Αναφορικά με τις εξελίξεις στα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας, όπως περιμέναμε και γράφαμε συνεχώς, η Ελλάδα πήρε, ουσιαστικά, το πράσινο φώς για την 5η δόση των 12δις ευρώ, με αντάλλαγμα, βέβαια, τη λήψη νέων, πολύ σκληρών μέτρων, καθώς και με άλλα ανταλλάγματα - συμφωνίες (πχ. η τοποθέτηση εκπροσώπων της Τρόικας σε υπουργεία κτλ). Από το κείμενο της Τρόικας θα πρέπει να κρατήσουμε τη φράση “συνολικά έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος κατά το πρώτο έτος του προγράμματος προσαρμογής, ιδίως στον τομέα της δημοσιονομικής εξυγίανσης”, ενώ, συνολικά, το ύφος της ανακοίνωσης ήταν θετικό αναφορικά με την πορεία υλοποίησης του ελληνικού προγράμματος, ενδεχομένως περισσότερο θετικό από ό,τι θα περίμενε κανείς. Χαρακτηριστικές είναι, μάλιστα, οι δηλώσεις του Π. Τόμσεν. Συγκεκριμένα, μιλώντας σε εκδήλωση που πραγματοποίησε ο Ελληνικός Σύλλογος «Προμηθέας» στην Μπεθέσντα της πολιτείας Μέριλαντ, ο αναπληρωτής διευθυντής του τμήματος Ευρώπης στο ΔΝΤ και επικεφαλής του ΔΝΤ για την Ελλάδα, Π. Τόμσεν, δήλωσε ότι το πρόγραμμα που εφαρμόζεται στην Ελλάδα πάει πολύ καλύτερα από ό,τι νομίζουν μερικοί και πολλοί στόχοι έχουν ήδη επιτευχθεί, τονίζοντας όμως ότι θα πρέπει να γίνουν πολύ περισσότερα. Βέβαια, να αναφέρουμε ότι τα σχόλια των ανθρώπων της Τρόικας κρύβουν και την προσωπική τους αγωνία να υπάρξει ομαλή έκβαση στις υποθέσεις στο εσωτερικό της χώρας (ψήφιση του μεσοπρόθεσμου), αφού, σε αντίθετη περίπτωση, πιθανή αλλαγή της πολιτικής κατάστασης στη χώρα, σε συνδυασμό με τις νομικές παραλήψεις στη σύμβαση του δανείου, θα έθετε σε μεγάλο κίνδυνο το όλο πρόγραμμα, αλλά και ενδεχομένως την ευρωπαϊκή οικονομική σταθερότητα.
Πέραν της συμφωνίας για την 5η δόση (με βασική, βέβαια, προϋπόθεση ότι θα ψηφιστεί το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα από τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ), η προσοχή ήταν και θα είναι στραμμένη στη νέα συμφωνία για βοήθεια προς την Ελλάδα. Συγκεκριμένα, μετά τη συνάντηση με τον έλληνα πρωθυπουργό, ο επικεφαλής του Eurogroup, Ζ.Κ. Γιούνκερ, δήλωσε την Παρασκευή ότι στο Eurogroup (προς τα τέλη του Ιουνίου) αναμένεται να εγκριθεί η νέα βοήθεια προς την Ελλάδα, ενώ επιβεβαίωσε ότι υπάρχει συνολική συμφωνία για τη χορήγηση νέας βοήθειας προς την Ελλάδα. Θυμίζουμε ότι στις 20 Ιουνίου θα λάβει χώρα το Eurogroup, ενώ στις 23 Ιουνίου υπάρχει και η σύνοδος κορυφής των ηγετών της Ε.Ε.
Σχετικά με το παραπάνω θέμα της νέας βοήθειας, αξίζει να αναφέρουμε τις πληροφορίες που υπάρχουν από τη Γερμανία. Συγκεκριμένα, το Βερολίνο φέρεται να προτείνει επιμήκυνση όλων των ελληνικών ομολόγων για επτά χρόνια. Μάλιστα, σε κείμενο του υπουργείου οικονομικών το οποίο φέρεται να εστάλη σε άλλες χώρες της ευρωζώνης και το οποίο επικαλείται η εφημερίδα Welt am Sonntag, αναφέρεται ότι το Βερολίνο θα προτείνει επιμήκυνση όλων των υπαρχόντων ελληνικών ομολόγων για επτά χρόνια. Σύμφωνα με το έγγραφο που φέρει τον τίτλο «Non paper on Greek PSI», το νέο τριετές πρόγραμμα στήριξης που θα ισχύσει από το 2012 έως το 2014 πρέπει να συνοδευτεί από μια «εθελοντική ανταλλαγή των υπαρχόντων ομολόγων με νέα ομόλογα παρατεταμένης χρονικής διάρκειας, επτά ετών».
