Οπως και το καθεστώς Μουμπάρακ, η κινεζική κυβέρνηση χρησιμοποιεί κατασταλτικά μέτρα για να καταπνίξει τις φωνές για δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις.
Οπως και η Αίγυπτος, η Κίνα χαρακτηρίζεται από ένα τεράστιο χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών, από μια εκτεταμένη διαφθορά, υψηλή ανεργία μεταξύ των αποφοίτων και υψηλές τιμές των βασικών αγαθών.
Μήπως λοιπόν, πρέπει οι εξωτερικές δυνάμεις να ενδιαφερθούν να προωθήσουν τη δημοκρατία στην Κίνα;
Oχι ακόμη, απαντά με άρθρο του στη «Χέραλντ Τρίμπιουν», ο Ντάνιελ Μπελ, καθηγητής πολιτικής θεωρίας στο Πανεπιστήμιο Τσινγκχουά του Πεκίνου και συγγραφέας του βιβλίου «Ο Νέος Κομφουκιανισμός της Κίνας».
Οπως γράφει, οι οπαδοί της μεταρρύθμισης στην Αίγυπτο, θέλουν μια πολυκομματική δημοκρατία και όλες τις ελευθερίες που τη συνοδεύουν. Στην Κίνα, όμως, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά.
Οι δυνάμεις που υποστηρίζουν τη δημοκρατία δεν είναι απούσες, αλλά δεν είναι και ιδιαίτερα ισχυρές. Και πολλοί από τους οπαδούς της μεταρρύθμισης δεν πιστεύουν ότι η πολυκομματική δημοκρατία είναι η λύση για τα πολιτικά προβλήματα της Κίνας.
Οι τελευταίοι, χωρίζονται στους Απαισιόδοξους και τους Αισιόδοξους. Οι Απαισιόδοξοι επισημαίνουν ότι η δημοκρατία έχει ένα πρόβλημα: ότι η βούληση του λαού δεν είναι κατ' ανάγκη ηθική. Μπορεί να εμπεριέχει ρατσισμό, φασισμό ή ιμπεριαλισμό. Στην περίπτωση της Αιγύπτου, για παράδειγμα, τα αντι- ισραηλινά αισθήματα δεν είναι καλός οιωνός για την ειρήνη στη Μέση Ανατολή.
Στην Κίνα, πάλι, κερδίζει έδαφος μια μορφή εθνικισμού. Οι εθνικιστές θέλουν να κάνουν την Κίνα μια ισχυρή στρατιωτική και οικονομική δύναμη που να μπορεί να λέει «Οχι» στον υπόλοιπο κόσμο. Η μετάβαση στη δημοκρατία θα μπορούσε έτσι, να αναδείξει ένα λαϊκιστή που έχει την στήριξη της στρατιωτικής Μαφίας και των δυνάμεων ασφαλείας.
Είναι εύκολο, να κατηγορεί κανείς την κινεζική κυβέρνηση για υπόθαλψη ενός τέτοιου εθνικισμού. Στην πραγματικότητα, η κυβέρνηση προσπαθεί συχνά να τον εξουδετερώσει. Ενα μεγάλο μέρος της λογοκρισίας στοχεύει σε εξτρεμιστικές και επικίνδυνες μορφές εθνικισμού, όχι σε φιλελεύθερες απόψεις.
Οι Απαισιόδοξοι μεταρρυθμιστές λένε συνεπώς, ότι η κυβέρνηση πρέπει να αναζητήσει άλλους τρόπους, να καταπολεμήσει τη διαφθορά και να ανοίξει την κοινωνία. Η πολυκομματική δημοκρατία μπορεί να περιμένει.
Οι Αισιόδοξοι λένε, πως η δημοκρατία έχει ένα άλλο πρόβλημα: την έλλειψη εκπροσώπησης εκείνων που δεν ψηφίζουν, αλλά επηρεάζονται από την κυβερνητική πολιτική. Μια δημοκρατική μορφή διακυβέρνησης μπορεί λοιπόν, να αντίκειται στα συμφέροντα των μελλοντικών γενεών και ανθρώπων που ζουν έξω από τα σύνορα.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του φαινομένου του θερμοκηπίου: πολλές δημοκρατικά εκλεγμένες κυβερνήσεις αδυνατούν να λάβουν μέτρα περιορισμού της κατανάλωσης ενέργειας, που θα ωφελούσαν τόσο τις επόμενες γενιές όσο και τους ξένους.
Αν η Κίνα ακολουθούσε το αμερικανικό μοντέλο στο θέμα των κατά κεφαλή εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, ο κόσμος θα υφίστατο ανεπανόρθωτη καταστροφή.
Σήμερα, εκατοντάδες εκατομμύρια Κινέζοι, που ζουν νοτίως του ποταμού Γιανγκτσέ, δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν κεντρική θέρμανση. Μια τέτοια πραγματικότητα πιθανότατα θα ανατρεπόταν από μια δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση.
Οι Αισιόδοξοι απαντούν σε τέτοιες ανησυχίες, προτείνοντας μορφές διακυβέρνησης που μπορεί να είναι πιο αποτελεσματικές από τις δημοκρατίες δυτικού τύπου.
Την τελευταία δεκαετία, για παράδειγμα, Κομφουκιανοί μεταρρυθμιστές έχουν διατυπώσει προτάσεις για μια δημοκρατική συνέλευση, που θα αντιπροσωπεύει τα συμφέροντα των εργατών και των αγροτών, καθώς και μια δεύτερη συνέλευση που θα αντιπροσωπεύει τα συμφέροντα όσων δεν ψηφίζουν. Οι βουλευτές της πρώτης συνέλευσης θα εκλέγονται από τους ψηφοφόρους και οι βουλευτές της δεύτερης θα αναδεικνύονται, ύστερα από αξιοκρατικούς μηχανισμούς, όπως εξετάσεις.
Τόσο οι φιλελεύθεροι δημοκράτες όσο και το παραπάνω στρατόπεδο, συμφωνούν πάντως, ότι η ελευθερία του Τύπου είναι απαραίτητη, προκειμένου να αποκαλύπτονται οι καταχρήσεις εξουσίας.
http://www.tovima.gr
