Ο Οργανισμός Κατά των Ναρκωτικών (ΟΚΑΝΑ) ιδρύθηκε με το Νόμο 2161/93 που ψηφίστηκε από το σύνολο του Κοινοβουλευτικού Σώματος και η λειτουργία του ξεκίνησε το 1995.
Είναι ένα αυτοδιοικούμενο νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου που τελεί υπό την εποπτεία του Υπουργείου Υγείας.
Σύμφωνα με τον ιδρυτικό του νόμο, ο ΟΚΑΝΑ έχει ως κύριους σκοπούς:
-το σχεδιασμό, την προώθηση, το διυπουργικό συντονισμό και την εφαρμογή εθνικής πολιτικής σχετικά με την πρόληψη, τη θεραπεία και την αποκατάσταση των ουσιοεξαρτημένων ατόμων,
-τη μελέτη του προβλήματος των ουσιοεξαρτήσεων σε εθνικό επίπεδο, την παροχή έγκυρων και εμπεριστατωμένων πληροφοριών και την ευαισθητοποίηση του κοινού,
-την ίδρυση και την αποτελεσματική λειτουργία κέντρων πρόληψης, θεραπευτικών μονάδων και κέντρων κοινωνικής και επαγγελματικής επανένταξης.
Σταθμός Φροντίδας Εξαρτημένων Ατόμων:
Ο Σταθμός Φροντίδας Εξαρτημένων Ατόμων του Κέντρου Βοήθειας ΟΚΑΝΑ, που ξεκίνησε να λειτουργεί τον Απρίλιο του 2003, αποτελεί ένα οικείο, φιλικό και ασφαλές περιβάλλον ποικίλων δραστηριοτήτων, το οποίο παρέχει σε ενεργούς χρήστες ψυχοδραστικών ουσιών -που δεν είναι ενταγμένοι σε κάποιο θεραπευτικό πρόγραμμα- τη δυνατότητα να καλύψουν βασικές ανάγκες υγιεινής και ασφάλειας, να λάβουν ψυχοκοινωνική υποστήριξη για να επιτύχουν θετικές αλλαγές στη συμπεριφορά τους και να απασχοληθούν δημιουργικά σε ποικίλες δραστηριότητες.
Ο Σταθμός απευθύνεται κυρίως σε χρήστες ψυχοδραστικών ουσιών:
-που αυτο-αποκλείονται από τις υπηρεσίες σωματικής και ψυχοκοινωνικής υποστήριξης, έχοντας βιώσει στο παρελθόν αρνητική εμπειρία από μη επιτυχείς απόπειρες προσέγγισης ενός θεραπευτικού προγράμματος ή μιας υπηρεσίας σωματικής υγείας (εξωτερικά ιατρεία, νοσοκομεία κλπ),
-που, λόγω φυλετικής, γλωσσικής, κοινωνικής ηλικιακής ή άλλης ιδιαιτερότητας (πρόσφυγες, μετανάστες, Rom, εκδιδόμενοι), αντιμετωπίζουν σοβαρές και αντικειμενικές δυσκολίες πρόσβασης στην ενημέρωση, έχουν μειωμένα δικαιώματα και δυσπιστία στους κρατικούς φορείς,
-άστεγους, εκτός οικογένειας, νέους ενήλικες, που βρίσκονται ακόμη σε αρχική φάση εξάρτησης και δυσπιστούν στα μηνύματα και την ανάγκη να βελτιώσουν τη ζωή τους και να αντιμετωπίσουν τα προβλήματά τους.
Το δίκτυο υπηρεσιών του ΟΚΑΝΑ περιλαμβάνει:
ΠΡΟΛΗΨΗ.
Λειτουργούν σήμερα 71 Κέντρα Πρόληψης σε 49 νομούς της χώρας, σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ.
Λειτουργούν σήμερα σε όλη την Ελλάδα: 25 Θεραπευτικές Μονάδες Υποκατάστασης, 3 Στεγνά Προγράμματα Ενηλίκων, 3 Στεγνά Προγράμματα Εφήβων, 1 Πρόγραμμα Σωματικής Αποτοξίνωσης (Detox):
Αθήνα-Πειραιάς.
1 Υπηρεσία Υποδοχής, Ενημέρωσης, Αξιολόγησης και Παραπομπών,
5 Θεραπευτικές Μονάδες Υποκατάστασης στην Αθήνα,
2 Θεραπευτικές Μονάδες Υποκατάστασης στον Πειραιά,
1 Στεγνό Θεραπευτικό Πρόγραμμα Εφήβων και Νεαρών Ενηλίκων (Μονάδα Εφήβων «Ατραπός»).
