κατά την διάρκεια της οποίας ελήφθησαν σημαντικές αποφάσεις που αφορούν στην διάσωση της ποντιακής διαλέκτου ένα πρωτεύον θέμα για την Παμποντιακή Ομοσπονδία Ελλάδος.
Στήριξη του θεάτρου και του χορού για την διάσωση της διαλέκτου
Στο Διοικητικό Συμβούλιο της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδας κλήθηκε να κάνει εισήγηση για το θέμα της διάσωσης της ποντιακής διαλέκτου το μέλος του Δ.Σ. της Π.Ο.Ε., Χρύσα Μαυρίδου, ως υπεύθυνη της Επιτροπής Πολιτισμού με αντικείμενο τη γλώσσα. Είχε προηγηθεί συνεδρίαση της Επιτροπής η οποία και κατέληξε σε κινήσεις και δράσεις που θα πρέπει να γίνουν προκειμένου να διασωθεί η ποντιακή διάλεκτος.
Η πρώτη δράση που αποφάσισε η Επιτροπή αφορά στην στήριξη του θεάτρου και του τραγουδιού. «Το τραγούδι είναι ο πιο άμεσος και εύκολος τρόπος για να διασωθεί η ποντιακή διάλεκτος, γιατί οι νεολαίοι είναι κοντά στην μουσική και χορευτική παράδοση, οπότε είναι μια πολύ καλή ευκαιρία, εφόσον οι νέοι και τα παιδιά μπαίνουν στη διαδικασία να ρωτήσουν τη σημασία των λέξεων, οπότε ενεργοποιούν και τους γονείς σε αυτή τη διαδικασία», σημειώνει η κ. Μαυρίδου. Πέρα από το τραγούδι τα μέλη της Παμποντιακής θεωρούν ότι ένα πολύ καλό μέσο για τη διάσωση της ποντιακής διαλέκτου είναι το θέατρο και απόδειξη αυτού αποτελεί και η προσπάθεια που έκανε ο Σύλλογος Ποντίων Θρυλορίου με τα παιδιά ανεβάζοντας το θεατρικό έργο «Τη Ανεράδας η λαλία». «Τα παιδιά συμμετείχαν θεωρώντας ότι είναι ένα παιχνίδι και αυτό τους γοήτευσε ενεργοποίησε όμως και τους γονείς διότι τα παιδιά είχαν ερωτήσεις στο κείμενο και στην προσπάθεια να μάθουν τα λόγια τους».
Στήριξη και προβολή εκδοτικών προσπαθειών
Σε πάρα πολλούς συλλόγους γίνονται προσπάθειες διάσωσης της ποντιακής διαλέκτου μέσω εκδόσεων, οι οποίες αποφασίσθηκε να στηριχθούν και να προβληθούν. Μεταξύ αυτών η Ένωση Ποντίων Πιερίας που εξέδωσε ένα παραμύθι του Αισώπου με όμορφη εικονογράφηση, «Ο Πάρδον και ο Χαμαιλετέρ», «Ο αρσενικός γάτος και ο μυλωνάς». Όπως σημειώνει η κ. Μαυρίδου «είναι ένα πραγματικά όμορφο βιβλίο στην ποντιακή διάλεκτο με μετάφραση στα νεοελληνικά και DVD με κόμικς, μια πολύ καλή προσπάθεια που θα παρουσιασθεί και στην Κομοτηνή κατά την διάρκεια των Ελευθερίων με τη δική μας θεατρική παράσταση, με στόχο να δώσουμε το φιλί ζωής στην γλώσσα μας και να ευαισθητοποιήσουμε τα παιδιά».
Υπάρχουν πολλές εκδοτικές προσπάθειες που έχουν γίνει για την διάσωση της ποντιακής διαλέκτου που αναφέρονται σε παιδιά, όπως τα ποντιακά παραμύθια της κ. Χρύσας Συμεωνίδου, οι οποίες όμως πρέπει να ενισχυθούν από μέρους των συλλόγων. «Οι σύλλογοι πρέπει να αναλάβουν και αυτό το βάρος γιατί δεν γίνεται διαφορετικά με πρωτοβουλία φυσικά της Επιτροπής μας».
Είναι επίσης γνωστό ότι στην ποντιακή διάλεκτο έχει κυκλοφορήσει και ο Αστερίξ και ο Οβελίξ, όπως υπάρχουν κινήσεις μέσα στο Ίντερνετ, όπως η wikipedia, όπου εκεί ήδη γράφεται στα ποντιακά οποιαδήποτε εγκυκλοπαιδική πληροφορία υπάρχει. «Έχει τριακόσια πενήντα θέματα αναρτημένα στην ποντιακή διάλεκτο», σημειώνει η κ. Μαυρίδου τονίζοντας ότι μέσα «στις σκέψεις μας είναι και η πραγματοποίηση ενός γλωσσικού συνεδρίου με στόχο όχι μόνο να συμμετέχουν πόντιοι γλωσσολόγοι αλλά και επιστήμονες μη πόντιοι».