Επίσης, το πρακτορείο Dow Jones, επικαλούμενο ευρωπαίο αξιωματούχο, υποστήριξε σε δημοσίευμά του ότι οι χώρες της ευρωζώνης έχουν συμφωνήσει σε ένα νέο πακέτο χρηματοδότησης της Ελλάδας, που θα απαιτεί συμμετοχή ύψους περίπου 30 δισεκατομμυρίων ευρώ από τον ιδιωτικό τομέα των πιστωτών της χώρας.
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με το SPIEGEL-Online, το νέο πρόγραμμα βοήθειας για την Αθήνα θα κοστίσει πολύ περισσότερο από όσο αναμενόταν μέχρι τώρα: «Η τρόικα πρέπει να διαθέσει ένα μεγάλο ποσό, ύψους 100 δισεκατομμυρίων ευρώ και πλέον, σε περίπτωση που οι Έλληνες εξαρτώνται και κατά τα έτη 2013 και 2014 από ξένη βοήθεια. Αιτία γι’ αυτήν την αύξηση του κόστους της βοήθειας αποτελούν τα κρατικά ομόλογα, για τα οποία θα χρειαστεί αναχρηματοδότηση το 2014». Μάλιστα, το δημοσίευμα αναφέρει ότι η χρηματοδότηση είναι πιθανό να έρθει, με την προϋπόθεση ότι οι τράπεζες, συνταξιοδοτικά ταμεία και άλλοι επενδυτές που κατέχουν ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου συμφωνούν να τα ανταλλάσσουν με νέα ομόλογα με μεγαλύτερη διάρκεια, για να συμβάλουν στην κάλυψη του χρηματοδοτικού ελλείμματος στην Ελλάδα για τα επόμενα τρία χρόνια.
Αναφορικά με το γερμανό υπουργό οικονομικών, υπήρξε γραπτή ανακοίνωση την Παρασκευή. Σε αυτήν, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε χαρακτηρίζει την έκθεση των εμπειρογνωμόνων της τρόικας “καλό σημάδι”, τονίζοντας παράλληλα την ανάγκη για επίσπευση των μεταρρυθμίσεων. Στην ίδια δήλωση, ο κ. Σόιμπλε εκφράζει την άποψη ότι θα πρέπει σε ένα πρόσθετο πακέτο βοήθειας προς την Ελλάδα να συμμετέχουν και ιδιώτες ομολογιούχοι.
Όπως, λοιπόν, γίνεται αντιληπτό από τα παραπάνω, έχει, πλέον, δρομολογηθεί η συμμετοχή των ιδιωτικών κεφαλαίων στη νέα στήριξη για την Ελλάδα, ενώ είναι ξεκάθαρο ότι ο όλος σχεδιασμός γίνεται με τρόπο ώστε να μην προκληθεί μη εξυπηρέτηση των αρχικών ομολόγων (default) ή «πιστωτικό γεγονός», κάτι το οποίο θα οδηγούσε σε ενεργοποίηση των πιστωτικών ασφαλίστρων (CDS) και σε ένα ντόμινο στην παγκόσμια οικονομία.
Βέβαια, πέραν όλων των παραπάνω θεμάτων, το ζήτημα “φωτιά” για τις επόμενες ημέρες θα είναι η ψήφιση του μεσοπρόθεσμου προγράμματος, εν μέσω κλίματος πολιτικής αμφισβήτησης στο εσωτερικό του κυβερνόντος κόμματος, αλλά και μιας εκρηκτικής κοινωνικής αντίδρασης, στην οποία θα τονίσουμε και σήμερα ότι βλέπουμε να ελλοχεύει ο μεγάλος κίνδυνος πιθανής απώλειας του ελέγχου, με ό,τι αυτό σημαίνει .
