Το νησιωτικό κράτος των 400.000 κατοίκων είναι η μοναδική χώρα της Ευρώπης στην οποία εξακολουθεί να μην επιτρέπεται το διαζύγιο.
Ένα μέλος του κυβερνώντος κεντροδεξικού Εθνικιστικού Κόμματος, ο Τζέφρι Πουλισίνο Ορλάντο, προκάλεσε σοκ στο ίδιο του το κόμμα τον περασμένο Ιούλιο, όταν παρουσίασε στο κοινοβούλιο ένα νομοσχέδιο με το οποίο εγκρινόταν το διαζύγιο. Η πρότασή του βασίζεται στο ιρλανδικό μοντέλο που επιτρέπει στα ζευγάρια να ζητούν διαζύγιο μετά από τετραετή διάσταση.
Ο πρωθυπουργός Λόρενς Γκόνζι έχει ταχθεί κατά της πρότασης αλλά αποφάσισε τελικώς ότι εφόσον δεν είχε γίνει λόγος για το διαζύγιο κατά την προεκλογική περίοδο ο λαός θα πρέπει να αποφασίσει με δημοψήφισμα αν θα το εγκρίνει.
Αντίθετα, ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Τζόζεφ Μούσκατ έχει δηλώσει ότι τάσσεται υπέρ της πρότασης, μολονότι ορισμένα μέλη του κόμματός του εμφανίζονται διστακτικά ή και αντίθετα στη νομιμοποίηση του διαζυγίου. "Το δημοψήφισμα για το διαζύγιο είναι μια ψηφοφορία εκσυγχρονισμού και μια ευκαιρία για εκείνους των οποίων ο γάμος διαλύθηκε να μπορέσουν να ξεκινήσουν μια νέα ζωή", είπε ο Μούσκατ την Πέμπτη, την τελευταία ημέρα της προεκλογικής περιόδου.
Για τον Γκόνζι, το διαζύγιο δεν προσφέρει καμία "λύση". "Θα πρέπει να βοήθησουμε τους ανθρώπους με διαλυμένους γάμους αλλά και τα ζευγάρια που ετοιμάζονται να παντρευτούν, ώστε να μην διαλύονται οι γάμοι και η αρχή του αδιάλυτου του γάμου να κληροδοτείται στους νέους", υποστήριξε.
Η ψηφοφορία θεωρείται κρίσιμο τεστ για την επιρροή της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας σε μια χώρα όπου το 72% των κατοίκων εξακολουθούν να παρακολουθούν τη λειτουργία κάθε Κυριακή. Σχεδόν όλοι οι γάμοι των Μαλτέζων τελούνται στην εκκλησία.
Μολονότι έχουν αυξηθεί οι διαλυμένοι γάμοι, οι περιπτώσεις συγκατοίκησης και οι γεννήσεις παιδιών εκτός γάμου, τα ζευγάρια σήμερα μπορούν να χωρίσουν χωρίς να έχουν το δικαίωμα να τελέσουν άλλο γάμο στη συνέχεια. Τα εκκλησιαστικά δικαστήρια σπανίως ακυρώνουν γάμους και η διαδικασία μπορεί να διαρκέσει πολλά χρόνια. Η ακύρωση είναι μια δήλωση ότι ο γάμος "δεν υπήρξε ποτέ", συνήθως επειδή ο ένας από τους δύο συζύγους αντιμετώπιζε κάποιο "πρόβλημα" και ο άλλος δεν το γνώριζε.
Μόνο τα διαζύγια που εκδίδονται σε χώρες του εξωτερικού αναγνωρίζονται στη Μάλτα.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το αποτέλεσμα είναι αμφίρροπο, αφού το 40% των ψηφοφόρων δηλώνει ότι δεν έχει ακόμη αποφασίσει. Τα πολιτικά κόμματα άφησαν τους ψηφοφόρους τους ελεύθερους να ψηφίσουν κατά συνείδηση. Τα αποτελέσματα θα γίνουν γνωστά το απόγευμα της Κυριακής.
