Ανασχηματισμός ή εκλογές

Η πολιτική ανάσα που πήρε ο Πα­πανδρέου από την απόφαση της Συνόδου Κορυφής της ευρωζώνης του εξασφάλισε χρόνο ώστε να επιχειρήσει να ξεμπλοκάρει την κυβέρ­νηση, τόσο από την κοινωνική ένταση που προκαλεί το μνημόνιο όσο και από τις...
δυσλειτουργίες στο εσωτερικό της, αφού η ανικανότητα υπουργών, η ασυ­νεννοησία και η έλλειψη συντονισμού τον οδηγούν σε αδιέξοδο. Στελέχη της κυβέρνησης, μέσα ενημέρωσης, τραπεζίτες, επιχειρηματίες, αλλά, το κυριό­τερο, και πολλοί βουλευτές του ΠΑΣΟΚ επισημαίνουν ότι:
1. Το πείραμα «Συντονιστής Ραγκούσης» ναυάγησε αφού δεν κατάφε­ρε να παραγάγει πολιτική, δεν μπορεί να επιβληθεί σε ενδοκυβερνητικές συγκρούσεις και η ομάδα εργασίας δεν έχει πείρα να αντεπεξέλθει στα δύσκολα.
2. Ο Παπακωνσταντίνου, ενώ τα πά­ει καλά με τους Ευρωπαίους και το ΔΝΤ, δεν έχει το πολιτικό κύρος να αντε­πεξέλθει στο εσωτερικό, δεν είναι «κοινωνιστής» και έχει απέναντί του σχε­δόν τη μισή Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ. Επιπροσθέτως έχει πληγεί η αξιοπιστία του από τις συνεχείς δη­λώσεις, που διαψεύδονται από τα γε­γονότα και τους οικονομικούς δείκτες. Οπότε ο Παπανδρέου ή θα αναζητήσει «τσάρο» ή θα βάλει «καπέλο» στον Παπακωνσταντίνου.
3.Ορισμένοι υπουργοί έχουν χάσει την εμπιστοσύνη της Κοινοβουλευ­τικής Ομάδας, ενώ άλλοι πλέουν σε δι­αφορετικό μήκος κύματος από τον Παπανδρέου.
4.Ο αντιπρόεδρος Θ. Πάγκαλος δεν παίζει τον ρόλο που πρέπει, είτε επειδή δεν τον έχει στο παιχνίδι ο Πα­πανδρέου (το τελευταίο διάστημα) είτε επειδή έχει αυτοϋπονομευτεί από τις συγκρούσεις και τις πολωτικές του συ­μπεριφορές λόγω χαρακτήρα.
Έτσι, λοιπόν, πολλοί είναι εκείνοι που ισχυρίζονται πως ο Παπανδρέου – παρά τις διαψεύσεις – θα οδηγηθεί σε ανα­σχηματισμό, επειδή το καράβι δεν πάει άλλο με αυτό το πλήρωμα. Η δεύτερη επιλογή του Παπανδρέου είναι να προ­σφύγει σε εκλογές, αφού:
• Αναζητά συναίνεση – και μετά την αναιρεί – θέλοντας να χρεώσει στην αντιπολίτευση την άρνηση μιας «εθνι­κής προσπάθειας».
•  Αν συνεχιστεί ο κατήφορος στα έσοδα, σε συνδυασμό με τις δυσκολί­ες κατάρτισης του προγράμματος πώ­λησης δημόσιας περιουσίας, ενδέχεται να ζητήσει αυξημένη πλειοψηφία στη Βουλή για το πρόγραμμα των 50 δισ. και για τα μέτρα των 14 δισ. που θα ακο­λουθήσουν.
Με αυτό το πλάνο, το θέμα των πρό­ωρων εκλογών μέχρι τον Ιούνιο είναι και θα παραμείνει ανοικτό.

Τα δύσκολα έρχονται
Πέραν της αμιγώς πολιτικής διαχείρι­σης, υπάρχουν καυτά κοινωνικά μέτω­πα. Το επόμενο διάστημα η κυβέρνηση θα έχει να αντιμετωπίσει την υλοποί­ηση όσων έχουν ήδη δρομολογηθεί ως επιταγές της τρόικας, αλλά και πέ­ρασαν στο ανακοινωθέν της συνόδου της ευρωζώνης την περασμένη Παρα­σκευή. Δηλαδή την εκποίηση της δη­μόσιας περιουσίας – θέμα ευαίσθητο σε πολλές περιπτώσεις για το σύνολο της κοινωνίας. Ήδη η έκταση της εκ­ποίησης είναι άγνωστη και ίσως πολύ μεγαλύτερη αυτής που σήμερα γνωρί­ζουμε.