Η Επιτροπή αποφάσισε να γνωστοποιήσει την πρωτοβουλία της για την διάσωση της ποντικής διαλέκτου και το πρώτο που σκέφθηκε ήταν αυτό να γίνει μέσω της ιστοσελίδας της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδας, όπου και θα υπάρχει χώρος όπου θα μπορεί ο κάθε σύλλογος ή ατομικά ο καθένας να έρχεται σε επαφή και να μαθαίνει την γλώσσα.
Σοβαρό θέμα η διατήρηση της ποντιακής προφοράς
Ένα από τα σοβαρότερα θέματα που απασχόλησαν την Επιτροπή Πολιτισμού για την διάσωση της Ποντιακής Διαλέκτου ήταν το θέμα της διατήρησης της προφοράς της. «Αποφασίσαμε να παροτρύνουμε τα σωματεία, στόχος μου στο θέμα αυτό είναι να απευθυνθώ στους νέους, να κάνουν καταγραφές ανθρώπων που έχουν απομείνει και μιλούν την ποντιακή διάλεκτο. Γιατί, όπως η αρχαία ελληνική γλώσσα είναι καταγεγραμμένη, την διδασκόμαστε και την σπουδάζουμε, όμως δεν γνωρίζουμε την προφορά της, έτσι και στην ποντιακή. Εκτός από αυτή την καταγραφή και μέσω του Ίντερνετ ο καθένας θα μπορεί να έχει πρόσβαση και ακούσματα. Στόχος μας είναι η αξιοποίηση των ποντιόφωνον στην περιοχή της Τραπεζούντας και της Ματσούκας που μιλούν πολύ καλά την ποντιακή διάλεκτο».
Επιδίωξη δημιουργίας πανεπιστημιακής έδρας με αντικείμενο την ποντιακή διάλεκτο
Η Επιτροπή θα επιδιώξει την δημιουργία πανεπιστημιακής έδρας με αντικείμενο την ποντιακή διάλεκτο έχοντας σκοπό να προτείνει το μάθημα να είναι επιλογής μέσα στο πλαίσιο της γλωσσολογίας ή της Φιλολογίας. «Πιστεύουμε ότι αν καταφέρουμε κάτι τέτοιο αυτό θα αποτελεί ένα εν δυνάμει κίνητρο για τους φοιτητές και όχι μόνο τους Πόντιους, γιατί πιστεύουμε ότι η ποντιακή διάλεκτος είναι ένας ζωντανός τρόπος να μελετηθούν και τα αρχαία ελληνικά, συμπληρωματικά βέβαια». Ήδη τα μέλη της Επιτροπής δουλεύουν κείμενο στο οποίο επιχειρηματολογούν με στόχο να πείσουν το Υπουργείο Παιδείας για την δημιουργία πανεπιστημιακής έδρας με αντικείμενο την ποντιακή διάλεκτο ή τουλάχιστον να αποτελέσει η διάλεκτος γνωστικό αντικείμενο σε ένα πανεπιστήμιο.
Προσπάθεια ετυμολογικής ανάλυσης λέξεων της ποντιακής
Πολύ σημαντικό επίσης είναι ότι ο Νίκος Κωνσταντινίδης, που κατέχει πολύ καλά την ποντιακή διάλεκτο αλλά και την αρχαία ελληνική, ξεκίνησε μια προσπάθεια ετυμολογικής ανάλυσης λέξεων της ποντιακής που υπάρχουν στην αρχαία ελληνική γραμματεία. Μια προσπάθεια που βρίσκεται σε ένα πολύ καλό δρόμο. «Είναι μια γοητεία να βρεις αυτή τη σχέση που αποτελεί και απόδειξη της σύνδεσης της ποντιακής διαλέκτου με την αρχαία ελληνική», τονίζει η κ. Μαυρίδου.
Υπάρχουν βέβαια επί του θέματος πολύ σημαντικά βιβλία και προσπάθειες που έχουν γίνει παλιά και τα μέλη της Επιτροπής τα ψάχνουν ώστε να τα συμπεριλάβουν στη βιβλιοθήκη που θα κάνουν στην Παμποντιακή, όπου θα μπορεί ο καθένας να απευθυνθεί. Προσπάθειά τους επίσης η ένταξη σε κάποιο από τα ευρωπαϊκά προγράμματα που προστατεύουν τις γλώσσες που κινδυνεύουν με αφανισμό. «Η Μελίνα Σαββίδου, ένα δικό μας παιδί, από το Θρυλόριο, ασχολείται με αυτό το κομμάτι και πιστεύω ότι θα βοηθήσει πολύ σε αυτή την προσπάθεια».
