Αρχικές εγγραφές είναι εκείνες που εμφανίζονται στο κτηματολογικό βιβλίο μιας περιοχής, κατά μεταφορά από τους κτηματολογικούς πίνακες...
, μετά την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης και πριν την έναρξη λειτουργίας του Κτηματολογίου στη συγκεκριμένη περιοχή. Πάνω στις εγγραφές αυτές στηρίζεται κάθε μεταγενέστερη εγγραφή δικαιώματος.
Σε περίπτωση ανακριβούς αρχικής εγγραφής είναι δυνατή η προσβολή και η διόρθωσή της ολικά ή μερικά μέσα σε προθεσμία οκτώ (8) ετών από την ημερομηνία έναρξης λειτουργίας του Κτηματολογικού Γραφείου στη συγκεκριμένη περιοχή. Για το Ελληνικό Δημόσιο, τους μόνιμους κατοίκους εξωτερικού ή τους μόνιμα εργαζόμενους στο εξωτερικό κατά τη λήξη της οκταετούς προθεσμίας, η αντίστοιχη προθεσμία είναι δέκα (10) έτη.
Διαδικασίες Διόρθωσης:
Το είδος του σφάλματος στην Αρχική εγγραφή καθορίζει και τη διαδικασία διόρθωσης. Ειδικότερα, ο νόμος διακρίνει τις περιπτώσεις που απαιτούν αμετάκλητη δικαστική απόφαση από εκείνες που οφείλονται σε πρόδηλο σφάλμα και μπορούν να διορθωθούν διοικητικά, χωρίς δικαστική παρέμβαση, με απόφαση του Προϊσταμένου του Κτηματολογικού Γραφείου.
Μετά τη λήξη των παραπάνω προθεσμιών οι αρχικές εγγραφές καθίστανται οριστικές, παράγουν αμάχητο τεκμήριο, δηλαδή αποκλείεται οποιαδήποτε μεταβολή του περιεχομένου τους.
Η προθεσμία διόρθωσης αρχίζει από τη δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της απόφασης του Ο.Κ.Χ.Ε., με την οποία ορίζεται η έναρξη ισχύος του Κτηματολογίου στην κτηματογραφημένη περιοχή.
Τα Αγνώστου ιδιοκτήτη :
Τα ακίνητα (ή δικαιώματα σε ακίνητα) που για οποιοδήποτε λόγο δεν δηλώθηκαν κατά τη διαδικασία κτηματογράφησης εγγράφονται στην κτηματολογική βάση με την ένδειξη Αγνώστου ιδιοκτήτη. Για τη διόρθωση αρχικών εγγραφών Αγνώστου ιδιοκτήτη σε γνωστού ιδιοκτήτη ισχύουν οι ίδιες διαδικασίες –δικαστική ή διοικητική ανάλογα με την περίπτωση- με αυτές των λανθασμένων εγγραφών. Συγκεκριμένα, ο ενδιαφερόμενος, αφού προηγουμένως εντοπίσει το ακίνητό του στα κτηματολογικά στοιχεία, θα πρέπει να τηρήσει τις διαδικασίες διόρθωσης που προβλέπονται.
Διόρθωση με δικαστική απόφαση:Η διαδικασία διόρθωσης των αρχικών εγγραφών με αμετάκλητη δικαστική απόφαση ισχύει στις ακόλουθες περιπτώσεις:
-Εάν πρόκειται για ζήτημα ιδιοκτησιακής αμφισβήτησης, δηλαδή το ακίνητο έχει καταχωριστεί στο Κτηματολόγιο στο όνομα τρίτου ή υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου, που δεν συναινεί σε αίτηση διόρθωσης προδήλου σφάλματος. Στην περίπτωση αυτή απαιτείται η άσκηση αγωγής (αναγνωριστικής ή διεκδικητικής) ενώπιον του αρμοδίου κατά τόπο Δικαστηρίου. Με ποινή απαραδέκτου της συζητήσεως της, η αγωγή κοινοποιείται και στον Προϊστάμενο του Κτηματολογικού Γραφείου προκειμένου να καταχωριστεί στο κτηματολογικό φύλλο του ακινήτου. Μετά την έκδοση αποφάσεως υποβάλλεται αίτηση διόρθωσης της εγγραφής στο Κτηματολογικό Γραφείο και ακολουθείται η διαδικασία εγγραφής πράξης.