1 Στεγνό Θεραπευτικό Πρόγραμμα Ενηλίκων σε συνεργασία με την Ψυχιατρική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών ( Πρόγραμμα Αθηνά).
Θεσσαλονίκη.
5 Θεραπευτικές Μονάδες Υποκατάστασης.
1 Στεγνό Θεραπευτικό Πρόγραμμα Εφήβων.
1 Πρόγραμμα Προαγωγής Αυτοβοήθειας Ενηλίκων σε συνεργασία με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Πάτρα.
1 Μονάδα Υποκατάστασης (σε συνεργασία με το ΠΓΝ Πατρών - Ρίου).
1 Στεγνό Θεραπευτικό Πρόγραμμα για Ενήλικες Δίκτυο Θεραπευτικών Υπηρεσιών (Συμβουλευτικός Σταθμός, Θεραπευτική Κοινότητα Γέφυρα, Πρόγραμμα Κοινωνικής Δραστηριοποίησης, Πρόγραμμα Οικογένειας).
Λάρισα.
1 Θεραπευτική Μονάδα Υποκατάστασης.
Ρέθυμνο.
1 Στεγνό Θεραπευτικό Πρόγραμμα Εφήβων.
Χανιά.
1 Θεραπευτική Μονάδα Υποκατάστασης.
Ρόδος.
1 Θεραπευτική Μονάδα Υποκατάστασης.
Λαμία.
1 Εξωτερικό Ιατρείο Ουσιοεξαρτήσεων (σε συνεργασία με το Γενικό Νοσοκομείο Λαμίας).
Αγρίνιο.
1 Εξωτερικό Ιατρείο Ουσιοεξαρτήσεων (σε συνεργασία με το Γενικό Νοσοκομείο Αγρινίου).
Χαλκίδα.
1 Εξωτερικό Ιατρείο Ουσιοεξαρτήσεων (σε συνεργασία με το Γενικό Νοσοκομείο Χαλκίδας).
Λειβαδιά.
1 Εξωτερικό Ιατρείο Ουσιοεξαρτήσεων (σε συνεργασία με το Γενικό Νοσοκομείο Λειβαδιάς).
Βόλος.
1 Μονάδα Υποκατάστασης (σε συνεργασία με το Γενικό Νοσοκομείο Βόλου Αχιλλοπούλειο).
Πρέβεζα.
1 Μονάδα Υποκατάστασης (σε συνεργασία με το Γενικό Νοσοκομείο Πρέβεζας).
Κέρκυρα.
1 Μονάδα Υποκατάστασης (σε συνεργασία με το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Κέρκυρας).
Κατερίνη.
1 Μονάδα Υποκατάστασης (σε συνεργασία με το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Πέτρας Ολύμπου).
Ηράκλειο.
1 Μονάδα Υποκατάστασης (σε συνεργασία με το Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου).
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΑΝΕΝΤΑΞΗ:
1 Μονάδα Κοινωνικής Επανένταξης στην Αθήνα.
1 Εξειδικευμένο Κέντρο Κοινωνικής και Επαγγελματικής Ένταξης με έδρα την Αθήνα και παράρτημα στη Θεσσαλονίκη.
ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΑΜΕΣΗΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ:
1 Μονάδα Άμεσης Βοήθειας και Υποστήριξης (ΜΑΒΥ) στην Αθήνα (ιατρικές υπηρεσίες, υπηρεσία κοινωνικής φροντίδας, υπηρεσία δουλειάς στο δρόμο, υπηρεσία ανταλλαγής συρίγγων, υπηρεσία νομικής υποστήριξης, κινητή μονάδα πρώτων βοηθειών).
1 Σταθμό Φροντίδας Εξαρτημένων Ατόμων στην Αθήνα.
1 Τηλεφωνική Γραμμή SOS (1031).
Τα Κέντρα Πρόληψης εφαρμόζουν προγράμματα πρόληψης, βασισμένα στη φιλοσοφία της αγωγής και της προαγωγής της υγείας, και επιδιώκουν την ευαισθητοποίηση των φορέων και των πολιτών των τοπικών κοινωνιών, με σκοπό την ενεργοποίησή τους στον αγώνα της πρόληψης.
