Ποσοστό 45% των ανηλίκων, που οδηγούνται στις αίθουσες των δικαστηρίων, αντιμετωπίζουν ποινές φυλάκισης από πέντε έως 15 χρόνια.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι σε διάστημα ενός μηνός (Οκτώβριος του 2009) διαπράχθηκαν 11 βιασμοί από παιδιά 15 και 16 χρόνων, ενώ τον Ιούνιο του περασμένου χρόνου δύο 15χρονες μαθήτριες σκότωσαν, για 10 ευρώ, 80χρονο στην Κερκίνη Σερρών.
Σύμφωνα με την ψυχολόγο Νατάσα Κωνσταντάρα, η εγκληματικότητα των νέων οφείλεται στην αποτυχία της οικογένειας και άλλων θεσμικών φορέων να βοηθήσουν τα παιδιά να ενσωματώσουν στις δομές της προσωπικότητάς τους, αξίες και συμπεριφορές, που σέβονται τους γραπτούς και τους άγραφους νόμους, καθώς και στην τοξικομανία και την ενδοοικογενειακή βία.
Η εισαγγελέας ανηλίκων Ελένη Σκεπαρνιά σημειώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι «η εγκληματικότητα των ανηλίκων και στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια αυξάνεται αν και εξακολουθεί να βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες».
Το φαινόμενο, λέει, είναι αναμενόμενο και σχετίζεται με την εξάπλωση της φτώχειας, την αύξηση της ανεργίας και της διάδοσης των ναρκωτικών.
«Η παραβατικότητα των ανηλίκων εστιάζεται κυρίως σε ομάδες νεαρών, που είναι κοινωνικά και οικονομικά αδύναμες και βρίσκονται εξαρχής σε μειονεκτική θέση», τονίζει.
Επισημαίνει δε ότι «δεν χρειάζεται η εκ των υστέρων τιμωρία των νεαρών, με τον περιορισμό τους σε ειδικά καταστήματα κράτησης, αλλά πρόληψη της παραβατικής συμπεριφοράς τους με τη δημιουργία, από την πολιτεία, μηχανισμών πρόνοιας και βοήθειας αυτών των ομάδων».
Σ΄αυτόν τον τομέα η Ελλάδα υστερεί -όπως επισημαίνει- παρά τις συνεχείς σχετικές πολιτικές εξαγγελίες και τις νομοθετικές πρωτοβουλίες, που όμως «ακυρώνονται στην πράξη, λόγω έλλειψης οικονομικών κονδυλίων». Ως παράδειγμα η κ. Σκεπαρνιά αναφέρει την Εταιρεία Προστασίας Ανηλίκων Αθηνών, όπου -όπως λέει- τα τρία προηγούμενα χρόνια υπήρχε μόνο μία κοινωνική λειτουργός, ενώ στην Ελλάδα υπάρχει μόνο ένα ίδρυμα Αγωγής Ανηλίκων, στον Βόλο.
Από την πλευρά του ο καθηγητής Ποινικού Δικαίου, Νέστορας Κόζαλης, τονίζει ότι η υπηρεσία της κοινωνικής λειτουργού, η ψυχολογική και η ψυχοπαθολογική υποστήριξη, κρίνονται άκρως απαραίτητα εργαλεία για τα παραβατικά παιδιά, καθώς όπως λέει, δεν έχουν διαμορφώσει την προσωπικότητά τους και συνεπώς δεν μπορούν να θεωρηθούν και να αντιμετωπιστούν ως ενήλικες σε μικρογραφία.
«Σε περιπτώσεις βαριάς εγκληματικότητας, φόνος, βιασμός και άλλα, ισχύει ο Ποινικός Κώδικας για ενηλίκους, αλλά με μεγαλύτερη επιείκεια και άλλους όρους», καταλήγει ο καθηγητής.
