Αφορμή και αιτία, η επιβολή του μνημονίου και των απεχθών προς την πλειοψηφία υψηλών φορολογιών, καθώς και άλλων μέτρων. Είναι λοιπόν επιχείρημα όλων αυτών που κάνουν λόγο για άμεση δημοκρατία, πως η δημοκρατία θα έπρεπε να είναι όσο το δυνατόν πιο λαική, να αποφασίζει δηλαδή όσο το δυνατόν περισσότερο η βάση.
Τα επιχειρήματα είναι σωστά. Ποιος ψήφισε τον Γ.Παπανδρέου για να αυξήσει τη φορολογία στο 40%, για να μειώσει τα κονδύλια σε υγεία, παιδεία, ειδικά τη στιγμή που αυτός διακήρυττε ότι λεφτά υπάρχουν; Η απάντηση είναι μάλλον ομόφωνη και είναι αρνητική.
Μία πρόταση είναι η τακτική διενέργεια δημοψηφισμάτων. Άλλωστε, πολλές προηγμένες σε πολιτικό πολιτισμό χώρες εφαρμόζουν σε τακτά διαστήματα δημοψηφίσματα. Στην Ελβετία, κάθε φορά που προτείνεται αλλαγή του συντάγματος, λαμβάνει χώρα δημοψήφισμα. Δημοψήφισμα επίσης μπορεί να ζητηθεί και σε κάθε σημαντικό νόμο του κράτους που ψηφίζεται. Στη Δανία, δημοψήφισμα γίνεται κάθε φορά που πρέπει να ενσωματωθεί μια ευρωπαική συνθήκη. Ας εξαιρέσουμε πως αρκετοί διακεκριμένοι πολιτικοί, έχουν ταχθεί κατά των δημοψηφισμάτων. Άλλωστε, ποιος αρνείται πως ο λαός εύκολα μπορεί να γείρει προς μία απάντηση ή άλλη, οι ψηφοφόροι εύκολα μπορούν να οδηγηθούν σε απόφαση χωρίς προσεκτική σκέψη, ή ότι δεν είναι επαρκώς ενημερωμένοι για τη λήψη αποφάσεων σχετικά με περίπλοκα ή τεχνικά θέματα. Επίσης, οι ψηφοφόροι μπορεί να επηρεάζονται από ισχυρές προσωπικότητες, προπαγάνδα και δαπανηρές διαφημιστικές εκστρατείες. Δεν είναι τυχαίο πως ίσως ο μεγαλύτερος δικτάτορας του 20ου αιώνα, Αδόλφος Χίτλερ εφάρμοσε τακτικά δημοψηφίσματα στις εγκληματικές θητείες του ως καγκελάριος της Γερμανίας. Εντούτοις, δε γίνεται παρά να αναγνωρίσουμε την πρόοδο της δημοκρατίας προς τη βάση των πολιτών σε αυτές τις χώρες, έτσι όπως τα δημοψηφίσματα λαμβάνουν χώρα στις μέρες μας, και πως οι αποφάσεις των δημοψηφισμάτων, οδηγούν κατά κανόνα σε κατεύθυνση ανεκτικότητας του διαφορετικού και ελευθερίας ατομικής επιλογής(βλέπε χρήση μαλακών εξαρτησιογόνων ουσιών, σύμφωνο συμβίωσης και άλλα).
Η αμεσοδημοκρατία όμως, δεν έχει στοιχείο της τα δημοψηφίσματα, όσο τη λήψη αποφάσεων από μικρές πληθυσμιακές ομάδες, κάτι σαν τους φοιτητικούς συλλόγους των πανεπιστημίων της χώρας (και εδώ ξεκινούν τα ωχ).
Ας πούμε λοιπόν, ότι χωρίζουμε τους Αμπελόκηπους, σε ομάδες των 2000 περίπου κατοίκων, ανά περιοχή. Οι ομάδες αυτές, σε τακτικές συνελεύσεις θα αποφασίζουν για το μέλλον της γειτονιάς, για τυχόν αλλαγή στη διαρρύθμιση των δρόμων και πεζοδρομίων, για προτάσεις ανάπλασης του δασικού πλούτου, για επιβολή κανονισμών κοινής ησυχίας ή οργάνωση επιτροπών πολιτιστικών εκδηλώσεων των επιτροπών αυτων για προαγωγή της διαφορετικότητας και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του καθενός, του πολιτισμού και της παιδείας γενικότερα. Ακόμα, η γενική αυτή συνέλευση θα αποφασίζει και για πρακτικές επιμόρφωσης των κατοίκων, βελτίωσης της επιστημονικής γνώσης αλληλεπίδρασης μεταξύ των γειτονιών της εκάστοτε περιοχής. Ας αφήσουμε κατά μέρος το ότι αυτοί οι ιδιότυποι τοπικοί σύλλογοι αυτοδιοίκησης θα πρέπει να οργανώνονται και μεταξύ τους για πιο κοστοβόρα ζητήματα, όπως μεγάλοι δρόμοι, συγκοινωνίες, πηγές ενέργειας, απορρίμματα και άλλα πολλά, καθώς και το πώς θα γίνεται (με εκλελεγμένους αντιπροσώπους ή πάλι με αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες).
