Το συνεχιζόμενο θρίλερ στην πυρηνικό σταθμό της Φουκουσίμα έχει προκαλέσει διεθνείς αντιδράσεις σχετικά με το...κατά πόσον είναι ασφαλής η πυρηνική ενέργεια.
Κυβερνήσεις σε όλο τον πλανήτη επανεξετάζουν το θέμα της χρήσης της πυρηνικής ενέργειας, καθώς τα βλέμματα όλου του κόσμου είναι στραμμένα στο «θρίλερ» που βρίσκεται σε εξέλιξη στον πυρηνικό σταθμό Φουκουσίμα Νταΐτσι- μία ιστορία που φέρνει στο νου μνήμες πυρηνικών εφιαλτών όπως το Θρι Μάιλ Άιλαντ και το Τσέρνομπιλ.
Η ραδιενέργεια είναι μία λέξη που από μόνη της προκαλεί έντονους φόβους στο ευρύ κοινό- ακόμη και σε όσους δεν έχουν βιώσει τον διεθνή πανικό που είχε προκύψει λόγω των προαναφερθεισών περιστατικών, καθώς και την περίοδο της «ισορροπίας του τρόμου» μεταξύ του Συμφώνου της Βαρσοβίας και του ΝΑΤΟ, όταν το φάσμα του πυρηνικού πολέμου απειλούσε την ανθρωπότητα- ή και τις μνήμες των ατομικών πληγμάτων στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, που σηματοδότησαν το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.
Στο θέμα της Φουκουσίμα, οι υπέρμαχοι της πυρηνικής ενέργειας «βλέπουν» την απόδειξη για την αξιοπιστία της, καθώς, παρά την εξελισσόμενη κρίση, ο σταθμός «άντεξε», καθώς δεν υπήρξε μία καταστροφική ολική κατάρρευση, ακόμα και μπροστά σε ένα φυσικό φαινόμενο τέτοιας απρόβλεπτης έκτασης. Οι πολέμιοι, από την άλλη πλευρά, αντιλαμβάνονται το περιστατικό ως απόδειξη πως, όσα προληπτικά μέτρα και αν ληφθούν και όσο καλός και αν είναι ο σχεδιασμός, είναι αδύνατο να προβλεφθούν όλα τα ενδεχόμενα και οι κίνδυνοι, οπότε η πυρηνική ενέργεια δεν θα είναι ποτέ ασφαλής.
Σε πολιτικό επίπεδο, οι αντιδράσεις από όλο τον κόσμο χαρακτηρίζονται από ανησυχία και φόβο: η ελβετική κυβέρνηση αντέδρασε στην κρίση «παγώνοντας» προς το παρόν τα σχέδιά της για την κατασκευή/ αντικατάσταση πυρηνικών σταθμών. Σε παρόμοιο πλαίσιο κινείται και η στάση της Γερμανίας, όπου το θέμα της πυρηνικής ενέργειας αποτελούσε ήδη «μήλον της Έριδος», το οποίο πιστευόταν πως θα επηρέαζε πολύ τις προτιμήσεις του εκλογικού σώματος εν όψει των επερχομένων εκλογών. Η καγκελάριος Μέρκελ ανακοίνωσε ότι κλείνουν άμεσα και για τρεις μήνες και οι επτά πυρηνικοί σταθμοί που τέθηκαν σε λειτουργία στη Γερμανία πριν από το 1980.
Στη Μ. Βρετανία, όπου οι υπάρχοντες πυρηνικοί σταθμοί (παρέχουν το 20% της ηλεκτρικής ενέργειας του Ηνωμένου Βασιλείου) είναι προγραμματισμένο να κλείσουν μέσα στα επόμενα 20 χρόνια, το θέμα απασχολεί όλο και περισσότερο τόσο την κοινή γνώμη όσο και τους πολιτικούς κύκλους, καθώς τον Οκτώβριο του 2010 είχαν επισημανθεί οκτώ τοποθεσίες στις οποίες θα μπορούσαν να κατασκευαστούν σύγχρονοι πυρηνικοί σταθμοί.
