Η εκδήλωση κινήθηκε στις θεματικές ενότητες Μουσείο - Μνημείο - Κοινωνία, που αποτελούσαν κύρια πεδία του προβληματισμού και της πολύχρονης δραστηριότητας του Δημήτρη Κωνστάντιου, καθώς και σε επιμέρους θεματικές, που σχετίζονται με τη σχέση μνημείου-μουσείου, την ερμηνεία και τη μουσειολογική προσέγγιση των εκθέσεων, τον ανοικτό ρόλο των μουσείων στη σύγχρονη κοινωνία, καθώς και τη σχέση της σύγχρονης τέχνης με τα αρχαιολογικά μουσεία.
Τα θέματα αναπτύχθηκαν σε στρογγυλή τράπεζα με τοποθετήσεις από ομιλητές που προέρχονταν από τους χώρους των μουσείων, του πανεπιστημίου, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και γενικότερα του Πολιτισμού.
Προηγήθηκαν χαιρετισμοί από τον αναπληρωτή υπουργό Πολιτισμού και Τουρισμού, Τ. Χυτήρη, τη γενική γραμματέα του Υπουργείου, Λ. Μενδώνη, τη διευθύντρια του Μουσείου, Ευγ. Χαλκιά, τον πρόεδρο του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, Δ. Αθανασούλη, την πρόεδρο του Ελληνικού Τμήματος του ICOM, Τ. Χατζηνικολάου, τον πρόεδρο του Ελληνικού Τμήματος του ICOMOS, Ν. Αγριαντώνη και την Π. Ζαγούρα από τον Σύλλογο Φίλων του Βυζαντινού & Χριστιανικού Μουσείου.
Με ιδιαίτερη συγκίνηση η Β. Κριτσίλη-Κωνστάντιου ευχαρίστησε τους συμμετέχοντες και όλους όσοι βοήθησαν για την πραγματοποίηση της εκδήλωσης, οι περισσότεροι φίλοι και συνεργάτες του Δημήτρη Κωνστάντιου, συμπληρώνοντας ότι η επόμενη εκδήλωση πιθανότατα θα γίνει τον Φεβρουάριο του 2013.
Την εισηγητική ομιλία της με τίτλο «Μία εικοσαετής Συνομιλία» έκανε η αναπληρώτρια διευθύντρια του Μουσείου, Αναστασία Λαζαρίδου, ενώ συντονίστρια των τοποθετήσεων, που ακολούθησαν, ήταν η γενική διευθύντρια Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού, Μαρία Βλαζάκη.
Στη συζήτηση συμμετείχαν ο διευθυντής του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, Ν. Καλτσάς, η επιμελήτρια του Τμήματος Πολιτισμού του Κόσμου του Μουσείου Μπενάκη, Σ. Χανδακά, η διευθύντρια των Βυζαντινών Συλλογών του Μητροπολιτικού Μουσείου της Νέας Υόρκης, Έλ. Έβανς, ο διευθυντής των Βυζαντινών Συλλογών του Μουσείου του Λούβρου, Γ. Ντιράντη, η καθηγήτρια του ΕΜΠ, Β. Ξένου και η δημοτική σύμβουλος Αθηναίων, Άν. Φιλίνη.
Ο Δημήτρης Κωνστάντιος ανέλαβε τη διεύθυνση του Βυζαντινού Μουσείου το 1999. Με όραμα, επιμονή και αισιοδοξία κατόρθωσε για μια δεκαετία να αναδιοργανώσει και να μετατρέψει το δημόσιο αυτό Μουσείο σε ένα ίδρυμα πολιτισμού «ανοικτό» στο ευρύ κοινό, έναν σύγχρονο φορέα πολιτισμού και επιστήμης.
Επί των ημερών του τέθηκε σε νέα βάση η λειτουργία του Ιδρύματος, ολοκληρώθηκε η επισκευή και αναδιαμόρφωση του μουσειακού χώρου και η αναβάθμιση των υποδομών (κτίρια διοίκησης, περιβάλλων χώρος, αρχαιολογικές αποθήκες, εργαστήρια συντήρησης), ενώ σχεδιάστηκε και ολοκληρώθηκε η επανέκθεση των Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Συλλογών.