Έχοντας πικρή (αν και μικρή) πείρα, από τις φοιτητικές γενικές συνελεύσεις, οι συνελεύσεις των τοπικών συλλόγων αυτοδιοίκησης θα έχουν πολλή πλάκα, και πλακέ αποτελέσματα. Οι αποφάσεις θα ευνοούν χθόνια συμφέροντα, ο λαικισμός θα πέφτει σύννεφο σε βαθμό που ούτε σε προεκλογικη ΛΑΟΣ δεν έχει κάποιος συναντήσει και μεγάλη ομάδα των πολιτών θα λέει όχι σε όλα, απορρίπτοντας το γενικό καλό για χάριν του βολεμένου ειδικού (βλέπε αποφάσεις συνδικαλιστικών οργάνων ΔΕΗ-ΕΥΔΑΠ-ΔΕΚΟ-ΕΛΠΕ-ΚαιΛίγαΛέω). Έτσι, παρά την οριζόντια δομή των συμμετεχόντων δεν αποκλείεται και η λήψη κακών εν γένει αποφάσεων (βλέπε και εδώ. Σε μια συνέλευση όπου η απόφαση μείωση κάποιων επιδομάτων λόγου χάριν, για καλυτέρευση της εκπαίδευσης θα δέχεται σφόδρα κριτική λόγω του φαινομένου του όχλου, η αντίθετη άποψη θα καταδικάζεται ως αιρετική και αντιλαική (ενώ κάθε άλλο) και εν τέλει θα φιμώνεται.
Βρίσκω εντούτοις, τον εαυτό μου σύμφωνο με πολλές τρέχουσες κινήσεις αυτοοργάνωσης. Πρόκειται για ομάδες από ακτιβιστές, άνθρωποι με τα καλά τους και τα κακά τους, με αλλότρια κίνητρα ή και όχι, που στο αποτέλεσμα βελτιώνουν την εικόνα της πόλης, οπτικά και κοινωνικά, λιθαράκι λιθαράκι. Είμαι σίγουρος πως τα πολύ σημαντικά εθνικά και οικονομικά ζητήματα τους αφορούν κι αυτά, αλλά πράττουν αυτό που μπορούν, στο μέτρο που μπορούν. Και το κυριότερο, πρόκειται για κινήματα που συνυπάρχουν με τα κόμματα, με έναν ακομμάτιστο χαρακτήρα, άρα όλοι όσοι είναι εκεί για τη φώτο..ατύχησαν. Δε θα βρουν ευκολόπιστους ψηφοφόρους, ούτε επίδοξους κηπουρούς δημοσίου του ανύπαρκτου κήπου του Ευαγγελισμού. Και γι αυτό δε θα σαπίσουν κι εύκολα.
Οι αποφάσεις της πολιτικής του σήμερα, είναι αναγκαίο να παίρνονται όσο περισσότερο από τη βάση. Τα δημοψηφίσματα είναι μια αρχή. Ο ανοικτός κοινοβουλευτικός έλεγχος διαδικτυακά, η συνέχεια. Η ηλεκτρονική ψηφοφορία, όχι και τόσο μακριά. Αλλά η αμεσοδημοκρατία, δύσκολα θα έλυνε τα προβλήματα παρέμβασης των πολιτών στην κοινωνία. Όσοι πράγματι ενδιαφέρονται, έχουν και τρόπο και διέξοδο πράξης. Το θέμα είναι να γιγαντωθούν αυτές οι κινήσεις, που ίσως να αποτελέσουν προπομπό και για μια νέου είδους πολιτική – αυτή της κοινωνίας του πράττειν και όχι -μόνο- διαδηλώνειν.
ΥΓ. Το άρθρο το έχω στα σκαριά εδώ και κάτι μέρες, αλλά πιστεύω πως η επίθεση στο νομπελίστα για το DNA J.Watson, της δίνει και τον επίκαιρο τόνο που της έλειπε.
http://yiotisthoughts.wordpress.com/
