Σκολίωση είναι η τρισδιάστατη παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης όπου η σπονδυλική στήλη εμφανίζεται στην πλάγια άποψη...
με τάση λορδωτική, στην πρόσθια άποψη κυρτωμένη δεξιά ή αριστερά σχηματίζοντας C ή S και στο οριζόντιο επίπεδο στρέφεται προς τα δεξιά ή αριστερά
με τάση λορδωτική, στην πρόσθια άποψη κυρτωμένη δεξιά ή αριστερά σχηματίζοντας C ή S και στο οριζόντιο επίπεδο στρέφεται προς τα δεξιά ή αριστερά
Είναι γνωστή σαν παραμόρφωση από τους χρόνους του Ιπποκράτη ο οποίος πρώτος χρησιμοποίησε τους όρους κύφωση, λόρδωση, σκολίωση. Ο Γαληνός συνέβαλε σημαντικά στην θεραπεία της σκολιώσεως όπως και οι Παύλος Αιγινήτης, Ambroise Pare, Glisson και Nicolas Andry με συντηρητικές μεθόδους, ενώ από το 1839 ξεκίνησε από τον Guerin η προσπάθεια χειρουργικής αντιμετώπισης της σκολιώσεως με μυοτομίες. Σταθμό στην χειρουργική της σκολιώσεως απετέλεσε η εισαγωγή των μεταλλικών ράβδων διορθώσεως από τον Paul Harrington το 1960.
Ποια είναι η αιτιολογία της σκολίωσης;
Η σκολίωση σε ποσοστό 85%-90% είναι ιδιοπαθής, δηλαδή αγνώστου αιτιολογίας. Σε αυτό το σημείο είναι χρήσιμο να επισημανθεί η λανθασμένη αντίληψη, παλαιά ευτυχώς, ότι η σκολίωση συνδέεται με την διατροφή του παιδιού, με την στάση του σώματος την ώρα της μελέτης, με την πλευρά του σώματος που κρεμά την τσάντα, την άσκηση του σώματος κ.ά.
Πολλές υποθέσεις και μελέτες έχουν γίνει ως προς την αιτιολογία της σκολίωσης, αλλά δεν έχει ενοχοποιηθεί κάτι συγκεκριμένο και ίσως η γενετική αποκαλύψει την αιτία ή τις αιτίες της σκολιώσεως.
Σε ποσοστό 10%-15% η αιτία της σκολιώσεως είναι γνωστή και μπορεί να οφείλεται σε αποτυχία σχηματισμού των σπονδύλων στην εμβρυϊκή ηλικία (συγγενής σκολίωση), σε βλάβες του νευρικού ή του μυικού συστήματος (νευρομυική σκολίωση), ενώ μπορεί ακόμα να οφείλεται σε τραύμα, φλεγμονές, όγκους, ρευματικά νοσήματα, μεταβολικές παθήσεις της σπονδυλικής στήλης. Τέλος, ψευδής σκολίωση της σπονδυλικής μπορεί να δημιουργείται από κακή στάση του σώματος, ανισοσκελία, παθήσεις του ισχίου, οσφυοϊσχιαλγία, εξωσπονδυλικές φλεγμονές όπως σκωληκοειδίτις.
Η ιδιοπαθής σκολίωση διακρίνεται, ανάλογα με την ηλικία εμφανίσεως, σε:
* Νηπιακή (ηλικία 0-3 ετών, κατ’άλλους 0-5 ετών)
* Παιδική (ηλικία 3 ή 5 ετών έως την έναρξη της εφηβείας ή ήβης)
* Εφηβική (έναρξη ήβης ή εφηβείας έως την σκελετική ωρίμανση, περίπου 17 ετών)
* Ενηλίκων (μετά την σκελετική ωρίμανση)
Πώς γίνεται η διάγνωση της σκολίωσης;
Δεν τίθεται θέμα προγνωσης της σκολίωσης, αφού, όπως προαναφέραμε, η σκολίωση δεν είναι γνωστής αιτιολογίας παραμόρφωση.
Η έγκαιρη διάγνωση όμως μπορεί να συμβάλλει καθοριστικά στην αντιμετώπιση των σκολιωτικών κυρτωμάτων. Η κλινική εξέταση για την έγκαιρη διάγνωση της σκολιώσεως, γίνεται με μια μη επεμβατική, γρήγορη, ανέξοδη και κυρίως αξιόπιστη μέθοδο, την δοκιμασία επικύψεως (Adam’s forward bending test) με ή χωρίς την χρήση σκολιόμετρου. Κατά την δοκιμασία αυτή, ο εξεταζόμενος σε όρθια θέση, σκύβει προς τα εμπρός με τα γόνατα τεντωμένα, τις φτέρνες σε ευθεία γραμμή και τα χέρια να κρέμονται χαλαρά προς τα κάτω ενώ οι ώμοι ευρίσκονται στο ίδιο επίπεδο με τα ισχία.
Στη θέση αυτή ο εξεταστής παρατηρεί τη ράχη με προσοχή και κάθε ασυμμετρία του κορμού θεωρείται ύποπτη για σκολίωση και το παιδί παραπέμπεται για ακτινολογικό έλεγχο. Ο έλεγχος την πρώτη εξέταση περιλαμβάνει ακτινογραφία ολόκληρης της σπονδυλικής στήλης, σε όρθια θέση, στην κατά μέτωπο αλλά και στην πλάγια θέση.
