αλλά και στον εφιάλτη της συνεχώς επιδεινούμενης κρίσης στην ευρωζώνη και στο εσωτερικό πολιτικό αδιέξοδο. Όπως ήδη έχετε δει στο σχετικό ρεπορτάζ, το περίφημο «Σχέδιο Μάρσαλ» - ένας επικοινωνιακός ευφημισμός της κακιάς ώρας, που ουδέποτε βρήκε πραγματικό αντίκρισμα - αναμένεται σύντομα να εξελιχθεί σε έναν οικονομικό εφιάλτη καθώς, αντί για εισροή πόρων που θα τονώσουν την ελληνική οικονομία, πρόκειται απλώς για κονδύλια τα οποία θα ελέγξουν και θα διαχειριστούν κατά το δοκούν οι εισαγόμενοι «επίτροποι» των επιτηρητών. Αυτό, με απλά λόγια, σημαίνει ότι η δυνατότητα της κυβέρνησης να τα διαχειριστεί για τη βελτίωση της εικόνας της στα μάτια της ελληνικής κοινωνίας είναι περίπου μηδενική. Ακόμη χειρότερα, από την ώρα που αυτά είναι συνδεδεμένα (με τη γερμανική «βούλα») με τις γενικότερες οικονομικές επιδόσεις της χώρας, υπάρχει το ενδεχόμενο να σκάσει η φούσκα το φθινόπωρο, με περικοπές των κοινοτικών κονδυλίων που δικαιούται η Ελλάδα. Η χώρα μας κινδυνεύει να βρεθεί στην πολύ δυσάρεστη θέση να επιβάλει μέτρα με ρυθμό πολυβόλου, χωρίς καν να διαθέτει το ανάλογο επικοινωνιακό αντίβαρο της «ανάπτυξης».
Το διεθνές ναρκοπέδιο
Ήδη τα μηνύματα από τον διεθνή περίγυρο είναι τα χειρότερα δυνατά, ενώ το επιχειρούμενο επικοινωνιακό «μασκάρεμα» δεν μπορεί να κρύψει τη σκληρή πραγματικότητα:
Ο επικεφαλής του ΟΟΣΑ, Άνχελ Γκουρία, ο οποίος ήρθε στην Ελλάδα για να παρουσιάσει, μετά του υπουργού Οικονομικών Ευ. Βενιζέλου, την έκθεση του Οργανισμού για την ελληνική οικονομία, ήταν κάτι περισσότερο από καταθλιπτικός στο συμπέρασμά του, αφού «προέβλεψε» ότι η Ελλάδα θα χρειαστεί (στην καλύτερη περίπτωση) δύο δεκαετίες για να ρίξει το χρέος της στο 100% του ΑΕΠ, ώστε να καταστεί, υποτίθεται, ανεκτό και διαχειρίσιμο. Βεβαίως, η προϋπόθεση γι’ αυτό είναι όχι μόνο να θυσιαστεί μια ολόκληρη γενιά - αυτό είναι ένα απλοϊκό και αφελές συμπέρασμα που προκύπτει από την απλή αριθμητική - , αλλά, κατ’ ουσίαν, να «αποψιλωθεί» ολόκληρος ο ελληνικός λαός από κάθε είδους εργασιακό και κοινωνικό δικαίωμα. Με άλλα λόγια, οι Έλληνες - σύμφωνα με τον κύριο Γκουρία - πρέπει να ζήσουν εξαθλιωμένοι επί 20 έως 30 χρόνια, στην... καλύτερη περίπτωση. Λυπούμεθα, αλλά αυτό δεν μπορεί να το καταστήσει ανεκτό κανένα επικοινωνιακό «περιτύλιγμα». Ούτε καν τον Αύγουστο... Υποθέτουμε δε ότι η προοπτική να καταστεί το ελληνικό χρέος βιώσιμο το... 2035 (όπως μας προϊδέασε ο εν λόγω τεχνοκράτης) δεν δικαιολογεί ούτε τα χαμόγελα ούτε την... «αισιοδοξία» του υπουργού Οικονομικών και αντιπροέδρου της κυβέρνησης, ο οποίος μίλησε για δυνατότητα της Ελλάδας να εξέλθει της κρίσης. Άλλωστε, όπως προείπαμε, αυτός ο ορίζοντας προϋποθέτει ότι όλα θα κυλήσουν... «κατ’ ευχήν» - κάτι το οποίο κανένας στοιχειωδώς σοβαρός άνθρωπος σε ολόκληρο τον πλανήτη δεν πιστεύει...
