gr για τη Δασική Προστασία και την Προσαρμογή των Δασών στην Κλιματική Αλλαγή.
του Κρίτων Αρσένη*
Την περασμένη εβδομάδα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υιοθέτησε μια πολύ σημαντική έκθεση για τη Δασική Προστασία και την Προσαρμογή των δασών στην Κλιματική Αλλαγή. Πρόκειται για την επίσημη θέση του ΕΚ ενόψει της αναθεώρησης της δασικής στρατηγικής της ΕΕ, της αναθεώρησης της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, αλλά και της καθιέρωσης στρατηγικής για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.
Τα δάση και οι δασικές εκτάσεις αντιπροσωπεύουν πάνω από το 42% του συνόλου της επιφάνειας της ΕΕ, προσφέροντας πόρους, όπως η ξυλεία και η βιομάζα, αλλά και ανεκτίμητες οικοσυστημικές υπηρεσίες: φιλτράρουν τον αέρα που αναπνέουμε, αποτρέπουν τη διάβρωση και εμπλουτίζουν τα έδαφη, παρέχουν καθαρό νερό, πολύτιμο γενετικό υλικό και ρυθμίζουν το κλίμα, αποτελώντας καίριο σύμμαχο μας στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Σήμερα, τα δάση της Ευρώπης απειλούνται με διαφορετικούς τρόπους από την Κλιματική Αλλαγή. Στον ευρωπαϊκό νότο, τα δάση μας απειλούνται από την ξηρασία και τις πυρκαγιές. Όμως, η άνοδος της θερμοκρασίας αυξάνει τον κίνδυνο πυρκαγιάς και σε ολόκληρη την ηπειρωτική Ευρώπη ενώ προκαλεί απρόβλεπτες εξάρσεις επιδημιών σε όλα τα είδη δένδρων. Η έλλειψη θερινών βροχοπτώσεων επηρεάζει άμεσα την παραγωγικότητα των δασών. Τα κωνοφόρα δάση αναμένεται να μειωθούν σε έκταση και παραγωγικότητα σε ολόκληρη την ηπειρωτική Ευρώπη. Η οξιά προβλέπεται να εξαφανιστεί από τη μεσογειακή ζώνη. Στην ορεινή ζώνη, η καταπόνηση λόγω ξηρασίας επηρεάζει την ανάπτυξη και τη ζωτικότητα όλων των σημαντικών ειδών δένδρων. Η παραγωγή δασικών προϊόντων εκτός της ξυλείας, όπως είναι τα μανιτάρια, ο φελλός και τα βότανα, πρόκειται να μειωθεί δραστικά σε ολόκληρη την Ευρώπη. Για τα βόρεια δάση, οι επιπτώσεις από την εξάπλωση παθογόνων οργανισμών, λόγω της επέκτασής τους προς βορρά παραμένουν απροσδιόριστες. Απαιτούνται λοιπόν προσαρμοσμένες τοπικά απαντήσεις σε μια κοινή κρίση.
Η ενίσχυση της ανθεκτικότητας όλων των οικοσυστημάτων αποτελεί την αποτελεσματικότερη από πλευράς κόστους απάντηση στην κλιματική αλλαγή, που καλύπτει τόσο το μετριασμό όσο και την προσαρμογή. Στο πλαίσιο αυτό η οικοσυστημική προσέγγιση πρέπει να αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο για οποιαδήποτε δασική πολιτική. Ειδικά στη Μεσόγειο, θα πρέπει να επενδύσουμε στην πρόληψη των δασικών πυρκαγιών, με ενίσχυση της φυσικής ικανότητας των δασικών οικοσυστημάτων να αντεπεξέρχονται σε παρατεταμένους καύσωνες και ξηρασίες.
Εκτός από αυτό όμως, για πρώτη φορά το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητάει τη χρηματοδότηση των δημόσιων δασικών υπηρεσιών για να μπορέσουν να προβούν στις απαραίτητες ενέργειες για την προσαρμογή των δασών στην κλιματική αλλαγή. Επιπλέον ζητά την αύξηση της χρηματοδότησης των δασών από την Κοινή Αγροτική Πολιτική και την επανέναρξη της χρηματοδότησης για την πρόληψη των δασικών πυρκαγιών. Το σημαντικότερο ωστόσο, κυρίως για της χώρες του Νότου, είναι ότι ζητά ρητά τη θέσπιση 30ετούς απαγόρευσης της δόμησης σε εκτάσεις καμένες από εμπρησμό, ώστε να σταματήσει κάθε σκέψη των καταπατητών και των άνομων συμφερόντων δόμησης για την καταστροφή των δασών.
Σύμφωνα με μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αντίληψη των ευρωπαίων για τα δάση, η διατήρηση και η προστασία θεωρείται με μεγάλη διαφορά (44%) το σημαντικότερο θέμα της δασικής πολιτικής. Από την προστασία των δασών θα εξαρτηθεί η ικανότητα των κοινωνιών μας να αντέξουν τις μεγάλες αλλαγές που θα επιφέρει μεσοπρόθεσμα η κλιματική αλλαγή, και η Ευρώπη καλείται να απαντήσει άμεσα και αποτελεσματικά σ΄ αυτή τη μεγάλη πρόκληση.
*Ο Κρίτων Αρσένης είναι Ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ, συντάκτης της έκθεσης του Ευρωπαικού Κοινοβουλίου για τη Δασική Προστασία.
http://spnews.gr/index.php/apopseis/8270-arsenis