Επίσης, διοργανώθηκαν δεκάδες περιοδικές εκθέσεις, εντός και εκτός του Μουσείου, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, καθώς και επιστημονικά συνέδρια, ημερίδες και στρογγυλές τράπεζες. Ταυτόχρονα, δημιουργήθηκαν οι κατάλληλες προϋποθέσεις για τη διεξαγωγή διεθνών διεπιστημονικών συνεργασιών σχετικές με αρχαιολογικά και μουσειολογικά ζητήματα, ενώ οργανώθηκαν και λειτουργούν με αποτελεσματικό τρόπο τα τμήματα Τύπου και Επικοινωνίας, Εκπαιδευτικών και Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων, Τεκμηρίωσης και Εκδόσεων.
Ο Δημήτρης Κωνστάντιος υπηρέτησε με πάθος στην Αρχαιολογική Υπηρεσία, στην 8η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, στην Ήπειρο, στην Αιτωλοακαρνανία και στα Επτάνησα, κατορθώνοντας να βρίσκεται σε επαφή τόσο με τα μνημεία όσο και με τα προβλήματα των ανθρώπων που ζουν κοντά σε αυτά.
Αντιμετωπίζοντας με σεβασμό και σοβαρότητα το πολιτιστικό παρελθόν και με φροντίδα τους ανθρώπους που έρχονταν σε καθημερινή επαφή με τα μνημεία, ήταν ο καταλληλότερος άνθρωπος για να ασχοληθεί με τα θέματα ένταξης της πολιτιστικής κληρονομιάς στην καθημερινή ζωή της σύγχρονης εποχής. Έτσι το 1989 κλήθηκε να υπηρετήσει στη Διεύθυνση Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων και του ανατέθηκε, μεταξύ άλλων, η παρακολούθηση των προγραμματικών συμβάσεων.
Παρακολούθησε και σε μεγάλο βαθμό συντόνισε έργα προστασίας και ανάδειξης αρχαιολογικών χώρων και οικιστικών συνόλων μεγάλης πολιτιστικής σημασίας (όπως η παλαιά πόλη της Ρόδου, τα φρούρια της Κέρκυρας, τα Χανιά κ.λπ.), τα οποία πραγματοποιήθηκαν από την τοπική αυτοδιοίκηση και σε συνεργασία με το ΥΠΠΟ, λαμβάνοντας υπόψη τόσο την επιστημονική δεοντολογία όσο και τις καθημερινές ανάγκες των κατοίκων.
Βαθιά δημοκρατικός και έντονα πολιτικοποιημένος, ο Δημήτρης Κωνστάντιος μετουσίωνε την πολιτική ιδεολογία σε πράξη και συνέδεε την επιστήμη με την πραγματικότητα. Αυτή η πλευρά της προσωπικότητάς του ήταν εμφανής σε όλο του το βίο, ιδιωτικό, δημόσιο και επιστημονικό, καθώς και στα κείμενά του, τόσο σε αυτά που δημοσιεύτηκαν στον αριστερό Τύπο όσο και στα επιστημονικά.
Το έργο του δεν είναι εύκολο να αποτυπωθεί σε μερικές γραμμές. Προτιμότερο είναι να αφήσει κανείς τον δικό του λόγο να περιγράψει αυτό που ο ίδιος είχε στο μυαλό και την καρδιά του: «Το μουσείο δεν μπορεί να εφησυχάζει. Μεταλλάσσει συνεχώς. Άλλοτε είναι πομπός και άλλοτε δέκτης. Ανοίγει τον χώρο του στη δράση όχι ευτελίζοντας ενέργειες, αλλά δίνοντας κύρος, με τη βαρύτητα της ύπαρξής του, σε νέες δράσεις, σε νέες πρωτοβουλίες, σε νέους ανθρώπους. Εφαρμόζει επικοινωνιακή πολιτική, καθώς και πολιτιστική διαχείριση, όχι για να κάνει το μουσείο χώρο κοσμικών εκδηλώσεων, αλλά να κάνει τις εκδηλώσεις τμήμα της συνολικής του δραστηριότητας, που παράγουν πολιτισμό, αισθητική απόλαυση, γνώση, και συνδέουν τον υλικό πολιτισμό του παρελθόντος με το σήμερα. Το μουσείο συμμετέχει στο σήμερα, με καθαρούς στόχους, με ταυτότητα, χωρίς όμως να φοβάται τις αλλαγές και τις μεταμορφώσεις».
