...."Βαλε μου και 5 κύριε, θα περάσω με τον μέσο όρο!!"
...."Παιδιά φέρτε μου καμία άσκηση γιατί θα στο τέλος δεν θα μπορώ να σας βάλω πάνω από 8"
....."Δεν πειράζει Δάσκαλε, βγάζω πάνω από 9.5 , περνάω χαλαρά τη τάξη!!"
...."Συγγνώμη που πήρες κάτω από τη βάση στο τετράμηνο, αλλά ήσουν παντελώς αδιάφορος, ενοχλούσες διαρκώς τους άλλους και δεν έφερες ούτε μια άσκηση"
....."Καλά ρε Δάσκαλε, μου βαλες κάτω από τη βάση στο ΕΠΑΛ? ..τι είμαστε ΕΝΙΑΙΟ Λύκειο?"
Αυτά και δεκάδες ακόμα παρόμοια είναι τα παραδείγματα που μπορώ να καταγράψω στην μόλις δυο ετών πορεία μου σαν εκπαιδευτικός ηλεκτρολογίας στα ΕΠΑΛ και τις ΕΠΑΣ. Οι απαντήσεις των μαθητών μου με κάνουν πολλές φορές να αναρωτιέμαι εάν είμαι πολύ αυστηρός, τελειομανής και ζητώ υπερβολικά πράγματα από αυτούς.
Από την άλλη η συνείδηση κι η λογική μου δεν μου επιτρέπουν να τους "χαρίσω" κάτι που δεν τους αξίζει. Δεν βγάζω τους βαθμούς από το πορτοφόλι μου και για αυτό το λόγο να είμαι φειδωλός στις βαθμολογίες μου. Δεν μου είναι δύσκολο "να του βάλω ένα δεκαράκι να περάσει τη τάξη". Ούτε είμαι της νοοτροπίας ότι 20 παίρνει μόνο ο Θεός, 19 ο Δάσκαλος κι από 18 ξεκινούν οι βαθμολογίες των μαθητών. Έχω βάλει και 20 και 19, όπως έχω βάλει και 5 και 6.
Όμως, όπως προείπα δεν θέλω να "χαρίζω" κάτι σε κάποιον που δεν του αξίζει.
.....δεν αξίζει σε κάποιον μαθητή που έρχεται συνεχώς αδιάβαστος κι απροετοίμαστος να του βάλω ένα "δεκαράκι" , μαθαίνοντας του λανθασμένα ότι εάν δεν προσπαθεί έστω και για τα υποτυπώδη στη ζωή του , θα υπάρχει πάντα κάποιος που θα τον λυπηθεί και θα τον βοηθήσει.
....δεν αξίζει σε κανέναν μαθητή να μάθει από το δάσκαλο του ότι ακόμα κι αν δε φέρει ούτε μια άσκηση και κάνει συνεχώς φασαρία μέσα στη τάξη, θα μπορεί αύριο στην εργασιακή αρένα να φέρεται με τον ίδιο τρόπο και να τη γλυτώνει με μια απλή παρατήρηση ή στην χειρότερη με μια απουσία ..που στο τέλος θα σβηστεί γιατί είναι κρίμα να μείνει το παιδί.
....δεν αξίζει και σε κάποιον άλλο μαθητή που είναι συνεπής κι ενδιαφέρεται να βλέπει ότι εξισώνεται με τον αδιάφορο, τον "καλοπερασάκια", το "μάγκα" , τον "φασαριατζή" , τον "καλαμπουρτζή" κι όλες τις άλλες κρυφές ταμπέλες που βάζουμε εμείς οι εκπαιδευτικοί στα παιδιά που αντιμετωπίζουν μαθησιακές δυσκολίες για ποικίλους λόγους την ώρα που έχουμε σύλλογο ή συζητάμε πίνοντας το καφεδάκι μας στο διάλειμμα.
Και το χειρότερο από όλα αυτά είναι ότι οι μαθητές έχουν μεγαλύτερη αντίληψη από αυτή που νομίζουμε και τα καταλαβαίνουν όλα αυτά.
.....Καταλαβαίνουν ότι οι εκπαιδευτικοί τους λυπούνται, ότι αποποιούνται της ευθύνης να γαλουχήσουν τη προσωπικότητα και την νοοτροπία τους. Βλέπουν καθαρά ότι οι δάσκαλοι κι οι δασκάλες τους προτιμούν να τους βγάλουν από τη τάξη για την "καλύτερη διεξαγωγή του μαθήματος" και στο τέλος να τους βάλουν κι αυτό το ρημάδι το "δεκαράκι" και ξέρουν ότι αυτό είναι ευκολότερο από το να χτυπήσουν τη ρίζα του προβλήματος και να ενσκύψουν στις αιτίες των μαθησιακών τους δυσκολιών.