Στο ζήτημα αυτό, το κρισιμότερο εμπόδιο, από συνδικαλιστική σκοπιά, αναμένεται να είναι η παραχώρηση της ΔΕΗ – δεδομένου ότι το υπόλοιπο συνδικαλιστικό τοπίο ελέγχεται σχεδόν πλήρως από πλειοψηφίες που πρόσκει­νται στο ΠΑΣΟΚ.
Η διαδικασία αυτή θα προχωρήσει πολύ συντομότερα απ’ όσο πολλοί αναμένουν, καθώς φαίνεται ότι θα επιστρα­τευτούν – στο πλαίσιο της δέσμευσης που ο πρωθυπουργός συνυπέγραψε την Παρασκευή, όπως είδαμε στις σελίδες 3-5 – «ευέλικτα» χρηματοοικονομι­κά εργαλεία, τα οποία θα μειώσουν κατά πολύ τον απαιτούμενο χρόνο.
Εκτός αυτού υπάρχουν κρίσιμα κοι­νωνικά «πακέτα», τα οποία πολύ σύ­ντομα θα ενεργοποιηθούν προκει­μένου να αντισταθμίσουν την οικτρή αποτυχία του οικονομικού επιτελείου: κατάρρευση εσόδων και εκτίναξη χρέ­ους και ελλειμμάτων πέρα από κάθε πρόβλεψη. Στο πλαίσιο αυτό θα ξανα­δούμε έκτακτες εισφορές και πολλά πρόσθετα – και οριζόντια – φορολο­γικά μέτρα, εκτός των ήδη υπέρογκων που ήδη έχουν δρομολογηθεί. Επιπλέ­ον οι δεσμεύσεις που υπεγράφησαν την Παρασκευή κάνουν λόγο για νέες μισθολογικές περικοπές – προφανώς οριζόντιου χαρακτήρα.
Αυτές όμως οι επιλογές έρχονται να πατήσουν πάνω σε μια κινούμενη άμμο, καθώς η κατάσταση της κοινωνίας γίνε­ται όλο και πιο δραματική:
-Η ανεργία φουντώνει με ταχύτατο πλέον ρυθμό.
-Το κλείσιμο επιχειρήσεων συνεχίζε­ται και εντείνεται.
-Η αγορά πεθαίνει και τα φέσια εκτι­νάσσονται – δεν είναι μεγάλη υπερβο­λή αν πούμε ότι σχεδόν κανένας δεν πληρώνει κανέναν.
-Έρχεται πολύ σύντομα μια νέα ασφα­λιστική «μεταρρύθμιση», η οποία θα βυθίσει ακόμη περισσότερο τα δικαιώ­ματα των εργαζομένων όλων των ειδών και τομέων.
-Ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη η εκπαιδευ­τική «μεταρρύθμιση», η οποία προκαλεί πλήθος αντιδράσεων σε ολόκληρη τη χώρα και είναι άγνωστο πώς θα εξελι­χθεί και αν θα αποτελέσει μια μείζονα σύγκρουση της κυβέρνησης με τους κα­θηγητές και τις τοπικές κοινωνίες.
-Πολύ σύντομα θα έρθουν ανάλογες κινήσεις στην Υγεία.
-Επιμέρους κινήσεις, όπως αυτή με την πώληση της έκτασης του πρώην αε­ροδρομίου του Ελληνικού, είναι «ύπο­πτες» για κοινωνικές εντάσεις ανάλογες αυτής στην Κερατέα.
Μέχρι σήμερα η κυβέρνηση δεν συ­νάντησε κάποιο σημαντικό εμπόδιο στην εφαρμογή της πολιτικής της. Με δεδομένη την άνευρη και χωρίς ανταγωνιστικό πολιτικό σχέδιο Ν.Δ. και τα διαφαινόμενα μικρά κέρδη της Αριστεράς, ούτε τώρα κινδυνεύει θανάσιμα στο πολιτικό πεδίο. Όμως η οργή και η απόγνωση στην κοινωνία λειτουργούν σωρευτικά. Το ερώτημα είναι με ποιον τρόπο μπορεί η κυβέρνηση – αν μπορεί – να αποφύγει την έκρηξη. Εδώ σηκώ­νουμε τα χέρια ψηλά...