επικλινής έκταση (πλαγιά), η οποία καταλαμβάνεται από χωράφια, που δυστυχώς σήμερα δεν καλλιεργούνται.
Σ’ αυτή την πλαγιά, παλιότερα υπήρχαν διάσπαρτα πολλά τεμάχια από κεραμίδια. Εδώ πρέπει να υπήρχε και κεραμοποιείο. Στην ίδια έκταση βρέθηκαν και νομίσματα, προχριστιανικών χρόνων.
Τέτοια νομίσματα, στενόμακρα, χάλκινα, προχριστιανικά, ίσως των Αλεξανδρινών χρόνων, κατείχαν κάτοικοι του Αετού τα παλαιότερα χρόνια. Όλα αυτά αποτελούν μαρτυρίες, ότι στην έκταση που προαναφέραμε υπήρχε παλιό ίσως και αρχαίο χωριό.
Το παλαιό εκείνο χωριό φαίνεται ότι καταστράφηκε από κατολισθήσεις ή από εχθρικές επιδρομές και οι κάτοικοι μετανάστευσαν, άλλοι στην Κωνσταντινούπολη, άλλοι στη Ρουμανία και άλλοι σε άλλα μέρη και μετά από πολλά χρόνια δημιουργήθηκε στη σημερινή του θέση το νέο χωριό Δοβρόη (σήμερα Αετός).
ΤΟ ΝΕΟ ΧΩΡΙΟ
Το νέο χωριό Δοβρόη, δημιουργήθηκε από μετανάστες, που ήρθαν από άλλα χωριά.
Πρώτος κάτοικος αναφέρεται ο Τσάκαλος, που ήρθε από το Μασταβέτσι Ιωαννίνων. Μετά ήρθαν οι Γλαβαίοι από το Τιχάι, αργότερα οι Σιαναβελαίοι, ίσως από το Μίγερι, γαμπροί του Τσάκαλου. Στη συνέχεια δε ήρθε και ο Κουτσογιάννης, κτηνοτρόφος σκηνίτης, οι Αραπογιαναίοι, οι Κογκαίοι από τη Μεσοχώρα και τελευταίοι οι Μπανατσαίοι και Καρανασαίοι από τα Θεοδώριανα.
Όλοι αυτοί που προαναφέραμε αποτέλεσαν τον πυρήνα για την ίδρυση του νέου χωριού.
Πότε χτίστηκε το νέο χωριό είναι άγνωστο.
Πρέπει όμως να χτίστηκε μπροστά από την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Το 1836 έχτισαν την εκκλησία της Αγίας Παρασκευής στη θέση της Παναγίας, όπου υπήρχε παλιό εκκλησάκι (Παναγία). Αν οι κάτοικοι του νέου χωριού πολέμησαν κατά το 1821 είναι άγνωστο. Κατά πληροφορίες όμως, πολέμησαν στην Ασπροκλησιά των Χασίων κατά το 1886, οι Δοβροίτες Δημήτριος Καρανάσιος και Αθανάσιος Κουτσογιάννης.
Κατά τα χρόνια της Τουρκοκρατίας χτίστηκε και το παλαιό διδακτήριο του χωριού, το οποίο αρχικά χρησιμοποιήθηκε ως κοτσέκι (αποθήκη) των Τούρκων και αργότερα ως διδακτήριο, για πολλά χρόνια.
Μετά δε το 1950 κατεδαφίστηκε και στη θέση του χτίστηκε το σημερινό κατάστημα της πλατείας. Το δε σχολείο, στεγάστηκε στο νέο διδακτήριο, το οποίο βρίσκεται κοντά στον ιερό ναό της Παναγίας.
ΤΟ ΠΑΝΗΓΥΡΙ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΜΑΣ
Κάθε καλοκαίρι, στις 26 Ιουλίου, μνήμη της Αγίας Παρασκευής , τελείται το τριήμερο θρησκευτικό πανηγύρι του χωριού, με ζωντάνια και χαρά και σύμφωνα με την παράδοση και τα ντόπια μας ήθη και έθιμα.