Τα προγράμματα που αναπτύσσουν τα Κέντρα Πρόληψης απευθύνονται:
-Σε γονείς.
-Σε μαθητές και εφήβους.
-Σε στρατευμένους.
-Σε αθλητικούς συλλόγους και ομάδες.
-Σε επαγγελματίες που έρχονται σε άμεση επαφή με το πρόβλημα (εκπαιδευτικούς, προπονητές, αστυνομικούς, επαγγελματίες υγείας, ιερείς, στρατιωτικούς κ.ά).
-Σε ειδικές πληθυσμιακές ομάδες (παλιννοστούντες, πρόσφυγες, μειονοτικές ομάδες, φυλακισμένους κ.ά).
-Στην ευρύτερη κοινότητα.
Οι στόχοι τους, ανάλογα με την ομάδα στην οποία απευθύνονται και τη διάρκεια της παρέμβασης, είναι:
-Η ενδυνάμωση, υποστήριξη και εκπαίδευση των νέων ώστε να υιοθετήσουν μια θετική στάση ζωής και να αναπτύξουν δεξιότητες και συμπεριφορές που να αντιστέκονται στη χρήση των εξαρτησιογόνων ουσιών.
-Η συμβουλευτική και υποστήριξη της οικογένειας με σκοπό την ενίσχυση του γονεϊκού ρόλου και τη βελτίωση της επικοινωνίας.
-Η ευαισθητοποίηση καθηγητών και δασκάλων σε θέματα πρόληψης, η ενίσχυση του παιδαγωγικού τους ρόλου και η ενδυνάμωση των σχέσεων εκπαιδευτικών -μαθητών.
-Η ενημέρωση των ενδιαφερομένων για τα υπάρχοντα θεραπευτικά προγράμματα.
-Η πληροφόρηση, ευαισθητοποίηση και κινητοποίηση της ευρύτερης κοινότητας.
Σήμερα υπάρχουν 71 Κέντρα Πρόληψης τα οποία καλύπτουν 49 νομούς της χώρας.
Στόχοι των υπηρεσιών άμεσης πρόσβασης είναι:
-η ιατρική βοήθεια για τα προβλήματα υγείας ή η παραπομπή των χρηστών σε άλλες υπηρεσίες υγείας,
-η ενθάρρυνση και η ενίσχυση της επαφής των χρηστών με το υγειονομικό σύστημα,
-η προσπάθεια ανάπτυξης κινήτρου για την ένταξή τους στα θεραπευτικά προγράμματα,
-η μείωση της σχετιζόμενης με τα ναρκωτικά εγκληματικότητας,
-ο περιορισμός της βλάβης (πρόληψη της προσβολής από μολυσματικές ασθένειες και της μετάδοσής τους).
Τηλεφωνική Γραμμή SOS 1031:
Η Τηλεφωνική Γραμμή SOS 1031 του ΟΚΑΝΑ ξεκίνησε να λειτουργεί το Σεπτέμβριο του 2000. Στελεχώνεται από ειδικά εκπαιδευμένο και έμπειρο προσωπικό και είναι μέλος της Eυρωπαϊκής Ομοσπονδίας Υπηρεσιών Τηλεφωνικής Βοήθειας (FESAT).
Βασικός στόχος της λειτουργίας της είναι -τηρώντας το απόρρητο και την ανωνυμία- να παρέχει:
-άμεση πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τις ψυχοτρόπες ουσίες και τη χρήση τους, την πρόληψη και τη λειτουργία των Κέντρων Πρόληψης, τη θεραπεία και τις υπάρχουσες υπηρεσίες, τον ΟΚΑΝΑ και τα προγράμματά του,
-εξατομικευμένη συμβουλευτική υποστήριξη βραχείας διάρκειας,
-άμεση βοήθεια και ψυχολογική υποστήριξη σε καταστάσεις κρίσης, οι οποίες σχετίζονται με τη χρήση ουσιών (σύνδρομο στέρησης, αυτοκτονική συμπεριφορά, πρόληψη υποτροπής).
ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ
ΑΒΕΡΩΦ 21, 10433, ΑΘΗΝΑ
ΤΗΛ.: 210-8898200
FAX: 210-8253760
EMAIL: okana@okana.gr
Τηλεφωνική Γραμμή SOS: 1031
Το Υπουργείο Υγείας:
Αριστοτέλους 17, Τ.Κ. 101 87
Τηλεφωνικό κέντρο: 210-5232-821/9, 210-5249-011
