αρχίσουν έρευνες σε Ιόνιο και Κρήτη και επειδή ως Υπουργός Βιομηχανίας (1958-1961) ασχολήθηκα πολύ με τον ορυκτό μας πλούτο, όπως αναφέρω στο Βιβλίο μου «ΚΤΙΣΤΕ… ΚΤΙΣΤΕ… ΚΤΙΣΤΕ», σελ. 255-326, αλλά και σε πρόσφατο άρθρο μου με τίτλο «Τα Οικονομικά πλεονεκτήματα της Ελλάδας στην Ε.Ε.», θα συνοψίσω τις κυριότερες δραστηριότητες του Υπουργείου μου στην προαναφερόμενη περίοδο 1958-1961.
Στην εν λόγω περίοδο έγινε αναδιοργάνωση του Υπουργείου Βιομηχανίας, η οποία περιελάμβανε τη δημιουργία:
α) Διευθύνσεως Βιοτεχνίας
β) Ίδρυση του Οργανισμού Ελληνικής Χειροτεχνίας
γ) Αναβάθμιση των Διευθύνσεων Βιομηχανίας και Μεταλλείων τις σε Γενική Διεύθυνση Βιομηχανίας και Γενική Διεύθυνση Μεταλλείων
δ) Μεταφορά του ΙΓΕΥ (σημερινού ΙΓΜΕ) από το Υπουργείο Συντονισμού στο Υπουργείο Βιομηχανίας.
Επίσης στην ίδια περίοδο το Υπουργείο Βιομηχανίας εισηγήθηκε και ψηφίστηκαν:
1. Το Ν.Δ. 4029/59 «περί αργούντων μεταλλείων», το οποίο καταρτίστηκε με βάση το πόρισμα της Επιτροπής Οικονομικού Προγραμματισμού. Πριν από το Νόμο αυτόν υπήρχαν 5.000 δηλώσεις μεταλλείων, από τις οποίες μόνο 118 ήταν υπό εκμετάλλευση ή αποτελούσαν αντικείμενο έρευνας. Η Ελλάδα είχε δηλωθεί πολλές φορές από ανιδέους και αυτό αποτελούσε εμπόδιο για την έρευνα και για την διαπίστωση του υπόγειου πλούτου της χώρας. Είχα αναφέρει στη Βουλή ότι αρτοποιός στη Λάρισα είχε 1.300 δηλώσεις Μεταλλείων.
2. Ο Ν.3948/59 για την έρευνα υδρογονανθράκων. Με την ψήφισή του έγιναν πολλές γεωτρήσεις για την ανεύρεση πετρελαίου. Ο Νόμος αυτός ήταν το πρώτο Νομοθέτημα με το οποίο ετέθησαν οι βάσεις για έρευνα και ανακάλυψη πετρελαίων σε υγρή και αέρια κατάσταση. Το Σχέδιο Νόμου καταρτίστηκε μετά από μακρά μελέτη, αφού ελήφθησαν υπόψη ξένες νομοθεσίες και οι παρατηρήσεις Γάλλου εμπειρογνώμονα, ώστε να αποτελεί το πιο σύγχρονο κείμενο του είδους του. Με την ψήφιση του Νόμου κηρύχθηκε οριστικά έκπτωτος ο επιχειρηματίας Χέλης ο οποίος είχε δικαίωμα έρευνας και εκμεταλλεύσεως για ολόκληρη τη χώρα για 100 χρόνια, βάσει συμβάσεως του 1932. Παρασχέθηκε όμως δικαίωμα στον επιχειρηματία Χέλη να συνεχίσει τις γεωτρήσεις στον Νομό Ηλείας και να ολοκληρώσει τις έρευνες, που διενεργούσε επί χρόνια στο Ηλειακό υπέδαφος βάσει των Διατάξεων του νέου Νόμου. Το δικαίωμα αυτό βάσει του ψηφισθέντος Νόμου μπορούσε να ασκηθεί: α. Με αυτεπιστασία, β. Με εκχώρηση σε τρίτους ύστερα από διεθνή Διαγωνισμό, γ. Με απευθείας σύμβαση κυρούμενη με Νόμο.
Ως προς τις Συμβάσεις και έρευνες για υδρογονάνθρακες, που έγιναν από ξένες εταιρείες επί των ημερών που ήμουν Υπουργός Βιομηχανίας και για το ΙΓΕΥ, θα αναφερθώ σε επόμενο κείμενο μου.
Από το 1956-1987 έγιναν 139 γεωτρήσεις 287.000 συνολικώς μέτρων, για τις οποίες δαπανήθηκαν 250 εκατ. Δολάρια.
