Κι αυτό γιατί ο Ν. 3852/10 («Καλλικράτης») στην ουσία αντιμετωπίζει με προνομιακό τρόπο τους δήμους στο θέμα του ΦΠΑ σε σχέση με τις περιφέρειες. Συγκεκριμένα (άρθρα 259 και 260) αφενός οι δήμοι λαμβάνουν το 12% του ΦΠΑ που εισπράττει το κράτος μέσω των ΚΑΠ, ενώ οι περιφέρειες μόλις το 4% και αφετέρου ο δίνεται τη δυνατότητα στους δήμους να λαμβάνουν ακόμη μεγαλύτερο ποσοστό ΦΠΑ (καθορίζεται με Κοινή Υπουργική Απόφαση των υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών), αντίστοιχη με την ετήσια αύξηση των φορολογικών εσόδων του ΦΠΑ στη διοικητική περιφέρεια του δήμου που θα διατίθεται αποκλειστικά σε υπηρεσίες κοινωνικής αλληλεγγύης ( Άρθρο 261 του «Καλλικράτη» με τίτλο: Φορολογική Δημοσιονομική Αποκέντρωση).
Να σημειωθεί ότι με βάση τον «Καλλικράτη», εκτός από το ΦΠΑ οι ΚΑΠ για τους δήμους αποτελούνται από το Φόρο Εισοδήματος Φυσικών και Νομικών Προσώπων (Φ.Ε.Φ.Ν.Π.) σε ποσοστό 20% των συνολικών ετήσιων εισπράξεων του φόρου αυτού και το Φόρο Ακίνητης Περιουσίας σε ποσοστό 50% των συνολικών ετήσιων εισπράξεων του φόρου αυτού. Μάλιστα με ΚΥΑ των υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών «ποσοστό 20% του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας μπορεί να ορίζεται ως τοπικό έσοδο των δήμων, ανάλογα με τα έσοδα του φόρου που εισπράττονται στη διοικητική τους περιφέρεια», προκειμένου να χρηματοδοτούν ιδίως δράσεις που αφορούν σε παρεμβάσεις στον πολεοδομικό ιστό και στο δομημένο περιβάλλον του δήμου. Όσον αφορά τις περιφέρειες εκτός από το ΦΠΑ οι ΚΑΠ αποτελούνται από το 2,4% του Φόρου Εισοδήματος Φυσικών και Νομικών Προσώπων (Φ.Ε.Φ.Ν.Π.) σε ποσοστό 2,40% επί των συνολικών ετήσιων εισπράξεων του φόρου αυτού.
Ραγκούσης: Οι δήμοι έχουν πλέον κίνητρο να πολεμήσουν τη φοροδιαφυγή
Με βάση αυτό το σκεπτικό οι δήμοι θα μπορούσαν είτε να δημιουργήσουν νέους ελεγκτικούς μηχανισμούς είτε να χρησιμοποιήσουν τους υπάρχοντες (π.χ. Δημοτική Αστυνομία), προκειμένου να κάνουν εντατικούς ελέγχους στις επιχειρήσεις των περιοχών ώστε να κόβουν αποδείξεις και, άρα, να αυξάνουν και τα έσοδα από το ΦΠΑ. Μάλιστα, ο υπουργός Εσωτερικών Γιαννης Ραγκούσης σε συνέντευξή του στην aftodioikisi.gr στις 17.5.2010 (δηλαδή, τις ημέρες που ξεκινούσε η συζήτηση του «Καλλικράτη» στη Βουλή) τόνιζε χαρακτηριστικά:
Ερώτηση: Τόσο οι περιφέρειες όσο και οι δήμοι λαμβάνουν έσοδα μέσω του ΦΠΑ. Αυτό σημαίνει ότι θα μετατραπούν και σε εισπρακτικούς μηχανισμούς του κράτους;
Απάντηση: Η χρηματοδότηση των ΟΤΑ και σήμερα (σ.σ.: προ «Καλλικράτη») περιλαμβάνει μικρή απόδοση ποσοστού επί των εσόδων του ΦΠΑ χωρίς φυσικά να έχουν μετατραπεί οι ΟΤΑ σε εισπρακτικούς μηχανισμούς. Η σημαντική αύξηση, στο ποσοστό που λαμβάνουν οι Δήμοι δεν αλλάζει τίποτα σε αυτό. Βεβαίως και οι Δήμοι πλέον έχουν κάθε κίνητρο να συμβάλλουν με τις δικές τους δυνάμεις στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.
Ενστάσεις δημάρχων
Να σημειωθεί ότι δήμαρχοι με τους οποίους επικοινώνησε η aftodioikisi.gr αναρωτιόντουσαν «με ποιον τρόπο οι περιφέρειες θα κάνουν είσπραξη ΦΠΑ όταν ακόμη δεν λειτουργούν στοιχειωδώς οι υπηρεσίες τους», ενώ σημείωναν ότι «ο Καλλικράτης είναι σαφής σε σχέση τόσο με τα έσοδα από το ΦΠΑ όσο και με την αύξησή τους». Παράλληλα ζητούσαν από τους περιφερειάρχες να ασχοληθούν με την ανάπτυξη και την απορρόφηση του ΕΣΠΑ.
Την ίδια ώρα από την άλλη πλευρά, περιφερειάρχες με τους οποίους επίσης συνομίλησε η aftodioikisi.gr υποστήριζαν ότι «η πρόταση δεν ήταν της Ένωσης Περιφερειών (ΕΝ.ΠΕ) αλλά μία ιδέα εν τη ρύμη του λόγου του περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου Γιάννη Μαχαιρίδη», αφήνοντας να εννοηθεί ότι σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται για επεξεργασμένη πρόταση. Μάλιστα, οι ίδιες πηγές τόνιζαν ότι «το μεγάλο άγχος του κ. Μαχαιρίδη δεν ήταν η συμμετοχή των περιφερειών στην είσπραξη του ΦΠΑ αλλά να μην αυξηθεί το μειωμένο ΦΠΑ στην περιφέρειά του*, δέσμευση που πήρε από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης». Όσο για τον υπουργό και τον υφυπουργό Οικονομικών Γιώργο Παπακωνσταντίνου και Φίλιππο Σαχινίδη μετά την υστέρηση των εσόδων και το Φεβρουάριο αναζητούν τρόπους για την αύξησή τους σε μία «στεγνή» αγορά. Στο πλαίσιο αυτό, αν και το πρόβλημα είναι η είσπραξη του ΦΠΑ, δεν λένε «όχι» σε οποιαδήποτε πρόταση που θα μπορούσε να βοηθήσει προς αυτή την κατεύθυνση, αρκεί να μπορεί να λειτουργήσει. Και με τα σημερινά δεδομένα, η συγκεκριμένη πρόταση δεν μπορεί....
http://www.aftodioikisi.gr
