παγκόσμιο ποσοστό της τάξης του 70% του συνόλου των επιφανειακών νερών. Παρόλα αυτά, η αγροτική δραστηριότητα αποτελεί και τον θύτη αλλά και το θύμα στην κατασπατάληση αλλά και στη ρύπανση του νερού. Αποτελεί το θύτη μέσω των μη ορθών πρακτικών που χρησιμοποιεί, ενώ αποτελεί και το θύμα αφού μέσω της χρήσης του νερού και του εδάφους που έχουν ρυπανθεί, καταστρέφονται τα προϊόντα των παραγωγών αλλά ταυτόχρονα τίθεται και σε κίνδυνο η υγεία των καταναλωτών αλλά και των αγροτών. Η γεωργία ενυπάρχει με την συμβίωση της γης και του νερού και όπως αναφέρει ο FAΟ (Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών) κατάλληλες κινήσεις οφείλουν να γίνουν, έτσι ώστε να διασφαλιστεί ότι οι αγροτικές δραστηριότητες δεν επηρεάζουν την ποιότητα και την ποσότητα του νερού και κατά συνέπεια οι υπόλοιπες διαφορετικές χρήσεις του νερού δεν επιβαρύνονται .
Στη συνεδρίαση του Δημοτικού συμβουλίου στις 8-4-2011,με κυρίαρχο θέμα ημερησίας διάταξης το προς ψήφιση τεχνικό πρόγραμμα του διευρυμένου Δήμου Πέλλας έγινε μια πρόταση από τον Δημοτικό Σύμβουλο Κ. Μηλώση Φίλιππο για την ενίσχυση της αγροτικής δραστηριότητας, όσον αφορά την ένταξη στο τεχνικό πρόγραμμα προς ψήφιση για τον Δήμο μας έργα αρδευτικά, αφού το πρόβλημα του νερού για τις καλλιέργειες, που ταλαιπωρεί τους αγρότες κυρίως κατά τη θερινή περίοδο, είναι ένα μείζονος σημασίας θέμα, πόσο μάλλον για την περιοχή μας, η οποία κατά βάση στηρίζεται στη αγροτική δραστηριότητα. Κατόπιν, λαμβάνοντας το λόγο ο Δήμαρχος επισήμανε ότι το τεχνικό πρόγραμμα καταρτήθηκε βάση προτεραιοτήτων και επιπρόσθετα εις απάντηση στην τοποθέτηση του Κυρίου Μηλώση ορθώς δήλωσε ότι δεν γίνεται να κάνουμε σουρωτήρι όπου θέλουμε την περιοχή μας ως την κορυφή του βουνού, γιατί κάποια μέρα θα πούμε το νερό νεράκι, ότι δεν μπορούμε να αντλούμε από μια γεώτρηση όσο θέλουμε και ότι κάτι τέτοιο δεν το συνιστούν οι περιβαλλοντολόγοι και το θέμα έκλεισε αόριστα και γενικευμένα θα έλεγα…. Και αναρωτιέμαι….
Λύση αποτελεί η μη διαχείριση του(μηδενική λύση) ή η ορθολογική διαχείριση αυτού?
Αποτελεί δράση η αντικατάσταση πεπαλαιωμένων δικτύων διανομής νερού, στα οποία οι απώλειες κατά τη μεταφορά του νερού στα χωράφια μπορεί να φτάνουν και το 60%?
Αποτελεί δράση η αντικατάσταση παλιών και μη αποδοτικών γεωτρήσεων- σε θέσεις όπου η χρήση αυτών είναι ενεργοβόρα και αντιοικονομική για το γεωργό- με νέες? Ακόμη και η ανόρυξη νέων γεωτρήσεων δεν αποτελεί απαγορευτικό, αφού η βελτιστοποίηση των θέσεων αυτών μπορεί να αποδώσει την επιθυμητή ποσότητα άντλησης αλλά και με μειωμένο κόστος. Η δημιουργία ενός βέλτιστου συστήματος διαχείρισης των αντλούμενων παροχών από το υπέδαφος θα εξασφαλίσει την επάρκεια ύδατος σε περιόδους ξηρασίας, διασφαλίζοντας με τον τρόπο αυτό και την αγροτική παραγωγή.
Αποτελεί μέτρο η ενημέρωση των γεωργών καλλιεργητών για νέες πρακτικές, οι οποίες βέβαια χρησιμοποιούνται χρόνια τώρα στη Θεσσαλία π.χ. στάγδην άρδευση, και η παρότρυνση των γεωργών για χρήση αυτής?
Η Στάγδην άρδευση είναι η μέθοδος με τη μικρότερη σπατάλη νερού, αφού τα φυτά εφοδιάζονται με νερό που παρέχεται με τη μορφή σταγόνων, από σωλήνες που «απλώνονται» κατά μήκος των γραμμών φύτευσης και δεν υπάρχει καθόλου εξάτμιση. Ως μέθοδος, εκτός από τη μικρή κατανάλωση νερού, έχει και αρκετά άλλα πλεονεκτήματα, όπως μεγαλύτερες αποδόσεις, δυνατότητα να αρδευτούν επικλινή και ανώμαλα εδάφη, ελαχιστοποίηση των ζιζανίων, καθώς στις καλλιέργειες δεν υπάρχει μεγάλη υγρασία που ευνοεί την ανάπτυξη μυκήτων.