Στην Καβάλα, κατόπιν προσκλήσεως του ΤΕΙ Καβάλας (Τμήμα Τεχνολογίας Πετρελαίου και Φυσικού Αερίου), ο Καθηγητής του Πολυτεχνείου Κρήτης και ομότιμος Ερευνητής της Γεωλογικής Υπηρεσίας της Καναδικής Κυβερνήσεως κ. Αντώνιος Φώσκολος έδωσε διάλεξη την 14.3.2011 με θέμα «Οικονομία και Γεωπολιτική Σημασία των βεβαιωμένων αποθεμάτων Υδρογονανθράκων της Ελλάδας και της Ανατολικής Μεσογείου» (Εφημερίδα της Καβάλας «ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ», 15.3.2011 και Εφημερίδα της Καβάλας «ΞΥΡΑΦΙ», 17.3.2011). Ο κ. Φώσκολος είπε: «Κάθε έρευνα για υδρογονάνθρακες στην ελληνική Επικράτεια σταμάτησε το 1989». Σε πολλά σημεία του Ελληνικού χώρου, δήλωσε ο κ. Φώσκολος, υπάρχουν βεβαιωμένα κοιτάσματα υδρογονανθράκων, όπως στην Ήπειρο, στο Δελφινάκι, στο Ιόνιο, υφίσταται πιστοποιημένο κοίτασμα, το οποίο είναι συνέχεια του κοιτάσματος που υπάρχει στην Αλβανία. Η Λεκάνη του Ηροδότου μοιράζεται γεωγραφικά μεταξύ Ελλάδας, Αιγύπτου, Κύπρου, Ισραήλ και Λιβάνου και κρύβει αποθέματα υδρογονανθράκων που ισοδυναμούν με την τριπλάσια παραγωγή της Αλάσκας. Οι διεθνείς πετρελαϊκοί κολοσσοί, τόνισε ο Φώσκολος, έστειλαν εκπροσώπους στο Λονδίνο σε ειδική σύσκεψη της οποίας θέμα ήταν η έρευνα και η εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων της Ανατολικής Μεσογείου. Επίσης ο κ. Φώσκολος τόνισε ότι η Ελληνική Κυβέρνηση πρέπει να κατοχυρώσει έξι «γραμμές» στην Ανατολική Μεσόγειο, οι οποίες έχουν ερευνηθεί από Νορβηγικά επιστημονικά σκάφη και φαίνεται σχεδόν βέβαιη η ύπαρξη υδρογονανθράκων.
Δύο τομείς, η ελληνόκτητη Εμπορική Ναυτιλία και ο ορυκτός μας πλούτος είναι η πλέον σημαντική και χειροπιαστή οικονομική δύναμη της Ελλάδας. Τους δύο αυτούς τομείς της οικονομίας, στους οποίους η Ελλάδα υπερτερεί των χωρών της Ε.Ε. επισήμανε ο Πρόεδρος της ΕΟΚ κ. Γκάστον Τορν με την έναρξη το 1981 της εφαρμογής της Συνθήκης Εντάξεως της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα, τονίζοντας ότι: «Η Ελλάδα μπαίνει στην Ευρώπη με 3 πλεονεκτήματα: 1) την Εμπορική της Ναυτιλία, 2) τον Ορυκτό της πλούτο και 3) το επιχειρηματικό δαιμόνιο των Ελλήνων». Η Ελληνόκτητη Εμπορική μας Ναυτιλία είναι σταθερά γιά πολλά χρόνια πρώτη στον κόσμο. Ο ορυκτός μας πλούτος είναι κατά τους FINANCIAL TIMES πολύ σημαντικός, όπως αναφέρεται στη Βιομηχανική Επιθεώρηση, Απρίλιος 1978, σελ. 257, όπου αντιγράφεται δημοσίευμα των FINANCIAL TIMES, το οποίο τονίζεται ότι: «Όταν η Ελλάδα γίνει το δέκατο μέλος της ΕΟΚ, ο εκτεταμένος ορυκτός της πλούτος θα προμηθεύσει την Κοινή Αγορά με μία μεγάλη ποικιλία πρώτων υλών, που θα συμβάλλουν στην εξασφάλιση ουσιαστικής αυτάρκειας της Κοινότητας ως προς πολλά προϊόντα». Η Ελλάδα έχει ουράνιο, νικέλιο, χρυσό, αργυρό, χρώμιο, βωξίτες, λευκόλιθο, μαγγάνιο, μικτά θειούχα και άλλα βιομηχανικά ορυκτά όπως σμύριδα, βαρυτίνη, καολίνη, περλίτη, μπενζονίτη, κίσσηρη, στεατίτη, μάρμαρα, θηραϊκή γη, γύψο, λιγνίτη, πυριτικό οξύ. Εάν αξιοποιούντο συστηματικά οι τομείς αυτοί, όπως ανέλυσα σε προηγούμενα κείμενα μου, το σημερινό Μνημόνιο δεν θα είχε επαχθείς όρους, αλλά και στον ελληνικό λαό θα αναπτύσσονται ελπίδες για το μέλλον.
Νίκος Μάρτης
Πρώην Υπουργός