Στο «κόκκινο» η ευρωζώνη...
Στο διεθνές πεδίο, τα πράγματα χειροτερεύουν συνεχώς για την ευρωζώνη, καθώς η Ιταλία (που μαζί με την Ισπανία βλέπει τα επιτόκια δανεισμού της να εκτοξεύονται) βρίσκεται ήδη μισό βήμα - παρά τις επίμονες διαψεύσεις -πριν από την ένταξή της στον «μηχανισμό στήριξης» EFSF, ο οποίος μόνο με γενναία αύξηση της χρηματοδότησής του θα είναι σε θέση να ανταποκριθεί, χωρίς να τιναχτεί στον αέρα. Την κρίσιμη αυτή ώρα, ο Μπερλουσκόνι κάνει ό,τι ακριβώς επιχειρεί συστηματικά και ο Γιώργος Παπανδρέου στην Ελλάδα: αρχίζει... πόλεμο με τους κερδοσκόπους! Πάντως, η Ιταλία κινδυνεύει να τεθεί - ίσως και σύντομα - εκτός αγορών, την ώρα που ο Θαπατέρο βλέπει τη δική του χώρα, την Ισπανία, να κλυδωνίζεται, με προφανή τον κίνδυνο να συμπεριληφθεί στην ομάδα των χωρών που θα προσφύγουν στον αμφίβολης ικανότητας και αμφισβητούμενης επάρκειας ευρωμηχανισμό. Η θέση της ελληνικής κυβέρνησης, η οποία άλλωστε ποτέ δεν επέδειξε ιδιαίτερη προθυμία και ικανότητα διαπραγμάτευσης, δυσκολεύει πάρα πολύ εν όψει της νέας δανειακής σύμβασης που προέκυψε, ως αποτέλεσμα της απόφασης της Συνόδου Κορυφής στις 21 Ιουλίου...
Παρά την ευρωπαϊκή απόφαση για την Ελλάδα, η οποία θεωρήθηκε περίπου ως ανέκδοτο από τον παγκόσμιο οικονομικό χώρο, όλα δείχνουν ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν δικαιούται να πανηγυρίζει. Και η αιτία δεν είναι μόνο οι διαπιστώσεις του επικεφαλής του ΟΟΣΑ για τριάντα χρόνια εξαθλίωσης. Από την JP Morgan, τους οίκους αξιολόγησης και τους «Financial Times» έως τον Λαρς Φελντ, έναν εκ των «σοφών» της γερμανικής οικονομίας, σχεδόν όλοι προβλέπουν ένα μεγαλύτερο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους στο κοντινό μέλλον. Όλα αυτά, την ίδια ώρα που ο υπουργός Οικονομικών και βασικός υπεύθυνος της κατάρρευσης της Αργεντινής, Ντομίνγκο Καβάγιο, θεωρεί ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε χειρότερη κατάσταση από εκείνη στην οποία βρισκόταν η χώρα του, όταν έπεσε με το κεφάλι στον γκρεμό...
Εσωτερικό πελάγωμα
Η κυβέρνηση, ωστόσο, δεν πιέζεται μόνο από τις εξελίξεις στην ευρωζώνη, αλλά και στο εσωτερικό μέτωπο, όπου ακόμη μια φορά δείχνει πελαγωμένη, όσον αφορά στην υπόθεση της απελευθέρωσης του επαγγέλματος των ταξιτζήδων. Το ένα κρίσιμο στοιχείο το διαβάσατε ήδη στις σελίδες 4-5 (επιστολή Κομισιόν). Το δεύτερο είναι ότι στην πραγματικότητα έχει προκληθεί χάος εν μέσω της τουριστικής περιόδου, χωρίς επί της ουσίας να υπάρχει λόγος. Κι αυτό, διότι το σχέδιο Ρέππα για την απελευθέρωση στον τομέα αυτόν είχε ήδη ρίξει το θέμα «στα μαλακά», ενώ ταυτοχρόνως είχε γίνει αποδεκτό και από την τρόικα.
