Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Όταν συζητάμε στην αίθουσα αυτή νομοσχέδια για αλλαγές... ή μεταρρυθμίσεις στον κρίσιμο χώρο της παιδείας και ειδικά στην Ανώτατη Εκπαίδευση δεν μπορούμε να μην έχουμε στο μυαλό μας την πραγματική κατάσταση του ελληνικού πανεπιστημίου σήμερα, το επίπεδο της διδασκαλίας στις Σχολές, το επίπεδο των φοιτητών που βγαίνουν από τα Πανεπιστήμια, την ανταγωνιστικότητά τους. Το λέω αυτό γιατί αν δεν δούμε πού πραγματικά πάσχουν σήμερα τα ελληνικά πανεπιστήμια είναι σίγουρο ότι όσες φιλόδοξες και μεγαλόπνοες, μεταρρυθμίσεις και αν κάνουμε δεν θα πετύχουμε τελικά τίποτα το ουσιαστικό. Η κατάσταση που επικρατεί σήμερα είναι γνωστή. Η χώρα που γέννησε τον πολιτισμό, τις τέχνες και τα γράμματα έχει το θλιβερό προνόμιο να είναι από τις τελευταίες χώρες στην παροχή γνώσης και εκπαίδευσης. Εκεί δηλαδή που θα έπρεπε να ήμασταν πρωτοπόροι, ανταγωνιστικοί, μοναδικοί σε ποιότητα και επίπεδο σπουδών, βρισκόμαστε δυστυχώς στις τελευταίες θέσεις. Προσέξτε δεν είμαι ισοπεδωτικός ούτε μηδενίζω το έργο των Πανεπιστημίων. Συγκρίσεις κάνω και αξιολογήσεις. Τι καταφέραμε λοιπόν μέχρι σήμερα; Μετά τη θέσπιση του προοδευτικού κατά τα άλλα νόμου του 1268/82 μετράμε μέχρι τώρα τα εξής αποτελέσματα στο χώρο των Πανεπιστημίων. Μη ανταγωνιστικότητα, αναξιοκρατία, κομματικοποίηση, αναποτελεσματική διοίκηση, σπατάλη χρημάτων άνευ ουσίας κλικαδόρικη νοοτροπία. Δημιουργήθηκαν στα Πανεπιστήμια κλειστά συστήματα που διαιωνίζονται και ευδοκιμούν με εσωτερικές κλειστές διαδικασίες.Δεν σεβόμαστε δυστυχώς ούτε τη νεολαία που αναζητά τα εφόδια για ένα καλύτερο αύριο ούτε τον Έλληνα φορολογούμενο που έχει δώσει δισεκατομμύρια Ευρώ όλα αυτά τα χρόνια ούτε βεβαίως το ίδιο το Πανεπιστήμιο.
Όταν συζητάμε στην αίθουσα αυτή νομοσχέδια για αλλαγές... ή μεταρρυθμίσεις στον κρίσιμο χώρο της παιδείας και ειδικά στην Ανώτατη Εκπαίδευση δεν μπορούμε να μην έχουμε στο μυαλό μας την πραγματική κατάσταση του ελληνικού πανεπιστημίου σήμερα, το επίπεδο της διδασκαλίας στις Σχολές, το επίπεδο των φοιτητών που βγαίνουν από τα Πανεπιστήμια, την ανταγωνιστικότητά τους. Το λέω αυτό γιατί αν δεν δούμε πού πραγματικά πάσχουν σήμερα τα ελληνικά πανεπιστήμια είναι σίγουρο ότι όσες φιλόδοξες και μεγαλόπνοες, μεταρρυθμίσεις και αν κάνουμε δεν θα πετύχουμε τελικά τίποτα το ουσιαστικό. Η κατάσταση που επικρατεί σήμερα είναι γνωστή. Η χώρα που γέννησε τον πολιτισμό, τις τέχνες και τα γράμματα έχει το θλιβερό προνόμιο να είναι από τις τελευταίες χώρες στην παροχή γνώσης και εκπαίδευσης. Εκεί δηλαδή που θα έπρεπε να ήμασταν πρωτοπόροι, ανταγωνιστικοί, μοναδικοί σε ποιότητα και επίπεδο σπουδών, βρισκόμαστε δυστυχώς στις τελευταίες θέσεις. Προσέξτε δεν είμαι ισοπεδωτικός ούτε μηδενίζω το έργο των Πανεπιστημίων. Συγκρίσεις κάνω και αξιολογήσεις. Τι καταφέραμε λοιπόν μέχρι σήμερα; Μετά τη θέσπιση του προοδευτικού κατά τα άλλα νόμου του 1268/82 μετράμε μέχρι τώρα τα εξής αποτελέσματα στο χώρο των Πανεπιστημίων. Μη ανταγωνιστικότητα, αναξιοκρατία, κομματικοποίηση, αναποτελεσματική διοίκηση, σπατάλη χρημάτων άνευ ουσίας κλικαδόρικη νοοτροπία. Δημιουργήθηκαν στα Πανεπιστήμια κλειστά συστήματα που διαιωνίζονται και ευδοκιμούν με εσωτερικές κλειστές διαδικασίες.Δεν σεβόμαστε δυστυχώς ούτε τη νεολαία που αναζητά τα εφόδια για ένα καλύτερο αύριο ούτε τον Έλληνα φορολογούμενο που έχει δώσει δισεκατομμύρια Ευρώ όλα αυτά τα χρόνια ούτε βεβαίως το ίδιο το Πανεπιστήμιο.
