το συγκεκριμένο θέμα και κυρίως μου έδωσε τη δυνατότητα να συνεχίσω από εκεί που το άφησε, παραθέτοντας κάποιες προτάσεις για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος, χωρίς να χρειάζεται να εκφράσω αναλυτικά τους προβληματισμούς μου και την προσωπική μου θέση, εφόσον αυτά εκφράζονται μέσα από το δικό του άρθρο.
Θα ξεκινήσω, λοιπόν, με μία φράση από το άρθρο του αγαπημένου Αντώνη: «H χρησιμότητα της ύπαρξης ενός τελευταίου, απολύτως ελεύθερου, ακόμα και ανεξέλεγκτου αν θέλετε, μέσου, ειδικά στην εποχή μας, είναι πολύ πιο σημαντική από όλα τα προβλήματα που αυτή η ανεξέλεγκτη ελευθερία συνεπάγεται».
Όσες συκοφαντίες κι αν υπάρχουν, είτε επώνυμες είτε ανώνυμες, η απόλυτη ελευθερία έκφρασης δίνει τη δυνατότητα στο συκοφαντημένο να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Διαφορετικά, ποιοί είναι αυτοί που θα κρίνουν αν ένα άρθρο, μία θέση, μία ιδέα είναι επικίνδυνη, ώστε να απαγορεύσουν τη διακίνησή τους;
Και ναι, σε κάποιες περιπτώσεις η ανωνυμία είναι απαραίτητη! Για παράδειγμα, πόσο ασφαλές θα ήταν για κάποιον να αποκαλύψει επώνυμα, (ειδικά αν είναι ο ίδιος «επώνυμος», οπότε η γνώμη του έχει βαρύτητα και απήχηση στον κόσμο), αποδεικτικά στοιχεία για επικείμενες εγκληματικές δράσεις των μυστικών υπηρεσιών διαφόρων χωρών;
Ας υπερασπιστούμε, λοιπόν, την ελευθερία έκφρασης και ας βρούμε τρόπους που θα καταστήσουν τον κόσμο ικανό να έχει την κριτική σκέψη που χρειάζεται, ώστε να είναι σε θέση να αξιολογεί την αξιοπιστία των διαφόρων πηγών.
Η κριτική σκέψη θεωρώ ότι πρέπει να καλλιεργείται από μικρή ηλικία. Θα πρότεινα από το Γυμνάσιο, αν όχι από το Δημοτικό. Συγκεκριμένα, λοιπόν, προτείνω την εισαγωγή δύο μαθημάτων για την επίτευξη αυτού του σκοπού. Το μάθημα της Κοινωνικής Ψυχολογίας και το μάθημα της αξιολόγησης πηγών.
Θα ξεκινήσω από το δεύτερο. Πρόσφατα έλαβα ένα email με τίτλο «Κυκλοφορεί στο ίντερνετ μόλις πληκτρολογήσεις 1821». Στο email αυτό αναφέρονταν τα υποτιθέμενα εγκλήματα των Ελλήνων κατά των Τούρκων την περίδο της τουρκοκρατίας, καθώς και τα υποτιθέμενα ψέματα που έχουν καταγραφεί από τους ιστορικούς, με τρόπο ιδιαίτερα επιθετικό προς την Ελληνική πλευρά. Ανεξάρτητα από το αν υπήρχαν αλήθειες σε αυτά ή όχι (αν και κρίνοντας από τα πρώτα που διάβασα ήταν εμφανές ότι η πρόθεση ήταν η προπαγάνδα), δεν υπήρχε καμία παραπομπή μετά από όλο αυτό το «κατεβατό» σε κάποια πηγή, ώστε να μπορεί ο αναγνώστης να διασταυρώσει τις πληροφορίες. Ένας άνθρωπος, λοιπόν, που από παιδί έχει διδαχτεί τη σημασία των πηγών για την υποστήριξη της εγκυρότητας γεγονότων και θέσεων, όπως γίνεται σε άλλες χώρες (π.χ. Αμερική και Αγγλία), θα είναι σε θέση να αμφισβητήσει μία τέτοιου είδους πληροφόρηση.