Στο ΠΑΣΟΚ, λοιπόν, έχει προκληθεί αναταραχή, η οποία εκφράστηκε και την Τρίτη στη Βουλή, με πολλούς βουλευτές (ανάμεσά τους τη Βάσω Παπανδρέου και τον Απόστολο Κακλαμάνη) να επικρίνουν τον Ραγκούση για αυθαίρετες αλλαγές και απειρία, ενώ ο πρώην πρόεδρος της Βουλής ζήτησε ακόμη και την απομάκρυνση του υπουργού. Επί της ουσίας, πάντως, κανείς δεν έχει καταλάβει γιατί σε ένα ρυθμισμένο θέμα – για το οποίο δεν υπήρχε καμιά πίεση. ούτε καν από την τρόικα – έπρεπε, τη χειρότερη δυνατή εποχή, να προκληθεί όλο αυτό το χάος και η σύγκρουση με μια ακόμη πολυάριθμη κοινωνική ομάδα... Τα προβλήματα, όμως, δεν σταματούν εδώ. Αντιθέτως, εν όψει του Σεπτεμβρίου, έχει αρχίσει να διαμορφώνεται ένα πολύ κακό κλίμα, το οποίο θα έχει, μεταξύ άλλων, και σοβαρό εσωκομματικό αντίκτυπο.
1. Ο υφυπουργός Εργασίας, σε μια φάση έκρηξης της ανεργίας (η οποία, με έναν φοβερά εύστοχο παραλληλισμό της «Ελευθεροτυπίας», συγκρίθηκε αυτές τις μέρες με την ανεργία του μεγάλου κύματος μετανάστευσης μετά τον Εμφύλιο) προειδοποίησε ότι αυτός ο χειμώνας θα είναι ο χειρότερος, σε ό,τι αφορά την εξέλιξη του φαινομένου. Η δήλωση αυτή έγινε ενώ η κυβέρνηση επιχειρεί να χρυσώσει κάπως το χάπι, με συμβάσεις των 600 ευρώ για καμιά εξηνταριά χιλιάδες ανέργους – την ώρα ακριβώς που αυτός ο αριθμός αντιστοιχεί σε νέους ανέργους ανά δίμηνο... Και όλα αυτά, ενώ μόλις τώρα αρχίζει η επιχείρηση «αδειάσματος» του Δημοσίου, με απολύσεις που θα προκύψουν αναγκαστικά με τη διαδικασία «κατάργησης, συγχώνευσης και αναδιάρθρωσης» έντεκα μεγάλων οργανισμών, που θα αποτελέσουν το προοίμιο της μεγάλης εξόδου περίπου 150.000 εργαζομένων. Εξάλλου, η κυβέρνηση (ας μην το ξεχνάμε, μιας και το «Π» το έχει αποκαλύψει από πολύ νωρίς) έχει ήδη δεσμευτεί με το πρώτο «μνημόνιο» σε ό,τι αφορά τα προαναφερθέντα μέτρα...
2. Οι επιθέσεις κατά των μισθολογικών δικαιωμάτων των δημοσίων υπαλλήλων εντείνονται συνεχώς με αλλεπάλληλα περιοριστικά μέτρα, με αποτέλεσμα, όπως ήδη έχετε διαβάσει στη σελ. 9, να επικρατεί ένα πολύ έντονο κλίμα, το οποίο ενδέχεται να κορυφωθεί στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης.
Έκρηξη στην Παιδεία
Ο Σεπτέμβριος αναμένεται «καυτός» και στην εκπαίδευση, καθώς η φετινή σχολική και ακαδημαϊκή χρονιά δεν πρόκειται να αρχίσει. Τουλάχιστον, με αυτές τις διαθέσεις εμφανίζονται οι εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων, καθώς οι μεν πανεπιστημιακοί αντιδρούν στο νομοσχέδιο για τα πανεπιστήμια – το οποίο η Διαμαντοπούλου καταθέτει προς ψήφιση στην Ολομέλεια της Βουλής στις 23 του τρέχοντος –, οι δε δάσκαλοι και καθηγητές αντιδρούν στη μισθολογική τους εξόντωση, την υποβάθμιση ολόκληρου του κλάδου τους – και κατ’ επέκταση της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Επί ποδός πολέμου
Ήδη η Διδασκαλική Ομοσπονδία (ΔΟΕ) και η Ομοσπονδία των καθηγητών της Δευτεροβάθμιας έχουν αντιδράσει επίσημα στις περικοπές που υφίστανται με τα νέα μέτρα, δίνοντας ραντεβού τον Σεπτέμβριο στον δρόμο και όχι στις σχολικές αίθουσες. Μάλιστα, σε ανακοίνωσή της, η ΠΑΣΚ εκπαιδευτικών της Πρωτοβάθμιας χαρακτηρίζει τις νέες μειώσεις «ντροπή και αίσχος», δηλώνοντας πως «για τον περήφανο κλάδο των εκπαιδευτικών υπάρχει ένα και μοναδικό χρέος: αυτό του αγώνα».