Την περίσκεψή του για τον «εξαιρετικά υψηλό πυρηνικό κίνδυνο» που διατρέχει η Ιαπωνία εξέφρασε ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας Αλέν Ζιπέ, παραπέμποντας σε μια συζήτηση που είχε με τον Ιάπωνα ομόλογό του στο περιθώριο της «ομάδας των οκτώ» (G8) που συνεδριάζει στο Παρίσι. Ο κ. Ζιπέ σημείωσε επίσης πως ο Πρόεδρος Σαρκοζί έχει εκφράσει την ευχή να τεθεί η «ομάδα των είκοσι» (G20) «στην υπηρεσία της Ιαπωνίας» σ΄ αυτήν τη δύσκολη συγκυρία, ενώ αναφερόμενος στο πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας του αναγνώρισε πως «πρέπει να αναπτύξουμε τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας - την αιολική ενέργεια και τα φωτοβολταϊκά πάρκα - όμως όλα αυτά μαζί μπορούν να προσφέρουν μόνο το 20% των αναγκών μας στις χρονιές που έρχονται». Ως εκ τούτου, παρατήρησε ο κ. Ζιπέ, «τα 20-30 επόμενα χρόνια δεν μπορούμε να πούμε ότι θα βγούμε πλήρως από την πυρηνική ενέργεια».
Οι δηλώσεις αυτές ενδιαφέρουν ιδιαίτερα, καθώς η Γαλλία αποτελεί μία μεγάλη πυρηνική δύναμη, που καλύπτει μέσω της πυρηνικής ενέργειας το 75-80% των αναγκών της.
Οι κυβερνήσεις των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα όφειλαν να εξετάσουν την πιθανότητα να προχωρήσουν σε τεστ αντοχής των Ευρωπαϊκών πυρηνικών ηλεκτροπαραγωγικών εγκαταστάσεων προκειμένου να ελεγχθεί εάν καλύπτονται οι κανονισμοί ασφαλείας, ανακοίνωσε η Επιτροπή της ΕΕ.
«Αυτή είναι μια ιδέα που θα πρέπει να εξεταστεί και θα πρέπει να συζητηθεί», δήλωσε η εκπρόσωπος της Επιτροπής για να θέματα ενέργειας Μαρλένε Χόλτσνερ στην διάρκεια προγραμματισμένης ενημέρωσης των δημοσιογράφων.
«Είναι επίσης ένα από τα ζητήματα που θα συζητήσουμε το απόγευμα--τα τεστ αντοχής για τα πυρηνικά εργοστάσια στην Ευρώπη», είπε η Χόλτσνερ εν όψει της συνάντησης ειδικών στην πυρηνική ενέργεια και υπουργών Ενέργειας στις Βρυξέλλες.
Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, αμερικανικές εφημερίδες, όπως η San Francisco Chronicle, έχουν επισημάνει πως υπάρχουν δύο πυρηνικοί σταθμοί που ενδέχεται να παρουσιάσουν πρόβλημα (ακόμα και αν αποκλείουν το ενδεχόμενο ενός περιστατικό μεγέθους αντιστοίχου αυτού της Ιαπωνίας).
Κατά τον καθηγητή Γκάρι Ντέιβις, ειδικό σε θέματα reputation management του Manchester Business School, μεγάλο τμήμα του κοινού αντιμετωπίζει ήδη την πυρηνική ενέργεια ως ένα είδος «προπατορικού αμαρτήματος», και δεν εμπιστεύεται καθόλου τη σχετική βιομηχανία.
«Σε μία κρίση, τα συναισθήματα αποκτούν τον έλεγχο, και όσο λογικά και πειστικά να είναι τα επιχειρήματα της 'άλλης πλευράς', το συναίσθημα νικά» είπε σχετικά, σχολιάζοντας το ανερχόμενο «αντιπυρηνικό» συναίσθημα σε όλο τον κόσμο.