Έχει καταντήσει το Πανεπιστήμιο σε πολλές περιπτώσεις για τους μεν καθηγητές να είναι πάρεργο διότι η κυρίως επαγγελματική τους δραστηριότητα ασκείται εκτός Πανεπιστημίου, όχι βέβαια για όλους διότι υπάρχουν Καθηγητές που αντιστέκονται σε αυτή την πραγματικότητα και ασκούν φιλοτίμως τα καθήκοντα τους, και για τους δε φοιτητές ένα απαραίτητο μονοπάτι για την έκδοση πτυχίου και για κάποιους το βήμα για να εξελιχθούν σε φοιτητοπατέρες με σκοπούς αλλότριους της αποστολής των. Και ερωτώ. Είναι σήμερα τα ελληνικά Πανεπιστήμια σε σύγκριση με τα άλλα ευρωπαικά χώρος παραγωγής μαθησιακής ερευνητικής και επιστημονικής αριστείας; Σίγουρα όχι διότι τα αποτελέσματα στον διεθνή ανταγωνισμό δεν θα ήταν τόσο απογοητευτικά και κυρίως δεν θα οδηγούσε τους έλληνες φοιτητές να φευγουν στο εξωτερικό για να σπουδάσουν. Και ακριβώς επειδή επικρατεί αυτή η λογική βρισκόμαστε σήμερα στα σημερινά αδιέξοδα. Ο Καθηγητής και το Πανεπιστήμιο Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι, είναι οι θεμέλιοι λίθοι της ανώτατης εκπαίδευσης. Ρωτώ λοιπόν. Αυτοί οι δύο φορείς λειτουργούν όλα αυτά τα χρόνια στα πρότυπα της επαγγελματικής, ερευνητικής και επιστημονικής αριστείας; Πιστεύετε ότι το Συμβούλιο Κύρια Υπουργέ και το νέο μοντέλο Διοίκησης θα φτιάξει τα Ελληνικά Πανεπιστήμια; Αυτή είναι μια μείζονα τομή; Θα περιμένω να δω τα αποτελέσματα του νόμου μετά από δύο τρία χρόνια αν βεβαίως δεν έχει καταπέσει ο νόμος ως αντισυνταγματικός. Τότε θα δούμε τι θα έχει πετύχει η νομοθετική σας πρωτοβουλία. Να δω τότε πόσο ανταγωνιστικότερα θα έχουν γίνει τα Ελληνικά Πανεπιστήμια. Να σας κάνω μια πρόβλεψη; Δεν θα έχει αλλάξει τίποτα. Διότι ακόμη και τότε θα είμαστε δέσμιοι της σημερινής παθογένειας. Όχι γιατί δεν κινείστε στη σωστή κατεύθυνση αλλά διότι δημιουργείτε κάτι ημιτελώς και χωρίς κανένα στήριγμα. Έχει γίνει πολύ κουβέντα για την πιθανή αντισυνταγματικότητα του νέου νόμου. Δίκιο έχουν όσοι την προβάλλουν.