Όσον αφορά στην Κοινωνική Ψυχολογία, θεωρώ ότι είναι ο κλάδος της Ψυχολογίας που «ανοίγει το μυαλό και τα μάτια». Σου διδάσκει πώς οργανώνεται και λειτουργεί η προπαγάνδα, πώς λειτουργεί η ψυχολογία της μάζας και του κάθε ατόμου μέσα σε αυτή, πώς οι δύσκολες οικονομικο-πολιτικο-κοινωνικές συγκυρίες γίνονται συνθήκες εκμετάλλευσης στα χέρια των εχόντων την εξουσία – ώστε να δημιουργήσουν αποδιοπομπαίους τράγους και να συσπειρώσουν τον κόσμο απέναντι στους «εχθρούς του έθνους» – πώς μέσα από αυτές τις διαδικασίες γίνονται αποδεκτά ή ακόμα και επιθυμητά οργανωμένα εγκλήματα…Βλέπε Ναζιστική Γερμανία…
Ο συνδυασμός αυτών των μαθημάτων, λοιπόν, θα μπορούσε να δώσει τη θεωρητική και ιστορική γνώση και να συνοδευτεί με τη μελέτη και το σχολιασμό διαφόρων κειμένων/άρθρων από τους μαθητές με τη βοήθεια των εκπαιδευτικών, με στόχο την αξιολόγηση της αξιοπιστίας τους, της ανάγνωσης «πίσω από τις λέξεις», της παρατήρησης του «βάθους» της εικόνας, του αφουγκρασμού της φωνής και τελικά την αναγνώριση των κρυμμένων μηνυμάτων.
Με την καλλιέργεια της κριτικής σκέψης στον άνθρωπο από μικρή ηλικία θεωρώ ότι μπορούμε να υπερασπιστούμε την απόλυτη ελευθερία, χωρίς να κινδυνεύουμε από αυτή…
Θα ξεκινήσω, λοιπόν, με μία φράση από το άρθρο του αγαπημένου Αντώνη: «H χρησιμότητα της ύπαρξης ενός τελευταίου, απολύτως ελεύθερου, ακόμα και ανεξέλεγκτου αν θέλετε, μέσου, ειδικά στην εποχή μας, είναι πολύ πιο σημαντική από όλα τα προβλήματα που αυτή η ανεξέλεγκτη ελευθερία συνεπάγεται».
Όσες συκοφαντίες κι αν υπάρχουν, είτε επώνυμες είτε ανώνυμες, η απόλυτη ελευθερία έκφρασης δίνει τη δυνατότητα στο συκοφαντημένο να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Διαφορετικά, ποιοί είναι αυτοί που θα κρίνουν αν ένα άρθρο, μία θέση, μία ιδέα είναι επικίνδυνη, ώστε να απαγορεύσουν τη διακίνησή τους;
Και ναι, σε κάποιες περιπτώσεις η ανωνυμία είναι απαραίτητη! Για παράδειγμα, πόσο ασφαλές θα ήταν για κάποιον να αποκαλύψει επώνυμα, (ειδικά αν είναι ο ίδιος «επώνυμος», οπότε η γνώμη του έχει βαρύτητα και απήχηση στον κόσμο), αποδεικτικά στοιχεία για επικείμενες εγκληματικές δράσεις των μυστικών υπηρεσιών διαφόρων χωρών;
Ας υπερασπιστούμε, λοιπόν, την ελευθερία έκφρασης και ας βρούμε τρόπους που θα καταστήσουν τον κόσμο ικανό να έχει την κριτική σκέψη που χρειάζεται, ώστε να είναι σε θέση να αξιολογεί την αξιοπιστία των διαφόρων πηγών.