ΤΟ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
Ένας Αετιώτης, μετά από πολλά χρόνια μακριά από το χωριό του, ξενιτεμένος σε διάφορα μέρη της Ελλάδας, ασκώντας το επάγγελμα του σερβιτόρου, του μάγειρα κλπ, επιστρέφει…
Ο Χρήστος Λεων. Καυκιάς, νοίκιασε στον Αετό το κοινοτικό κατάστημα, το ονόμασε Στρούγκα και ασχολήθηκε με το μεγάλο του όνειρο. Αυτό το όνειρο που κουβαλούσε μαζί του για 40 χρόνια την ξενιτιά.
Στο κατάστημά του, τη «Στρούγγα», εκτός από τον καφέ, το ντόπιο κρασί και τσίπουρο, το παραδοσιακό φαγητό βρισκόσουν πλάι σε όλα εκείνα τα παραδοσιακά εργαλεία και σκεύη που είχαν φτιαγμένα με μεράκι οι γονείς μας, οι παππούδες μας...Όλα εκείνα τα εργαλεία που είναι ακόμη βρεγμένα από τον ιδρώτα αυτών των ανθρώπων και που ήταν απαραίτητα για την ζωή στο νοικοκυριό, για την δουλειά στο χωράφι, τη στάνη και για την επιβίωση γενικότερα.
Εργαλεία και σκεύη που μπορούσες να δεις στη «Στρούγκα» του Αετού, ήταν:
Πριόβολος, ψήστης για τον καφέ, μύλος που έκοβαν τον καφέ, σίδερο με κάρβουνα για σιδέρωμα ρούχων, τρίφτης που έτριβαν το κολοκύθι για να γίνει πίτα, φρακγοστάτερο, ζυγκιά, τσιαμπράζι, σαλιβάρι, σιρυριλατήρι, καζοκάντηλο, τσιόκι, κολβοσφύρι, τανάλια, υνί, αλποσίδερο, βυδούρα, χλιάρα, κακάβια, ξυμόκστρα, ξύστρα, κρεμαστάλω, πιρουστιά, καπίστρι, δερπάνι, κοσιά, κάνι από γκρά, καρυοφύλι, ζυγό, ξτρι, ζεύλες, ασκάλι, λουριά, κόφτρα, πλαστήρι, τόβλα, κόσκινο, μποτινέλο, φουρλέτσιο, ρόκα γιο γνέσιμο, ντάλαρο, υδιάστρα, χτένι, σταίτα, λυχνάρι, τσιρέπια, κοντάρι που ζυγίζει σε οκάδες, αντί, ξυλόχτενο, τροβάς, αδράχτι, σφοντύλι, καρέλια, τροιχιά, γύφτικα κλειδιά, μάνταλο, θήκες από σπαθιά, σβανά, καπάκι που έτρωγαν φαγητό, αρίδα, αμόνι, κόφτη για τα σταφύλια, κάνι αττό οραβίδα, διάφοροι κάλυκες, καρδάρι ξύλινο, συλλογή από γκλίτσε.ς, βαρέλα για πόσιμο νερό, δίκανο μπροστογεμή, παγούρι, λανάρια, παλάντζα που ζυγίζει σε οκάδες, χαντζιάρι, λουξ και άλλα.
Πολλοί ήταν εκείνοι που επισκέπτονταν τη «Στρούγκα» του Αετού και θαυμάζουν το έργο του Χρήστου Καυκιά.
Ποικίλα όμως τα συναισθήματά τους. Τα συναισθήματα των δύο γενεών των παλαιότερων, που μ’ αυτά έζησαν και των νεότερων που με συνεχείς απορίες προσπαθούν να πληροφορηθούν για το καθένα ξεχωριστά.
Αναμφισβήτητα, η κίνηση αυτή του συγχωριανού μας Χρήστου Καυκιά, αποτελεί πρωτοτυπία για τα ορεινά χωριά μας. Έτσι, αθόρυβα, με τον δικό του τρόπο εμπλουτίζει ένα χωριό με ιστορία και παράδοση.
Το μουσείο αυτό σήμερα δεν λειτουργεί διότι ο Χρήστος Καυκιάς εγκατέλειψε το κοινοτικό κατάστημα του χωριού. Ελπίζουμε όμως ότι η κοινότητα ή ο σύλλογος του χωριού θα μεριμνήσουν ώστε να αξιοποιηθεί αυτή η πλούσια συλλογή του συχωριανού μας.
ΔΙΑΜΟΝΗ
Οι κάτοικοι του Αετού φημίζονται για την φιλοξενία τους. Από τα πολύ παλιά χρόνια, ο ξένος, o διαβάτης, ο μουσαφίρης, πάντα θα συναντούσε την Αετιώτικη φιλοξενία και ζεστασιά.
