Εγώ την αλήθεια για το κρυφό σχολείο την ξέρω ως εξής (και ας την απορρίψει κάποιος):
Το παπαδαριό της εποχής έπρεπε να βρεί νέο αίμα και να το μπάσει στην εκκλησία για να εξυπηρετεί τον νόμο του Θεού των χριστιανών που ήταν πάντα σύμφωνος και υποταγμένος στο νόμο των μουσουλμάνων αφεντάδων. Έτσι λοιπόν οι παπάδες τις εποχής έπιαναν τις φτωχές Ελληνίδες μανούλες και τους προέτρεπαν να στέλνουν τα παιδάκια στο χώρο που έμεναν και προσκυνούσαν, και τον οποίο ονόμαζαν και κρυφό σχολείο, για να τα διδάξουν γράμματα. Και ώς αντάλαγμα τα παιδάκια θα έτρωγαν και κάτι, που ώς επι των πλείστων ήταν κόλυβα (εξού και τα κολυβογράμματα όπως έλεγε και ο Ραφαηλίδης). Και φυσικά τα παιδάκια θα έφερναν και κάτι στους γονείς τους να φάνε. Βέβαια τα γράμματα που φανταζόμαστε όλοι και όπως θέλει να εξιστορεί η εκκλησία δεν ήταν αρχαία ελληνικά και το πυθαγόρειο θεώρημα αλλά οι άγιες γραφές και τα σχετικά με τους ψαλμούς. Και βέβαια αν λάβετε υπ'όψη σας και τις φυσικές ορμές των παπάδων (ως άνθρωποι, και όπως πρόσφατα είδαμε με Γιοσάκη κλπ) σίγουρα "μαθαίνανε" και κάποια άλλα πράγματα στα σχολιαρόπαιδα. Αυτό άλλωστε ήταν κάτι κοινό εκείνη την όμορφη εποχή με τους τούρκους και τα γιουσουφάκια (και όχι μόνο, αν θυμηθούμε τα αρχαία χρόνια). Αυτό λοιπόν ξέρω οτι ήταν το κρυφό σχολείο και παρακαλώ κάποιον να με διαφωτίσει για το αντίθετο. Επίσης, αν λέγεται οτι ο Κολοκοτρώνης ήταν γκαίη δεν φταίει αυτός. Σε τέτοια σχολεία μπορεί να έμαθε γράμματα...