Το παιχνίδι ως μέσο εκμάθησης της γλώσσας
Πέρα από το διαδίκτυο που θα βοηθήσει στη διάσωση τη γλώσσας η κ. Μαυρίδου στέκεται σε μια άλλη παράμετρο που δοκίμασε η ίδια «Κλήθηκα στις Σάπες στο Δημοτικό Σχολείο να κάνω διδασκαλία στην πρώτη τάξη όσον αφορά την ποντιακή ιστορία και γλώσσα. Από εκεί ξεκίνησε η σκέψη πώς να βρούμε τρόπους και παιχνίδια για να διδάξουμε την ποντιακή διάλεκτο στα παιδιά. Υπάρχει πλούσιο υλικό τελικά αρκεί να μπεις σε αυτή την διαδικασία. Ήδη έχω φτιάξει κάποια τέτοια παιχνίδια, τα οποία δοκίμασα και στα παιδιά μας, τα παρουσίασα στην Παμποντιακή και ενθουσιάστηκαν θεωρώντας ότι είναι πάρα πολύ εύκολο να γίνει η εκμάθηση της γλώσσας με παιχνίδι, με λέξεις, με εικόνα. Θα αξιοποιήσουμε τέτοια παιχνίδια, όπως το Memory, καρτέλες με λέξεις, παζλ, σταυρόλεξα, τα οποία, όπως τα κόμικς προσαρμόστηκαν στην ποντιακή διάλεκτο, με την ίδια λογική μπορούν να προσαρμοστούν σε αυτή και να γίνει εύκολα και με παιχνίδι η διδασκαλία».
Στη διαδικασία συγγραφής εγχειρίδιο διδασκαλίας της ποντιακής γλώσσας
Εδώ και πολλά χρόνια έχει ξεκινήσει μια προσπάθεια διδασκαλίας της ποντιακής γλώσσας σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας, μια προσπάθεια που όμως δεν έγινε γιατί κάθε φορά που ήταν έτοιμη να υλοποιηθεί άλλαζε ο υπουργός Παιδείας. Στην προσπάθεια αυτή είχε καταφανεί η δυσκολία η οποία αφορούσε στην έλλειψη εγχειριδίου διδασκαλίας προκειμένου να διδαχθούν τα παιδιά. «Χαίρομαι πολύ, γιατί ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Ποντίων Εκπαιδευτικών είναι ήδη στην διαδικασία συγγραφής αυτού του εγχειριδίου που ευελπιστούμε ότι γρήγορα θα είναι στα χέρια μας αλλά θα σημειώσω με πολύ μεγάλη χαρά ότι ένα επίσης πολύ ωραίο βιβλίο «Μαθήματα ποντιακής διαλέκτου» του Κυριάκου του Σαχανίδη, είναι, κατά την άποψή μου, ένα έτοιμο εγχειρίδιο που μπορεί οποιοσδήποτε σύλλογος να μπει στη διαδικασία να διδάξει την ποντιακή διάλεκτο».
Καλή η προσπάθεια ειδήσεων στα ποντιακά αλλά θέλει βελτίωση
Όσον αφορά στις ειδήσεις που δίνονται μέσω Ίντερνετ στα ποντιακά η κ.Μαυρίδου επισημαίνει ότι θέλει βελτίωση η προσπάθεια. «Υπάρχει ένα ζήτημα. Έχουν αλλάξει πολλές λέξεις και πολλές λέξεις έχουν μπει στην καθημερινότητά μας οι οποίες δεν υπήρχαν, γιατί δεν υπήρχε το αντικείμενο. Το ίντερνετ ή την τηλεόραση πώς θα την πούμε στα ποντιακά; Κουβεντιάζοντας με τον δάσκαλο Κώστα Ζουρουφίδη που μιλά άπταιστα ελληνικά και με τον Χριστόφορο Χριστοφορίδη που όμοια κατέχει την διάλεκτο και έχουν χρόνια ασχοληθεί με αυτήν, βρισκόμαστε απέναντι σε μια τέτοια δυσκολία, όμως θα πρέπει με περιφραστικούς τρόπους να δώσουμε τις λέξεις. Άρα και στις ειδήσεις θα πρέπει να βελτιώσουμε το γλωσσικό κομμάτι για να είναι κάτι καλύτερο. Θεωρώ όμως ότι είναι μια σπουδαία προσπάθεια μας ενθαρρύνει ότι κάτι μπορεί να γίνει και στο μέλλον».
