Αποτέλεσμα ήταν η μεταφορά στο νοσοκομείο δεκάδων πολιτών με αναπνευστικά προβλήματα. Τι είναι, όμως, τα δακρυγόνα αυτά και γιατί είναι απαγορευμένα στο στρατό, ενώ επιτρέπονται στην αστυνομία;
Ενώ η χρήση δακρυγόνων αερίων παραμένει απαγορευμένη στις πολεμικές συγκρούσεις, η χρήση τους στο κέντρο της Αθήνας αυτές τις μέρες ξεπέρασε κάθε προηγούμενο.
Τι είναι τα δακρυγόνα
Τα δακρυγόνα αποτελούνται από μικροσκοπικούς κρυστάλλους που διασπείρονται με τη βοήθεια ενός υγρού ή αερίου διαλύτη και έχουν άμεση ερεθιστική επίδραση στους βλεννογόνους και το δέρμα. Η δράση τους αρχίζει εντός 20-60 δευτερολέπτων και διαρκεί 10-30 λεπτά από τη στιγμή που ο παθών βρεθεί σε καθαρό περιβάλλον.
Η ερεθιστική επίδραση στα μάτια εκδηλώνεται ως ερυθρότητα, έντονη δακρύρροια και βλεφαρόσπασμο, δηλαδή το θύμα δεν μπορεί να κρατήσει τα μάτια ανοικτά. Η εισπνοή του CN έχει ως αποτέλεσμα ρινόρροια, πτέρνισμα, βήχα και δύσπνοια ενώ επικρατεί αίσθημα καύσου στο δέρμα όπως και σε όλες τις επιφάνειες που εκτίθονται (μάτια, στόμα, μύτη κλπ).
Αρκετοί νιώθουν ναυτία, φωτοφοβία και κεφαλαλγία ενώ έχουν καταγραφεί αύξηση της αρτηριακής πίεσης και αρρυθμίες.
Σε ορισμένες περιπτώσεις αναπτύσσονται γριποειδή συμπτώματα (βήχας, δύσπνοια, πτέρνισμα, μυϊκά άλγη) που επιμένουν για μία ή περισσότερες εβδομάδες.
Ορισμένα είδη δακρυγόνων είναι ιδιαίτερα τοξικά και κατηγορούνται από ελληνικούς και διεθνείς επιστημονικούς οργανισμούς, ότι σε μακροχρόνια έκθεση μπορεί να προκαλέσουν καρκινογένεση, γενετικές μεταλλάξεις και γεννητικές ανωμαλίες, ακόμη και θάνατο, αν χρησιμοποιηθούν σε κλειστούς χώρους (χθες χρησιμοποιήθηκαν αφειδώς μέσα στο μετρό). Επίσης, σε περιπτώσεις ευρείας χρήσης, έχουν παρατηρηθεί διαταραχές του έμμηνου κύκλου στις γυναίκες, με πρόωρη έναρξη της επόμενης περιόδου.
Ποιές ομάδες πληθυσμού πρέπει να προσέχουν…
Η αστυνομία,φυσικά, δεν ενδιαφέρθηκε αν μέσα στους πολίτες που ψέκαζε υπήρχαν άτομα σε:
Εγκυμοσύνη ή σε διαδικασία επίτευξης εγκυμοσύνης
-Θηλασμός (τα τοξικά περνούν στο βρέφος μέσα απ’ το γάλα)
-Καταστολή του ανοσοποιητικού (ασθενείς σε χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία, θεραπεία με κορτικοστεροειδή, με λύκο ή AIDS)
ή με:
-Διαβήτη
-Υπέρταση
-Άσθμα
-Αναπνευστικά προβλήματα
-Μολύνσεις τον ματιών
-Ψυχικές διαταραχές
-Επίσης, μεγάλο κίνδυνο διατρέχουν τα παιδιά και οι ηλικιωμένοι, που πρέπει να απομακρύνονται το ταχύτερο από την περιοχή.
Η επικινδυνότητα των χημικών
Δυστυχώς για τους απολογητές αυτών των ουσιών, υπάρχει μια αρκετά εκτενής διεθνής βιβλιογραφία που διαψεύδει παταγωδώς κάθε καθησυχαστικό ισχυρισμό.
Ο υπουργός Δημ. Τάξης μας βεβαιώνει λ.χ. ότι το CS «δεν προκαλεί θανάτους ή μόνιμες βλάβες στην υγεία». Τον διαψεύδουν τα προαναφερθέντα αποτελέσματα της πολεμικής χρήσης του ίδιου αερίου από τον αμερικανικό στρατό στο Βιετνάμ (τουλάχιστον 689 νεκροί, πιστοποιημένοι από το Διεθνές Δικαστήριο Ράσελ) και κυρίως οι επιπτώσεις της χρησιμοποίησής του από τους Ισραηλινούς στην Παλαιστίνη: 63 νεκροί μέσα στο πρώτο οκτάμηνο της Ιντιφάντα, στην πλειονότητα παιδιά κι ηλικιωμένοι, εξαιτίας της «υπερβολικής» εισπνοής CS (Ben Alofs, «More than tear gas», Αμστερντα! μ 1988, σ. 56-8).
