Πολύς θόρυβος έχει δημιουργηθεί τον τελευταίο καιρό γύρω από το ζήτημα της ηλεκτρονικής κάρτας του πολίτη.
Θόρυβος ο οποίος περιστρέφεται κυρίως γύρω από δύο ζητήματα: την αριθμοποίηση του φυσικού προσώπου και την χρήση του barcode στην ταινία συλλογής των πληροφοριών που αφορούν κάθε άτομο.
Πριν προχωρήσουμε σε μια καταγραφή και ανάλυση απόψεων, καλό θα είναι να κάνουμε μια απλή παραδοχή. Κάθε κυβερνητικό μέτρο, .........
κάθε νόμος της πολιτείας προορίζεται για ανθρώπους και οφείλει επομένως.να είναι εφαρμόσιμος σε αυτούς. Οφείλει ακόμη να λαμβάνει υπόψη του τις βασικές ανθρώπινες αξίες με τις οποίες να συνάδει και να σέβεται ευαισθησίες, πεποιθήσεις και ελευθερίες της κοινωνίας στην οποία πρόκειται να εφαρμοσθεί. Θα πρέπει επίσης να μην ανοίγει «κερκόπορτες» μέσα από τις οποίες οι παραπάνω αξίες θα καταστούν ευάλωτες αναπόφευκτα στο μέλλον, μέσα από μια κατασκευασμένη αναγκαιότητα.
Ο στόχος της καθιέρωσης της ηλεκτρονικής κάρτας του πολίτη, όπως αυτός καταγράφεται από το κείμενο, του νομοσχεδίου είναι η αξιοποίηση των σύγχρονων τεχνολογιών στη σχέση πολίτη και κράτους, η διαφάνεια, η μείωση της γραφειοκρατίας, η φυσική και διαδικτυακή του ταυτοποίηση σε όλο το εύρος των συναλλαγών του πολίτη με το κράτος, αλλά (αργότερα) και στη σχέση του με τον ιδιωτικό τομέα.
Από την πρώτη άποψη ακούγεται ένα πολύ ενδιαφέρον και χρηστικό εργαλείο, το οποίο θα απεμπλέξει τον άνθρωπο από το πλήθος των επιμέρους «αριθμών ταυτοποίησης» που το ίδιο έχει επιβάλει στους πολίτες, ακόμη και μέχρι πριν ένα χρόνο.
Και δεν είναι λίγοι οι αριθμοί με τους οποίους μας έχει φορτώσει το κράτος. Αριθμός δημοτολογίου, αριθμός μητρώου εργασίας, αριθμός μητρώου στον ασφαλιστικό φορέα, αριθμός μητρώου κοινωνικής ασφάλισης, αριθμός φορολογικού μητρώου, αριθμός δελτίου αστυνομικής ταυτότητας, αριθμός διαβατηρίου και σίγουρα πολλοί άλλοι αριθμοί που είναι δύσκολο ακόμη να τους καταγράψει κάποιος.
Είμαστε δηλαδή ήδη σ' ένα σύστημα που το ονοματεπώνυμο μας ακόμη και με την συμπλήρωση των ονομάτων των γονέων δε φτάνει, αλλά χρειάζεται να «σκεπαστεί» από την πληθώρα των αριθμών με τους οποίους συμπληρώνουν την προσωπική μας ταυτότητα. Έχουμε ήδη οδηγηθεί, στη σχέση μας με τις υπηρεσίες του κράτους τουλάχιστον, σε υποκατάσταση των προσωπικών στοιχείων από αριθμούς.
Εύλογα λοιπόν δημιουργείται η πρώτη απορία. Για ποιο λόγο δεν μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στις ηλεκτρονικές μας συναλλαγές με το δημόσιο κάποιος από τους υπάρχοντες αριθμούς με τη βοήθεια ονόματος χρήστη (password) τα οποία θα έχει επιλέξει ο καθένας μας μόνος του.
Για ποιο λόγο η ηλεκτρονική διακυβέρνηση απαιτεί την έκδοση ειδικής κάρτας;
Από το τελευταίο ερώτημα προκύπτει αβίαστα ο προβληματισμός της διαφύλαξης των προσωπικών στοιχείων. Όλοι θυμόμαστε την πρόσφατη διαρροή των φορολογικών στοιχείων μεγάλου αριθμού Βρετανών πολιτών επί κυβέρνησης Τόνι Μπλέρ και τον εξαναγκασμό σε παραίτηση τότε του αρμόδιου υπουργού.
Πρόσφατη είναι ακόμη η υποκλοπή των αρχείων Ελβετικής Τράπεζας από στέλεχός της, το οποίο τα πουλούσε σε όποιον πλήρωνε, ενώ ζούμε και θα ζούμε για καιρό ακόμη τη διανομή εγγράφων του State Department των ΗΠΑ από το Wikileaks. Αλλά ακόμη και στη δική μας Ελληνική καθημερινότητα είναι συχνό φαινόμενο η λήψη μηνυμάτων κινητής τηλεφωνίας και ηλεκτρονικής αλληλογραφίας από γνωστούς και άγνωστους αποστολείς.
Είναι ολοφάνερο λοιπόν ότι το ζήτημα της ασφάλειας των περιεχομένων στοιχείων δεν έχει επιλυθεί σε χώρες που είναι εξελιγμένες τεχνολογικά, αλλά και σε φορείς που η διαρροή στοιχείων αποτελεί καταστροφική εξέλιξη και ένδειξη αδυναμίας.