Ο «πυρηνικός χάρτης» του κόσμου
H κατάταξη των χωρών που χρησιμοποιούν την πυρηνική ενέργεια για τις ενεργειακές τους ανάγκες έχει ως εξής: ΗΠΑ (104 αντιδραστήρες), Γαλλία (58 αντιδραστήρες), Ιαπωνία (55 αντιδραστήρες), Ρωσία (32), Γερμανία (17), Νότια Κορέα (21), Καναδάς (18), Ουκρανία (15), Κίνα (13) και Βρετανία (19). Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, αυτή τη στιγμή βρίσκονται στο στάδιο της κατασκευής 62 νέοι αντιδραστήρες ανά τον κόσμο - 27 στην Κίνα, 10 στη Ρωσία, 5 στην Ινδία, 5 στη Ν. Κορέα κ.α.
Ως προς την Ευρωπαϊκή Ένωση επίσης, οι πληροφορίες αναφέρουν η πυρηνική ενέργεια καλύπτει το 30% περίπου των ενεργειακών αναγκών της και ότι σε 14 χώρες φιλοξενούνται πυρηνικοί σταθμοί και σε 16 αντιδραστήρες. Αναλυτικότερα: η Γαλλία έχει 19 σταθμούς και 58 αντιδραστήρες, η Βρετανία 9 σταθμούς και 19 αντιδραστήρες, η Γερμανία έχει 12 σταθμούς και 17 αντιδραστήρες, η Σουηδία διαθέτει 7 σταθμούς και 16 αντιδραστήρες, η Ισπανία έχει 6 σταθμούς και 9 αντιδραστήρες, το Βέλγιο έχει 2 σταθμούς και 7 αντιδραστήρες, η Φινλανδία 4 αντιδραστήρες, η Ουγγαρία 2 αντιδραστήρες, η Βουλγαρία 2 αντιδραστήρες, η Λιθουανία 1 αντιδραστήρα, η Ολλανδία 2 αντιδραστήρες, η Ρουμανία 2 αντιδραστήρες, η Σλοβακία 4 αντιδραστήρες, η Τσεχία 6 αντιδραστήρες, η Σλοβενία 1 αντιδραστήρα και η Ελλάδα 1 αντιδραστήρα - στον «Δημόκριτο».
Τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι στον περίγυρο της Ελλάδας βρίσκονται: οι 2 βουλγαρικοί αντιδραστήρες του Κοζλοντούι, ενώ έχει δοθεί άδεια για την κατασκευή ενός νέου αντιδραστήρα στη Μπελέν - σε απόσταση 14 χλμ από την οποία, το 1977 καταστροφικός σεισμός σκότωσε 120 ανθρώπους.
Στη γειτονική Τουρκία, μετά από ρωσοτουρκική συμφωνία κατασκευάζεται ένας πυρηνικός σταθμός και 4 αντιδραστήρες που θα εγκατασταθούν στα παράλια της Μ. Ασίας, στην Ακουγιού, περίπου απέναντι από τη Ρόδο.
Στη γειτονική Ιταλία - όπου με δημοψήφισμα το 1987 έκλεισαν οι 4 πυρηνικοί σταθμοί της χώρας - ο Σ. Μπερλουσκόνι σχεδίασε να καλύψει το ένα τέταρτο των ενεργειακών αναγκών της χώρας από την πυρηνική ενέργεια και σχεδίασε ένα πυρηνικό πρόγραμμα με 4 πυρηνικούς σταθμούς, που όμως θα τεθεί υπό την έγκριση δημοψηφίσματος.
Η Σλοβενία και η Ρουμανία έχουν επίσης αντιδραστήρες, ενώ η Πολωνία δήλωσε τις προάλλες πως δεν θα αναθεωρήσει το πυρηνικό της πρόγραμμα.
Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί, ότι ενώ σε όλη την Ευρώπη υπό την πίεση των δραματικών εντυπώσεων που δημιούργησε το ιαπωνικό δυστύχημα, η χρήση των πυρηνικών επαναξιολογείται, ταυτόχρονα εκτοξεύθηκε η τιμή του άνθρακα. Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι την Δευτέρα, οι ευρωπαϊκές τιμές άγγιξαν το υψηλότερο επίπεδο της διετίας.
kathimerini.gr
