Δυο ελληνικές ταινίες διαγωνίζονται αυτές τις μέρες στο φετινό 61ο Φεστιβάλ Βερολίνου. Τις είδαμε και έχουμε να αναφέρουμε τα εξής… Το «Man at Sea» του Κωνσταντίνου Γιάνναρη. Τέσσερα χρόνια αφιέρωσε στην πραγματοποίηση της καινούργιας του ταινίας ο Κωνσταντίνος Γιάνναρης.
Και χθες το βράδυ, διαγωνιζόμενο
Είχα την ευκαιρία να δω την ταινία σε μια κλειστή προβολή που έγινε το βράδυ της Παρασκευής. Κι αυτό που αντίκρισα στη μεγάλη οθόνη ήταν, δυστυχώς, ένα βαθύτατα προβληματικό φιλμ.
Η ιστορία ενός δεξαμενόπλοιου που ταξιδεύει στα ανοιχτά της θάλασσας και των συγκρούσεων που δεν αργούν να ξεσπάσουν ανάμεσα στους αλλοεθνείς επιβάτες του -ένα πολυφυλετικό πλήρωμα και μια ομάδα 35 νεαρών μεταναστών που περισυλλέγονται από το πέλαγος- προσφέρεται για ένα δυνατό σχόλιο πάνω στο ζήτημα της συνύπαρξης, της διαφορετικότητας και της ανοχής σε μια multi culti μοντέρνα κοινωνία που δυσκολεύεται ακόμη να απορροφήσει οτιδήποτε φαντάζει ξένο και ανοίκειο σε αυτήν. Σχεδόν τίποτα δεν λειτουργεί όπως πρέπει, ωστόσο, στην ταινία του Γιάνναρη.
Πασχίζοντας ανάμεσα στους πάμπολλους χαρακτήρες και τις ατομικές ιστορίες τους, καθεμιά από τις οποίες θα μπορούσε να αποτελέσει μια ταινία από μόνη της, το «Man at Sea» χάνει τον έλεγχο της δράσης, της συνοχής του και των ρυθμών του και καταλήγει να μοιάζει περισσότερο με εκτενές τρέιλερ ταινίας παρά με κανονικό φιλμ.
Στο μεγαλύτερο μέρος του, μάλιστα, δίνει την αίσθηση ότι ολόκληρα σημαντικά κομμάτια της δράσης έπεσαν θύμα βιαστικού μοντάζ και απαλείφθηκαν από την τελική διάρκεια του φιλμ.
Καταστάσεις τηλεγραφούνται άτσαλα στον θεατή αντί να αναπτύσσονται επαρκώς, ολόκληρες υποπλοκές παραμένουν ανεκμετάλλευτες, φαινομενικά ενδιαφέροντες ήρωες δεν προλαβαίνουν ποτέ να αποκτήσουν βάρος και υπόσταση, η σκηνοθεσία φανερώνει αδυναμία εστίασης και η αφήγηση παρουσιάζει χάσματα. Δημιουργός συνήθως πειθαρχημένος και αυστηρός, ο Γιάνναρης μοιάζει εδώ με καπετάνιο που πελαγοδρομεί, προσπαθώντας να σώσει το σκάφος και το πλήρωμά του από βέβαιο ναυάγιο. Μια πιο προσεκτική δουλειά στο μοντάζ ίσως να βοηθούσε το «Man at Sea» να βγάλει το πολύ καλό φιλμ που κρύβει βαθιά μέσα του.
Η «Αμνηστία» του Μπουγιάρ Αλιμάνι
Πριν δύο μέρες, εν τω μεταξύ, το φεστιβάλ Βερολίνου υποδέχτηκε την πρεμιέρα της «Αμνηστίας» του Μπουγιάρ Αλιμάνι, της ελληνοαλβανικής παραγωγής που διαγωνίζεται στο τμήμα του Forum. Ο σκηνοθέτης του φιλμ εμπνεύστηκε το θέμα του από μια είδηση που διάβασε σε εφημερίδα, σύμφωνα με την οποία βάσει ενός καινούργιου νόμου επιτρεπόταν για πρώτη φορά ερωτική επαφή ανάμεσα σε τρόφιμους αλβανικών φυλακών και στους/στις συζύγους τους, αρκεί αυτό να γινόταν στη διάρκεια μιας συγκεκριμένης μέρας του μήνα και μόνο για μια ώρα.
Οι δύο ήρωες της ταινίας, η Έλσα και ο Σπετίμ, συνευρίσκονται ερωτικά με τους συζύγους τους στη διάρκεια αυτού του ασυνήθιστου επισκεπτηρίου.
Πολύ σύντομα, όμως, θα γνωριστούν μεταξύ τους και θα αναπτύξουν μια ερωτική σχέση, μέχρι τη στιγμή που η αλβανική κυβέρνηση αποφασίζει να δώσει αμνηστία στους φυλακισμένους, φέρνοντας τους δυο πρωταγωνιστές αντιμέτωπους με το αναπόφευκτο του χωρισμού τους. Σκηνοθετημένη με λιτότητα και ντοκιμαντεριστική αμεσότητα, η «Αμνηστία» δεν βιάζεται με τους χρόνους της και δεν απομακρύνει ποτέ την κάμερά της από τα εντελώς απαραίτητα.
Όταν όμως η ιστορία παίρνει απρόσμενα γοργές τροπές, στο δεύτερο μέρος της ταινίας, ο Αλιμάνι καταλήγει βιαστικός και σχηματικός στην προσπάθειά του να οδηγήσει το δράμα του στην κορύφωσή του.
Ως ντεμπούτο μεγάλου μήκους, πάντως, η «Αμνηστία» είναι ομολογουμένως πολύ ενδιαφέρουσα και έχει αρετές που προδίδουν ότι ο 42χρονος σκηνοθέτης της δεν είναι καθόλου τυχαίος.
[Λουκάς Κατσίκας]
Πηγή: tospirto.net
