Τα βασικά «γρανάζια» στο βιολογικό ρολόι των θηλαστικών είναι μια σειρά γονιδίων, των οποίων η έκφραση (λειτουργία) αυξομειώνεται περιοδικά στη διάρκεια του 24ωρου. Σε γενικές γραμμές, οι χρονικές στιγμές που κοιμόμαστε και ξυπνάμε συμπίπτουν με την κορύφωση της έκφρασης αυτών των γονιδίων.
Αυτοί οι κιρκαδικοί ρυθμοί, όπως είναι γνωστό επιστημονικά το βιολογικό ρολόι, τείνουν να αλλάζουν με την πάροδο των δεκαετιών. Το γιατί συμβαίνει αυτό παραμένει όμως εν πολλοίς άγνωστο.
Αναζητώντας μια απάντηση, η ομάδα του Στίβεν Μπράουν στο Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης πειραματίστηκε με καλλιεργημένα κύτταρα δέρματος, τα οποία έχουν κι αυτά κιρκαδικούς ρυθμούς. Τα κύτταρα αυτά καλλιεργούνται κανονικά σε ορό από αίμα αγελάδων.
Για τις ανάγκες του πειράματος, οι ερευνητές πήραν δερματικά κύτταρα εικοσάρηδων και τα καλλιέργησαν σε ορό από αίμα εξηντάρηδων. Όπως διαπιστώθηκε, τα «νεαρά» κύτταρα άρχισα να ακολουθούν τους κιρκαδικούς ρυθμούς των ηλικιωμένων.
Το συμπέρασμα είναι ότι κάποια ορμόνη ή άλλη αδιευκρίνιστη ουσία του ορού επηρεάζει τους κιρκαδικούς ρυθμούς.
«Ένα γονίδιο, του οποίου η έκφραση κορυφωνόταν σε μια συγκεκριμένη ώρα στα κύτταρα από νεαρά άτομα, μπορεί να έφτανε στην κορύφωση δύο ώρες νωρίτερα, παρουσία του ορού από πιο ηλικιωμένα άτομα» εξηγεί ο Δρ Μπράουν στο MyHealthNewsDaily.com.
«Η "συμπεριφορά" των κυττάρων αλλάζει [...] Αυτό που το κύτταρο κάνει κανονικά μια συγκεκριμένη ώρα της ημέρας, αρχίζει να γίνεται κάποια άλλη ώρα» προσθέτει.
Ο ερευνητής παραδέχεται πάντως ότι μπορεί να υπάρχουν κι άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν τους κιρκαδικούς ρυθμούς. Για παράδειγμα, οι ηλικιωμένοι περνούν λιγότερο χρόνο στη λιακάδα των εξωτερικών χώρων, γεγονός που μπορεί να μειώνει την παραγωγή μελατονίνης, μιας ορμόνης που συμμετέχει στη ρύθμιση του βιολογικού ρολογιού.
Η έρευνα δημοσιεύεται στο Proceedings of the National Academy of Sciences.
Newsroom ΔΟΛ