-Εάν πρόκειται για ακίνητο με ένδειξη Αγνώστου ιδιοκτήτη, δηλαδή για ακίνητο που για οποιοδήποτε λόγο δεν δηλώθηκε στη διάρκεια της κτηματογράφησης, που δεν εμπίπτει στις κατηγορίες διόρθωσης προδήλου σφάλματος και απαιτείται η συναίνεση του Δημοσίου. Στην περίπτωση αυτή μπορεί να ακολουθηθεί η απλή και σύντομη δικαστική διαδικασία της Εκούσιας Δικαιοδοσίας, με την οποία υποβάλλεται αίτηση ενώπιον του Κτηματολογικού Δικαστή στο Μονομελές Πρωτοδικείο της τοποθεσίας του ακινήτου και το Δικαστήριο κρίνει χωρίς αντιδικία.
Πρόδηλα Σφάλματα. Διόρθωση Αρχικών εγγραφών μπορεί να γίνει με τη διοικητική διαδικασία του προδήλου σφάλματος με αίτηση στον Προϊστάμενο του Κτηματολογικού Γραφείου ενδεικτικά για τις εξής περιπτώσεις:
α. Ως προς το πρόσωπο του δικαιούχου:
Λανθασμένα στοιχεία ονοματεπώνυμου, αριθμού αστυνομικής ταυτότητας, πατρώνυμου, μητρώνυμου, ημερομηνίας γέννησης κ.λ.π.
β. Ως προς το δικαίωμα:
Λανθασμένα στοιχεία για το είδος του καταχωρισθέντος δικαιώματος (πχ πλήρης ή ψιλή κυριότητα, επικαρπία κ..λ.π.) ή και της αιτίας κτήσης (πχ δωρεά, γονική παροχή κ.λ.π.)
γ. Ως προς τον τίτλο κτήσης:
Λανθασμένα στοιχεία συμβολαιογραφικού εγγράφου, δικαστικής απόφασης, διοικητικής πράξης κ.λ.π. (πχ αριθμός εγγράφου, στοιχεία εκδότη/ εκδούσας αρχής κ.λ.π.) λανθασμένα στοιχεία μεταγραφής/ εγγραφής τίτλου κτήσης (π.χ. υποθηκοφυλακείο, τόμος, αριθμός, ημερομηνία κ.λ.π.).
Με τη διαδικασία του πρόδηλου σφάλματος αντιμετωπίζονται και οι εξής περιπτώσεις διόρθωσης αρχικών κτηματολογικών εγγραφών:
-Όταν το ακίνητο ανήκει σε περισσότερους συγκυρίους που έχουν κοινό έγγραφο τίτλο κτήσης, εφόσον ορισμένοι εξ αυτών καταχωρίστηκαν στις αρχικές εγγραφές με τον εν λόγω τίτλο.
-Όταν το ακίνητο περιλαμβάνεται σε κοινό τίτλο κτήσης με άλλα ακίνητα της ίδιας κτηματογραφημένης περιοχής, τα οποία έχουν καταχωριστεί ως γνωστού ιδιοκτήτη.
-Όταν το δικαίωμα που δεν καταχωρίσθηκε στο Κτηματολόγιο στηρίζεται σε τίτλο κτήσης που έχει μεταγραφεί στο Υποθηκοφυλακείο υπό την προϋπόθεση ότι εκείνος που έχει καταχωρισθεί ως δικαιούχος συναινεί στην διόρθωση αυτή και, εάν πρόκειται για ακίνητο με την ένδειξη «άγνωστου ιδιοκτήτη», εφόσον συναινεί το Ελληνικό Δημόσιο
-Όταν η μη καταχώριση ενός δικαιώματος στα κτηματολογικά βιβλία οφείλεται σε σφάλμα ή παραδρομή κατά τη μεταφορά των κτηματολογικών στοιχείων από τους τελικούς πίνακες της κτηματογράφησης.
-Όταν πρόκειται για διηρημένη ιδιοκτησία, είτε αυτή έχει εγγραφεί σε αυτοτελές κτηματολογικό φύλλο με την ένδειξη «Αγνώστου ιδιοκτήτη» -δηλαδή διαθέτει Κωδικό Αριθμό Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ)- ή περιλαμβάνεται σε μία συνολική εγγραφή «Αγνώστου ιδιοκτήτη», είτε δεν απεικονίζεται στις κτηματολογικές εγγραφές –δηλαδή δεν διαθέτει ΚΑΕΚ.