Η κριτική σκέψη θεωρώ ότι πρέπει να καλλιεργείται από μικρή ηλικία. Θα πρότεινα από το Γυμνάσιο, αν όχι από το Δημοτικό. Συγκεκριμένα, λοιπόν, προτείνω την εισαγωγή δύο μαθημάτων για την επίτευξη αυτού του σκοπού. Το μάθημα της Κοινωνικής Ψυχολογίας και το μάθημα της αξιολόγησης πηγών.
Θα ξεκινήσω από το δεύτερο. Πρόσφατα έλαβα ένα email με τίτλο «Κυκλοφορεί στο ίντερνετ μόλις πληκτρολογήσεις 1821». Στο email αυτό αναφέρονταν τα υποτιθέμενα εγκλήματα των Ελλήνων κατά των Τούρκων την περίδο της τουρκοκρατίας, καθώς και τα υποτιθέμενα ψέματα που έχουν καταγραφεί από τους ιστορικούς, με τρόπο ιδιαίτερα επιθετικό προς την Ελληνική πλευρά. Ανεξάρτητα από το αν υπήρχαν αλήθειες σε αυτά ή όχι (αν και κρίνοντας από τα πρώτα που διάβασα ήταν εμφανές ότι η πρόθεση ήταν η προπαγάνδα), δεν υπήρχε καμία παραπομπή μετά από όλο αυτό το «κατεβατό» σε κάποια πηγή, ώστε να μπορεί ο αναγνώστης να διασταυρώσει τις πληροφορίες. Ένας άνθρωπος, λοιπόν, που από παιδί έχει διδαχτεί τη σημασία των πηγών για την υποστήριξη της εγκυρότητας γεγονότων και θέσεων, όπως γίνεται σε άλλες χώρες (π.χ. Αμερική και Αγγλία), θα είναι σε θέση να αμφισβητήσει μία τέτοιου είδους πληροφόρηση.
Όσον αφορά στην Κοινωνική Ψυχολογία, θεωρώ ότι είναι ο κλάδος της Ψυχολογίας που «ανοίγει το μυαλό και τα μάτια». Σου διδάσκει πώς οργανώνεται και λειτουργεί η προπαγάνδα, πώς λειτουργεί η ψυχολογία της μάζας και του κάθε ατόμου μέσα σε αυτή, πώς οι δύσκολες οικονομικο-πολιτικο-κοινωνικές συγκυρίες γίνονται συνθήκες εκμετάλλευσης στα χέρια των εχόντων την εξουσία – ώστε να δημιουργήσουν αποδιοπομπαίους τράγους και να συσπειρώσουν τον κόσμο απέναντι στους «εχθρούς του έθνους» – πώς μέσα από αυτές τις διαδικασίες γίνονται αποδεκτά ή ακόμα και επιθυμητά οργανωμένα εγκλήματα…Βλέπε Ναζιστική Γερμανία…
Ο συνδυασμός αυτών των μαθημάτων, λοιπόν, θα μπορούσε να δώσει τη θεωρητική και ιστορική γνώση και να συνοδευτεί με τη μελέτη και το σχολιασμό διαφόρων κειμένων/άρθρων από τους μαθητές με τη βοήθεια των εκπαιδευτικών, με στόχο την αξιολόγηση της αξιοπιστίας τους, της ανάγνωσης «πίσω από τις λέξεις», της παρατήρησης του «βάθους» της εικόνας, του αφουγκρασμού της φωνής και τελικά την αναγνώριση των κρυμμένων μηνυμάτων.
Με την καλλιέργεια της κριτικής σκέψης στον άνθρωπο από μικρή ηλικία θεωρώ ότι μπορούμε να υπερασπιστούμε την απόλυτη ελευθερία, χωρίς να κινδυνεύουμε από αυτή…
Ανθή Μπελλέ
*Η Ανθή Μπελλέ είναι σύμβουλος ψυχικής υγείας και ειδικεύεται στη Γνωσιακή Αναλυτική Ψυχοθεραπεία
*Η Ανθή Μπελλέ είναι σύμβουλος ψυχικής υγείας και ειδικεύεται στη Γνωσιακή Αναλυτική Ψυχοθεραπεία
aixmi.gr