◆ Απευθυνόμενη κατηγορηματικά στις κυβερνητικές επιλογές, η ΔΟΕ μιλά για «απαράδεκτο αιφνιδιασμό της κυβέρνησης με τη μείωση του κινήτρου απόδοσης των εκπαιδευτικών στο μισό – και μάλιστα αναδρομικά από την 1η Ιουλίου», εγκαλώντας την κυβέρνηση για την ισοπέδωση που διέπει τις οριζόντιες περικοπές.
◆ Η ΟΛΜΕ επισημαίνει ότι, ένα μήνα μετά τον εφαρμοστικό νόμο, με την περικοπή κατά 50% του κινήτρου απόδοσης και την επιβολή αναδρομικής ισχύος στις κρατήσεις 3% για την ανεργία και 1% για το ΤΠΔΥ (συνυπολογίζοντας τη μείωση του αφορολόγητου και την έκτακτη εισφορά), η κυβέρνηση αρπάζει ουσιαστικά από τους εκπαιδευτικούς τέσσερις μισθούς ετησίως, ή αλλιώς το 25% του εισοδήματός τους.
Και έπεται συνέχεια, καθώς επίκειται και η ψήφιση του νέου μισθολογίου για τους δημοσίους υπαλλήλους – του νέου «φτωχολογίου», όπως το αποκαλούν. Την ίδια ώρα, η ΟΛΜΕ υπογραμμίζει το εργασιακό και εκπαιδευτικό κραχ που συνιστά η κυβερνητική πολιτική περιστολής των δαπανών για την παιδεία: χιλιάδες εκπαιδευτικά κενά αναμένεται να δημιουργηθούν, δεδομένων των ελάχιστων νέων διορισμών (μόλις 600 για Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια), σε συνθήκες κύματος πρόωρων συνταξιοδοτήσεων για δεύτερη χρονιά, λόγω των μέτρων.
Επί ποδός πολέμου βρίσκεται και η πανεπιστημιακή κοινότητα, με τους πρυτάνεις να διαμηνύουν ότι ο νόμος, ακόμη κι αν ψηφιστεί, δεν θα εφαρμοστεί. Καθώς φαίνεται, όλοι οι παραπάνω γράφουν τις, απαξιωτικές για την Παιδεία, διαπιστώσεις, «συστάσεις» και «προτάσεις» του ΟΟΣΑ στα παλαιότερα των υποδημάτων τους, σε αντίθεση με την κυβέρνηση, η οποία τις ακολουθεί τυφλά...
Με ποιον σχεδιασμό θα πορευτούν στα δύσκολα;
Με λίγα και απλά λόγια, η κυβέρνηση, εγκλωβισμένη στους όρους του πρώτου πακέτου «διάσωσης» και στις προβλέψεις και απαιτήσεις του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου, είναι αναπόφευκτο να έλθει σε μετωπική σύγκρουση σχεδόν με το σύνολο της κοινωνίας, εν αναμονή μια δεύτερης και ακόμη σκληρότερης δανειακής σύμβασης, υιοθετώντας σταθερά την αδιέξοδη λογική των οριζόντιων περικοπών - χωρίς ίχνος κοινωνικής δικαιοσύνης και επιτιθέμενη σε κάθε έννοια κοινωνικού κράτους και εθνικής ιδιοκτησίας.
Καθώς δεν φαίνεται φως στο διεθνές πεδίο - όπου η δραματική κατάσταση της παγκόσμιας οικονομίας, αλλά και της ευρωζώνης, δεν επιτρέπει κάποιου είδους αισιοδοξία -, ενώ και στο εσωτερικό τα πράγματα οδηγούν σε όλο και πιο έντονες κοινωνικές και πολιτικές συγκρούσεις, θα είχε μεγάλο ενδιαφέρον να δούμε με ποιον τρόπο σχεδιάζει η κυβέρνηση να αντιμετωπίσει τα διαρκώς εντεινόμενα μέτωπα. Δεδομένου, μάλιστα, ότι μέχρι σήμερα, η κυβέρνηση δεν μας έχει εντυπωσιάσει ούτε με τον στρατηγικό σχεδιασμό της ούτε με τις τακτικές κινήσεις της. Ευτυχώς γι’ αυτήν, που η Ν.Δ., παρά το δημοσκοπικό προβάδισμα, δεν δείχνει να πορεύεται προς κάποια αξιοσημείωτη δυναμική ανατροπής της κυβέρνησης και κατάκτησης της εξουσίας...