Έρχεστε να κάνετε μια αλλαγή που πράγματι έχει σωστές κατευθύνσεις και οι περισσότερες είναι συνέχεια παλαιότερων νομοθετικών παρεμβάσεων της Νέας Δημοκρατίας, αλλά στην ουσία την κρίσιμη ώρα της Συνταγματικής αναθεώρησης που θα μπορούσαμε να κάνουμε γενναία βήματα και γενναίες τομές ήσασταν απόντες Κύριοι της Κυβέρνησης. Έγινε τόσος λόγος πρωτύτερα στη Βουλή για την αντισυνταγματικότητα αλλά τι ουσία έχει όταν κάθε φορά χάνουμε πολύτιμο χρόνο μπουσουλώντας στην παθογένεια όταν πρέπει να κάνουμε άλματα στον εκσυγχρονισμό και την αριστεία. Συζητάμε σήμερα λόγου χάρη την πλήρη κατάργηση του ασύλου και ότι αυτή αποτελεί σήμερα μια μεγάλη τομή; Αν το πούμε αυτό παραέξω θα βάλουν τα γέλια. Αυτά που συζητάμε εμείς σήμερα έξω αποτελούν αυτονόητες έννοιες λυμένες και ξεκαθαρισμένες χρόνια τώρα. Το πρόβλημά μας είναι ποιοι θα αποτελούν το Συμβούλιο και πώς θα εκλέγεται ο Πρύτανης; Αυτό είναι το φλέγον ζήτημα; Φλέγον ζήτημα Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι είναι το πόσους φοιτητές και καθηγητές δεν θα χάνουμε σε πανεπιστήμια του εξωτερικού, και αντιστρόφως το πόσους αλλοδαπούς καθηγητές και φοιτητές θα προσελκύουμε στα δικά μας πανεπιστήμια. Αυτός είναι ο δείκτης ανταγωνιστικότητας. Φλέγον ζήτημα είναι η αμείλικτη και σκληρή αξιολόγηση σε όλους και για όλα. Υπάρχουν διεθνή και αντικειμενικά στάνταρ τα οποία θα μπορούσαμε να ακολουθήσουμε τόσο για τα Πανεπιστήμια όσο κυριότερα για τους Καθηγητές. Τι δημοσιεύσεις κάνουν και τι ποιότητας είναι σε ποια περιοδικά δημοσιεύονται κ.α Σπαταλώνται μεγάλα ποσά για μη παραγωγικές κατευθύνσεις αντί να δίδονται στην έρευνα με τρόπο όμως που θα ελέγχονται και θα αξιολογούνται. Φλέγον επίσης ζήτημα είναι η περίφημη διεθνοποίηση των ελληνικών Πανεπιστημίων. Η διεθνοποίηση όμως δεν γίνεται μόνο με παραδόσεις που θα γίνονται στα Αγγλικά ή στα γαλλικά. Η διεθνοποίηση που θα προσελκύσει τα καλύτερα μυαλά από όλο τον κόσμο τους καλύτερους φοιτητές προπτυχιακούς ή μεταπτυχιακούς και διδακτορικούς θέλει πολλά περισσότερα. Θέλει εγκαταστάσεις, θέλει υποδομές, θέλει βιβλιοθήκες και πάνω απ΄’όλα θέλει να προσελκύσουμε εξαιρετικόυς αλλοδαπούς καθηγητές. Όλα αυτά βέβαια θέλουν λεφτά ή για να το πώ καλύτερα θέλει καλύτερη διαχείριση και διοχέτευση των χρημάτων που πηγαίνουν για την Παιδεία. Προβλέπει κάτι γι αυτά το νομοσχέδιο Κυρία Υπουργέ; Φλέγον ζήτημα είναι η καλύτερη διοίκηση των Πανεπιστημίων που θα καταργεί άθλιες νοοτροπίες και πρακτικές όπως την ευνοιοκρατία την αναξιοκρατία και τη λογική της ήσσονος προσπάθειας. Φλέγον ζήτημα είναι η διαφάνεια και πάνω απ΄όλα η λογοδοσία. Διότι εδώ μιλάμε όχι για τα δικά μας λεφτά ή για τα λεφτά των Πανεπιστημίων και των Συμβουλίων αλλά του Ελληνικού λαού. Και αν τα χρήματα αυτά δεν πιάνουν τόπο τότε ή δεν θα δίνονται ή θα ελέγχονται αυστηρά πώς και γιατί θα πρέπει να δωθούν. Φλέγον