Ωστόσο, εκείνοι που επιμένουν, είτε συστήνοντας μια νέα εταιρεία είτε προχωρώντας σε αναδιάρθρωση της υφιστάμενης, μπορούν να γίνουν εξίσου επιτυχημένοι με τους επιχειρηματίες που δεν έχουν χρεοκοπήσει ποτέ.
Αυτό είναι το συμπέρασμα μιας νέας έκθεσης που δημοσιεύτηκε από την Υπηρεσία Μικρών Επιχειρήσεων (SBA) των ΗΠΑ με τίτλο «Μετά την πτώχευση: ο πτωχευτικός κώδικας προσφέρει την ευκαιρία για μια νέα αρχή στους επιχειρηματίες;» Η έρευνα διεξήχθη από την Aparna Mathur του Αμερικανικού Ινστιτούτου Δημόσιας Πολιτικής (AEI), ενός συντηρητικού think-tank με έδρα την Ουάσιγκτον.
Η Mathur, η οποία ειδικεύεται στην οικονομική έρευνα των μικρών επιχειρήσεων, των πτωχεύσεων και της φορολογικής πολιτικής, μίλησε πρόσφατα στην αρθογράφο της στήλης Smart Answers Karen E. Klein. Στη συνέχεια ακολουθούν επιμελημένα αποσπάσματα της συνέντευξης αυτής.
Karen E. Klein: Γιατί αποφασίσατε να ερευνήσετε τις μικρές επιχειρήσεις που είχαν κηρύξει πτώχευση;
Aparna Mathur: Είχα μελετήσει τις πτωχεύσεις και τις μικρές επιχειρήσεις όταν έκανα το διδακτορικό μου. Διαπίστωσα ότι κανείς δεν είχε ερευνήσει τις επιχειρήσεις που στο παρελθόν είχαν πτωχεύσει και με ενδιέφερε να μάθω πώς τα πήγαιναν σε σχέση με αυτές που δεν είχαν χρεοκοπήσει.
Πώς διεξήγατε την έρευνα;
Άντλησα στοιχεία από την Εθνική Έρευνα Οικονομικών Στοιχείων των Μικρών Επιχειρήσεων που διεξήχθη από το διοικητικό συμβούλιο της Federal Reserve το 1993, το 1998 και το 2003. Η έρευνα αφορά επιχειρήσεις που απασχολούν λιγότερους από 500 υπαλλήλους και περιέχει στοιχεία για την κερδοφορία, διάφορα ζητήματα που αντιμετωπίζουν οι εταιρείες και δημογραφικά στοιχεία για τους ιδιοκτήτες τους.
Η έρευνα ρωτά εάν οι επιχειρηματίες έχουν καταθέσει αίτηση πτώχευσης κατά την τελευταία επταετία. Τα στοιχεία δεν είναι πολύ ακριβή γιατί δεν γνωρίζουμε πότε ακριβώς κατατέθηκε η αίτηση. Όμως διαπίστωσα ότι σε κάθε μία από τις τρεις έρευνες το ποσοστό των επιχειρήσεων που δήλωσαν ότι στο παρελθόν είχαν χρεοκοπήσει κυμαίνεται μεταξύ 2% και 2,8%.
Επομένως συγκρίνατε τις επιχειρήσεις που είχαν δηλώσει πτώχευση με εκείνες που δεν είχαν χρεοκοπήσει;
Ακριβώς. Αυτό που διαπίστωσα ήταν ότι το σύστημα πτωχεύσεων κάνει αρκετά καλή δουλειά σε ότι αφορά τη δυνατότητα των επιχειρήσεων να ανακάμψουν μετά από μια χρεοκοπία. Λόγου χάρη, δεν εντόπισα σημαντικές διαφορές ανάμεσα στις δύο ομάδες που συνέκρινα σε κανένα από τα βασικά χαρακτηριστικά που αφορούν τις μικρές επιχειρήσεις: την κερδοφορία, το μέγεθος της επιχείρησης βάσει του αριθμού των απασχολούμενων ατόμων, τις ταμιακές ροές, το κόστος ασφάλισης υγείας και τη φορολογία.
Οι επιχειρήσεις που έως και επτά χρόνια πριν είχαν καταθέσει αίτηση πτώχευσης ήταν εξίσου μεγάλες και εξίσου επικερδείς με τις επιχειρήσεις που δεν είχαν χρεοκοπήσει κατά το ίδιο χρονικό διάστημα.
Σίγουρα όμως θα είχαν κάποιες αρνητικές επιπτώσεις, έτσι δεν είναι;
Οι επιχειρήσεις που στο παρελθόν είχαν πτωχεύσει είχαν 12% λιγότερες πιθανότητες να λάβουν έγκριση χορήγησης δανείου, ενώ τα επιτόκια με τα οποία δανείζονταν ήταν περίπου 1% έως 1,6% υψηλότερα σε όλα τα είδη χρηματοδότησης, συμπεριλαμβανομένων των εμπορικών πιστώσεων και των πιστωτικών καρτών.
Οι επιχειρηματίες που είχαν κηρύξει πτώχευση είχαν σχεδόν 16% περισσότερες πιθανότητες να δηλώσουν ότι δεν θα υπέβαλλαν καν αίτηση χορήγησης δανείου, γεγονός που υποδηλώνει ότι καλλιεργούμε μια τάξη αποθαρρυμένων οφειλετών οι οποίοι θεωρούν μάταιη την επιδίωξη χορήγησης ενός επαγγελματικού δανείου, πιθανόν επειδή έχουν ήδη λάβει πολλές απορριπτικές απαντήσεις.