Στο ζήτημα της ουσιαστικής ασφάλειας επίσης πολύ ενδιαφέρον έχει η δυνατότητα που μπορεί να αποκτήσει κάποιος αρμόδιος ή αναρμόδιος και να προσθέτει στοιχεία που μπορεί να καταστήσουν την κάρτα έναν προσωπικό «φάκελο» σαν αυτούς που στοιβάζονταν κάποτε σε περιόδους αστάθειας στα γραφεία της «ασφάλειας».
Ένα μείζον ακόμη θέμα είναι η υποχρεωτικότητα τόσο της παραλαβής όσο και της χρήσης της. Εδώ αναδεικνύεται το ζήτημα σεβασμού ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά και θρησκευτικής ελευθερίας, αφού είναι βέβαιο ότι θα υπάρξουν πολίτες οι οποίοι είτε για λόγους προστασίας προσωπικών δεδομένων θα αρνηθούν να την παραλάβουν και να την χρησιμοποιήσουν. Εδώ προκύπτει αυτονόητα το ερώτημα αν οι πολίτες αυτοί θα έχουν το δικαίωμα πρόσβασης στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες του κράτος ή αν θα έχουν επιπτώσεις στην εργασιακή τους κατάσταση και στην προσωπική τους ζωή. Ακόμη δεν έχει ξεκαθαρίσει τι έγινε με τους δύο αστυνομικούς που αρνήθηκαν να παραλάβουν κάρτα του πολίτη.
Από αυτό δε το περιστατικό μας προξενείται η εξής απορία: ακολουθείται κάποια διαφορετική διαδικασία για τους υπηρετούντες στα Σώματα Ασφαλείας;
Τέλος δεν μπορούμε να αφήσουμε ασχολίαστη τη διάσταση του θέματος που άπτεται των θρησκευτικών πεποιθήσεων της συντριπτικής πλειοψηφίας του Ελληνικού λαού. Η κυβέρνηση έχει διαβεβαιώσει ότι στην κάρτα του πολίτη δε γίνεται χρήση του γραμμικού κώδικα. Αυτό όμως, και ειδικά σε περίπτωση υποχρεωτικότητας παραλαβής της κάρτας, δεν αποκλείει στο μέλλον να επιβληθεί στους πολίτες μια πιο «εξελιγμένη και ασφαλής κάρτα». Όπως επίσης από πουθενά δεν προκύπτει καμία κυβερνητική δέσμευση απέναντι στις ανησυχίες του πληρώματος της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Όλοι οφείλουν να θυμούνται ότι η πορεία της σύγχρονης Ελλάδος είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την Ορθοδοξία. Και ακριβώς επειδή δε ζούμε σε καμία σκοταδιστική εποχή οφείλει η πολιτεία να σέβεται και να προστατεύει το δικαίωμα των πολιτών της να πιστεύουν και να ακολουθούν ελεύθερα και ανεμπόδιστα τα κείμενα και τις παραδόσεις της θρησκείας τους, εν προκειμένω δηλαδή της Ορθόδοξης Χριστιανικής Θρησκείας.
Η Ελληνική Εκκλησία μπορεί να στηρίξει την προσπάθεια των πολιτών που αντιτίθεται στην παραλαβή και χρήση της κάρτας του πολίτη. Να παρέμβει και να συμμετέχει δυναμικά στη διαμόρφωση παρόμοιων καταστάσεων ως κοινωνικός εταίρος. Όπως επίσης να συμβάλλει στη δημιουργία ενός επιστημονικού δυναμικού που θα της παρέχει αξιόπιστη τεχνολογική γνώση και συμμετοχή σε αυτά που θα ζούμε από εδώ και πέρα.
Κλείνοντας αυτές τις σκέψεις αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι η Αγγλία δεν προχώρησε στην ηλεκτρονική κάρτα για λόγους που έχουν σχέση με την ασφάλεια των προσωπικών δεδομένων. Επίσης στη Ρουμανία δεν προχώρησε με επίσημη εκδοχή το υψηλό κόστος, αλλά στην πραγματικότητα υπάρχει ευθεία και σθεναρή αντίδραση των πολιτών για θρησκευτικούς λόγους. Στην Ελλάδα, αν κάποιος μελετήσει τα σχόλια της δημόσιας διαβούλευσης, θα διαπιστώσει εύκολα ότι στην μεγάλη τους πλειοψηφία είναι αρνητικά στη θεσμοθέτησή της κυρίως για λόγους θρησκευτικής συνείδησης και πίστης.
ΕΚΤΙΜΩ ΟΤΙ Ο ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ ΖΗΤΗΜΑ ΑΡΧΙΖΕΙ ΤΩΡΑ ΚΑΙ ΜΑΣ ΑΓΓΙΖΕΙ ΟΛΟΥΣ ΤΟΣΟ ΩΣ ΠΟΛΙΤΕΣ-ΦΥΣΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΟΣΟ ΚΑΙ ΩΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΥΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥΣ.
ΕΛΠΙΖΩ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΜΕ ΓΝΩΜΟΝΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΟΥ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ ΑΞΙΩΝ, ΑΡΧΩΝ ΚΑΙ ΠΕΠΟΙΘΗΣΕΩΝ ΤΗΣ ΚΑΘΕΜΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΑΘΕΝΟΣ ΜΑΣ.
ΦΙΛΙΚΑ
ΔΗΜΗΤΡΗΣ Η. ΚΡΑΝΙΑΣ
http://cobra-argos.blogspot.com/