Αποτελεί μέτρο η κατασκευή υπόγειων δικτύων άρδευσης? Αποτελεί δράση η εφαρμογή τέτοιων συλλογικών συστημάτων διαχείρισης νερού, ώστε το δίκτυο να «κλείνει» όταν περάσουν τα αναγκαία για τη συγκεκριμένη καλλιέργεια κυβικά μέτρα νερού? Η εφαρμογή αυτών ενισχύει την συλλογικότητα της διαχείρισης και ταυτοχρόνως με την παράλληλη εφαρμογή κανονισμών άρδευσης επιτυγχάνεται σε μεγάλο ποσοστό η εξοικονόμηση νερού.
Η ανάπτυξη μεθοδολογιών, που θα εξασφαλίζουν τη ορθολογική αλλά και ταυτόχρονα και τη βέλτιστη διαχείριση των αποθεμάτων φρέσκου νερού, που βρίσκονται στα υπόγεια υδροφόρα στρώματα, θα συμβάλλει καθοριστικά και στον περιορισμό της νιτρορύπανσης στην περιοχή μας ,όπου εμφανίζεται λόγω της αυξημένης γεωργικής δραστηριότητας? Μπορούμε να εφαρμόσουμε προγράμματα ελέγχου αυτής?
Και τελικά αν δεν λάβουμε δράσεις προς αυτή την κατεύθυνση σημαίνει ότι η γεωργική δραστηριότητα στην περιοχή μας, που κατ’ ουσίαν αποτελεί και την βασική οικονομική δραστηριότητα, θα λάβει τέλος?
Η βιώσιμη αγροτική δραστηριότητα είναι μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της εποχής. Ο όρος βιωσιμότητα στην γεωργία υποδηλώνει όχι μόνο την διασφάλιση προμήθειας επαρκούς τροφής, αλλά και ότι οι επιπτώσεις της γεωργίας στο περιβάλλον, στην κοινωνία στην οικονομία αλλά και στην ανθρώπινη υγεία μπορούν να εντοπιστούν και να συμπεριληφθούν στα εθνικά αναπτυξιακά σχέδια, δηλαδή η αγροτική δραστηριότητα να μην υποβαθμίζει το περιβάλλον, να είναι τεχνικά ορθή, οικονομικά βιώσιμη και κοινωνικά αποδεκτή.
Μπορούμε πλέον να κάνουμε λόγο για την βιώσιμη ανάπτυξη της περιοχής?
Τα αρδευτικά έργα θα αποφέρουν πολλαπλά περιβαλλοντικά και οικονομικά κέρδη για τον τόπο και τους κατοίκους της περιοχής, θα είναι ανταποδοτικά για το δήμο ή κάτι τέτοιο είναι οικονομικά επιβαρυντικό να το συμπεριλάβουμε στο τεχνικό πρόγραμμα? Έχω την εντύπωση ότι ο Καλλικράτης μας θέλει αυτόνομους… Τελικά πως θα επιτύχουμε στο στοίχημα του Καλλικράτη αν δεν ποντάρουμε στο καλό το φύλλο?
Και τελικά είναι υπεύθυνη απάντηση αυτή από τον γεωπόνο Δήμαρχο απέναντι στους ανθρώπους που τον στήριξαν, να μην συμπεριλάβει στο πρόγραμμα κάποιο τέτοιο έργο ή ακόμη να μην μας εκφράσει κάποιο σχέδιο δράσης προς αυτήν την κατεύθυνση? κάτι τέτοιο σημαίνει ότι δεν υπάρχει λύση σε αυτό το θέμα κυριαρχικής σημασίας ή ότι δε θα την ψάξουμε να την βρούμε για να την δώσουμε? Οι σύμβουλοί σας έχουν κάποια γνώμη επί του θέματος?
Και για όσους δεν γνωρίζουν, να τι λένε οι περιβαλλοντολόγοι:
Μια ολοκληρωμένη διαχείριση σε μία περιοχή θα συμβάλλει καθοριστικά στον προγραμματισμό και στη αποδοτικότητα της γεωργικής παραγωγής, και η διαρκής ενημέρωση των καλλιεργητών σχετικά με σύγχρονες πρακτικές, θα αυξάνει τα οικονομική κέρδη με τη ελάχιστη δυνατή επιβάρυνση του περιβάλλοντος.
Είναι γενικά αποδεκτό ότι οι δράσεις για την ορθολογική διαχείριση του νερού είναι πολλές περισσότερες από αυτές που αναφέρονται και ποικίλουν ως προς το κόστος εφαρμογής τους. Από ότι αντιλαμβάνομαι κάτι από αυτά θα μπορούσαμε ίσως να συμπεριλάβουμε στο τεχνικό μας πρόγραμμα, έστω και πιλοτικά, ίσως για να ελέγξουμε για τους δύσπιστους την ανταποδοτικότητα που θα έχουν τα έργα αυτά για τον Δήμο μας….
Μήπως τελικά θα έπρεπε να αποτελεί προτεραιότητα?
ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