Στο χωριό σήμερα κατασκευάσθηκαν και ενοικιαζόμενα δωμάτια που προσφέρουν ευχάριστη διαμονή.
ΦΑΓΗΤΟ
Ντόπια φαγητά στον Αετό είναι:
Πλαστός, ξυνόγαλο, λαχανόπιτα, τυρόπιτα, γαλατόπιτα, τραχανάς, κοτόπιτα, προζύμι, μπλέτσι, κουρκούτι, ψωμί με φρέσκο βούτυρο, βραστόγαλο, τσαλαφούτι, ψητό στη σούβλα, κοκορέτσι, σπληνάντερο, κεμπάπ, ψωμί ανεβατό, κραμποκούκι, πέστροφα από τον Άσπρο, άγρια ραδίκια. Φρούτα που εύκολα θα βρει κανείς ιδιαίτερα το φθινόπωρο είναι: Γκόρτσα (αχλάδια), κράνα, βατόμουρα, κορόμηλα, κεράσια άγρια και ήμερα, χαμοκέρασα.
ΟΡΕΙΒΑΣΙΑ
Υπάρχουν πολλές διαδρομές με μονοπάτια που μπορεί να ακολουθήσει κάποιος που επιθυμεί να περπατήσει στον Αετό.
1.- Από την πλατεία, στο Κεχρί, στου Μπετσούκι, στη Σκάλα, στην Κρυόβρυση, στο Στερφόβρεχο, στον Πύργο, στην Τσαρίτσανι, στο Παλιομάνδρι, και απέναντι στο Σταυρό, στη Μουρζιά, στην Τσιούμα, στα Ελάτια, στα Παλιοκόνακα και επιστροφή στο χωριό
2.- Από την πλατεία στο γήπεδο, στα Παλιοκόνακα, στα Σταυρό, στις Σπηλιές, στη Στρούγκα, στην Παχτουρνάτσα στη Δρακότρυπα και επιστροφή.
3.- Το μονοπάτι για το Παχτούρι και άλλες απολαυστικές διαδρομές
ΤΟΠΟΘΕΣΙΕΣ ΓΙΑ ΠΙΚ ΝΙΚ ΚΑΙ ΑΓΝΑΝΤΕΜΑ
Μέσα στο χωριό είναι η πλατεία στο σχολείο με το κιόσκι (ένα μεγάλο έργοτου συλλόγου των Αετιωτών), η πλατεία στη θέση Μπρούτσου με τη βρύση και τον υπεραιωνόβιο πλάτανο, η στέρνα στις Βρύσες, η Βρομόβρυση, ενώ βγαίνοντας από το χωριό και όσο ανεβαίνουμε η εναλλαγή του τοπίου είναι εντυπωσιακή.
Σημεία που μπορεί κανείς να αγναντεύει τις αετοφωλιές τις Πίνδου, τις ραχούλες, τους δρόμους και τις αλογόστρατες, την ανατολή και το ηλιοβασίλεμα, είναι η Σκάλα, του Κουτσοχέρι, ο Πύργος, η Παχτουρνάτσα (λέγεται ότι φαίνεται και η λίμνη των Ιωαννίνων), η Τσιούμα και άλλα.
ΜΠΑΝΙΟ ΣΤΟΝ ΑΣΠΡΟΠΟΤΑΜΟ
Ο Ασπροπόταμος πού βρέχει το χωριό μας, στο πέρασμά του δημιουργεί τα βρούδια (μικρολιμνούλες) με καταπληκτικές αμμουδιές τις οποίες οι περισσότεροι Αετιώτες επισκέπτονται το καλοκαίρι κάνοντας μπάνιο στα πεντακάθαρα, γάργαρα ρά του Άσπρου.
Ιστορικό σημείο του χωριού μας στο οποίο έμαθαν μπάνιο πολλές γενεές του Αετού, είναι η Πλάκα, σημείο το οποίο δυστυχώς λόγω των έργων καταστράφηκε.
ΨΑΡΕΜΑ ΣΤΟΝ ΑΣΠΡΟΠΟΤΑΜΟ
Η νοστιμότατη ντόπια πέστροφα του Ασπροποτάμου προσελκύει πολλούς μνηστήρες κι έτσι πολλοί Αετιώτες ασχολούνται ερασιτεχνικά με το ψάρεμά της.
ΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ
Δυστυχώς η εσωτερική ολοκληρωτική μετανάστευση που μαστίζει την ηπειρωτική Ελλάδα δεν άφησε ανέπαφο και τον Αετό. Οι περισσότεροι κάτοικοι μετανάστευσαν στην Αθήνα, τα Τρίκαλα, το Βόλο και το εξωτερικό στις δεκαετίες του 1950 και 1960 για την επαγγελματική τους αποκατάσταση.
Όσοι μένουν στο χωριό το χειμώνα ασχολούνται επαγγελματικά με την κτηνοτροφία ή είναι συνταξιούχοι. Κάθε καλοκαίρι το χωριό σφύζει από ζωή αφού οι ξενιτεμένοι επιστρέφουν και όλα τα σπίτια είναι ανοιχτά.
Οι Αετιώτες είναι φιλόξενοι και φιλότιμοι άνθρωποι, αγαπούν τον τόπο τους ενώ ο επισκέπτης μπορεί εύκολα να νιώσει το αγκάλιασμα και την ανθρωπιά αυτής της μικρής κοινωνίας.
ΔΙΟΙΚΗΣΗ
Ο Αετός ανήκει διοικητικά στη Διευρυμενη Κοινότητα Νεράιδας Τρικάλων με τα χωριά Αρματολικό, Παχτούρι, Λαφίνα, Κορυφή και Νεράιδα.Με το Παχτούρι αποτελούν ένα Κοινοτικό Διαμέρισμα.
Τα γραφεία της Κοινότητας βρίσκονται στα Τρίκαλα οδός Καλαμάτα 1 τ.κ.42 100, τηλ. και φαχ: 2431033457-74676 ενώ διοικείται από Κοινοτικό Συμβούλιο με πρόεδρο τον Κορυφιώτη Πολιτικό Μηχανικό Ηλία Καραγεώργο.
ΣΥΛΛΟΓΟΣ
Στο χωριό προσφέρει τις υπηρεσίες του ο Μορφωτικός και Εξωραϊστικός Σύλλογος με έδρα την Αθήνα. Πρόεδρός του είναι ο Αετιώτης λογοτέχνης,ποιητής και ζωγράφος Παντελής Τσάκαλος.
ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ
Από την Διευρυμένη Κοινότητα Νεράιδας στην οποία ανήκει ο Αετός, εκδίδεται η διμηνιαία εφημερίδα με τίτλο «Η ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΟΡΕΙΝΗΣ ΠΑΤΡΙΔΑΣ» η αρχισυνταξία της οποίας ανήκει στον Αετιώτη Δημήτρη Τσλακαλο.
Επίσης από το Μορφωτικό και Εξωραϊστικό σύλλογο του χωριού εκδίδεται η νέα εφημερίδα με τίτλο «ΑΕΤΟΣ ΑΣΠΡΟΠΟΤΑΜΟΥ».
Ξεφυλλίζοντας κανείς τις δύο εφημερίδες θα βρει πολλά και ενδιαφέροντα θέματα για τον Αετό και τα γύρω χωριά.
ΤΟ ΦΡΑΓΜΑ ΤΟΥ ΑΝΩ ΑΧΕΛΩΟΥ
Στον Αετό πραγματοποιείται τα τελευταία 20 χρόνια το υδροηλεκτρικό φράγμα του Άνω Αχελώου. Η κατασκευή του γίνεται στις θέσεις Νάτσικα και Πετράλωνα Αετού και η απόσταση από το χωριό είναι περίπου 2 χιλιόμετρα.
Είναι γεγονός ότι το έργο αυτό προκάλεσε σοβαρές ζημιές στο περιβάλλον και το φυσικό κάλλος της περιοχής αφού καταστράφηκαν ολοσχερώς τα θρυλικά Δασιά Πλατάνια της... Διαμαντούλας, τα άλλοτε ψωμοτόπια στο Πετράλωνο η φυσική ροή του Ασπροποτάμου με τα πανέμορφα ακόνια και τις δικές του αμμουδιές και τα βρούδια (μικρές λιμνούλες) που προσφέρονταν για μπάνιο.
Δεν μπορούμε όμως να παραβλέψουμε και τα έργα υποδομής που δημιουργήθηκαν ή που πρόκειται να δημιουργηθούν, συνεπεία του έργου.
http://www.dovroi.gr