Η έγκαιρη διάγνωση στηρίχτηκε σε πολλές χώρες (ΗΠΑ, Ευρώπη, Ασία, Αφρική) στη μαζική εξέταση παιδιών στα σχολεία (school screening for scoliosis).
Και στην Ελλάδα, η μεγαλύτερη έρευνα έγινε με επιστημονικό υπεύθυνο τον γράφοντα και αφορούσε τις περιοχές της Ηπείρου, Θεσσαλίας, Αιτωλοακαρνανίας και Νότιας Αλβανίας, όπου εξετάσθηκαν 85.222 παιδιά, ηλικίας 9-14 ετών. Από τα παιδιά αυτά, 4.185 παραπέμφθηκαν για ακτινολογικό έλεγχο. Τα παιδιά που βρέθηκαν με σκολίωση ίση ή μεγαλύτερη των 10 μοιρών ήταν 1.436 και χρειάστηκαν παρακολούθηση.
Τα παιδιά με σκολίωση 20-40 μοίρες ήταν 170 και χρειάστηκαν συντηρητική αντιμετώπιση (κηδεμόνας), ενώ τα παιδιά πού χρειάστηκαν χειρουργική αντιμετώπιση (>40 μοίρες) ήταν 11.
Η πρώιμη διάγνωση λοιπόν της σκολιώσεως ή άλλων παραμορφώσεων της σπονδυλικής στήλης και η έγκαιρη αντιμετώπιση αυτών προλαμβάνει σοβαρές παραμορφώσεις, τα περιστατικά, που φθάνουν στο χειρουργείο είναι μικρότερα και διορθώνονται καλύτερα σε σχέση με εκείνα του παρελθόντος και έχει βρεθεί ότι οι περιπτώσεις, που χρειάζονται χειρουργείο, έχουν ελαττωθεί κατά 63%, χάριν των ερευνών αυτών.
Η σκολίωση επειδή αποτελεί μέρος κύκλου μετράται σε μοίρες και παίρνει το όνομα της από την περιοχή της σπονδυλικής στήλης, όπου βρίσκεται και από την πλευρά που στρέφει το κυρτό, έτσι διακρίνουμε δεξιά θωρακική, αριστερή οσφυϊκή, δεξιά θωρακοοσφυική κ.λ.π..
Ποια είναι η εξελιξη της σκολίωσης;
Η φυσική εξέλιξη της σκολιώσεως δεν μπορεί να προβλεφθεί με ακρίβεια, δηλαδή δεν είναι δυνατόν να προκαθορισθεί η επιδείνωση, η στασιμότητα ή η διόρθωση της. Όμως τα πράγματα δεν είναι απογοητευτικά.
Εκτεταμένες, για πολλά χρόνια, έρευνες σε παιδιά με σκολίωση έχουν δώσει αποτελέσματα, βάσει των οποίων έχουν τεθεί προγνωστικοί παράγοντες και κανόνες για την αντιμετώπιση της σκολιώσεως, μερικοί από τους οποίους είναι :
* Φύλο: η σκολίωση φαίνεται ότι είναι πιο συχνή στα κορίτσια σε αναλογία 5/1-7/1 προς τα αγόρια, ενώ στα αγόρια είναι πιο συχνή η κύφωση. Η τάση επιδείνωσης είναι μεγαλύτερη στα κορίτσια.
* Ηλικία: η σκολίωση εμφανίζει τάσεις επιδείνωσης στην περίοδο ταχείας ανάπτυξης της εφηβείας (10-14 ετών), και στην προ εμμήνου ρύσεως περίοδο (ηλικίες σε κίνδυνο).
* Σκελετική ωρίμανση: η τάση επιδείνωσης είναι αντιστρόφως ανάλογη της σκελετικής ωρίμανσης. Με άλλα λόγια όσο περισσότερο δυναμικό ανάπτυξης υπάρχει τόσο αυξημένη τάση επιδείνωσης υπάρχει και αντιστρόφως. Δηλαδή, παιδί με σκολίωση στην ηλικία των 11 ετών έχει περισσότερες πιθανότητες επιδείνωσης από άλλο παιδί στην ηλικία των 15 ετών.
* Η οστική ηλικία, που δεν συμβαδίζει πάντα με την χρονολογική, φαίνεται καλύτερα από μια ακτινογραφία της λεκάνης, του καρπού ή του αγκώνα. Η ηλικία οστικής ωρίμανσης, με απόκλιση έξι μηνών ανάλογα με το φύλο, είναι τα 17 χρόνια.
* Είδος του σκολιωτικού κυρτώματος: τα διπλά κυρτώματα έχουν μεγαλύτερη τάση επιδείνωσης από ότι τα μονά κυρτώματα, από τα οποία τα θωρακικά επιδεινώνονται συχνότερα από τα οσφυϊκά.
* Μέγεθος κυρτώματος: όσο μεγαλύτερο το μέγεθος του κυρτώματος την περίοδο ανεύρεσης του, τόσο μεγαλύτερη η τάση επιδείνωσης.
mother.gr