Τι συμπέρασμα βγάζετε εσείς από αυτό;
Σε κάνει να αναρωτιέσαι εάν ο στόχος της δεύτερης ευκαιρίας επιτυγχάνεται πλήρως. Φαίνεται ότι αυτές οι μικρές επιχειρήσεις δεν ορθοποδούν τόσο γρήγορα όσο θα ήθελε το σύστημα των πτωχεύσεων, κι αυτό γιατί η αντίδραση της αγοράς είναι η αύξηση του κόστους δανεισμού και της αποστροφής κίνδυνου για το δανεισμό τους.
Παρόλα αυτά, φαίνεται ότι με το πέρασμα του χρόνου οι πρώην χρεοκοπημένες επιχειρήσεις ξεπερνούν τα εμπόδια. Πώς τα καταφέρνουν;
Από τη στιγμή που δεν βλέπουμε μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην κερδοφορία και το μέγεθός τους, μπορεί να στρέφονται προς μη παραδοσιακούς τρόπους χρηματοδότησης. Παραδείγματος χάρη, εάν δεν έχουν πρόσβαση στις αγορές δανεισμού και δεν διαθέτουν μετοχικό κεφάλαιο, οι εταιρείες venture capital μπορεί να είναι περισσότερο διατεθειμένες να τις χρηματοδοτήσουν, εφόσον πιστεύουν σε αυτές.
Το φαινόμενο της «κατά συρροή» επιχειρηματικότητας είναι πάρα πολύ διαδεδομένο στις ΗΠΑ. Οι επιχειρηματίες ξεκινούν και αποτυγχάνουν ξανά και ξανά και πολλοί από αυτούς με τον έναν ή τον άλλον τρόπο τελικά τα καταφέρνουν.
Πώς προκύπτει η ιδέα της πτώχευσης ως ευκαιρία για μια «νέα αρχή»;
Η οικεία νομοθεσία διευκολύνει την πτωχευτική διαδικασία και επιτρέπει σε άτομα και εταιρείες να ανακάμψουν. Παραδείγματος χάρη, οι περισσότερες ατομικές επιχειρήσεις υποβάλλουν αίτηση για προσωπική πτώχευση, δυνάμει του Κεφαλαίου 7 του Πτωχευτικού Κώδικα. Πολλές πολιτείες προβλέπουν γενναιόδωρες εξαιρέσεις ώστε τα περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη (όπως τα αυτοκίνητα, τα κοσμήματα και άλλα προσωπικά είδη) να μην χρησιμοποιούνται για την αποπληρωμή των χρεών της επιχείρησής του. Ορισμένες πολιτείες, όπως η Φλόριντα και το Τέξας, έχουν απεριόριστες εξαιρέσεις σε ότι αφορά τις κατοικίες. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη κι αν ένας οφειλέτης έχει ένα σπίτι αξίας ενός εκατομμυρίου δολαρίων, δεν είναι υποχρεωμένος να το χρησιμοποιήσει για την αποπληρωμή των χρεών της εταιρείας του.
Τα Κεφάλαια 11 και 13 του Πτωχευτικού Κώδικα ρυθμίζουν την αναδιάρθρωση, επιτρέποντας την κατάρτιση ενός προγράμματος εξόφλησης και τη συνέχιση της λειτουργίας της επιχείρησης. Και σε αυτήν την περίπτωση το ύψος του χρέους που μπορεί να εξαιρεθεί είναι σημαντικό – ομοίως με το Κεφάλαιο 7 του Κώδικα.
Σε τι διαφέρει το αμερικανικό σύστημα πτωχεύσεων από άλλες χώρες;
Οι ευρωπαϊκές χώρες καθώς και η Ιαπωνία είναι πολύ πιο αυστηρές σε ότι έχει να κάνει με την πτώχευση. Παραδείγματος χάρη, στις ΗΠΑ η κήρυξη πτώχευσης είναι απόλυτα οικειοθελής. Ένας επιχειρηματίας αποφασίζει αυτοπροαίρετα εάν θα κλείσει την επιχείρησή του, εφόσον δεν πηγαίνει καλά και μπορεί να καταθέσει αίτηση πτώχευσης ακόμη κι αν διαθέτει ενεργητικό. Στην Ευρώπη η χρεοκοπία είναι περισσότερο αναγκαστική διαδικασία. Είναι κάτι που σου επιβάλλεται από τους πιστωτές σου.
Επιπλέον, στις χώρες αυτές η χρεοκοπία συνοδεύεται από μεγαλύτερο στίγμα και το επιχειρηματικό κλίμα δεν είναι τόσο δυναμικό γιατί υπάρχει μικρότερη διάθεση για ανάληψη κινδύνων. Οι επιχειρηματίες γνωρίζουν ότι εάν αποτύχουν δεν έχουν πολλές πιθανότητες για μια δεύτερη ευκαιρία, καθώς οι αγορές και οι άνθρωποι στρέφονται εναντίον τους.
Επομένως οι πτωχευτικοί νόμοι που σε πολλές πολιτείες θεωρούνται ευνοϊκοί για τους οφειλέτες έχουν θετική επίδραση στην επιχειρηματικότητα;
Ναι, έτσι είναι. Φυσικά υπάρχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Το θετικό είναι ότι ενθαρρύνεται η είσοδος στις επιχειρήσεις. Από την άλλη πλευρά, το κόστος εμφανίζεται υψηλότερο στις πολιτείες με ευνοϊκές πτωχευτικές ρυθμίσεις, καθώς οι πιστωτές τείνουν να επιβάλλουν υψηλότερα επιτόκια και οι πιστώσεις είναι εν γένει πιο περιορισμένες.
http://bankwars.blogspot.com/2011/04/blog-post_8452.html