ζήτημα επίσης είναι η κινητοποίηση όλων των δυνάμεων μας για τον εκσυγχρονισμό των Πανεπιστημίων. Γνωρίζω προσωπικά παγκοσμίου φήμης Ελληνες καθηγητές του εξωτερικού που είχαν και έχουν τη διάθεση πείτε για συναισθηματικούς λόγους να έλθουν και να διδάξουν στα ελληνικά Πανεπιστήμια. Γνωρίζω τέτοιους ανθρώπους που ήρθαν να προσφέρουν για την Ελλάδα και έφυγαν σε σύντομο διάστημα κακήν κακώς. Πάρτε για παράδειγμα τον καθηγητή κο Μαρίνο Δαλάκα έναν από τους κορυφαίους νευρολόγους διεθνώς με σημαντικό κλινικο και ερευνητικό έργο. Αυτήν την προσωπικότητα δεν κατάφερε να την κρατήσει η Ελλάδα. Μπόρεσε όμως το George Washington (USA) το Thomas Jefferson το Imperial και άλλα πολλά . Δεν μπορούμε να βλέπουμε αυτούς τους επιστήμονες ως απειλή αλλά ως βοήθεια και ελπίδα για τα Ελληνικά Πανεπιστήμια. Και έχουμε χρέος να τους κρατήσουμε και κάθε τρόπο και μέσο. Όχι βεβαίως με τα λόγια. Φανταστείτε πόσα μπορούν να προσφέρουν τόσο στον τρόπο διοικησης όσο και στην ανταγωνιστικότητα. Επαναλαμβάνω και πάλι ότι κανείς σε αυτή την αίθουσα δεν θέλει να είναι ισοπεδωτικός απέναντι στα Ελληνικά Πανεπιστήμια. Παράγουν έργο και έχουν στους κόλπους των σημαντικές προσωπικότητες που τα αναβαθμίζουν και τα διαφημίζουν.
Τρανά παραδείγματα ο καθηγητής Ιατρικής Άκης Μουτσόπουλος ο καθηγητής Ιωαννίδης και πολλές άλλες σημαντικές προσωπικότητες παγκοσμίου φήμης που κοσμούν και υπηρετούν τα ελληνικά πανεπιστήμια. Ιδρύματα όπως το Πανεπιστήμιο Κρήτης Πατρών το Μετσόβειο έχουν προσφέρει σημαντικές διακρίσεις. Ανέφερα κάποιες απ΄τις παρεμβάσεις που θα μπορούσαν να δώσουν πνοή στα Πανεπιστήμια μας και ουσιαστικά αποτελέσματα στην Παιδεία μας. Οι αλλαγές αυτές όμως Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι δεν μπορούν να γίνουν με τα υπάρχοντα συνταγματικά δεδομένα. Και κυρίως με την στόχευση που είχαμε μέχρι σήμερα. Διότι καλές οι προθέσεις αλλά αν δεν συνοδεύονται από ουσία δεν έχουν κανένα νόημα. Υπάρχουν οι υποδομές που προανέφερα; Υπάρχουν οι στοχεύσεις που προανέφερα; Η΄είναι απλά ένα άδειο κουφάρι; Χάσαμε πολύτιμο χρόνο με ευθύνη της Κυβέρνησης που όλα αυτά τα χρόνια έλεγε όχι σε όλα πιστή στα σοσιαλιστικά της πιστεύω αρνούμενη να μπει στη συζήτηση ακόμη και αυτής της ύψιστης διαδικασίας για την αναθεώρηση του Συντάγματος ενώ η ΝΔ όλα αυτά τα χρόνια έφερε στα πλαίσια του εφικτού σημαντικές και πρωτοπόρες αλλαγές. Δεν μηδενίζω τίποτα χαιρετίζω τις φιλελεύθερες αντιλήψεις της Κας Διαμαντοπούλου έστω και κουτσουρεμένες ελπίζω μόνο να μη χαθεί άλλος χρόνος στην επόμενη αναθεώρηση και βεβαίως να υπάρξει διάθεση να γίνουν οι ανατροπές και οι στοχεύσεις για τις οποίες επιμένω. Όλα τα παραπάνω πρέπει να αλλάξουμε Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι και πολλά άλλα ακόμη που δυστυχώς προς αυτή την κατεύθυνση δεν βλέπω ούτε ουσιαστική τομή ούτε ειλικρινή διάθεση.