Η προσοχή, λοιπόν, στρέφεται στη σημερινή άτυπη συνεδρίαση του υπουργικού Συμβουλίου, όπου αναμένεται να τεθούν επί τάπητος οι προτάσεις του οικονομικού επιτελείου για το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα 2012-2015, καθώς και τα μέτρα που συμφωνήθηκαν με τους εκπροσώπους της τρόικας, με σκοπό να κλείσει η μαύρη τρύπα του 2011 και να επιτευχθεί ο στόχος για το έλλειμμα. Αξίζει να αναφέρουμε ότι οι προβλέψεις του Μεσοπρόθεσμου και τα έκτακτα μέτρα θα οριστικοποιηθούν σε τακτική συνεδρίαση του υπουργικού Συμβουλίου περί τα μέσα της εβδομάδας και, αφού συνεδριάσουν και τα κοινοβουλευτικά όργανα του κυβερνόντος κόμματος για να συζητηθούν τα νέα μέτρα στο πλαίσιο της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ, θα κατατεθούν στη Βουλή προς το τέλος της εβδομάδας.
Θυμίζουμε ότι το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα, παρά τις αντιδράσεις και την επιστολή των 16 βουλευτών, θα έχει τη μορφή τριετούς προϋπολογισμού και, ως εκ τούτου, θα είναι σε ένα και μόνο άρθρο, ενώ είναι ξεκάθαρο ότι θα πρέπει να έχει ψηφιστεί από το Κοινοβούλιο πριν από το τέλος του μήνα, όπου θα λάβει χώρα το Eurogroup και η Σύνοδος Κορυφής των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στις 20 και 25 Ιουνίου αντίστοιχα.
Μάλιστα, χαρακτηριστικό της αγωνίας που υπάρχει στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ είναι και η ανακοίνωση η οποία αναφέρει ότι "η κυβέρνηση καταγγέλλει με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο την επικίνδυνη παραπληροφόρηση Μέσων Ενημέρωσης, τα οποία δηλητηριάζουν την κοινή γνώμη, είτε με ανύπαρκτες "πληροφορίες" για "ξένους Επιτρόπους - Ανθύπατους στα υπουργεία", είτε με ανοίκειες και ανιστόρητες εκφράσεις περί "κατοχής" στην Ελλάδα", ενώ προσθέτει “τα ψέματα τελείωσαν και όλοι καλούνται πλέον να αναλάβουν τις ευθύνες τους" και καταλήγει με την διαπίστωση ότι "η παραπληροφόρηση και η διαμόρφωση κλίματος σύγχυσης, είτε εδράζεται είτε όχι σε σκοπιμότητες, στρέφεται τελικώς εναντίον του δημοσίου συμφέροντος". Να αναφέρουμε ότι χαρακτηριστικές της αγωνίας είναι και οι δηλώσεις στελεχών του ΠΑΣΟΚ σε κυριακάτικες εφημερίδες, αλλά και οι διαρροές από το ΠΑΣΟΚ, ότι μη ψήφιση του μεσοπρόθεσμου οδηγεί σε εκλογές στις 24 Ιουλίου, ενώ οι εξελίξεις, σε αυτήν την περίπτωση, για την ελληνική οικονομία θα είναι απρόβλεπτες.
Στα αμιγώς τεχνικά, θα λέγαμε ότι αν και η εικόνα παραμένει αρνητική υπάρχουν εκείνες οι προϋποθέσεις για κίνηση υψηλότερα, ενώ όπως και είχαμε προβλέψει (εδώ και πολύ καιρό), μετά την προσέγγιση των πολύ σημαντικών στηρίξεων για το ΓΔ και κυρίως τον Τραπεζικό Δείκτη (1.200 – 1.250 μονάδες 890 – 900 μονάδες) ήλθε η μεγάλη ισχυρή αντίσταση. Το πρώτο μεγάλο ζητούμενο είναι πλέον η συνέχιση της αντίδρασης και η προσέγγιση των πολύ σημαντικών αντιστάσεων των δύο βασικών δεικτών (ΓΔ στις 1.390 - 1.400 μονάδες και FTSE/ASE 20 στις 620 – 630 μονάδες).
www.greekfinanceforum.com