....πίσω από τα παράξενα κουρέματα, τα σκουλαρίκια, τα παντελόνια με το καβάλο στο γόνατο και την στάση του "άνετου" ,τα παιδιά αυτά έχουν καταλάβει ότι το εκπαιδευτικό σύστημα τους έχει προδώσει και τους έχει στείλει σε ένα σχολείο που μαζεύει όλους αυτούς που δεν κατάφερε να ενσωματώσει .......και το χειρότερο είναι ότι ξέρουν πως κι οι δάσκαλοι τους έχουν παραιτηθεί, ξέρουν πια πως άμα κλαφτούν λιγάκι θα πάρουν το εισιτήριο για την επόμενη τάξη ή το "χαρτί" που λέει ότι έβγαλαν κι ένα λύκειο.
....και φυσικά , βλέποντας αυτό έχουν παραιτηθεί κι οι ίδιοι. Ύπουλα κι υποσυνείδητα έχουν αφεθεί στη τύχη τους και στη διάθεση των λίγων φιλότιμων εκπαιδευτικών για ένα καλύτερο μέλλον.
Η βαθμολογία κι η αξιολόγηση είναι μια παράξενη και δύσκολη εκπαιδευτική διαδικασία. Σίγουρα δεν είναι αυτή που καθορίζει το χαρακτήρα ενός ανθρώπου, ούτε και σημαίνει ότι ένας μαθητής του 20 είναι πιο αξιόλογος από έναν του 10. Παρόλα αυτά όμως είναι μια παιδαγωγική δράση που εάν χρησιμοποιηθεί με σύνεση είναι ικανή να αλλάξει τη στάση, συμπεριφορά και κατά συνέπεια τη νοοτροπία και το μέλλον ενός μαθητή.
Η κρυφή ικανοποίηση ενός "αδύνατου" μαθητή που συνεχώς του γίνονται παρατηρήσεις και στο τετράμηνο βλέπει συνεχώς δεκάρια, εννιάρια και δωδεκάρια, όταν κερδίσει έναν υψηλότερο βαθμό είναι μια κινητήριος δύναμη που μπορεί να αλλάξει ριζικά τη τύχη αυτού του παιδιού. Μπορεί να μη το δείχνει μπροστά στους συμμαθητές του φοβούμενος ότι θα το πουν "φλώρο" , όμως ενδόμυχα αρχίζει και νοιώθει μια περηφάνια μέσα του για κάτι που προσπάθησε κι ανταμείφθηκε.
Βέβαια ο στόχος είναι η αφύπνιση μιας προσωπικότητας κι όχι η δημιουργία ενός βαθμόθηρου κτήνους που θα κυνηγά αδίστακτα τα εικοσάρια , ξεχνώντας ότι αυτά είναι απλά ένας αριθμός σε ένα χαρτί.
Προερχόμενος κι ο ίδιος από τεχνικό λύκειο, συνειδητοποιώ στη πορεία ότι μια μεγάλη μερίδα συναδέλφων αδυνατεί να αφουγκραστεί τις ανησυχίες των παιδιών αυτών. Ευτυχώς βεβαία όχι λόγω έλλειψης ενδιαφέροντος αλλά λόγω διαφορετικής σχολικής προέλευσης. Απόφοιτοι του γενικού λυκείου κι αργότερα ενός ΑΤΕΙ ή ενός ΑΕΙ , αδυνατούν να κατανοήσουν τη στάση και τη συμπεριφορά της πλειοψηφίας ενός Τεχνικού χώρου. Αδυνατούν να καταλάβουν την ειδοποιό διάφορα μεταξύ της τιμωρίας και της συνέπειας μιας πράξης.
Ο στόχος αυτού του κειμένου δεν είναι να κατηγορηθεί κάποιος για την κατάσταση της δευτεροβάθμιας τεχνικής εκπαίδευσης. Είναι απλά μια κατάθεση απόψεων ενός ανθρώπου που αγαπάει τη δουλειά του και καλοπροαίρετα τις δημοσιοποιεί σε μια προσπάθεια αναβάθμισης της τεχνικής εκπαίδευσης.
Τα παιδιά των ΕΠΑΛ - ΕΠΑΣ δεν είναι παιδιά των φαναριών για να τους δίνουμε "δεκαράκια" για να περάσουν τη τάξη.
Δεν είναι τα κακόμοιρα παιδάκια που πρέπει εμείς να λυπηθούμε.
.....είναι οι αυριανοί τεχνίτες που θα φτιάξουν τα ηλεκτρικά στο σπίτι σας, τα υδραυλικά του εξοχικού σας, το κινητήρα του αυτοκίνητου σας, το ασανσέρ της πολυκατοικίας σας , οι αυριανοί φοιτητές των ΑΤΕΙ και των ΑΕΙ και κάποιοι από αυτούς και μελλοντικοί συνάδελφοι σας.
Δώστε τους λοιπόν την ευκαιρία να γίνουν επιτυχημένοι επαγγελματίες, αξιόλογοι τεχνίτες, περήφανοι άνθρωποι κι όχι μελλοντικοί υπάλληλοι σε σουπερμάρκετ.
Καλύτερα κάποιος μαθητής να επαναλάβει μια τάξη, χάνοντας έναν χρόνο από τη ζωή του παρά να κερδίσει έναν χρόνο και να χάσει τη ζωή του.
Η τεχνική εκπαίδευση είναι επιλογή κι όχι κατάληξη.
Τζελέπης Δημήτρης
εκπαιδευτικός ηλεκτρολογίας.
