Τα παιδιά μας βομβαρδίζονται καθημερινά με προϊόντα που απευθύνονται σε αυτά: παιχνίδια, ηλεκτρονικούς υπολογιστές, παιχνιδομηχανές, ρούχα κλπ είναι τα… δολώματα που βάζουν οι διαφημιστικές εταιρίες στα μικρά παιδιά, ποντάροντας πάντα στην πίεση των πιτσιρικάδων στους γονείς τους για να καταφέρουν να πουλήσουν τα προϊόντα τους.
Το να μάθουμε όμως εμείς στα παιδιά μας που πρέπει να βάζουν «φρένο» στα θέλω τους και να έχουν γενικά ένα «μέτρο» στη ζωή τους, μόνο προς όφελός τους μπορεί να λειτουργήσει και μάλιστα μακροπρόθεσμα, καθιστώντας τα υπεύθυνους πολίτες στην ενήλικη ζωή τους.
Τα παιδιά μπορούν να ξεκινήσουν να αντιλαμβάνονται την αξία του χρήματος περίπου στην ηλικία των πέντε ετών, δηλαδή στην τάξη του νηπιαγωγείου.
Ο Ρίτσαρντ Μαρτίνεθ, πρόεδρος του Οργανισμού Εκπαίδευσης Νέων στο Ντένβερ των ΗΠΑ τονίζει σε σχετικό του άρθρο ότι «οι οικονομικές συνήθειες των ενηλίκων αναπτύσσονται μεταξύ των 5 και των 14 ετών».
Από την ηλικία των πέντε ετών, λοιπόν, καλό θα είναι να δηλώνουμε στο παιδί τι μπορούμε και τι δεν μπορούμε να του αγοράσουμε, ανάλογα με την αγοραστική μας ικανότητα.
Σε πρώτη φάση μπορούμε να του δώσουμε εναλλακτικές λύσεις σε αυτό που μας ζητάει, προτείνοντάς του κάτι παρόμοιο και λιγότερο ακριβό.
Το μυστικό σε αυτή μας την προσπάθεια είναι να μιλάμε με ειλικρίνια και να είμαστε σταθεροί σε αυτά που του λέμε, δίνοντάς του να καταλάβει ότι με το ότι δεν του αγοράζουμε αυτό που θέλει δεν το τιμωρούμε για κάτι, απλά δεν μπορούμε να του το προσφέρουμε ή δεν πρέπει να το αγοράσει γιατί δεν το χρειάζεται.
Παραδείγματος χάριν δεν χρειάζεται ένα παιδί να έχει πολλά ίδια αυτοκινητάκια ή ίδιες κούκλες. Εξηγήστε του ότι το ίδιο παιχνίδι το έχει ξαναγοράσει και αντιτείνετέ του ότι αν επιμείνει να αγοράσει κάτι παρόμοιο θα πρέπει να πετάξει το προηγούμενο, που είχε.
Οι παιδοψυχολόγοι λένε ότι δεν είναι επιζήμιο για την ψυχολογία του παιδιού μας να του λέμε την αλήθεια: ότι δηλαδή δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι σαν οικογένεια (π.χ να πάμε ένα ταξίδι) γιατί δεν είμαστε σε θέση να διαθέσουμε το ποσό που χρειάζεται.
Η σωστή τακτική είναι να πούμε στα παιδιά μας το ποσό που μπαίνει κάθε μήνα ως έσοδο στην οικογένεια, κάνοντάς τους μία μίνι ανάλυση στο πως ξοδεύονται αυτά τα χρήματα.
Με απτά παραδείγματα τα παιδιά αντιλαμβάνονται καλύτερα την κατάσταση, από το να χρησμοποιείτε εκφράσεις τύπου: «τα λεφτά δεν τα βρίσκουμε στο δρόμο» ή «δεν έχουμε λεφτά για πέταμα» κλπ που δημιουργούν μία μάλλον αρνητική στάση απέναντι στο χρήμα και το πώς το χειριζόμαστε.
Μερικές από τις προτάσεις που έχουμε να σας κάνουμε, ως πρώτα βήματα, είναι:
Παίξτε μαζί του τον ταμία στο σούπερ μάρκετ, δώστε του εικονικά λεφτά, τιμολογήστε τα υποτιθέμενα προϊόντα και ζητήστε του να κάνει αγορές και να σας πληρώσει.
Όταν πηγαίνετε μαζί για ψώνια δείξτε του πόσα λεφτά έχετε να διαθέσετε και κάντε μαζί τους υπολογισμούς για το τι μπορείτε να αγοράσετε.
Αγοράστε του έναν κουμπαρά και προτείνετέ του να μαζεύει τα λεφτά που του δίνετε εσείς ή συγγενείς σας για να πάρει αυτά που θέλει στη γιορτή του, στα γενέθλιά του, ή τα Χριστουγεννα
Αν πηγαίνει σχολείο, μάθε του τις τιμές στα προϊόντα που θέλει και αφήστε το να αγοράζει μόνο του, δίνοντάς του το ακριβές αντίτιμο.
Στα μεγαλύτερα παιδιά μην το παρακάνετε με το χαρτζιλίκι που τους δίνετε, και ζητήστε τους λογαριασμό για το που το ξόδεψαν, βάζοντάς τους ένα πλαφόν κάθε εβδομάδα για τα λεφτά που ξοδεύουν.