άσχετο νομοσχέδιο για την κατάργησή του, καθώς «το λεγόμενο πανεπιστημιακό άσυλο έχει ξεπεραστεί προ πολλού» κατά τα λεγόμενά του.
Ακολούθως η υπουργός Παιδείας άδραξε την ευκαιρία, η οποία αποδείχθηκε ανέλπιστα ιδανική, για να χτυπήσει «μ’ έναν σμπάρο δυο τρυγόνια»: στη συνέντευξή της στα «Νέα» διαφήμισε στα ατού της πραμάτειας του νέου νομοσχεδίου για τα ΑΕΙ την κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου – αν όχι ρητή και τυπική, σίγουρα ουσιαστική, αφού προβλέπεται στις δικαιοδοσίες του νέου μοντέλου διοίκησης η ανάθεση της φύλαξης των πανεπιστημίων σε ιδιωτική αστυνομία.
Επιπλέον, παρουσιάζοντας συλλήβδην τα πανεπιστήμια ως άντρα ανομίας, στα οποία κάθε έλεγχος έχει ξεφύγει από τα χέρια των πρυτάνεων συμπαρασύροντας την προάσπιση του ασύλου, πλασάρισε ως εγγυητή της πανεπιστημιακής τάξης και ασφάλειας το προωθούμενο υπερσυγκεντρωτικό, ελεγχόμενο από το υπουργείο και υπονομευτικό του «αυτοδιοίκητου» Συμβούλιο Διοίκησης, το «κλειδί» δηλαδή στην ιδιωτικοποίηση του πανεπιστημίου.
Βέβαια δεν είναι κρυφό ότι πίσω από τις κορώνες κατά του ασύλου στοχοποιούνται οι πάσης φύσης καταλήψεις, οι κομματικές νεολαίες και γενικώς οι αντιδράσεις στη νέα φυσιογνωμία του επιχειρηματικού πανεπιστημίου που νομοθετικά είναι προ των πυλών.
Προς αποδόμηση
Το άσυλο έχει φορτισμένη ιστορική διαδρομή και διατρέχει ως εθιμικό δίκαιο το μεγαλύτερο μέρος του 20ού αιώνα, ως τη νομοθετική κατοχύρωσή του το 1_82 από την πρώτη κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου, αφού έχει προϋπάρξει ως δημοκρατική κατάκτηση.
Δεδομένου ότι το μεγαλύτερο μέρος του προηγούμενου αιώνα σηματοδοτήθηκε από ταραχώδεις πολιτικές περιόδους, το άσυλο ταυτίζεται με την ελευθερία της διδασκαλίας και της έρευνας στα πανεπιστήμια αλλά και παρέχει εγγυήσεις για την ελεύθερη διακίνηση επιστημονικών αλλά και πολιτικών ιδεών και γι’ αυτό καταξιώνεται ευρύτερα κατά την περίοδο της χούντας.
Στον απόηχο των ιστορικών γεγονότων της μεταπολίτευσης, το ΠΑΣΟΚ κατοχυρώνει νομικά το πανεπιστημιακό άσυλο ορίζοντας στην παρ. 4 του άρθρου 2 του Ν. 1268/82: «Για την κατοχύρωση της ακαδημαϊκής ελευθερίας, της ελεύθερης επιστημονικής αναζήτησης, και της ελεύθερης διακίνησης των ιδεών, αναγνωρίζεται το Πανεπιστημιακό Άσυλο».
Στην παρ. 5 του ίδιου άρθρου προβλέπεται ότι «το Πανεπιστημιακό Άσυλο καλύπτει όλους τους χώρους των ΑΕΙ και συνίσταται στην απαγόρευση επέμβασης της δημόσιας δύναμης στους χώρους αυτούς χωρίς την πρόσκληση ή την άδεια του αρμόδιου ακαδημαϊκού οργάνου του ΑΕΙ, όπως αναφέρεται στη συνέχεια». Παρά ταύτα στην παρ. 7 προβλέπεται μία και μόνη περίπτωση κατά την οποία επιτρέπεται επέμβαση δημόσιας δύναμης χωρίς άδεια του αρμόδιου οργάνου: «Μόνο εφ’ όσον διαπράττονται αυτόφωρα κακουργήματα ή αυτόφωρα εγκλήματα κατά της ζωής».
Ενώ, όμως, ο νόμος του 1082 ορίζει με σχετική ακρίβεια το περιεχόμενό του, ο νόμος της Γιαννάκου έρχεται να αλλοιώσει σημαντικά το περιεχόμενό του.
Σύμφωνα με τον Ν. 1549/2007: «Το ακαδημαϊκό άσυλο αναγνωρίζεται για την κατοχύρωση των ακαδημαϊκών ελευθεριών και για την προστασία του δικαιώματος στη γνώση, τη μάθηση και την εργασία όλων ανεξαιρέτως των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας των ΑΕΙ και των εργαζομένων σε αυτά, έναντι οποιουδήποτε επιχειρεί να το καταλύσει».
Το περιεχόμενο της διάταξης μένει έτσι ανοικτό σε ερμηνείες.
Σε κάθε περίπτωση πάντως το άσυλο δεν προσφέρει ποινική ασυλία σε κανενός είδους αδίκημα και ο καθηγητής Ι. Μανωλεδάκης έγραφε παλιότερα («Το Βήμα», 17.0_.2006) αναφερόμενος στον νόμο του 1_82: «Η υπάρχουσα ρύθμιση είναι υπερεπαρκής για να αποτραπεί η τέλεση σοβαρών εγκληματικών πράξεων είτε εντός του χώρου του Πανεπιστημίου είτε με ορμητήριο το Πανεπιστήμιο». Όμως, κατά τη διάρκεια της σχεδόν 30χρονης διαδρομής του στη μεταπολιτευτική ιστορία, ουκ ολίγα περιστατικά κατάχρησής του από τους φορείς που το απολαμβάνουν το κατέστησαν ευάλωτο από πολιτική σκοπιά στις πιέσεις της εξουσίας. Έφτασε δε να ακυρώνεται η αξία του στη συνείδηση μερίδας της κοινωνίας, τη στιγμή που ο χαρακτήρας του πανεπιστημίου εν γένει βάλλεται αγρίως από την κυρίαρχη πολιτική τάξη. Τυχαίο;
http://www.topontiki.gr/