-Όταν το ακίνητο (γεωτεμάχιο ή διηρημένη ιδιοκτησία) έχει αποκτηθεί με παραχωρητήριο του Ελληνικού Δημοσίου ή Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ).
Περίπτωση κληρονομιάς:
Οι κληρονόμοι ακινήτου που έχει την ένδειξη «Αγνώστου ιδιοκτήτη» και εμπίπτει σε κάποια από τις παραπάνω περιπτώσεις μπορούν να υποβάλουν Αίτηση Διόρθωσης Προδήλου Σφάλματος στο όνομα του αποβιώσαντος δικαιούχου, επικαλούμενοι τα στοιχεία που αποδεικνύουν την ύπαρξη κληρονομικού δικαιώματος. Στη συνέχεια, θα ακολουθήσει η εγγραφή της αποδοχής κληρονομιάς, έτσι ώστε να καταγραφούν τα δικά τους στοιχεία.
Διαδικασίες υποβολής αιτήσεων:
1. Για διόρθωση πρόδηλου σφάλματος (άρθρα 18, 20α ν.2664/98).
Η διόρθωση προδήλου σφάλματος γίνεται με υποβολή τυποποιημένου εντύπου Αίτησης Διόρθωσης Προδήλου Σφάλματος είτε από τον δικαιούχο είτε από τρίτο πρόσωπο, που έχει έννομο συμφέρον (π.χ. δανειστή, κληρονόμο) στο Κτηματολογικό Γραφείο, στο οποίο ανήκει το ακίνητο.
Διαδικασία:

-Συμπλήρωση έντυπης αίτησης με αναγραφή του ΚΑΕΚ του ακινήτου/ων, που αυτή αφορά και πλήρη περιγραφή του σφάλματος και του αιτήματος διόρθωσης.
-Κατάθεση της αίτησης στο κατά τόπον αρμόδιο Κτηματολογικό Γραφείο με επισυναπτόμενα αντίγραφα των εγγράφων από τα οποία προκύπτουν τα ορθά στοιχεία της εσφαλμένης εγγραφής.
Ο Προϊστάμενος του Κτηματολογικού Γραφείου είναι αρμόδιος κατά νόμο για την αποδοχή ή την απόρριψη του αιτήματος διόρθωσης και εκδίδει σχετική απόφαση. Αν ο Προϊστάμενος του Κτηματολογικού Γραφείου δεν αποφανθεί μέσα σε 15 εργάσιμες ημέρες από την υποβολή της αίτησης ή αν απορρίψει την αίτηση, ο αιτών δικαιούται να προσφύγει στον Κτηματολογικό Δικαστή μέσα σε προθεσμία 15 εργασίμων ημερών από τη λήξη της προθεσμίας αυτής, ή αφότου έλαβε γνώση της απόρριψης της αίτησης.
-Για διόρθωση γεωμετρικών στοιχείων (άρθρο 19 παρ.2 του ν. 2664/98).Προαπαιτείται: έκδοση κτηματογραφικού διαγράμματος για το/τα ακίνητο/α (ΚΑΕΚ) του/των οποίου/ων αιτείται η διόρθωση των γεωμετρικών στοιχείων.Διαδικασία :1. Συμπλήρωση της αντίστοιχης έντυπης αίτησης. Σημειώνεται ότι η αίτηση, εφόσον συναινούν όλοι οι όμοροι δικαιούχοι που επηρεάζονται από την αποδοχή της, μπορεί να υποβληθεί από κοινού.
2. Κατάθεση της αίτησης συνοδευόμενης από το ενημερωμένο κτηματογραφικό διάγραμμα που αποδίδει τη διόρθωση των γεωμετρικών στοιχείων και το τοπογραφικό διάγραμμα. Επισημαίνεται ότι στα σχετικά έγγραφα πρέπει να μνημονεύεται ο/οι ΚΑΕΚ του ακινήτου/ων, που αφορά η πράξη.
3. Ενημέρωση του αιτούντα από το Κτηματολογικό Γραφείο για το αποτέλεσμα του τυπικού ελέγχου επί της αιτήσεώς του και για τις ενέργειες, στις οποίες πρέπει να προβεί περαιτέρω (π.χ. κοινοποίηση της αίτησης σε όμορους δικαιούχους, εάν η αποδοχή της μπορεί να επηρεάσει τα δικαιώματά τους, ορισμός προθεσμίας για υποβολή απόψεων εγγράφως από τους όμορους).