Αν όλα αυτά φαντάζουν εξωτικά, υπάρχει και κοντινότερη εμπειρία. Το Πάσχα του 1986, ένας 38χρονος ασθματικός αντιπυρηνικός διαδηλωτής πέθανε στο Μπρόκντορφ της (τότε Δυτικής) Γερμανίας από εισπνοή CS.
Δέκα χρόνια αργότερα, ένα ψέκασμα με «φυσούνα» σκότωσε τον 29χρονο Ιμπραήμ Σέι στη Βρετανία.
Οσο για την Ελλάδα, δύο από τους νεκρούς του Πολυτεχνείου το 1973 (ο δικηγόρος Σπύρος Κοντομνάρης κι ο ιδιωτικός υπάλληλος Δημήτριος Παπαϊωάννου) έφεραν ως επίσημη αιτία θανάτου την εισπνοή υπερβολικής ποσότητας δακρυγόνων CN και CS.
Η διαβεβαίωση πάλι του κ. Χρυσοχοΐδη, ότι τα συμπτώματα του CS «γίνονται ηπιότερα μετά την παρέλευση 10-15 λεπτών (εφόσον το άτομο απομακρυνθεί από το χώρο χρήσης των δακρυγόνων)», παραλείπει εύσχημα το ερώτημα τι ακριβώς συμβαίνει με τις περιοχές που δέχθηκαν το χημικό βομβαρδισμό. Αυτό, το εξηγούν δυο ντοκουμέντα υπεράνω πάσης υποψίας:
*Πρόσφατη έκθεση του υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ διαπιστώνει πως «η μικροσωματιδιακή φύση του CS καταλήγει σε διατήρηση της ουσίας και ως εκ τούτου μπορεί να καταστήσει προβληματικό τον καθαρισμό από τη μόλυνση, ειδικά όταν πρόκειται για κλειστούς ή περιορισμένους χώρους» (U.S. Department of Justice «Evaluation of pepper spray», Φεβρ. 1997, σ. 2).
*Το επίσημο εγχειρίδιο των βρετανικών ΜΑΤ τονίζει ότι «πυκνή χρήση του CS μπορεί να μολύνει μια αστική περιοχή για περιόδους που κυμαίνονται από λεπτά μέχρι μήνες» (Northam, όπ. π., σ. 113).
Για τις γενικότερες επιπτώσεις του CS στην υγεία των ανθρώπων (διαδηλωτών, αστυνομικών και περιοίκων), αποκαλυπτική είναι μια πολυσέλιδη έκθεση που συντάχθηκε το 2000 για λογαριασμό του Ευρωκοινοβουλίου, σχετικά με τη σύγχρονη τεχνολογία καταστολής διαδηλώσεων. Παραθέτουμε ολόκληρο το σχετικό απόσπασμα:
«Σε υψηλά επίπεδα έκθεσης, τοξικολογικές μελέτες σχετικές με την εισπνοή δείχνουν ότι το CS μπορεί να προκαλέσει χημική πνευμονία και θανατηφόρο πνευμονικό οίδημα (Τα θύματα πεθαίνουν πνιγμένα στα ίδια τους τα πνευμονικά υγρά). Η έκθεση στο CS μπορεί επίσης να οδηγήσει σε δυσλειτουργία των αεροφόρων οδών.
Μελέτες στοματικής τοξικολογίας επισημαίνουν την ευκολία με την οποία το CS προκαλεί σοβαρή διατρητική γραστρεντερίτιδα. Το CS είναι ένα πρωτοπαθές ερεθιστικό του δέρματος και κάποια άτομα μπορούν να αναπτύξουν δερματίτιδα εξ επαφής ακόμη και μετά από μια φαινομενικά μη προβληματική αρχική έκθεση, ενώ αρκετές ώρες αργότερα μπορεί να προκύψει σοβαρό φουσκάλιασμα.
Εκθεση ακόμη και σε χαμηλή συγκέντρωση CS ανεβάζει την πίεση της κυκλοφορίας και υπάρχει ιδιαίτερος κίνδυνος βλάβης στην υγεία οποιουδήποτε είναι άνω των 30 ετών, βρίσκεται σε υπερένταση ή έχει μη εντοπισμένο ανεύρυσμα. Σε υψηλότερα επίπεδα, το CS έχει συσχετιστεί με καρδιακή ανεπάρκεια, ζημιά στο συκώτι και θάνατο. CS από βομβίδες έχει επίσης προκαλέσει οξέα μαζικά χημικά εγκαύματα.
Να σημειώσουμε πως με τον ν. 2254/94 κυρώθηκε από τη χώρα μας η σύμβαση για την απαγόρευση της ανάπτυξης, παραγωγής, αποθήκευσης και χρήσης χημικών όπλων- και καταστροφής αυτών. Η συγκεκριμένη σύμβαση αφορά,όμως, μόνο τον έλεγχο των χημικών όπλων που προορίζονται για πολεμική χρήση…Με λίγα λόγια επιτρέπεται μόνο η χρήση για …εσωτερικούς εχθρούς.
Αναγνώστης